سه شنبه, ۸ مهر ۱۴۰۴ / ۱۰:۰۶:۴۶
تورم، بیماری که نکته به نکته اقتصاد را درگیر خود کرده و آن را تا مرز متلاشی شدن می‌کشاند، امروز این بیماری خطرناک با شدت و بدون کنترل کافی در حال تاخت و تاز در اقتصاد ایران است و برای کسی پوشیده نیست، این بیماری کشنده است.
به گزارش آذر صبح – محمد یوسفی / امروزه خسارت های زیان بار تورم دراقتصاد برای هیچ کس پوشیده نیست و همه می دانند تورم، در کنار رکود و افزایش نقدینگی می‌تواند اقتصاد کشور را فلج کرده و کشور را به سوی پرتگاه های اجتماعی و امنیتی بکشاند.
تورم نه تنها به عنوان یک پدیده اقتصادی بلکه به عنوان یک دشمن و تهدید جدی در اقتصاد ایران ظاهر شده و کوچک ترین تصمیمات دولتی می‌تواند بر این تهدید اثر گذاشته و در نهایت اقتصاد را متلاطم کند.
در دنیای معاصر و در سال های اخیر تورم ونزوئلا به عنوان یک نمونه شاخص که این کشور را دچار بحران های متعدد کرده مطرح است و باید از تحولات اقتصادی ونزوئلا و کشورهای دیگر درس گرفت.
تورم چیست؟
تورم عموما به معنی افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت‌ها در نظر گرفته می‌شود. به سخن دیگر، تورم، روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمت‌ها در اقتصاد است. هر چند بر پایه نظریه‌های گوناگون، تعریف‌های متفاوتی از تورم ارائه می‌شود؛ اما تمامی آنها به روند فزاینده و نامنظم افزایش در قیمت‌ها اشاره دارند.
مفهوم امروزی تورم، در سده نوزدهم میلادی رواج یافت. پیش از آن، مفهوم دیگری از تورم وجود داشت که جهت نشان دادن افزایش حجم اسکناس‌های غیرقابل تبدیل به طلا به کار برده می‌شد.
تورم چگونه در اقتصاد متولد می‌شود
اقتصاددان معروف، پروفسور کینز دو دلیل عمده برای تورم ذکر می‌کند: کاهش عرضه کل یا افزایش تقاضای کل و در مقابل، پول‌گرایان رشد عرضه پولِ مازاد بر رشد اقتصادی را عمده‌ترین دلیل تورم می‌دانند. درواقع تورم زمانی به وجود خواهد آمد که تعادل میان، حجم پول در گردش با عرضه خدمات و کالا برابر نباشد. اغلب اقتصاددانان معتقدند عمده ترین دلیل تورم، عرضه پول و افزایش نقدینگی است و هرچه نقدینگی در اقتصاد افزایش پیدا کند تورم نیز بالاتر خواهد رفت.
تورم در ونزوئلا تاخت و تاز می‌کند
بر اساس گزارشی که مجلس ملی کشور ونزوئلا از نرخ تورم ماهانه منتشر کرده است، قیمت کالاهای مصرفی از ۲۳۳ درصد در ماه سپتامبر به ۱۴۸ درصد در ماه اکتبر افزایش یافته است. با اینکه نیکولاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا ماه گذشته اعلام کرد که حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان دولت را ۱۵۰ درصد افزایش داده، اما با این‌حال مردم و شهروندان ساکن در این کشور از عدم توانایی خود برای خریداری کالاهای اولیه گله و شکایت دارند.
ونزوئلا از سال ۲۰۱۴ میلادی با بحران شدید اقتصادی تحت تاثیر تحریم‌های ایالات متحده آمریکا و اتخاذ سیاست‌های نادرست اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند و پدیده ابر تورم در این کشور موجب فرار خیل عظیمی از شهروندان از این کشور و افت وضعیت اقتصادی مردم ونزوئلا شده است.
تورم چندسال اخیر ایران
از سال ۹۲ و شروع به کار دولت یازدهم کنترل نسبی بر افزایش تورم در کشور به وجود آمد و در مقاطعی تورم نقطه به نقطه به زیر ۱۰درصد نیز رسید و دولت با کنترل بازار ارز و آرامش نسبی به بازار آورد و این آرامش با توافق هسته‌ای میان ایران و ۶ قدرت جهانی تثبیت شد و اوضاع به صورت خیره کننده‌ای خوب بود.
بعد از روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ در آمریکا و تهدید در مورد خروج از توافق برجام و اعلام زمان خروج از مدت ها قبل آرامش اقتصادی چند ساله ایران در سال ۹۶ به یک باره به هم خورد و این آرامش تبدیل به همان آرامش قبل از توفان شد.
از دی ماه ۹۶ دیگر اوضاع اقتصاد آرامش خود را از دست داد و تا امروز، تورم در حال طغیان و بلعیدن اقتصاد ایران است.
کارشناسان بارها هشدار داده‌اند تورم و رکود در کنار افزایش مداوم نقدینگی موجب بی‌ثباتی بیشتر اقتصاد خواهد شد و حتی آن را به سمت فروپاشی خواهد کشاند.
تورم از نقطه به نقطه تا محله به محله
در سایه نبود نظارت کافی و وجود دلال ها در خرید و فروش اجناس، قیمت اغلب کالاها از مغازه‌ای به مغازه دیگر متفاوت است و معلوم نیست چرا این سطح از اختلاف قیمت ها در کشور به وجود آمده است. تقریبا اگر گشتی در شهرهای بزرگ بزنید شاهد تفاوت قیمت ها خواهید بود تفاوت قیمتی که اصلا معقول نیست. در تازه ترین آماری که مرکز آمار ایران منتشر کرده است تورم اسفند ماه ۹۷ نسبت به سال قبل در برخی استان ها ۵۴ درصد را نیز رد کرده و این اوضاع اصلا خوب نبوده و فشار اقتصادی را با شدت بیشتری به مردم وارد خواهد کرد.
آمار اعلامی نکته دیگری را نیز روشن می‌کند و آن شکستن رکود تورم ۴۲ درصدی سال ۷۴ در اسفند ۹۷ است آن هم با اختلاف ۱۰ درصدی که همچنان نیز در حال افزایش است و معلوم نیست تورم امروز ایران رویای شکستن چه رکوردهایی را در سر می‌پروراند.
لازم به ذکر است، چراغ هشدار تورمی در ایران روشن شده است و امید است دولتمردان هرچه سریع تر نسبت به مهار آن اقدام کنند تا شاهد وارد شدن خسارت های جبران ناپذیر به اجتماع و اقتصاد کشور نباشیم چرا که بسیاری از مشکلات اجتماعی ناشی از نابسامانی های اقتصادی هستند.
