این آمار نگرانی دارد…

بزرگنمایی تصویر

آذر صبح/ زهرا حیدری آزاد: صورتی برافروخته، ابروهایی گره خورده و قلبی که تند می‌زند، آن هم زمانی که یک نفر سر ماشین را کج کرده و برای جای پارکی که اتفاقا شخص دیگری هم برای آن نقشه کشیده بود، برنامه ریخته است، صحنه بعدی، صحنه ای غریبی نیست، دو نفر که وسط خیابان یقه همدیگر را جر می‌دهد و چند نفری که مشغول تماشا و یا احیانا جدا کردن این دو شخص از همدیگر هستند و صف طولانی خودروهایی که رانندگانش دستشان را روی بوق گذاشته اند  و تا می توانند به ساز و آهنگ این صحنه اضافه می‌کنند.

 همین چند وقت پیش بود که خبر نزاع دسته جمعی در خیابان عباسی تبریز روی خروجی رسانه ها قرار گرفت، جزئیات این خبر شوکه کننده و قابل تامل بود، این نزاع تنها به خاطر دعوای دو کودک زیر ۱۰ سال اتفاق افتاده بود،  این دو کودک  با یکدیگر درگیر مشاجره‌ی لفظی می شوند و بزرگان فامیل نیز به جای پادرمیانی و جلوگیری از درگیری فیزیکی، خود  نیز درگیری دسته جمعی(بین دو فامیل) ایجاد می‌کنند. به همین سادگی!

نزاع به همین راحتی شکل می‌گیرد، چیزی که در ایران به وفور دیده می شود، گفته می شود،  آذربایجان شرقی رتبه ی سوم را در این زمینه بین استان ها به خود اختصاص داده است.

کارشناسان، بر این باورند که حجم بالای پرونده های نزاع ریشه در مسائل اجتماعی دارد، در جامعه ای که فاصله عمیقی بین داشته ها و واقعیت های زندگی افراد با ایده ال ها و انتظارات آن ها هست؛ در جامعه ای که حداقل به شکل ذهنی، آینده برای بخش عمده ای از افراد پرابهام است و یا بهتر بگویم ناامنی ذهنی نسبت به آینده وجود دارد؛ در جامعه ای که نابرابری اجتماعی- اقتصادی نمود دارد ؛ در جامعه ای که افراد به طور مکرر در طول روز تحت تاثیر فشارهای اجتماعی و اقتصادی و هجمه رسانه ای قرار می گیرند، لابد افراد این جامعه به خود حق می دهند زمانی که جای پارکشان توسط شخص دیگری تصاحب شد، راننده تاکسی پول بیشتری از کرایه طلب کرد، نانوایی که یک شبه پول نان را گران کرده و عابری که بی هوا وسط خیابان پیدایش شده؛ با هم گلاویز شده و خشم خود را بدین شکل خالی کنند.

مدیرکل پزشکی قانونی آذربایجان شرقی می‌گوید: ۱۹ هزار و ۴۰۷ نفر درطی پنج ماهه اول امسال به دلیل صدمات ناشی از نزاع به ادارات پزشکی قانونی استان آذربایجان شرقی مراجعه کردند، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تعداد مراجعین نزاع ۱۸ هزارو ۷۷۸ نفر بود، حدود ۳درصد افزایش یافته است.

این آمار نگران کننده است…

 در سالهای اخیر افزایش پرونده های نزاع و درگیری در آذربایجانشرقی  موجب شده است بر خلاف ادعای دستگاههای فرهنگی مبنی بر تاثیر برنامه های تربیتی، خشونت به عنوان یکی از مهمترین جرمها، در این استان ثبت شود.

 بنابرگفته کارشناسان بیشترین رده سنی درگیر در این پرونده ها شامل جوانان و نوجوانان است و این نگرانی زمانی تشدید می شود که بدانیم علت ۸۰ درصد قتل ها در ایران، نزاع خیابانی است.

چه باید کرد؟

محکوم کردن این گونه حوادث چاره کار نیست و مشکلی را حل نمی کند و حسرت گذشته را خوردن که در دهه های قبل چگونه بودیم نیز راه حل نیست،  امروز باید از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد استفاده کنیم و آنها را جدی تر بگیریم و در عرصه های مختلف ورزشی، سیاسی، محیط زیست، اصناف، هنر، اجتماعی، آموزشی، فرهنگی، از ظرفیت آنها بهره مند شویم.

در جلسات تخصصی و کمیسیون های مختلف مانند شورای فرهنگ عمومی، امور اجتماعی، به جای شعارگرایی مسائل اجتماعی را دریابیم، مسئولین امر باید بدانند  دادن آمارهای بی نتیجه و تشکیل جلسات بدون هدف و قانع شدن به چند بنر و بیلبرد چاره کار نیست،  باید در یک عزم ملی دنبال راهکار عملی و کاربردی و آموزش مردم و جوانان برای نزدیک شدن به  ارزشهای اخلاقی، باشند.

نزاع و درگیری خیابانی یکی از اصلی‌ترین آسیب‌های اجتماعی جامعه ماست؛ اتفاقی که در فضای عمومی جامعه رخ می‌دهد و تبعات منفی زیادی به دنبال دارد، بسیاری از این اتفاقات ناشی از عدم کنترل خشم به خاطر پایین بودن آستانه تحمل است.البته که جای خالی برنامه‌های فرهنگی و آموزشی در این حیطه به چشم می‌خورد ولی همیشه که نباید یقه مسئولین را گرفت، باید بپذیریم برای افزایش تعامل خود با دیگر شهروندان این جامعه نیاز به آموزش داریم، در دنیای کنونی”سواد” تنها به توانایی مهارت نوشتن و خواندن اطلاق نمی‌شود، بلکه در سطوح عالی تر، نیاز داریم در خصوص مشکلات روانی خود آموزش ببینیم، پس دست روی دست نگذاریم و منتظر برنامه‌های مسئولین نمانیم، در دورهمی های خانوادگی و دوستانه از چنین معضلاتی صحبت کنیم و به دنبال تجارب ارزنده در حین بروز خشم و نحوه کنترل آن باشیم، سواد زندگی از راه مطالعه و گفت‌وگو وارد منش و رفتار ما می‌شود، اهمیت مطالعه در این خصوص را نیز جدی بگیریم.