جمعه, ۱۰ مرداد ۱۴۰۴ / ۱۲:۴۷:۳۷
این روزها صنعت در کشور به نفس تنگی افتاده و استان آذربایجان‌شرقی نیز به رغم صنعتی بودن حال و روزش چندان تعریفی ندارد ولی آنطور که مسئولین می‌گویند مدتی است اوضاع رو به بهبودی است.
آذر صبح/ المیرا جلیلی: آذربایجان شرقی از هفتاد سال پیش با بهره مندی از ظرفیت های معدنی و صنعتی، پرچمدار اقتصاد صنعتی کشوربوده و در طول این سال ها با ایجاد و فعال سازی واحدهای تولیدی کوچک و بزرگ گامی موثر در جهت رونق اقتصاد کشور برداشته است، از این رو به عنوان یکى از قطب هاى مهم صنعتى کشور محسوب می شود.
این استان با تکیه بر ظرفیت های سرمایه گذاری در زمینه صنعت و معدن توانسته بستری مناسب برای ارزآوری فراهم کند و چه بسا گوی سبقت را از رقیبان تجاری خود در منطقه برباید.
اما این استان نیز همچون دیگر استان‌های کشور، در سال‌های اخیر با چالش‌هایی مواجه بوده است، چالش هایی که گاه از آن با سربلندی بیرون آمده و گاه مشکلات حل نشده باقی مانده‌اند.
به بهانه فرارسیدن روز صنعت ، معدن و تجارت با سراغ مسئولین ارگان‌های متولی و نمایندگان مجلس رفتیم و حال و روز صنعت استان آذربایجان‌شرقی را از آنها جویا شدیم…
ظرفیت‌های صنعتی استان آذربایجان‌شرقی
حسین نجاتی، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی در گفت و گو با آذر صبح در خصوص ظرفیت‌های ویژه استان در زمینه صنعت و معدن اظهار می کند: آذربایجان شرقی یکی از بزرگترین کانون های صنعت، اقتصاد، تولید و کار آفرینی در شمالغرب کشور محسوب می شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تنها شهر تبریز به عنوان مرکز استان دارای مجموعه های عظیم صنعتی همچون پالایشگاه بزرگ تبریز، پتروشیمی تبریز، مجتمع بنزین سازی تبریز، تراکتورسازی، موتورسازان، کامیونت سازی، ماشین سازی، ایران خودروی تبریز و چندین صنایع بزرگ دیگر را در خود جای داده است، متذکر می شود: این استان مقام نخست کشور در سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت خودروسازی، مقام اول کشور در سرمایه گذاری بخش خصوصی در مقاطع فولادی طولی ساختمانی ، مقام اول تولید و صادرات لوازم خانگی ، مقام اول تولید شیرینی و شکلات کشور را داراست و در صنعت چرم کشور و صنعت کفش کشور، صنعت مس و شیشه کشور پیشروست.
نجاتی تاکید می کند: این استان نیز در تولید مقاطع طولی در کشور و کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا رتبه نخست را داراست.
مقام اول تولید شیرینی و شکلات کشور
وی ادامه می دهد: استان آذربایجان شرقی با دارا بودن ۵۳۴ واحد فعال صنایع غذایی دارای پروانه بهره برداری با مجموع ظرفیت تولید سالانه ۹/۳ میلیون تن و با سرمایه گذاری بالغ بر ۱۵ هزار و ۶۰۵ میلیارد ریال و اشتغال نزدیک به ۲۰ هزار نفر، یکی از مهم‌ترین قطب‌های صنعت غذایی کشور در زمینه انواع نوشیدنی ها، لبنیات و بستنی، کشتارگاه های صنعتی، خشکبار و آجیل، آردسازی، و به ویژه صنعت شیرینی شکلات و کیک و کلوچه است.
به گفته وی، تنوع محصول، نیروی متخصص و تکنولوژی بالا، وجود واحدهای مهم و بزرگ دارویی و صنایع تبدیلی کشاورزی در زمینه تولید آب میوه و کنسانتره نیز از دیگر ویژگی های صنعت این استان محسوب می شود.
مقام اول تولید و صادرات لوازم خانگی
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با بیان اینکه تعداد ۱۲۹ واحد تولید کننده لوازم خانگی با اشتغال ۳۸۴۶ نفردر استان فعال است، اظهار می کند: محصولات تولیدی استان در زمینه لوازم خانگی به چندین کشور مختلف از جمله روسیه، ترکیه، افغانستان، آذربایجان، گرجستان، قفقاز، واقلیم کردستان عراق صادر می شود.
وی تاکید می کند: وجود خطوط ارتباطی با اروپا، منطقه قفقاز و ترکیه و واقع شدن در کریدورهای بین المللی حمل و نقل، قدمت ۱۰۰ ساله اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تبریز، نمایشگاه بین المللی تبریز، تالار بورس اوراق بهادار، شهرک های صنعتی عمومی و تخصصی، شهرک صنعتی سرمایه گذاری خارجی، دانش فنی و نیروی انسانی متخصص سطح بالا و وجود منطقه آزاد تجاری ارس و منطقه ویژه اقتصادی سهلان در استان ازجمله ظرفیت های توسعه صنعتی و معدنی این استان به شمار می رود.
