چهارشنبه, ۹ مهر ۱۴۰۴ / ۱۵:۱۷:۵۴
زردچوبه که گاهی اوقات به نام زعفران هندی یا ادویه طلایی نیز شناخته می شود، گیاهی است که در آسیا و آمریکای مرکزی رشد می کند.
به گزارش آذر صبح، عصر ایران به نقل از “هلث لاین، مدیکال نیوز تودی، استایل کریز” نوشت: زردچوبه ای که در فروشگاه ها و کابینت ادویه آشپزخانه ها یافت می شود، از ریشه پودر شده این گیاه تهیه شده است. رنگ زرد روشن این ادویه الهام بخش فرهنگ های بسیاری برای استفاده از آن به عنوان رنگ بوده است. همچنین، پودر زردچوبه از مواد تشکیل دهنده پودر کاری است.
کپسول ها، چای ها، پودرها، و عصاره ها برخی از محصولات زردچوبه هستند که به صورت تجاری در دسترس هستند.
کورکومین ماده فعال موجود در زردچوبه است که از خواص بیولوژیکی قوی سود می برد. پزشکی سنتی هندی زردچوبه را برای طیف گسترده ای از شرایط سلامت توصیه کرده است که از آن جمله می توان به درد مزمن و التهاب اشاره کرد. پزشکی غربی نیز زردچوبه را به عنوان یک عامل کاهنده درد و شفابخش مورد مطالعه قرار داده است.
بنابر پایگاه داده ملی مواد مغذی وزارت کشاورزی آمریکا، یک قاشق غذاخوری پودر زردچوبه حاوی:
۲۹ کالری
۰٫۹۱ گرم پروتئین
۰٫۳۱ گرم چربی
۶٫۳۱ گرم فیبر
۰٫۳ گرم قند
مقدار مشابه از زردچوبه می تواند موارد زیر را تامین کند:
۲۶ درصد از نیاز روزانه به منگنز
۱۶ درصد از نیاز روزانه به آهن
۵ درصد از نیاز روزانه به پتاسیم
۳ درصد از نیاز روزانه به ویتامین C
زردچوبه ادویه ای است که عامل رنگ زرد کاری محسوب می شود.
زردچوبه هزاران سال است که در هند به عنوان یک ادویه و گیاه دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.
این محصول حاوی ترکیباتی است که از خواص دارویی برخوردار هستند و به نام کورکومینوئیدها شناخته می شوند.کورکومین مهمترین ترکیب موجود در زردچوبه است.
کورکومین ماده فعال اصلی موجود در زردچوبه است که از خواص ضد التهابی قوی برخوردار است و به عنوان یک آنتی اکسیدان بسیاری قوی نیز شناخته می شود.
با این وجود، محتوای کورکومین زردچوبه چندان زیاد نیست و از نظر وزنی حدود ۳ درصد آن را تشکیل می دهد.
در بیشتر مطالعاتی که روی این گیاه دارویی انجام شده است از عصاره های زردچوبه استفاده شده است که بیشتر از کورکومین تشکیل شده و دوزهای مورد استفاده معمولا بیش از یک گرم در روز بوده اند.
دستیابی به این سطوح تنها با استفاده از ادویه زردچوبه در غذاها دشوار است.
از این رو، اگر قصد دارید آثار کامل را تجربه کنید، نیازمند استفاده از یک مکمل حاوی مقادیر چشمگیر کورکومین هستید.
متاسفانه، کورکومین به خوبی در جریان خون جذب نمی شود. مصرف فلفل سیاه به همراه آن که حاوی پیپرین، یک ماده طبیعی که جذب کورکومین را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد، می تواند به بهبود این شرایط کمک کند.
بهترین مکمل های کورکومین حاوی پیپرین هستند که به طور قابل توجهی کارایی و اثرگذاری آنها را افزایش می دهد.
همچنین، کورکومین محلول در چربی است، از این رو، ممکن است مصرف آن به همراه یک وعده غذایی چرب ایده خوبی باشد.
التهاب از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
التهاب به بدن در مبارزه با مهاجمان خارجی کمک می کند و همچنین در بازسازی آسیب های وارده به آن نقش دارد.
