پاسخ به یک پرسش؛ آیا دولت از گرانی طلا و ارز نفع می‌برد؟

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح به نقل از خبرآنلاین، چندروزی است که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی پیغامی در حال تبادل است با این مضمون که دولت برای جمع‌کردن نقدینگی و همچنین جبران کسری بودجه و پرداخت بدهی‌های خود به بانک‌ها و … اقدام به افزایش قیمت سکه و طلا و همچنین ارز کرده است.

این پیغام بازخوردهای مختلفی در میان اقشار مختلف جامعه داشته و عده‌ای این مساله را درست می‌دانند و بر نقش دولت تاکید می‌کنند و در مقابل برخی دیگر این نقش را رد کرده و معتقدند نهادهای غیرپاسخگو و … در آشفتگی بازار سکه و طلا و ارز نقش دارند.

غلامحسین دوانی به عنوان پژوهشگر اقتصادی درباره نقش دولت در این ماجرا به خبرگزاری خبرآنلاین گفت: ممکن است دولت در این زمینه نقش داشته باشد و باید گفت البته به جز دولت، افراد دیگری نیز درگیر هستند؛ البته توجه کنید که ارز مملکت در دست دولت است و نباید فراموش کرد که تا قبل از دولت احمدی‌نژاد، ‌دولت‌ها در شب عید اقدام به فروش ارز می‌کردند اما از آن زمان تاکنون دولت هر روز ارز می‌فروشد.

دولت بازنده اصلی گرانی ارز و طلا
وی تصریح کرد: به نظرم اگر دولت این ماجرا را شروع کرده اکنون بازنده اصلی ماجرا محسوب می‌شود و ماجرا از دست دولت رها شده است.

وی توضیح داد: اگر دولت این بازی را شروع کرده باشد که امکان این مساله وجود دارد در نهایت بازنده بازی خواهد بود و این کار تبعات سیاسی دارد و ممکن است منجر به نارضایتی‌های خیابانی شود اکنون با اوج نارضایتی مردم مواجه هستیم و ممکن است با عکس‌العمل مردم در جامعه روبه‌رو شویم که باید پرسید دولت چگونه می‌تواند هزینه‌های آن را پرداخت کند.

وی ادامه داد:‌به اعتقاد بنده علم اقتصاد سازوکار مخصوص دارد و نمی‌توان با آن بازی کرد حتی اگر دولت هم این ماجرا را شروع کرده باشد اکنون بازی از دست دولت نیز خارج شده است.

نفع دولت از گرانی طلا و ارز
دوانی در پاسخ به این سووال که این ماجرا چه نفعی برای دولت دارد؛‌ گفت: دولت با فروش بخشی از ارز توانسته بخشی از نقدینگی را جمع کند تا بیش از این نقدینگی به جامعه برنگرددیکی از معضلات دولت این است که یک هزار و ۶۰۰هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور وجوددارد که گفته می‌شود از این میزان حدود ۲هزار و ۵۰۰میلیارد تومان سهم نقدینگی است و بیش از ۱۳هزار میلیارد تومان نیز سهم شبه پول است.

وی بیان کرد: رشد پول نیز آنچنان بوده که به نظر می‌رسد دولت قادر به مهار آن نبوده است یعنی دولت به دلیل مسایل هزینه‌ای، کنترل نقدینگی را عملا از دست داده است.

محاکمه رسانه‌ها و اقتصاددانان معتقد به تز رهایی بازار
وی توضیح داد:‌ بحثی وجود دارد که برخی اقتصاددانان می‌گویند نرخ ارز را تا هرجا که سقف بازار اجازه می‌دهد، ‌رها کنید در حالی‌که این عده از این نکته غافل هستند که بازار سقف ندارد در جامعه ملتهبی مانند ایران چون فقط بازیگران بازار وارد این بخش نمی‌شوند و کسانی دیگری نیز مانند مردم که بازیگر نیستند وارد این بازار می‌شوند؛‌بازار دیگر سقف ندارد برای نمونه در پیش فروش خودرو و در عرض ۳ساعت بیش از ۴۰هزار خودرو به فروش رفته است. بنابراین کسانی‌که انتظاراتی دارند به اعتقاد بنده باید محاکمه شوند و اگر قرار شد محاکمه‌ای در کشور صورت بگیرد و بعضی از مسوولان به دلیل بی مبادلاتی محاکمه شوند باید روزنامه‌ها و رسانه‌ها و همچنین اقتصاددانانی که به این تز دامن می‌زدند نیز به عنوان خیانت ملی محاکمه شوند.

وی ادامه داد: در حال حاضر تبعات این مساله منجر به زمین زدن ملت شده است و ممکن است منجر به بروز عواقب سیاسی شود.

