کتابخانه‌های آذربایجان‌شرقی در روزهای کرونایی چگونه خدمات می‌دهند!

به گزارش آذر صبح، کتابخانه های عمومی از جمله مکان هایی فرهنگی هستند که فعالیت آنها در روزهای کرونایی از یک سو زمینه ساز تلطیف فشار وارده بر مردم و از سوی دیگر بستر شیوع احتمالی ویروس است؛ به همین دلیل نیز رعایت پروتکل های بهداشتی و الزامات طرح فاصله گذاری اجتماعی در کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در این روزهای حساس، دشواری دوچندانی دارد.

دوستی با «یار مهربان» هر چند تعططیل بردار نیست و امروزه هر کسی در گوشه ای از خانه خود کتابخانه ای و لو در حد چند ۱۰ جلد کتاب دارد، اما میهمانی غافلگیرکننده ویروس به نام «کرونا» و محدودیت هایی ناشی از آن، موجب شد که کتابخانه های عمومی برای مدتی از دوستداران خود خالی بمانند و گرد دوری و غربت بر چهره یاران مهربان آرمیده در قفسه های آن بنشیند. 

اما همان گونه که کارشناسان پیش بینی می کردند، اعمال محدودیت های سفت و سخت قرنظینه ای برای مقابله با کرونا برای هیچ جامعه ای در این کره خاکی میسر نبود و ایران اسلامی ما و به تبع آن آذربایجان شرقی نیز پس از حدود ۲ ماه اعمال محدودیت های کرونایی، در نهایت ناگزیر از همزیستی مسالمت آمیز با این ویروس مرگبار در سایه رعایت پروتکل های بهداشتی و اصول طرح فاصله گذاری اجتماعی شد.

اما آنچه این روزها کدورت خاطر کتابخوانان و کتابخانه روها را از بابت شیوع کرونا تا حدودی برطرف کرده، روشن شدن دوباره چراغ کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی است؛ مسوولان و کارکنان این نهادهای فرهنگی – تربیتی برای رشد و ارتقای علمی – فرهنگی جامعه با توسل به شیوه های رایج رعایت اصول بهداشتی می کوشند و به انحاء مختلف تلاش می کنند تا لنگه های درب کتابخانه ها برای علاقه مندان همچون سابق بچرخد.

هر چند امروزه در سطح آذربایجان شرقی حدود ۱۴۵ باب کتابخانه عمومی و مشارکتی، متشکل از ۱۱۴ باب عمومی و ۳۴ باب مشارکتی وجود دارد، اما بدون شک کتابخانه مرکزی تبریز (کتابخانه ملی سابق)، گل سرسبد کتابخانه های عمومی کشور است که با آراستگی و  عظمت تمام در میدان لاله این شهر برای پذیرایی از کتابخوانان و کتاب دوستان سینه سپر کرده است.

دیروز که بر طبق روال مألوف برای استشمام عطر و بوی نشریات قدیمی در مخزن نشریات کتابخانه مرکزی تبریز، سری به  این مرکزز فرهنگی ۶۴ ساله زدم، از مشاهده نوجوانان و جوانان سرگرم مطالعه در ساختمان قرائتخانه خیرساز آن – که با صرف حدود ۱۴ میلیارد تومان توسط خانواده قره چمنی ساخته شده است – مسرور و مشعوف شدم؛ با عشقی که به کتاب و جامعه کتابخوان دارم، نتوانستم وارد قرائتخانه نشوم و لحظاتی را به گپ و گفت و گو با نوجوانان حاضر در محل نگذارنم. 

مهدی علیزاده، نخستین فرد دم دستی بود که کنارش نشستم و وقتی از او علت حضورش در این محل، به رغم شیوع کرونا، را جویا شدم، گفت: من از سال اول دبیرستان از مشتریان پر و پا قرص کتابخانه مرکزی تبریز هستم؛ واقعیتش را بخواهید خیلی کتب غیردرسی نمی خوانم، اما امسال که برای کنکور آماده می شوم، بلافاصله پس از اطلاع از بازگشایی کتابخانه های عمومی، خود را به اینجا رساندم.

وی که شماری از کتاب های درسی اش را بر روی تلمبار کرده است، افزود: تقریباً اغلب بچه هایی را که به طور جدی برای مطالعه به اینجا می آیند، می شناسم و با هم سلام علیک داریم، چون ساعات زیادی را در اینجا می گذارنیم و کتابخانه به نوعی به خانه دوم همه ما تبدیل شده است.  