بدون التهاب، عوامل بیماری‌زا (پاتوژن ها)، مانند باکتری ها می توانند به راحتی بدن را تسخیر کرده و حتی موجب مرگ انسان شوند.
اگرچه التهاب حاد و کوتاه مدت مفید است، زمانی که حالت مزمن و بلند مدت پیدا می کند به مشکلی جدی تبدیل شده و بافت های خود بدن را مورد حمله قرار می دهد.
در حال حاضر، دانشمندان بر این باورند که التهاب مزمن نقشی اساسی در تقریبا هر بیماری مزمن، از جمله بیماری قلبی، سرطان، سندرم متابولیک، بیماری آلزایمر و بیماری های انحطاطی مختلف دارد.
از این رو، هر چیزی که به مبارزه با التهاب کمک کند از اهمیت بالایی در پیشگیری و حتی درمان این بیماری ها برخوردار است.
کورکومین از خواص ضد التهابی قوی برخوردار است. در واقع، برخی مطالعات نشان داده اند این ماده به اندازه ای قوی است که اثربخشی آن با برخی داروهای ضد التهاب قابل مقایسه بوده، بدون این که عوارض جانبی در پی داشته باشد. کورکومین یک ماده زیست فعال است که در سطح مولکولی با التهاب مبارزه می کند.
باور بر این است که آسیب اکسیداتیو یکی از مکانیزم ها در پس پیری و بسیاری از بیماری ها است.
این شامل فعالیت رادیکال های آزاد، مولکول هایی به شدت واکنشی با الکترون های جفت نشده، می شود.
رادیکال های آزاد به واکنش با مواد ارگانیک مهم مانند اسید های چرب، پروتئین ها یا DNA تمایل دارند.
دلیل اصلی مفید بودن آنتی اکسیدان ها این است که از بدن انسان در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کنند.
کورکومین یک آنتی اکسیدان قوی است که می تواند به واسطه ساختار شیمیایی خود رادیکال های آزاد را خنثی سازد.
افزون بر این، کورکومین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی خود بدن را نیز تقویت می کند.
در گذشته باور بر این بود که نورون ها پس از سپری شدن دوران کودکی قادر به تقسیم و تکثیر نیستند.
اما در حال حاضر می دانیم که شرایط این گونه نیست.
نورون ها قادر به تشکیل اتصالات جدید هستند، اما در برخی مناطق مغز نیز می توانند تکثیر شده و افزایش یابند.
یکی از محرک های این فرآیند عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) است که نوعی هورمون رشد فعال در مغز است.
بسیاری از اختلالات شایع مغزی، از جمله افسردگی و بیماری آلزایمر با کاهش سطوح این هورمون پیوند خورده اند.
جالب توجه است که کورکومین می تواند سطوح عامل نوروتروفیک مشتق از مغز را افزایش دهد.
از این طریق، کورکومین ممکن است در به تاخیر انداختن یا حتی معکوس کردن بسیاری از بیماری های مغزی و افت عملکرد مغزی مرتبط با افزایش سن موثر باشد.
بیماری قلبی یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در جهان است.
بیماری قلبی شرایطی فوق العاده پیچیده است و عوامل مختلفی در شکل گیری آن نقش دارند.
کورکومین ممکن است به مقابله با این شرایط کمک کند. زمانی که موضوع بیماری قلبی مطرح می شود، شاید فایده اصلی کورکومین بهبود عملکرد اندوتلیوم یا لایه درون‌رگی باشد که پوشش داخلی رگ های خونی انسان است.
اختلال در عملکرد اندوتلیال از عوامل اصلی بیماری قلبی است و شامل ناتوانی اندوتلیوم در تنظیم فشار خون، لخته شدن خون و عوامل مختلف دیگر می شود.
برخی مطالعات نشان داده اند که کورکومین به بهبود عملکرد اندوتلیال کمک می کند. یک مطالعه نشان داد که این ماده می تواند به اندازه ورزش موثر باشد، در شرایطی که مطالعه ای دیگر نشان داد که کورکومین می تواند به اندازه داروی آتورواستاتین موثر عمل کند.
افزون بر این، کورکومین التهاب و اکسیداسیون را کاهش می دهد که همان گونه که پیشتر گفته شد در بیماری قلبی نقش دارد.
