دشواری های ناشران آذربایجان شرقی در روزهای کرونایی

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح، حوزه نشر و کتاب پیش از شیوع ویروس کرونا به علت پایین بودن سرانه مطالعه در جامعه و محدودیت تعداد علاقه مندان به کتاب و کتابخوانی، حال و روز خوشی نداشت و ناشران و کتابفروشان روزگار سختی را سپری می کردند، ولی شیوع کرونا و محدودیت های ناشی از آن، مشکلات را مضاعف کرد.

هر چند دولت به رغم ضیق مالی، اعطای تسهیلات ویژه جبران آسیب های ناشی از کرونا را در برنامه قرار داده است، اما ناشران می گویند که مشکلات شان فراتر از این مسایل است.

آنان می گویند که شیوع ‌کرونا از یک سو باعث کاهش شدید چاپ کتاب، به ویژه کتاب های مدرسه ای و دانشگاهی، شده و از سوی دیگر کتاب های چاپ شده روی دست شان مانده است.

فروش کتاب های کمک درسی و دانشگاهی با شیوع کرونا به ۱۰ درصد کاهش یافت

مدیر مسوول انتشارات آیدین و مدیر کتابسرای مولا می گوید: با شیوع ویروس کرونا از اسفند سال گذشته حوزه نشر و کتاب با تعطیلی حدود یک ماه و ۷ روزه مواجه شد و تعطیلی دانشگاه ها و مدارس موجب شد تا دانشجویان کتاب نخرند و در نتیجه فروش کتابهای درسی در ماه بهار فروش کتاب های دانشگاهی به ۱۰ درصد کاهش یافت.

اصغر عباسپور، می افزاید: قبلا کتاب های دانشگاهی در بهمن چاپ و در اسفند تمام می شد و در بیشتر مواقع کتاب ها به چاپ های بعدی می کشید، ولی در سال گذشته همه کتاب های چاپ شده ناشران روی دست آن ها ماند.

وی با اشاره به اینکه در بهمن سال گذشته ۴ هزار جلد در قالب ۴ عنوان کتاب دانشگاهی در این انتشارات چاپ شد، اظهار می کند: از بابت چاپ این کتاب ها ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان و از بابت عدم فروش کتاب به علت تعطیلی دانشگاه ها نیز بیش از ۴۰۰ میلیون تومان ضرر کردیم.

مدیر مسوول انتشارات آیدین و مدیر کتابسرای مولا می گوید: در صورت ادامه این روند و تعطیلی مدارس و دانشگاه ها در سال تحصیلی جدید، برگزاری کلاس ها به صورت مجازی و عدم رغبت دانشجویان برای خرید کتاب های دانشگاهی، فعالان حوزه انتشارات و کتابسراها مجبور خواهند شد کار خود را تعطیل کنند.

عباسپور، ادامه می دهد: با وجود تعطیلی بیش از یک ماهه حوزه نشر و کتاب در اواخر سال گذشته و اوایل امسال دولت هیچ گونه کمکی به فعالان حوزه انتشارات و کتابسراها انجام نداد در حالی که ما حق و حقوق پرسنل و کارگران خود را پرداخت کردیم.

وی با بیان اینکه ۳ نفر به صورت دایمی و رسمی و ۳ نفر نیز به صورت غیررسمی در این انتشارات کار می کنند، یادآوری می کند: قرار بود دولت ۴۸ میلیون تومان وام با کارمزد ۱۲ درصد در اختیار فعالان حوزه نشر و کتاب قرار دهد و در این راستا فرم های مربوطه را نیز تکمیل کرده و فرستادیم ولی دولت به وعده خود عمل نکرده است در حالی که باید دولت به فعالان این حوزه کمک بلاعوض پرداخت می کرد.

عباسپور، می افزاید: در این شرایط کرونایی و در راستای جلوگیری از ترددهای غیرضروری، پرهیز از تجمع افراد در مراکز فرهنگی و کتابسراها و حمایت از دانشجویان و علاقه مندان به کتاب و کتابخوانی دولت می تواند ارسال کتاب و مطبوعات را رایگان کند و هزینه پستی از این بابت اخذ نکند.

