صدای خوب کافی نیست

بزرگنمایی تصویر

آذر صبح/ سمیه گل محمدی، لیلی مرتضویان، متولد ۱۰ شهریور ۱۳۵۲در شهرستان اهر دیده به جهان گشوده است، اولین کار وی، ویژه برنامه ای به مناسبت روز مبعث پیامبر بود که با جمله «بخوان بنام پروردگارت» آغاز شده است، وی بعد از آن به برنامه آخشاملار دعوت می شود و اینک در برنامه خانواده، برنامه گفتگوی پزشکی ساغلیق، برنامه علمی موج دانش، برنامه معرفی کتاب گنجینه و برنامه آیلی گئجه  به گویندگی و مجری گری مشغول است.

 در برنامه هایی همچون شوق تلاش و پیام روز، برنامه کِلک برای نریتوری در سیما، نریتوری ۱۸۰ ثانیه، مستند ویژه فرش، برنامه های اقتصادی صدا و سیمای مرکز آذربایجان‌شرقی حضور داشته و نویسندگی در رادیو  و فعالیت  در برنامه های رادیویی خارج از استان همچون شبکه پیام و شبکه فرهنگ و جوان از دیگر فعالیت‌های وی در سال‌های اخیر بوده است.

آذر صبح گفت‌وگویی با لیلی مرتضویان، ترتیب داده که در ادامه می‌آید:

از چه زمانی تصمیم گرفتید کار گویندگی را آغاز کنید؟

هیچ تصمیمی برای کار گویندگی نداشتم، از دوران مدرسه با حمایت یکی از معلمان به کارهای فرهنگی روی آوردم و از آن پس در کارهای فرهنگی همچون تشکیل گروه سرود، تک خوانی ، شرکت در مسابقات قرآنی ،برپایی نمایشگاه کتاب در مدرسه و … فعالیت کردم.

کار گویندگی در حقیقت یک پیشنهاد از سوی یک دوست بود که پس از تست صدا دعوت به این کار شدم و اینک چندین سال متمادی است که در عرصه گویندگی در رادیو فعالیت می کنم.

آیا صدای خوب موروثی است ؟

بله: والدین من صدای پرطنین و دلنشینی داشتند، فن بیان آنان نیز بسیار قوی بود که من  نیز از آنان الگو گرفته ام.

چرا کار در رادیو را انتخاب کردید؟

رادیو به حس و حالم نزدیک است چراکه هیچ وقت مشهور شدن را دوست نداشتم، حس درون گرایانه که در وجود خود گنجانده ام باعث شد تا در رادیو فعالیت کنم از جانب دیگر مقبولیت بسیار با ارزش تر از مشهوریت به شمار می رود.

ویژگی شغل گویندگی چیست؟

همواره کار معلمی را دوست داشتم و در تلاش آن بودم که موضوعی را به درستی برای مخاطبان انتقال دهم از سوی دیگر یکی از ویژگی های کار گویندگی داشتن دوستانی در سن های متفاوت است که آدمی را متحول می کند.

گویندگی یک شغل بسیار سخت و پر مشغله ای است، شما با ورود به این کار هیچ محدودیتی از سوی خانواده نداشتید؟

عامل اصلی اجتماعی شدن من والدینم است چراکه در خانواده ای روشن فکر دیده به جهان گشوده ام و همواره تاکید آنان بر من حفظ اسم و رسم خودم بود.

در حال حاضر رادیو تبریز از چه جایگاهی برخوردار است؟

اکنون رادیو تبریز از جایگاه ویژه ای برخوردار است چراکه با پیشرفت تکنولوژی توانسته در صفحات مجازی، رادیو نما، اینترنت و… فعالیت چشمگیری دارد.

گذشته رادیو از حال بهتر نبوده چراکه در گذشته ها رادیو نیروهای انسانی کمتری داشته ولی اینک با ورود عرصه جوان و پبشرفت ها مخاطبان خاص خود را جذب کرده است.