سرطان یک بیماری وحشتناک است که به واسطه رشد سلولی کنترل نشده تعریف می شود.
انواع مختلفی از سرطان وجود دارند و به نظر می رسد مکمل های کورکومین بر برخی از آنها تاثیرگذار هستند.
کورکومین به عنوان یک گیاه دارویی مفید در درمان سرطان مورد مطالعه قرار گرفته و مشخص شده است که بر رشد و گسترش سرطان در سطح مولکولی تاثیرگذار است.
مطالعات نشان داده اند که کورکومین در مرگ سلول های سرطان نقش داشته و آنژیوژنز (رشد رگ های خونی جدید در تومورها) و متاستاز (گسترش سرطان) را کاهش می دهد.
در شرایطی که دوز بالای کورکومین (ترجیحا همراه با یک تقویت کننده جذب مانند پیپرین) می تواند به درمان سرطان در انسان ها کمک کند، برای نتیجه گیری قطعی همچنان باید مطالعات بیشتری در این زمینه صورت بگیرند.
با این وجود، شواهدی وجود دارد که کورکومین ممکن است از سرطان، به ویژه سرطان های دستگاه گوارش، مانند سرطان کولورکتال پیشگیری کند.
شاید کورکومین روزی به همراه درمان های رایج سرطان استفاده شود. اظهارنظر قطعی در این زمینه زود است، اما آینده امیدوارکننده به نظر می رسد.
بیماری آلزایمر شایع‌ترین بیماری انحطاط عصبی در جهان است و دلیل اصلی زوال عقل محسوب می شود.
متاسفانه، در حال حاضر درمان قطعی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد.
از این رو، پیشگیری از ابتلا به این بیماری اهمیت ویژه ای دارد.
التهاب و آسیب اکسیداتیو در بیماری آلزایمر نقش دارند و کورکومین ماده ای است که توانایی مقابله با هر دو شرایط را دارد.
افزون بر این، انباشت گوریده های پروتئینی به نام پلاک آمیلوئید یک عامل کلیدی در بیماری آلزایمر است. مطالعات نشان داده اند که کورکومین می تواند به پاکسازی این پلاک ها کمک کند.
این که کورکومین می تواند به واقع پیشرفت بیماری آلزایمر را در افراد کند کرده یا حتی معکوس سازد، همچنان نامشخص است و به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.
آرتریت یک بیماری شایع در کشورهای غربی است.
انواع مختلفی از آرتریت وجود دارند که بیشتر شامل التهاب در مفاصل می شوند.
با توجه به این که کورکومین یک ترکیب ضد التهاب قوی است، کمک آن به مقابله با آرتریت چندان جای شگفتی ندارد.
چندین مطالعه این مساله را تایید کرده اند.
طی یک مطالعه با حضور بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، کورکومین حتی از یک داروی ضد التهاب نیز عملکرد بهتری داشت.
مطالعات دیگر به بررسی آثار کورکومین بر آرتریت پرداخته و بهبود در علائم مختلف را نشان داده اند.
استفاده از کورکومین در درمان افسردگی نتایج امیدوارکننده ای به همراه داشته است.
در یک پژوهش، ۶۰ بیمار مبتلا به افسردگی به سه گروه تقسیم شدند. یک گروه داروی پروزاک (فلوکستین) دریافت می کرد، گروه دیگر کورکومین و گروه سوم هم پروزاک و هم کورکومین دریافت می کرد.
پس از ۶ هفته، استفاده از کورکومین به بهبود شرایط بیماران در سطحی مشابه با داروی پروزاک منتج شد. گروهی که پروزاک و کورکومین دریافت می کردند، بهترین نتایج را نشان دادند.
بنابر این مطالعه کوچک، کورکومین به اندازه یک داروی ضد افسردگی موثر عمل می کند.
افسردگی با سطوح کم فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز و کوچک شدن هیپوکامپ، منطقه ای در مغز که در یادگیری و حافظه نقش دارد، نیز پیوند خورده است.
کورکومین سطوح فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز را افزایش می دهد و به طور بالقوه برخی از این تغییرات را معکوس می کند.