وی اظهار می کند: قبلا ادارات و ارگان های دولتی نیز برای ارتقای فرهنگ مطالعه و سطح آگاهی کارکنان کتاب می خریدند در حالی که اکنون اعلام می کنند که بودجه ای برای خرید کتاب ندارند بنابراین میزان چاپ و فروش کتاب در جامعه پایین آمده و این موضوع نیز مشکلات فعالان حوزه نشر و کتاب را دوچندان کرده است.

وضعیت نشر کتاب و کتابفروشی در ایران روز به روز بدتر می شود

مدیر مسوول انتشارات شایسته نیز که فعالیت کتابفروشی را از سال ۱۳۶۸ و فعالیت انتشاراتی از سال ۱۳۷۳ آغاز کرده است، می گوید: متاسفانه وضعیت نشر کتاب و کتابفروشی در ایران نسبت به کشورهای دیگر زیاد خوب نیست و هر سال هم بدتر از سال های قبل می شود.

محمد زارع، افزایش قیمت کتاب در چند سال اخیر را از جمله علل این وضعیت می داند و می افزاید: جالب است چند سال پیش کتاب های چاپ خارج را وقتی با چاپ ایران مقایسه می کردیم قیمت چاپ کتاب خارجی نسبت به چاپ ایران حداقل ۲ برابر می شد  ولی در زمان کنونی برعکس شده و چاپ داخلی گرانتر از چاپ خارج می باشد در حالی که درآمد یک کارمند ایرانی خیلی کمتر از یک کارمند خارجی است.

وی اظهار می کند: علاوه بر افزایش قیمت کتاب، با تغییر سبک زندگی و اضافه شدن کامپیوتر، تلفن همراه و اینترنت و متنوع بودن موضوع و مطالب در این شبکه ها و همچنین زمان و هزینه ای هم که صرف آنها می شود باعث شده هر روز کتاب از سفره های خانواده ایرانی کم شود و متاسفانه عدم اهمیت دادن به کتاب و تشویق و آشنا نکردن بچه ها باعث کمی مطالعه در جامعه شده است.

مدیر مسوول انتشارات شایسته می گوید: در رابطه با وضعیت استقبال از کتاب در آذربایجان شرقی هم بهترین مقیاس این استان با سایر استان های کشور اجرای طرح های فصلی کتاب از سوی خانه کتاب است که باید آن را مبنا قلمداد کرد و با وجود تعداد جمعیت و درآمد استان در طرح های فصلی همیشه رده هفتم و هشتم قرار می گیرد که نسبت به بعضی استانها جای تاسف دارد. 

زارع، ادامه می دهد: در زمان کنونی بهترین راه پیشنهادی برای رونق ناشران و کتابفروشان ادامه طرح های فصلی و خرید کتاب با شرایط بهتر توسط ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی و یا شهرداری از ناشران و همچنین معرفی کتاب ناشران در رسانه ها به ویژه صدا و سیما و بیلبوردهای شهری است.

وی اجرای طرح‌های حمایتی خانه کتاب از کتابفروشی‌ها را در رونق بخشیدن به فروش کتاب و استقبال مخاطبان از کتابفروشی‌ها موثر ارزیابی کرده و یادآوری می کند: اجرای این طرح ها تاثیر بسیار مطلوبی در فروش کتاب دارد.

عدم برگزاری نمایشگاه کتاب تهران آسیب جدی به ناشران زد

مدیر مسوول انتشارات فروزش نیز با بیان اینکه ناشران از جمله صنوفی هستند که در زمان کرونا آسیب زیادی دیده اند، می گوید: معمولا ناشران روی نمایشگاه کتاب تهران حساب ویژه ای باز می کنند و از ماه ها قبل برای این رویداد فرهنگی کتاب جدید آماده می کنند که امسال نیز آماه کردند ولی نمایشگاه برگزار نشد و همه آسیب جدی دیدند.

یونس وطن خواه، می افزاید: سرمایه گذاری لازم در خصوص چاپ کتاب انجام شده بود ولی از آنجایی که فروشی اتفاق نیفتاد همه آن ها روی دست ناشران ماند و این اتفاق ضرر ناشران را دوچندان کرد.

