شنبه, ۵ مهر ۱۴۰۴ / ۱۱:۰۱:۴۹
پنج سال پیش بود که خبر ایجاد موزه تعلیم و تربیت در دبیرستان ماندگار ‘فردوسی’ تبریز پیچید و دوستداران عرصه میراث فرهنگی از اینکه چنین موزه ای در نخستین دبیرستان ایرانی کشورمان تاسیس می شود، خوشحال شدند.
به گزارش آذر صبح به نقل از ایرنا، اما این تنها آغاز راه بود و ایده ‘تاسیس موزه تعلیم و تربیت’ در دبیرستان ماندگار فردوسی در مسیر تحقق خود با فراز و نشیب های زیادی مواجه شد
البته اعلام ایجاد موزه در دبیرستان فردوسی، بازسازی و مرمت ساختمان تاریخی ۹۰ ساله این بنا را به دنبال داشت، اما اقدامات میراث فرهنگی از این میزان فراتر نرفت تا اینکه جعفر پاشایی، مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی بهمن ماه ۲ سال پیش اعلام کرد که موزه تعلیم و تربیت در این محل احداث می شود.
به دنبال این اتفاق، اتاق های طبقه نخست ساختمان زیبای قدیمی دبیرستان فردوسی که حوالی سال های ۱۳۰۶ شمسی توسط خانم ‘بیبر’، معمار آمریکایی، طراحی و اجرا شده بود، در جشن یکصدمین سالگرد تاسیس دبیرستان در اردیبهشت ۱۳۹۵ شمسی، با جمع آوری آثار و اسناد تاریخی به عنوان موزه موقتی به روی بازدیدکنندگان باز شد.
خوشبختانه در اثر اهتمام رحمانی، مدیر پیشین دبیرستان فردوسی و جوادی مدیر فعلی مدرسه، موزه ایجاد شده در ساختمان تاریخی مدرسه که در اصل به مانند نمایشگاهی دایمی از یادگارهای یک سده فعالیت دبیرستان محسوب می شود، تا به امروز پابرجا مانده است.
در این نمایشگاه موزه گونه، مجموعه ای از عکس های مدیران، معلمان و دانش آموزان مدرسه در دوره های تاریخی متفاوت، نقاشی های دانش آموزان و اساتید نقاشی، ابزار آلات کارگاه های ماشین نویسی و فنی و دیگر اسناد و اشیایی که هر یک به نوعی بخشی از تاریخ مدرسه را بازگو می کنند، به نمایش گذاشته شده است.
از جذاب ترین بخش های نمایشگاه فعلی دبیرستان ماندگار فردوسی تبریز که قرار است اصل و اساس تشکیل ‘موزه تعلیم و تربیت’ در این بنای قدیمی باشد، می توان به تصاویر، کارنامه ها و یادگارهای شهدای دانش آموز مدرسه اشاره کرد.
ناگفته نماند که دبیرستان فردوسی تبریز در طول هشت سال دفاع مقدس حدود ۱۱۰شهید گلگون کفن تقدیم نظام و وطن کرد که می توان با ساعتی قدم زدن در نمایشگاه با شخصیت بزرگوارشان آشنا شد.
در هر حال با توجه به تاکیدات مداوم استانداران پیشین و فعلی آذربایجان شرقی بر ضرورت صیانت از مدارس قدیمی تبریز به عنوان خاستگاه آموزش و پرورش نوین در ایران و نشانه های هویت فرهنگی – تربیتی کشورمان، تلاش برای رفع موانع ایجاد ‘موزه تعلیم و تربیت’ در دبیرستان ماندگار ‘فردوسی’ تبریز یک ضرورت است.
از سوی دیگر انتخاب کلان شهر ۱٫۸ میلیون نفری تبریز به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸ میلادی، لزوم هم افزایی نهادهای مسئول با اولویت اداره های کل آموزش و پرورش و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی برای آماده سازی ‘موزه تعلیم و تربیت’ را دوچندان می کند.
مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا درباره وضعیت ایجاد موزه می گوید: ما عزم مان را جزم کرده ایم که موزه ‘تعلیم و تربیت’ را در دبیرستان فردوسی ایجاد کنیم.
جعفر پاشایی اضافه می کند: البته ساختمان قدیمی مدرسه به عنوان محل استقرار موزه به مقداری کار بنایی نیاز دارد و با انجام آن و رفع نواقص موجود، تلاش می کنیم ‘موزه تعلیم و تربیت’ در هفته معلم سال آینده {نیمه دوم اردیبهشت ماه ۱۳۹۷} افتتاح شود.
وی در خصوص تعامل با اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برای راه اندازی موزه می گوید: ما بنا داریم کارها را خودمان پیش ببریم تا این آرزوی مهم بر جای مانده حوزه حیاتی تعلیم و تربیت را جامه عمل بپوشانیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی نیز به ایرنا می گوید: ما از اقدام اداره کل آموزش و پرورش استان در راه اندازی موزه تعلیم و تربیت در استان استقبال می کنیم.
مرتضی آبدار اضافه می کند: میراث فرهنگی استان نیز در کنار اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی برای ایجاد موزه تعلیم و تربیت است و در صورت نیاز همه نوع کمک لازم ارایه می شود.
با توجه به قدمت دیرینه و ۱۰۰ ساله دبیرستان فردوسی تبریز به عنوان نخستین دبیرستان بنیان گذاشته و مدیریت شده به دست ایرانی ها، ایجاد موزه تعلیم و تربیت در این مدرسه تاریخی را می توان به فال نیک گرفت.
البته باید منتظر ماند و دید که آیا تلاش برای افتتاح موزه تعلیم و تربیت در دبیرستان فردوسی تبریز در هفته معلم سال آینده، حدود چهار ماه بعد، عملی خواهد شد یا گشودن درهای این محل دیدنی و تماشایی باز هم در هزارتوی بروکراسی نهادینه شده گرفتار خواهد شد؟
دبیرستان فردوسی تبریز در سال ۱۲۹۵ شمسی توسط اعلم الملک، رئیس وقت معارف آذربایجان، بنیان گذاشته شد و به مناسبت سالروز میلاد خجسته پیامبر رحمت(ص) و نیز ورود محمدحسین میرزای ولیعهد به تبریز به نام ‘مدرسه متوسطه محمدیه’ نامگذاری گردید.
مدیریت دوره نخست این مدرسه تاریخی را میرزا باقر طلیعه، مجتهد و سیاستمدار و روزنامه نگار برجسته تبریزی و ناشر روزنامه های طلیعه سعادت، کلید نجات و عنکبوت، به عهده داشت.
این مدرسه در طول یک سده فعالیت خود در صف نخست دبیرستان های ایران از منظر داشتن مدیران و معلمان دانشمند و فرهیخته و تربیت دانش آموزان بااستعداد جای گرفت و ستاره های پرشماری را به سپهر ادب و سیاست، اقتصاد و فرهنگ ایران زمین تحویل داد.
نام ‘مدرسه متوسطه محدیه’ که گاهی ‘مدرسه متوسطه’ نیز نامیده می شد، در سال ۱۳۱۳ شمسی به مناسبت جشن یک هزارمین سالگرد تولد فردوسی، به ‘دبیرستان فردوسی’ تغییر یافت.
تنها دبیرستان همسنگ ایران با دبیرستان فردوسی تبریز، دبیرستان البرز بوده است که آن هم تا سال ۱۳۱۸ شمسی که دولت لایحه ملی کردن تمام مدارس خارجی را تصویب و اجرایی کرد، به نام ‘کالج آمریکایی ها’ فعالیت می کرد.
امید که تاسیس و افتتاح موزه تعلیم و تربیت در دبیرستان ماندگار فردوسی تبریز به درخشش هر چه بیشتر نام این مرکز قدیمی آموزشی بر تارک تعلیم و تربیت کشورمان بیانجامد.