همچنین، شواهدی وجود دارند که کورکومین می تواند سطوح انتقال دهنده های عصبی مغزی سروتونین و دوپامین را افزایش دهد.
اگر کورکومین می تواند به پیشگیری از بیماری قلبی، سرطان و بیماری آلزایمر کمک کند، آشکار است که برای طول عمر نیز مفید است.
بر همین اساس، کورکومین به عنوان یک مکمل ضد پیری بسیار محبوب شده است.
از آنجایی که اکسیداسیون و التهاب در پیری نقش دارند، کورکومین ممکن است آثاری به همراه داشته باشد که فراتر از پیشگیری از بیماری باشند.
کلسترول بالا یکی از دلایل استرس اکسیداتیو است که به واسطه التهاب مزمن و قند خون بالا در بدن شکل می گیرد. از این رو، کاهش التهاب در بدن بار دیگر می تواند از سطوح سالم کلسترول پشتیبانی کند.
نتایج یک مطالعه نشان داد که کورکومین در کاهش التهاب و نشانگرهای استرس اکسیداتیو عملکردی مشابه با داروی لیپیتور (آتورواستاتین) داشته است.
مطالعه ای دیگر نیز نشان داد که مصرف روزانه ۵۰۰ میلی گرم کورکومین به کاهش ۱۱٫۶۳ درصدی کلسترول کلی و افزایش ۲۹ رصد کلسترول خوب (HDL) منجر شده است.
سطوح افزایش یافته استرس می تواند موجب افزایش وزن ناگهانی شود. زمانی که هورمون استرس کورتیزول از کنترل خارج می شود، چربی در نزدیکی معده جمع می شود زیرا سلول ها در معده حساسیت بیشتری به کورتیزول دارند و در ذخیره انرژی بسیار موثر هستند.
از آنجایی که زردچوبه می تواند به متعادل شدن هورمون های استرس کمک کند می تواند در توقف افزایش اندازه دور کمر شما نیز نقش داشته باشد.
خواص ضد التهابی کورکومین نیز می تواند با چاقی مقابله کند. نتایج یک مطالعه نشان داد که مصرف کورکومین می تواند رشد سلول های چربی را کاهش دهد.
چای زردچوبه: یک پیمانه آب را به جوش آورده و سپس یک چهارم قاشق چایخوری پودر زردچوبه ارگانیک، زردچوبه تازه رنده شده یا یک قرص زردچوبه بدون پوشش را به آن اضافه کنید. اجازه دهید برای ۱۰ دقیقه به آرامی بجوشد. شما می توانید برای بهبود عطر و طعم این چای به آن عسل یا آبلیموی تازه اضافه کنید.
ترکیب پودر کاری: پودر کاری پایه می تواند از ۸ قسمت پودر گشنیز، ۴ قسمت پودر هل، یک قسمت پودر زردچوبه و یک قسمت پودر فلفل کاین یا پاپریکا تهیه شود. اگر تمایلی به تندی زیاد ندارید می توانید به جای فلفل کاین از پاپریکا استفاده کنید.
اسموتی: شما می توانید پودر زردچوبه ارگانیک، ریشه رنده شده زردچوبه یا قرص های زردچوبه بدون پوشش را برای بهبود عطر و طعم به اسموتی های خود اضافه کنید.
آبگیری: زمانی که آب سبزی یا میوه تازه تهیه می کنید می توانید آب یک اینچ زردچوبه تازه ارگانیک را نیز به آن اضافه کنید.
سبزی های کبابی فصلی: شما می توانید برخی سبزی های تازه مانند سیب زمینی، گل کلم، یا جوانه های بروکسل را به همراه مقداری روغن زیتون و پودر زردچوبه کباب کنید.
شیر زردچوبه: برای تهیه شیر زردچوبه می توانید از دو فنجان شیر بادام، یک قاشق غذاخوری عسل محلی (اختیاری)، یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل (اختیاری)، یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه، یک چوب دارچین یا یک قاشق چایخوری پودر دارچین، اندکی فلفل سیاه و زنجبیل رنده شده تازه استفاده کنید. تمام مواد تشکیل دهنده را در یک ظرف ریخته و روی حرارت قرار دهید تا به آرامی ۱۰ دقیقه بجوشد. اگر تکه های زنجبیل یا دارچین، بزرگ هستند، شیر را پیش از مصرف از صافی عبور دهید.