وی اظهار می کند: تورم اقتصادی نیز باعث شده فروش کتاب (بجز کتاب کمک آموزشی ) افت کند به طوری که پارسال همین موقع کاغذ ۱۰۰ در ۷۰ حدود ۴۸ هزار تومان بود الان همین کاغذ ۳۸۰ هزار تومان است بخاطر اینکه کتابی آنچنان فروش نمیره که چاپ بشه و کاغذی برای آن مصرف بشه.

وطن خواه، ادامه می دهد: از طرفی هزینه پرسنل، اجاره محل و سایر هزینه ها امسال زیاد شده و عملا این صنف در منطقه قرمز قرار گرفته است و متاسفانه وعده هایی هم که در مورد کمک به ناشران داده می شود عملا انجام نمی شود و اگر وضعیت به همین منوال پیش برود قطعا شاهد تعطیل شدن ناشران بیشتری خواهیم شد.

۲۱۴ ناشر آذربایجان‌شرقی از شیوع کرونا آسیب دیدند

معاون فرهنگی مطبوعاتی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه در سطح استان ۲۱۴ ناشر فعالیت می کنند، می گوید: با شیوع ویروس کرونا فعالان حوزه نشر و کتاب استان نیز همانند سایر اقشار جامعه آسیب دیده و متضرر شدند.

وحید حسین زاده، با اشاره به اینکه بازار حوزه نشر و کتاب امسال نسبت به سال های گذشته با رکود مواجه شده است، می افزاید: شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مدارس و دانشگاه ها موجب شده تا ارتباط ناشران با اهالی کتاب و علاقه مندان به کتابخوانی تا حدود زیادی قطع شود و در نتیجه میزان چاپ و فروش کتاب نیز به شدت کاهش یافته است.

وی اظهار می کند: برخی از ناشران به فضای مجازی روی آورده و تا حدودی توانسته اند ارتباط خود با دوستداران کتاب و علاقه مندان به کتابخوانی را حفظ کنند و وضعیت کنونی جامعه ایجاب می کند تا بقیه ناشران نیز از طریق این فضا مخاطبان خود را جذب و نیازهای آن ها را در حوزه کتاب تامین کنند.

معاون فرهنگی مطبوعاتی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی تعداد مجوز نشر کتاب در سال گذشته را ۲ هزار و ۳۳۴ عنوان اعلام کرده و می گوید: با وجود مشکلات و رکود بازار نشر و کتاب هم اکنون تمام ناشران استان فعال بوده و هیچ کدام تعطیل نیستند ولی فروش آن ها کمتر شده است.

حسین زاده، ادامه می دهد: افزایش ۲ برابری قیمت کاغذ و لوازم و تجهیزات حوزه چاپ و نشر در ماه های اخیر نیز بر مشکلات فعالان این حوزه و رکود بازار آن افزوده است.

وی یادآوری می کند: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هر سال با برگزاری طرح های فصلی کتاب از جمله طرح بهارانه و پاییزه به دنبال حمایت از فعالان این حوزه و دوستداران کتاب است و اجرای این طرح ها تاثیر بسزایی در میزان فروش ناشران و کتابسراها ایفا می کند.

معاون فرهنگی مطبوعاتی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی، با اشاره به اینکه این طرح از سال ۹۴ برگزار می شود و تاکنون سیزده دوره طرح های فصلی کتاب در کشور برگزار شده است، می گوید: در سال ۹۸ آذربایجان شرقی در طرح پاییزه کتاب در بین ۲۱ کتابفروش شرکت کننده رده نهم را از لحاظ فروش کتاب به خود اختصاص داده بود.

حسین زاده، می افزاید: در دوره سیزدهم و در طرح بهارانه کتاب امسال آذربایجان شرقی در بین ۳۰ کتابفروش حایز شرایط شرکت کننده در این طرح به رتبه ششم ارتقا یافت.

وی اظهار می کند: در اجرای این طرح دولت و به منظور ارتقای فرهنگ کتابخوانی ۲۰ درصد به عنوان یارانه برای خرید کتاب از این کتابفروشی ها پرداخت می کند تا با این کار هم از ناشران و هم از دوستداران کتاب حمایت کند./ایرنا