مقبره الشعرای تبریز؛ پروژه ای به قدمت تاریخ!

بزرگنمایی تصویر

آذر صبح/ زهرا حسین زاده: درواقع می توان گفت بناهای تاریخی این شهر در چند سال اخیر مانند توپی شده است که از یک ارگان به ارگان دیگر پاس داده می شود اما در نهایت به تیرک دروازه برخورد کرده و دوباره به زمین بازی باز می گردد!

شهر تبریز سرزمین شعر و ادب با صدها و شاید هزاران جاذبه های دیدنی می تواند میزبان خوبی برای رویداد ۲۰۱۸ باشد اما برخی اماکن تاریخی اوضاع نابسامانی داشته و حتی شهروندان تبریزی از میزبانی گردشگران در این شرایط ناراضی و نگران هستند .

حال، سال ۲۰۱۸ از راه رسید و کلانشهر تبریز درحالی باید از مهمانان خود میزبانی کند که تکلیف پروژه های نیمه تمام تاریخی آن مشخص نیست.

دراین میان یکی از پروژه های مهمی که آبروی فرهنگ وادب کلانشهر تبریز و یکی از جاذبه های گردشگری این شهر به شمار می رود پروژه عظیم مقبره الشعرا است.

در سال ۱۳۴۶ مدیر وقت اداره فرهنگ آذربایجان شرقی در نامه‌ای به انجمن آثار ملی خواستار توجه به گورستان سرخاب و ایجاد یادبودی برای مقبره‌الشعرای تبریز شد.

در خاک این گورستان که بیش از ۴۰۰ شاعر کشورمان دفن شده اند، چهره‌های نامداری همچون اسدی طوسی، ظهیر فاریابی،  خاقانی و قطران تبریزی آرمیده‌اند و همین سبب شده اهمیت این گورستان از دید اهل فرهنگ و ادب کم از سعدیه و حافظیه شیراز نباشد.

با پیگیری‌هایی که در آن سال‌ها انجام شد، نهایتاً از سال ۱۳۴۹ رسیدگی به این گورستان در دستور کار قرار گرفت و غلامرضا فرزانمهر از معماران معاصر، طراحی بنا را برعهده گرفت. آنطور که وی نقل کرده ساخت این بنای یادبود در سال ۵۱ آغاز شد و تا سال ۶۱ به طول انجامیده است. بعد از درگذشت محمدحسین شهریار شاعر بزرگ آذربایجان در سال ۶۷، پیکر او نیز در همین مجموعه به خاک سپرده شد.

هرچند ازآغاز این پروژه عظیم نزدیک به پنج دهه است که می گذرد ولی به دلیل غفلت مسئولین یا بی توجهی آنها گاها این پروژه به خواب شیرین فروررفته  وگاهی مسئولان سری به آن زده اند که خدایی نکرده  درخواب به فسیل تبدیل نشود هرچند که ساختمان مقبره با کاستی های فراوان تمام شده است امابازهم پروژه های اطراف از جمله سه طرح ساخت کتابخانه، نگارخانه و آمفی‌تئاتر در بخش جنوبی بنای یادمان در نظرگرفته شده بود ناتمام مانده اند .

اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی مسئول بازسازی و تبدیل بنای مقبره الشعرا به عنوان نماد معرفی کلانشهر تبریز بود اما بدلیل محدودیت اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همیشه لنگ می زد لذا بعد از ۲۰ سال این پروژه ی زخمی با تدابیر مسئولین وقت به شهرداری واگذار شد تا نسبت به اتمام آن در اسرع وقت اقدام گردد.

طرح بهسازی و توسعه مقبره الشعرای تبریز مجددا  از چندماه اخیر شروع شده است و باتوجه به فرارسیدن ایام تعطیلات نوروز این وضعیت زیبنده یک شهر که به عنوان پایتخت کشور های اسلامی ۲۰۱۸انتخاب شده است نیست.

صادق نجفی شهردار سابق تبریز در گفت وگو با  تسنیم در اردیبهشت ماه سال ۹۶ با بیان اینکه در تبریز پروژه‌ای وجود ندارد که بیشتر از ۹ ماه از تکمیل آن بگذرد گفته بود: شهرداری هم اکنون پروژه‌های دولت را از مقبره الشعرا تحویل گرفته و با بودجه‌ای افزون بر ۷۰ میلیارد تومان تا آخر شهریورماه تحویل مردم تبریز می دهد.

این درحالی است که تنها یک ماه به عید نوروز ۹۷ مانده ولی مقبره الشعرای تبریز به سرانجام خود نرسیده و هنوز هم منتظر معجزه ای است تا طلسم ۵۰ ساله اش شکسته شود!

در شرایطی که شهردار منطقه ۱۰ تبریز گفته است که طرح بهسازی، تکمیل و توسعه مجموعه فرهنگی، تاریخی مقبره الشعرا ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، مسئولان ارشد شهری و استانی معتقدند که پیشرفت فیزیکی این طرح مهم تاریخی- گردشگری باید بیشتر از اینها باشد و شهرداری منطقه با تجمیع امکانات خود برای تسریع در احیای آن اقدام کند.

البته نباید از حق گذشت که مدیریت شهری تبریز با ورود به موضوع توسعه و احیای مقبره الشعرا، سنت حسنه ای را در شرایط کمبود امکانات دستگاه های متولی فرهنگی و گردشگری بنیان گذاشت که به عقیده صاحب نظران می تواند گام بزرگی در حفظ و نگهداری از داشته های میراثی کهن شهر تبریز باشد.

هر چند شهرداری تبریز تاکنون افزون بر ۵۰۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح توسعه و بازسازی مجموعه تاریخی- فرهنگی مقبره الشعرا به عنوان یکی از مهم ترین نماد های گردشگری و فرهنگی این کلان شهر هزینه کرده است، اما گفته می شود که پایان این طرح مهم فرهنگی نیازمند اهتمام جمعی همه نهادهای مسئول است.

با این اوصاف امید است پروژه  مقبره الشعرای تبریز که مدفن ۴۰۰ شاعر نامی تاریخ ادبیات ایران است، در شان تبریز به اتمام رسد تا با تبدیل شدن به یک مجموعه بزرگ گردشگری و فرهنگی شرمنده گردشگران کشورهای اسلامی نباشیم!