دوانی تاکید کرد:‌ به اعتقاد بنده آن رسانه‌ها و روزنامه‌هایی و تولیدگران اقتصادی کت و شلواری که بارها گفتند بازار را رها کنید تا خودش درست شود اکنون باید در رسانه ملی بیاورند به مردم جواب دهند که تبعات تز و نظرشان چه شده است؟‌ زیرا اکنون سفره مردم خالی شده است. در این مملکت اشتباه این است که همیشه سرباز و افسر نظامی و یا مختلس را محاکمه می‌کنند.

وی گفت:‌بنابراین آنچه اکنون در دنیای مجازی مطرح شده به این معناست که مردم بترسند و دلارها را به بازار بریزند تا دولت بخرد به نظرم خیلی واقعی نیست.

تاثیر دور جدید تحریم‌ها بر بازار ارز
این پژوهشگر اقتصادی در پاسخ به این سئوال که با آغاز دور جدید تحریم‌ها در آبان‌ماه پیش‌بینی شده قیمت ارز به شدت افزایش یابد به به حدود ۲۰ تا ۲۵هزار تومان برسد،‌ آیا دولت می‌تواند شرایط را کنترل کرده و مانع افزایش نرخ ارز در بازار شود،‌ گفت:‌به طور طبیعی با آغاز دورجدید تحریم‌ها،‌ شدت افزایش نرخ ارز بیشتر خواهد شد بنابراین ابزارها و اهرم‌های غیراقتصادی بر نرخ ارز موثر شده است مثلا انتظارات و تصورات مردم که ممکن است اتفاقی بیافتد؛‌ دلالان و کسانی که درصدد ضربه زدن به دولت هستند و به این ماجرا دامن می‌زنند؛‌ نهادهای غیرپاسخگو که عمده صادرات ارزغیرنفتی کشور را در دست دارند و ارزی هم به بازار تزریق نمی‌کنند این موارد در کنار هم در این وضعیت دخیل هستند و بیش از آنکه تصمیمات ترامپ و تهدیدات آمریکا، اقتصاد ما را زمینگیر کند و به ما ضربه بزند دراصل سیاست‌های نابخردانه دولت و کسانی که عامدانه دنبال ضربه زدن  هستند این شرایط را به‌وجود آورده و تاثیرگذار بوده است.

دولت راهی جز شفافیت
وی برای حل این مشکلات به دولت پیشنهاد کرد: دولت هیچ راهی به‌جز شفافیت ندارد ؛ دولت معتقد است ۴۲میلیارد دلار ارز تخصیص داده و عده‌ای آن را گرفته و خورده‌اند که باید اسامی این افراد را اعلام کند؛‌ این افراد باید به صورت علنی محاکمه شوند و مشخص شود با این ارزها چه کرده‌اند؟ این میزان ارز را ارزخواران خورده‌اند و باید مشخص شود که ۴۲میلیارد دلار ارز را چه کسانی گرفته‌اند و با آن چه کرده‌اند؟

وی خاطر نشان کرد:‌ ممکن در این میان کسانی باشند که ارز را گرفته و واقعا نسبت به واردات کالا اقدام کرده باشند که کسی با آنها کاری ندارد اگر قرار باشد شفاف عمل کنیم و در این لیست آقایان و آقازاده‌ها حضور نداشته باشند چه ایرادی دارد اسامی و لیستی که در اختیار بانک مرکزی است منتشر شود؟

دوانی تصریح کرد: به جای اینکه با ترامپ دربیافتیم با داخلی‌ها دربیافتیم و با کسانی که مسبب شدند تا ترامپ بتواند از این اوضاع استفاده کند. 

راه‌حل مهار نقدینگی
وی برای مهار میزان فعلی نقدینگی در جامعه به دولت پیشنهاد داد:‌ چرخ‌های تولید باید راه بیافتد و سازوکارهای اقتصادی مناسب برقرار شود و مردم به دولت اعتماد کنند تا پول خود را به بازارهای مولد بیاورند. مردم در حال حاضر به دولت اعتماد ندارند و این سد مدت‌ها و بیش از ۱۰سال است که شکسته شده؛‌مردم می‌گوید دولت‌ها به ما دروغ گفته‌اند و ثروت ما روز‌به روز در حال کمتر شدن است و در مقابل در دولت نیز هیچ اتفاقی نیافتاده و این مساله مشهود است.

این پژوهشگر اقتصادی گفت: برای مهار نقدینگی در همه دنیا،‌سیاست‌های اقتصادی به کار می‌برند که چرخ تولید مولد راه بیافتد و وقتی این کار انجام شد مشکل اشتغال حل می شود و در نتیجه مردم اطمینان می‌کنند تا سرمایه‌های خود را در کانال‌های صحیح سرمایه‌گذاری کنند.