زردچوبه اگر به میزان درست مصرف شود، معمولا موجب عوارض جانبی چشمگیر نمی شود.
با این وجود، مصرف این ماده غذایی ممکن است با برخی عوارض جانبی نیز همراه باشد.
مصرف زردچوبه می تواند لخته شدن خون را کند سازد. این شرایط می تواند در نهایت خطر کبودی و خونریزی در افرادی که از اختلالات خونریزی رنج می برند را افزایش دهد. زردچوبه ممکن است با برخی داروها نیز تداخل ایجاد کرده و موجب خونریزی بیش از حد شود.
در صورت ابتلا به هر یک از اختلالات خونریزی یا مصرف هر گونه دارو برای این شرایط از مصرف زردچوبه پرهیز کنید.
مصرف زردچوبه به عنوان بخشی از یک کاری پخته موجب مشکلات معده یا دیگر واکنش های گوارشی نمی شود، اما در مورد استفاده برای بیماری های مزمن، مانند آرتریت یا مفصل درد، ممکن است به مشکلات گوارشی منجر شود.
مصرف دوزهای بالای زردچوبه در بلند مدت نشان داده است که می تواند موجب مشکلات گوارشی شود.
همچنین، اگر به دیس‌پپسی (سوء هاضمه) یا هایپر اسیدیتی معده مبتلا هستید، بهتر است به طور کامل از مصرف زردچوبه پرهیز کنید.
حتی مکمل های زردچوبه نیز ممکن است موجب بروز مشکلاتی در معده شوند. این شرایط به ویژه برای بزرگسالانی که در بلند مدت بیش از دوز توصیه شده (۴۰۰ میلی گرم تا ۳ گرم) از مکمل ها استفاده می کنند، رخ می دهد. زردچوبه می تواند موجب سوزش سردل و سوء هاضمه شود.
برای پیشگیری از این شرایط زردچوبه را بر اساس دوز توصیه شده مصرف کنید.
زردچوبه حاوی مقادیر زیاد اگزالات است که این ماده شیمیایی می تواند خطر سنگ های صفراوی را افزایش دهد. در یک مطالعه که در نشریه the American Journal of Clinical Nutrition منتشر شد، زردچوبه به طور قابل توجهی سطوح اگزالات در ادرار را نسبت به دارونما افزایش داده بود.
در صورت ابتلا به هر گونه مشکلات کیسه صفرا یا مصرف دارو برای این شرایط از مصرف زردچوبه پرهیز کنید.
شاید در ابتدا مفید به نظر برسد، اما کاهش بیش از حد فشار خون می تواند موجب برخی عوارض شود.
دوزهای بالای زردچوبه می تواند فشار خون را کاهش دهد و از این رو، افرادی که داروهای فشار خون مصرف می کنند باید درباره مصرف این محصول محتاط باشند.
اگر داروهای فشار خون مصرف می کنید از مصرف زردچوبه پرهیز کنید.
مصرف بیش از حد زردچوبه ممکن است خطر ابتلا به سنگ های کلیه را افزایش دهد. این به دلیل وجود اگزالات در زردچوبه است. اگزالات ها می توانند با کلسیم پیوند تشکیل داده و اگزالات کلسیم نامحلول شکل بگیرد که از دلایل تشکیل سنگ های کلیه است. اگر مستعد ابتلا به سنگ کلیه هستید باید در مصرف زردچوبه محتاط باشید.
در صورت ابتلا به هر گونه مشکل کلیه، به ویژه سنگ های کلیه، از مصرف زردچوبه پرهیز کنید.
بنابر گزارش دانشگاه مرکز پزشکی مریلند، زردچوبه برای زنان باردار تنها زمانی بی خطر است که به عنوان یک ادویه در وعده های غذایی استفاده شود. از مصرف مکمل های زردچوبه طی دوران بارداری باید پرهیز کرد. همچنین، اگر به زردچوبه آلرژی دارید، بهترین گزینه پرهیز از آن طی دوران بارداری است.