نجاتی ادامه می دهد: بخش صنایع فلزی و برق نیز از دیگر بخش های صنعتی مزیت دار و موفق آذربایجان شرقی است و همچنین وجود کارخانجات ماشین سازی و تراکتورسازی به عنوان صنایع مادر که موجب توسعه قطعه سازی در این استان شده نیز از صنایع مهم آذربایجان شرقی است که سهم خوبی از صادرات غیرنفتی این استان و کشور را بر عهده دارند.
وی با تاکید بر اینکه این استان مفتخر به احداث اولین شهرک سرمایه گذاری خارجی بوده و حجم سرمایه گذاری در دست اجرا در این شهرک ۵/۱ میلیارد دلار برآورد شده، بیان می کند:این استان با داشتن ۳۴ شهرک صنعتی و ۱۵ ناحیه صنعتی و همچنین پروژه در دست اجرای شهرک صنعتی۱۰ هزار هکتاری در غرب تبریز گامهای اساسی در احداث زیر ساختها را برداشته است.
رتبه برتر معدنی استان آذربایجان شرقی در کشور
مهرانگیز رحمانی، معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان نیز در گفت و گو با آذر صبح در خصوص ظرفیت های استان در زمینه معادن اظهار می کند:این استان علاوه بر صنعت، در بخش معدن نیز پتانسیل های بالا و دست نخورده ای دارد.
به گفته وی، این استان یکی از مناطق غنی معدنی کشور بوده و بیش از ۵۰ نوع ماده معدنی در دو حوزه بهره برداری و اکتشاف در آن شناسایی شده است. بر پایه آخرین اطلاعات ، تعداد کل معادن استان ۷۵۳ معدن با اشتغالزایی ۶۴۰۰ نفر است و از جمله معادن عمده استان که در سال های اخیر گذاری های مناسبی از طرف بخش خصوصی صورت گرفته و زمینه برای احداث واحدهای پایین دستی فراهم گردیده می توان به صنایع طلا، مس، آهن، نفلین سینیت آهک، تراورتن و غیره اشاره نمود .
رحمانی یاداور می شود: این استان از نظر تعداد کل معادن رتبه سوم و از نظر اشتغال رتبه دوم و از نظر ذخایر مکشوفه با ۸٫۴ میلیارد تن ذخیره رتبه اول کشور را داراست و در مجموع از میان اشتغال ۶۳ هزار نفری معادن و صنایع معدنی استان ۸۰ درصد متعلق به صنایع معدنی فلزی، سیمان ، بتن ، آهک و گچ ، سفال و سرامیک ، ماسه شویی و آسفالت ، صنعت شیشه و نهایتا برش سنگ است .
وی تاکید می کند: طبق آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، استان آذربایجان شرقی از نظر میزان ذخیره مواد معدنی رتبه اول کشور بوده و از نظر تعداد معادن و میزان اشتغال ایجاد شده نیز جزو سه استان برتر ایران است.
چالش های پیش روی صنعت/ سنگِ “موانعِ بانکی” جلوی پای صنایع
کمبود نقدینگی واحدهای تولیدی، تحریم های طولانی مدت، کمبود مواد اولیه، عدم انطباق فناوری واحدهای صنعتی با فناوری روز دنیا، نبود ارتباط صنعت و دانشگاه ، بروکراسی از دیگر مشکلات پیش روی صنعت می باشد.
شهاب‌الدین بیمقدار؛ نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با آذر صبح در خصوص مشکلات اساسی حوزه صنعت و معدن اظهار می کند: سخت گیری های بانک مرکزی در خصوص نقدینگی ضربه سنگینی به واحدهای تولیدی وارد می کند و بخش نامه های بانک مرکزی سد راهی برای افزایش صادرات محصولات تولیدکنندگان می شود.
حال صنعت و معدن آذربایجان شرقی خوب است
وی با بیان اینکه اساسی ترین معضل حوزه صنعت و معدن کشور نبود تعاملات مناسب ارزی و هزینه های بالای تجارت است، می‌گوید: از طرفی بخش نامه های بانک مرکزی مانعی برای صادرات است و قطعا تحریم ها نیز اثر منفی بر این حوزه داشته است.
وی خاطرنشان می کند: کمبود نقدینگی و مواد اولیه نیز یکی از معضلات این حوزه به شمار می رود با این حال برای رونق بیشتر این حوزه به شدت پیگیر این مسائل هستیم.
این نماینده مجلس، وضعیت صنعت و معدن آذربایجان شرقی را در مقایسه با سایر استان های کشور بسیار مطلوب تلقی می کند و متذکر می شود: حوزه صنعت و معدن استان با تعامل سازنده اتاق بازرگانی تبریز و استانداری استان و فعالیت واحدهای تولیدی در وضعیت مطلوبی قرار گرفته است و می توان گفت هیچ کارخانه و واحد تولیدی تعطیل شده در استان وجود ندارد.
***
به رغم وجود مشکلات اقتصادی، فعالین این حوزه در استان آذربایجان‌شرقی با تمام توان پای کار ایستاده‌اند، با برداشتن بارهای اضافی روی دوش آنها، مسیر برای ادامه راه همورا می‌شود، به نظر می رسد مهم‌ترین رویه ای که در کشور باید به صورت ساختاری اصلاح شود نظام بانکی است که مشکلات زیادی برای بخش تولید ایجاد کرده است، این موضوع به یکی از چالش های فعالین صنعتی در استان آذربایجان‌شرقی و دیگر استان‌ها بدل شده و آنها خواهان اصلاح گسترده نظام بانکی در کل کشور هستند.
