دفاع مقدس؛ آوردگاه ایستادگی یک ملت

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح، به نقل از ایرنا، دفاع مقدس نه یک جنگ تمام عیار ملتی بابصیرت با ارتش بعث عراق، که شجاعت و شهامتی علوی، ایثارگری عاشورایی، جهادی به یاد ماندنی و به معنی کامل کلمه، مقاومت و ایستادگی مقابل جهان عصبی از انقلاب اسلامی و استقرار نظامی نوین با عنوان جمهوری اسلامی در عرصه سیاست بین الملل بود.

هرچند ابعاد سیاسی، نظامی و اقتصادی هشت سال دفاع مقدس مهم بوده و نیازمند بررسی‌های عمیق و چندوجهی است، اما آنچه در این میان همچون گنجی تا ابد ماندگار برای ایران اسلامی باقی خواهد ماند، نوع ایستادگی و مقاومت ملتی است که از نهضت جهانی عاشورا درس گرفته و با جهادی همه گیر برای کل جهان و مردمان آزاده، واژه هایی چون شجاعت، فداکاری، ایثار، شهادت و ظلم ستیزی را معنی کردند.

حال پس از گذشت ۴۰ سال از شروع جنگ تحمیلی ارتش عراق علیه ملت ایران و سپری شدن ۳۳ سال از  پایان این تراژدی ساخته جهان غرب و شرق علیه آرمان های جمهوری اسلامی و ملتی که خواستار آزادگی و عدم سرسپردگی به ابرقدرت های آن دوران بودند، آنچه که باید بیش از همه مورد توجه قرار بگیرد، حراست از دستاوردهای این دفاع جانانه و در کنار آن انتقال مفاهیم و رویکردهای ملی و میهنی دفاع مقدس به نسل های جدید و جوان است که نه آن دوران را درک کرده اند و نه متاسفانه اقدامی عملی و همیشگی و نه روزمره و مختص به یک هفته و یک روز، برای انتقال تاریخ نگاری دقیق آن به انجام رسیده است.

فراموشی، چالش بسیار مهم و بزرگ پیش روی دوران دفاع مقدس به عنوان دوره حیاتی و تاثیرگذار در تاریخ سیاسی، اجتماعی، نظامی و دفاعی و البته فرهنگی ایران است که باید نهادهای فرهنگی، سیاسی و دفاعی و به ویژه بنیاد حفاظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس در این حوزه فعالیت های چشم گیر و جوان پسندی از خود ارایه کنند.

ضرورت تدوین جامع خاطرات جنگ

نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز با تاکید بر قدرشناسی از رزمندگان و یادگاران دفاع مقدس، گفت: نیروهای مسلح بدون هیچ چشم داشتی و بسیجیان قهرمان با دستکاری شناسنامه های خود به جبهه ها اعزام شدند، از این رو باید یادمان ها و موزه های جنگ به همت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس راه اندازی شود.

حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی آل هاشم، دفع تجاوز و به رخ کشیدن صلابت اسلام را از برکات جنگ عنوان و اضافه کرد: جنگ تحمیلی ۸ ساله باعث شد تا فرهنگ انقلاب به کشورهای اسلامی صادر شود و مظلومیت ایران و ستم متجاوزان اثبات شود.

وی با بیان اینکه نیروهای مسلح ما امروز در اوج قدرت دفاعی هستند، یادآوری کرد: در زمان جنگ در تأمین گلوله برای اسلحه با مشکل مواجه بودیم، اما به برکت این جنگ، دوست و دشمن را شناختیم و در تولید تجهیزات دفاعی به خودکفایی رسیدیم و الان امکان صادرات این نوع محصولات را هم داریم که بر همین اساس امروز دشمنان از ترس موشک های نیروی هوا و فضای سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی آرامش ندارند.

آل هاشم با تاکید بر اینکه  ما در دفاع مقدس ابهت دو ابر قدرت شرق و غرب را شکستیم و ریشه های انقلابمان را مستحکم تر کردیم، اظهار داشت: جناح بندی های سیاسی در جنگ معنی نداشت و همه سلایق سیاسی در مورد دفاع مقدس وحدت کلمه داشتند.