مهم‌تر این که اطلاعات کافی درباره عوارض جانبی زردچوبه روی زنان باردار و مادران شیرده وجود ندارد و از آنجایی که دوران هایی حساس در زندگی هر زنی هستند، بهترین اقدام پرهیز از زردچوبه به صورت موقت است.
آثار مصرف زردچوبه در مادران شیرده به ندرت مورد مطالعه قرار گرفته است و این که ترکیبات فعال آن از طریق شیر مادر منتقل می شوند، نامشخص است. اثرات آن بر نوزادان شیرخوار نیز نامشخص است.
از آنجایی اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارند، پرهیز کامل از زردچوبه طی دوران بارداری و شیردهی ایده آل خواهد بود.
اسهال و حالت تهوع دو علامت شایع مرتبط با مکمل های زردچوبه هستند. این به دلیل کورکومین موجود در زردچوبه است که می تواند دستگاه گوارش را تحریک کند.
به عنوان بخشی از یک مطالعه بالینی، افرادی که ۳٫۶ تا ۸ گرم کورکومین (نسبتا دوز بالایی است) در روز برای چهار ماه مصرف کرده بودند، حالت تهوع خفیف را تجربه کردند. حتی دوزهای کم کورکومین می تواند محرک حالت تهوع در برخی افراد باشد.
زردچوبه را به اندازه توصیه شده مصرف کنید. اگر با هر گونه علائم ناخوشایند مواجه هستید، مصرف زردچوبه را متوقف کرده و بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
کورکومین موجود در زردچوبه نشان داده است که می تواند عملکرد پلاکت ها را کاهش دهد، از این رو، افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند باید از آن پرهیز کنند.
افرادی که داروهایی مانند وارفارین و کومادین مصرف می کنند باید از کورکومین پرهیز کنند زیرا اثر این داروها را افزایش می دهد.
کورکومین می تواند یک آلرژن تماسی باشد. برخی افراد به واسطه تماس با زردچوبه درماتیت تماسی و خارش را گزارش کرده اند. از آنجایی که زردچوبه به خانواده زنجبیل تعلق دارد، فردی که به زنجبیل آلرژی دارد، احتمال بیشتری دارد به زردچوبه نیز آلرژی داشته باشد. همچنین، ممکن است به واسطه آلرژی به رنگ غذایی زرد به زردچوبه آلرژی داشته باشید.
زردچوبه می تواند موجب راش های پوستی و تنگی نفس شود. واکنش ها می توانند هم به واسطه تماس با زردچوبه و هم خوردن آن شکل بگیرند.
مصرف زردچوبه به صورت خوراکی در مردان ممکن است موجب کاهش سطوح تستوسترون و کاهش تحرک اسپرم شود. این ممکن است در نهایت به ناباروری منجر شود.
بر همین اساس از مصرف بیش از حد زردچوبه پرهیز کرده و حد اعتدال را رعایت کنید.
تزکیبات موجود در زردچوبه نشان داده اند که می توانند با آهن پیوند تشکیل دهند. این می تواند توانایی بدن برای جذب آهن از غذا را کاهش دهد، و بر همین اساس به کمبود آهن منجر شود.
اگر به کمبود آهن مبتلا هستید، از مصرف زردچوبه پرهیز کرده و با پزشک خود درباره دوز مصرفی مشورت کنید. سطوح آهن خون خود را پیش از استفاده منظم از زردچوبه در رژیم غذایی کنترل کنید.
بار دیگر این شرایط به واسطه تمایل زردچوبه برای مهار لخته شدن خون رخ می دهد. بیمارانی که عمل جراحی پیش رو دارند باید یک یا دو هفته پیش از آن از مصرف زردچوبه پرهیز کنند.
در ادامه فهرستی از داروهایی که ممکن است زردچوبه با آنها تداخل ایجاد کند، ارائه شده است:
– داروهای رقیق کننده خون، مانند وارفارین، آسپرین، کلوپیدوگرل، کومادین و غیره
– داروهای کاهنده اسید معده، مانند سایمتیدین (تاگامت)، فاموتیدین (پپسید)، رانیتیدین (زانتاک)، اسومپرازول (نکسیوم)، امپرازول (پریلوسک)، و لانسوپرازول (پرواسید)
– داروهای دیابت