 همواره معتقدم که تجربه در کار گویندگی باعث پیشرفت نمی شود در کنار تجربه،  تحصیلات عالی باعث پیروزی می شود.

تفاوت کار در رادیو  شهر تبریز  با سایر شهرها در چیست؟

در هر جغرافیایی بسته به اقلیم آن کشور یک سری فرهنگ ها و نکته نظر هایی حاکم است، برخی اوقات ملاحظات فرهنگی باعث می شود تا بسیاری از آیتم ها پخش نشود و این کاربستگی به فرهنگ، موقعیت های جغرافیایی ، تعدادی از بایدها و نباید ها  وجود دارد  که ما همواره با این رعایت این عوامل گام بر می داریم.

توجه به باورهای دینی و مذهبی بیشتر مدنظر است، چراکه احترام به مخاطبان همواره جز اصلی ترین شاخص های کار گویندگی محسوب می شود.

الگوی شما در عرصه گویندگی کیست؟ یعنی از کدام مجری ایده می گیرید؟

نسل  جوان به صورت آگاهانه وارد این عرصه می شود و با علاقه در این کار فعالیت می کند اما من به طور اتفاقی وارد این کار شده ام و هیچ فکری در زمینه گوینده شدن نداشتم چراکه در اوایل دغدغه اصلی من ادامه تحصیل بود، در حقیقت ورود به رادیو الگو گیری نبود و هیچ پیش زمینه فکری نداشتم.

پس از ورود به عرصه رادیو تا چندین وقت به کار تمامی گویندگان توجه داشتم و شیوه کار هریک از آنان را دنبال می کردم ولی از همان ابتدا تونایی های خود را گسترده کردم تا از کسی تقلید نکنم چرا که تقلید کردن در نهایت تقلید کردن است.

اگر هر هنرمندی با تقلید و الگو گیری جای خود را با کسان دیگری عوض کند طبیعتا جای خالی خود را حس می کند.

به عنوان یک گوینده به افرادی که علاقه  ورود به این عرصه را دارند چه توصیه ای دارید؟

یکی از ابزار های گویندگی صدای خوب است، به نظر من باید در بخش گزینش افراد صدای خوب و سواد فردی را مد نظر قرار دهند چراکه ادبیات فردی یکی از اساسی ترین بخش های عرصه سواد به شمار می رود.

بسیاری از بزرگان عرصه صدا همواره معتقدند که یک  گوینده بایستی یک نویسنده خوب باشد چراکه حد فاصل گویندگی و نویسندگی در فرایند ارتباط وابسته به هم است.

توصیه من به جوانانی که قصد ورود به کار صدا و گویندگی را دارند،  داشتن آگاهی و اطلاعات لازم در کنار نویسندگی است، همچنین صدای خوب و داشتن آگاهی های لازم در زمینه ادبیات نوشتاری و شفاهی، اشنایی با ادبیات فولکلور و کلاسیک ترکی از دیگر عوامل مهم عرصه گویندگی به شمار می رود.

خاطرات تلخ و شیرینی که در ذهن دارید؟

تلخ و شیرینی لازمه زندگی است، گاهی وقتا از تلخی ها و گهگاهی از شیرینی ها کلی درس می آموزیم، از خاطرات شیرینی که در دوران کار گویندگی به یاد دارم در سال های نخست با شنوندگان دیدار می کردیم که باعث دلگرمی من به کار بود اما در این راستا تلخی های نیز برای من وجود داشت مثلا در زمان اجرای زلزله بم و ورزقان تمام سعی ام را کردم تا مخاطبان تلخی حوادث را کمتر احساس کنند.

یکی دیگراز تلخ ترین خاطرات من در زمان اجرا یکی از برنامه‌های روز پدر بود که در واقع در اولین مناسبت بعد از دست دادن پدر و ماردم بود که با تمام انرژی سعی داشتم تلخی را وارد کارنکنم.

گویندگی کاری بسیار جذاب و شیرین است ، با گویندگی در آن واحد می توان با بسیاری از اقشار مردم ارتباط برقرار ساخت و با آنان دوست شد.