وی  استمرار روحیه انقلابی در داخل و خارج از کشور، گرایش مردم دنیا به اسلام و ارتقای توانمندی های دفاعی را از برکات مهم و بی مانند دوران هشت سال دفاع مقدس برشمرد.

امام جمعه تبریز با تاکید بر اینکه  انتشار و توزیع آثار مکتوب و صوتی شهدای دفاع مقدس ضروری است، گفت: باید توجه داشت که در این زمینه تدوین خاطرات فرماندهان و رزمندگان جنگ و  ترجمه خاطرات فرماندهان جنگ زمینه‌ساز جهانی ‌شدن دفاع مقدس می‌ شود.

حجت‌الاسلام والمسلیمن محمدعلی آل‌هاشم یکی از راه‌های انتقال فرهنگ دفاع مقدس را بیان خاطرات و برگزاری نشست‌هایی به منظور بیان خاطرات با حضور رزمندگان و فرماندهان جنگ دانست و ادامه داد: مواردی که می‌تواند جامعه به ویژه جوانان را با دوران و فرهنگ دفاع مقدس آشنا کند، همین بیان واقعیت‌ها و فداکاری رزمندگان اسلام به دور از شائبه تحریف است.

وی بیان خاطرات از زبان فرماندهان را نقطه عطف انتقال ارزش‌های دفاع مقدس دانست و افزود: فرماندهانی که خودشان در دفاع مقدس حضور داشته و فرماندهی عملیات‌ها  را بر عهده داشتند باید واقعیت‌ها را ترسیم کنند چون این امر گیرایی بیشتری دارد چراکه خود در میادین نبرد حضور داشتند و می‌توانند در آگاهی ملت ایران به ویژه نسل جدید جامعه نقش بسیار ارزشمندی داشته باشند.

آل هاشم اظهار داشت: دست‌اندرکاران این موضوع مانند بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس وظایف سنگینی در این رابطه بر عهده دارند و باید با همکاری سایر ارگان‌ها در راستای تدوین جامع خاطرات مصور جنگ اهتمام ورزند.

وی تامین امنیت پایدار برای کشور در برابر تهدیدهای مختلف نظامی، امنیتی و سیاسی و اقتصادی دشمنان از دستاوردهای مهم مقاومت مردم ایران در دفاع مقدس عنوان و اضافه کرد: در زمان کنونی ملت نه تنها خنجر تحریم اقتصادی را با شمشیر تولید، خوداتکایی و خودکفایی شکسته، بلکه شمشیر مقاومت را از غلاف خارج کرده و در سرتاسر مرزهای جغرافیایی خود و فراتر از آن بر سر منافع آمریکا و صهیونیسم در منطقه فرود آورده اند.

دفاع مقدس یک دوره دانشگاهی هشت ساله بود

فرمانده لشکر ۲۱ حمزه سیدالشهدای آذربایجان و ارشد نظامی ارتش در استان‌های آذربایجانشرقی و اردبیل در گفت وگو با ایرنا ضمن تاکید بر اینکه برای اشاعه فرهنگ دفاع مقدس از همه امکانات‌مان باید استفاده کرد، گفت: دفاع مقدس یک دانشگاه هشت ساله بود که درس‌های زیادی از آن آموختیم و باید از تجربیات آن دوران طلایی در مدیریت جامعه امروزی استفاده شود و آن تجارب گران سنگ باید به نسل های جدید و جوان منتقل شود تا هر کسی با هر جایگاهی وظیفه دارد تا این کارها را انجام دهد.

امیر سرتیپ دوم ستاد عیسی میرزایی اضافه کرد: در دوران پس از پیروی انقلاب اسلامی، برنامه دشمنان اسلام و انقلاب برای از بین بردن نظام اسلامی از طریق  جنگ بود، جنگی که در شرایط اقتصادی، سیاسی، نظامی و اجتماعی نامناسب به ما تحمیل شد.

وی ادامه داد: اما در آن دوران پرتلاطم افتخار ما این بود که طی هشت تجاوز ارتش بعث عراق اجازه ندادیم ذره‌ای از خاک کشورمان به دست دشمنان بیافتد.

امیر میرزایی وحدت کنونی بین نیروهای مسلح را بسیار بالا و در اوج ارزبابی و خاطرنشان کرد: نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در شریاط کنونی به اندازه ای از توان رزمی و تاکتیکی دست یافته اند که کوچکترین حرکت مذبوحانه دشمنان را در نطقه خفه می کنند.