رقیه نصیرزاده، نیز از مراجعات دایمی کتابخانه مرکزی تبریز است که در مسیرم برای رفتن به مخزن نشریات با او مواجه می شوم و وقتی خودم را به عنوان خبرنگار معرفی می کنم، می ایستد و در پاسخ به این سوال که پس از اطلاع از بازگشایی کتابخانه های عمومی چه حسی دارد، اظهار کرد: من از حدود سه دهه قبل از مراجعین این کتابخانه – که در آن زمان در ساختمان تاریخی و سنگی «خانه فرهنگ» در ضلع  شمالی باغ گلستان بود – هستم.

وی در حالی که به دخترش اشاره می کرد، افزود: از آن زمان که آقای آل یاسین، کتابدار مهربان کتابخانه ملی با گشاده رویی و مهربانی ما را با کتاب و کتابخوانی آشنا کرد، مشتری کتابخانه ملی (مرکزی) هستم و مراجعه به کتابخانه و امانت گرفتن گرفتن کتاب به یک عادت رفتاری در من تبدیل شده که سعی می کنم آن را به فرزندانم نیز منتقل کنم. 

وی اضافه کرد: شما نمی دانید من در مدتی که کتابخانه های عمومی تعطیل بودند، چه حسی بدی داشتم؛ مدام از خودم می پرسیدم مگر می شود که کتابخانه نیز تعطیل شود؟ من در منزلم کتابخانه خوبی دارم که کتاب های خواندنی قابل توجهی در آن وجود دارد و می تواند برای سال ها نیاز مرا رفع کند، اما همان طور که گفتم مراجعه به کتابخانه، گپ و گفت با کتابداران و کارکنان و لحظاتی خوش و  بش با دیگر دوستان کتابخوانم، به یک عادت درونی در من تبدیل شده که وقتی برای مدتی تعطیل می شود، بیمار می شوم.

کتابخانه های عمومی با ۵۰ درصد ظرفیت فعالیت می کنند

مدیرکل نهاد کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی نیز با ابراز خوشحالی از بازگشایی کتابخانه ها گفت: در همه کتابخانه های عمومی استان برای همه کتابداران وسایل بهداشتی، شامل عینک، ماسک و دستکش و مواد ضدعفونی کننده تهیه شده و آنان در شرایط استاندارد بهداشتی به مراجعان خدمات می دهند.

شهرام خدایی با اشاره به ضدعفونی منظم کتابخانه های عمومی استان افزود: هر یک از کتابخانه ها در ۲ نوبت قبل و بعد از ظهر با ظرفیت ۵۰ درصد فعالیت می کنند.

وی اضافه کرد: مخازن کتاب در کتابخانه های عمومی این روزها برای رعایت اصول بهداشتی به صورت بسته اداره می شوند، ضمن اینکه صندلی های مطالعه در قرائتخانه ها با رعایت فاصله اجتماعی چیده  شده اند.

اصغری، معاون کتابخانه مرکزی تبریز نیز گفت: کارت های عضویت اعضا به مدت چهار ماه تا شهریور امسال تمدید  شده تا آنان نیازی به مراجعه حضوری برای تمدید کارت عضویت نداشته باشند.

وی افزود: بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز نیز برای پیشگیری از هر گونه ابتلای احتمالی به کرونا فعلا تعطیل است.  

وی اضافه کرد: در صورتی که تعداد متقاضیان بیشتر از ۵۰ درصد ظرفیت های سالن قرائت باشد، ناگزیر از رزرو و نوبت دهی آنها از روزهای قبل خواهیم بود.

دیدار، کتابدار کتابخانه مرکزی تبریز نیز اظهار کرد: مهلت امانت کتاب از دو هفته به یک ماه افزایش یافته تا اعضا ناگزیر از مراجعه زودهنگام به کتابخانه نشوند.

صمدی،از دیگر کتابداران کتابخانه مرکزی تبریز نیز گفت: ثبت نام اعضای جدید فقط با استفاده از کارتخوان انجام می گیرد و مراجعان در صورت نداشتن ماسک مجاز به ورود به این محل نیستند.

جلیلی، کتابدار دیگررکتابخانه مرکزی تبریز نیز گفت: کتابهای ارجاعی اعضا در قفسه مخصوص قرنطینه قرار می گیرد و کتاب ها به مدت هفت روز قرنطینه می شوند و تنها به دریافت شماره ملی اعضا برای امانت گرفتن یا بازگرداندن کتاب بسنده می کنیم./ایرنا