وی با اشاره به لزوم پاسداری از دستارودهای دفاع مقدس، افزود: ارتش برای اشاعه و توسعه فرهنگ دفاع مقدس از همه امکانات استفاده می کند و با وحدت مثال زدنی که امروز در میان نیروهای مسلح برقرار است، به مردم اطمینان می دهیم تا پای جان لبیک گوی فرمان مقام معظم رهبری در حراست از کیان ایران اسلامی خواهیم بود.

امیر میرزایی تشابهات عمیق فرهنگ دفاع مقدس با فرهنگ عاشورا را مورد اشاره قرار داد و اظهار داشت: عقلانیت و حقانیت حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یارانش در صحرای کربلا، همان ویژگی رهبری و مردم شهید پرور ما در دوران دفاع مقدس است.

وی  از ایران به عنوان امن ترین کشور در یکی از ناامن‌ترین مناطق جهان نام برد و ادامه داد: امنیت کنونی کشورمان نتیجه خون‌های پاک شهدا و صبوری خانواده های معزز آنها، حمایت مردمی و رهبری مقتدرانه فرماندهی کل قوا است.

دفاع مقدس، قله افتخارات ایران اسلامی است

فرمانده سپاه عاشورا نیز با تاکید بر انتقال فرهنگ دفاع مقدس به نسل‌های جدید و آینده، گفت: این فرهنگ باید روایتگری هنرمندانه شود تا از دل و جان آحاد مردم به خصوص جوانان پذیرفته شود.

سردار عابدین خرم با بیان اینکه رزمندگان سند زنده تاریخ دفاع مقدس هستند، افزود: باید روایت ها و خاطرات ثبت شده توسط رزمندگان به مردم تبیین شود تا مجاهدت ها و افتخارات دفاع مقدس فراموش نشود.

وی با تاکید بر اینکه بهترین اقدام در شرایط حاضر احیای حافظه تاریخی ملی مردم است، اظهار داشت: نبود تبیین اندیشه پیروزی حق بر باطل و تامین و ترمیم امنیت روانی جامعه در برابر فضای رسانه ای دشمنان علیه دفاع مقدس و افتخارات این دوران از جمله چالش های این حوزه است.

خرم ادامه داد: باید توجه داشت که نمی توان تمامی ابعاد تاریخ پرافتخار دفاع مقدس را به تصویر کشید چون عظمت این دوران به حدی است که باید از تمامی ابعاد فرهنگی، اجتماعی، نظامی، سیاسی و اقتصادی به این واقعه تاریخی بپردازیم.

وی دفاع مقدس را به عنوان قله افتخارات کشور دانست با بیان اینکه مردم با بصیرت و آگاه ایران اسلامی با دست خالی طی این هشت سال در برابر استکبار جهانی ایستادند و از عزت،  استقلال و خاک خود دفاع جانانه کردند، یادآور شد: دستاوردهای نظامی دفاع مقدس پرداخت رسانه ای خاصی می طلبد و در کنار این بعد مهم، باید ابعاد فرهنگی و اجتماعی و پشتیبانی ملی هم که نیاز به بازخوانی دارد تا نسل فعلی و آینده از جنبه های مختلف ایثارگری ها اطلاع یابند، مورد توجه جدی قرار بگیرد.

خرم شرایط دوران دفاع مقدس را بسیار ویژه خواند و اضافه کرد: در این دوران فشار شدید تحریم ها را داشتیم و از نظر اجتماعی و فرهنگی تغییرات اساسی در گفتمان بعد از پیروزی انقلاب در جامعه وجود داشت و از لحاظ سیاسی نیز در اوج انزوای شدید سیاسی بودیم و سفارت های ما بسته شده یا محدود بودند، درآمد سرانه ملی هم به طور کامل کاهش یافته بود اما با این اوضاع جنگ را اداره کردیم و امروز باید بررسی های همه جانبه صورت بگیرد تا بدانیم از کجا به کجا رسیده ایم.

وی با اشاره به اینکه بی اطلاعی زیادی درباره دفاع مقدس در جامعه داریم و سطحی نگری زیادی را در حال حاضر شاهدیم، گفت: هم اکنون عمق اندیشه ها نسبت به گذشته کاهش یافته است اما باید حافظه تاریخی مردم را بازخوانی کنیم و افتخارات دفاع مقدس را در تمام ایام سال تبیین کنیم.

این رزمنده دوران دفاع مقدس افزود: برخی از اساتید دانشگاهی و حوزوی که جنگ را تجزیه و تحلیل کرده اند باید به مردم بیان شود تا مردم مطالعات تاریخی نسبت به دفاع مقدس را مورد توجه قرار داده و از ابعاد گوناگون آن اطلاع کامل داشته باشند.

خرم تاریخ را معلم انسان ها توصیف و اضافه کرد: تاریخ باید با زبان روز بیان شود و معتقدم تطبیق تاریخی بسیار امیدآفرین است چراکه بیان کننده این است که از کجا آمده و به کجا رسیده ایم که بر این اساس ما آینده را بهتر از امروز می بینیم همچنانکه مقام رهبری هم بر آینده روشن این کشور تاکید دارند.

وی با اشاره به دستاوردهای مهم هشت سال دفاع مقدس، گفت: این دوران پرافتخار عزت ملی مردم ایران را ارتقا داد و به جهانیان نشان دادیم که اخلاص، شجاعت و توکل به خدا برترین سلاح نیروهای مسلح ما در برابر دشمنان است.

خرم اظهار کرد: دفاع مقدس از جمله برهه های خاص تاریخ ایران است که در آن تمام آحاد مردم در کنار رزمندگان برای دفاع از کیان میهن اسلامی پای کار آمدند و با تقدیم هزاران شهید، جانباز و آزاده اجازه ندادند دشمن بعثی متجاوز ذره ای از خاک کشورمان را اشغال کند.

سردار خرم با بیان اینکه دفاع مقدس باید در جای جای میهن اسلامی‌ دیده شود، یادآوری کرد: برای تحقق این امر باید آثار، نوشته ها و خاظرات آن دوران غرورانگیز به شکل هنرمندانه به نسل های جدید و جوان ارایه و به درستی تبیین و تشریح شود.

ترویج فرهنگ ایثار و شهادت نیازمند نوآوری است

مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران آذربایجان‌ شرقی معتقد است ترویج و گسترش فرهنگ ایثار و شهادت نشان گرفته از هشت سال دفاع مقدس نیازمند خلاقیت و نوآوری است.

عباس پورحسن با تاکید بر اینکه هم اکنون جامعه نیازمند فرهنگ ایثار برای توسعه همه جانبه است، افزود: ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و حفظ جایگاه ارزشمند خانواده‌های معظم شهدا و ایثارگران نیازمند تدوین برنامه‌ها همراه با خلاقیت و نوآوری است.

وی اظهار داشت: باید توجه داشت حفظ و استمرار فرهنگ غنی ایثار و شهادت می‌تواند در جامعه جریان ‌ساز شده و اهداف بالای انقلاب و آرمان‌های امام و شهدا را حفظ کند و شرایط حساس کنونی کشور و تبلیغات سوء نظام استکبار علیه ایران اسلامی و تهاجم فرهنگی علیه آرمان های نظام، لزوم توجه به فرهنگ دفاع مقدس در ارکان مختلف جامعه را اجتناب ناپذیر کرده است.

پورحسن با بیان اینکه همه برنامه‌های گرامیداشت هفته دفاع مقدس باید همسو و همتراز با فرهنگ حسینی و عاشورایی باشد، این هفته را فرصتی ارزشمند برای تجدید میثاق با آرمان‌های انقلاب، امام و منویات رهبری  دانست و افزود: زنده نگه‌ داشتن یاد و نام شهدا و ایثارگران هشت سال دفاع مقدس از دیگر اهداف مهم و محوری برنامه های هفته گرامیداشت است که باید به بهترین شکل و هنرمندانه در این مسیر گام برداشت.

وی با تاکید بر لزوم حفظ و انتقال فرهنگ ایثار و شهادت به نسل‌های جدید و آینده، یادآوری کرد: هفته دفاع مقدس فرصت بسیار ارزشمندی برای تجدید میثاق با آرمان‌های بلند انقلاب اسلامی و همچنین بازگویی خاطرات آن دوران افتخارآمیز است.

پورحسن با بیان اینکه برگزاری هرچه باشکوه‌تر برنامه‌های چهلمین سالگرد هفته دفاع مقدس ارزشمند و بسیار مهم است، افزود: انتقال مفاهیم دوران هشت سال دفاع جانانه مردم ایران به نسل سوم و چهارم انقلاب بسیار حائز اهمیت است و همه باید در این مسیر تلاش کنند.

وی دوران هشت سال دفاع مقدس را تجربه‌ای بزرگ و گران‌قدر برشمرد که به عنوان برگی زرین در تاریخ کهن این مرز و بوم تا ابد ماندگار خواهد بود.

مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس آذربایجان شرقی نیز  هشت سال دفاع مقدس را شاهکار جهادی بی بدیل یک ملت یاد کرد که که برای همیشه تاریخ ماندکار خواهد شد.

سردار اصغر عباسقلی زاده از این دوران به عنوان پیشانی افتخارات دفاعی ملت ایران نام برد و افزود: رشادت ها، فداکاری ها و از جان گذشتگی های رزمندگان و آحاد مردم در این دوران را کسی نمی تواند کتمان کند.

وی تبیین و تشریح فرهنگ ایثار و شهادت را چراغ راه آینده کشور دانست و با تاکبد بر اینکه تمام دستگاه‌ها باید در این زمینه تلاش کنند، گفت: شهادت و مقاومت تنها راه برون رفت کشور از مشکلات عدیده سیاسی و اقتصادی است و ما این موضوع را در دوران سخت دفاع مقدس تجربه کرده ایم و باید به عنوان الگوی جهادی و رفتاری آنرا به نسل های جدید معرفی کنیم.

وی وجود بابرکت ولایت در انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و عبور از فتنه‌ها را نعمتی بزرگ برای ایران اسلامی برشمرد و اظهار داشت: این ۴۱ سال را مدیون وجود پربرکت ولایت هستیم و باید تبعیت از ولایت که اوج آن در دفاع مقدس نمود یافت را به صورت منطقی و درست تشریح کنیم.

عباسقلی زاده با بیان اینکه هشت سال جنگ تحمیلی ما در طول تاریخ بشریت بی نظیر بود، ادامه داد: دفاع مقدس را از هر بعدی بررسی کنیم بی نظیرترین جنگ در طول تاریخ است چرا که دین اسلام و مبنای آن با هدف ایستادگی،  حفظ عزت،  امنیت و اقتدار الگوی رفتاری رزمندگان بوده است.

وی با تاکید بر اینکه می توان با روحیه دفاع مقدسی بر مشکلات مختلف پیروز شد، یادآور شد: در شرایط کنونی کشور به شدت نیازمند تشکیل جبهه فرهنگی هستیم تا به صورت ریشه ای دفاع مقدس را به الگوی ملموس در جامعه برای حل مشکلات تبدیل کنیم.

وی نقش رسانه ها در این زمینه را حیاتی دانست و گفت: اقدامات رسانه ای خبرگزاری ها و صدا و سیما می تواند جای خالی همایش های جمعی و تجمیعی دفاع مقدس در ایام کرونایی را پر کند.

این فرمانده دوران دفاع مقدس با بیان اینکه باید ابهامات جامعه پیرامون دفاع مقدس را رفع کرد، گفت: در این زمینه به بازبینی و تبیین آثار و اثرات دفاع مقدس باید پرداخت و به سئوالات نسل جدید پاسخ های قانع کننده و واقعی داد.

۳۱شهریور ماه همزمان با شروع تجاوز رژیم بعث عراق به خاک کشورمان در سال ۱۳۵۹ ، تا ۶ مهر ماه به عنوان هفته گرامیداشت دفاع مقدس در تقویم ایران نامگذاری شده است و امسال ۳۱ شهریور مصادف با ۲۱ سپتامبر روز جهانی صلح می باشد.

آذربایجان شرقی در طی دروان دفاع مقدس تعداد ۹ هزار و ۸۳۹ شهید، ۲۳ هزار و ۹۷۵ جانباز و یک هزار و ۹۰۶ آزاده تقدیم اسلام و انقلاب کرده است که به ترتیب ۴/۳۳ درصد از شهدا،  ۴/۵ درصد جانبازان و  ۴/۴ درصد آزاده‌های کل کشور را شامل می شود.