دوشنبه, ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ / ۰۰:۱۳:۵۳
موضوع آب و استفاده‌های بی‌رویه از این منبع مهم و حیاتی امروز آنقدر پر رنگ شده که چاره ای جز بسیج همگانی جهت اصلاح الگوی مصرف و بهره‌گیری از روشهای کاهش مصرف باقی نمانده است.
به گزارش آذر صبح، محدودیت منابع آب شیرین و افزایش تقاضا برای این ماده حیاتی و کالای ارزشمند وکمیاب بدون جایگزین، جایگاه ویژه ای برای آن در گستره های مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی و امنیتی رقم زده است.
در پی اظهار نگرانی از کمبودها و یا افزایش تقاضای تأمین آب بموقع و مناسب و عدم امکان تأمین بیشتر آب به علل مختلف از جمله خشکسالی ها و جریان کم ورودی به سدها و یا افت سفره های آب زیرزمینی، زنگ های خطر کم بود آب و لزوم اعمال صرفه جویی و چاره جویی بحران به صدا درآمد که صرفه جویی به معنای مصرف متعادل آن و نه کاهش مصارف ضروری آن می باشد.
اگر تا دیروز موضوع صرفه جویی و استفاده صحیح از منابع آبی مثل یک شعار خوش آوا بود، حالا تبدیل به ضرورتی مهم در زندگی روزمره شده که برای عملیاتی ساختن آن باید همه در کنار یکدیگر تلاش کنیم.
هر چند طبق سنتی دیرینه، پاشنه آشیل مصرف آب مشترکان خانگی و مردم عادی هستند ولی حالا آمارها حکایت از نقش پر رنگ بخش‌های دیگر در هدررفت آب دارد. حالا بخش‌های صنعتی، کشاورزی و… دیگر نمی‌توانند در برابر آمارهای منتشر شده بی تفاوت باشند.
طبق گفته مسئولان، سهم کشاورزی در مصرف آب ۹۰ درصد است. سیستم های اشتباه کشاورزی و کاشت گونه‌های پر آب همواره یکی از عوامل مهم در هدررفت آب به شمار رفته است در حالی که کشورهای توسعه یافته با کاشت گونه‌های متناسب با شرایط اقلیمی خود، تا اندازه زیادی موفق به مدیریت منابع خود شده‌اند.
طی سال‌های گذشته همواره تاکید مسئولان شهری تبریز و مدیریت استانی، بر استفاده از روشهای موثر در کاهش مصرف آب در مجموعه فضای سبز با استفاده از تکنیک‌های مختلف بوده که از آن جمله می‌توان بر استفاده از گونه‌های بومی متناسب با اقلیم منطقه، کاهش میزان چمن کاری و حذف چمن و جایگزین ساختن درختچه هایی با نیاز آبی کم اشاره کرد.
حالا طبق گفته مدیرعامل سازمان پارکهای تبریز اتفاق خوبی در فضای سبز تبریز آغاز شده که امیدواریم به تدریج تبدیل به سنتی همیشگی در این بخش باشد. بر این اساس آبیاری در ساعات گرم روز که میزان تبخیر تا اندازه زیادی افزایش می‌یابد، کاهش یافته و به تدریج حذف می‌شود و دفعات آبیاری فضای سبز به ساعات خنک اول صبح و یا ساعات عصرگاهی موکول می‌شود.
این اقدام گرچه ممکن است در ابتدا با افت و خیزهایی همراه باشد ولی به تدریج می تواند به طوری دقیق و با تکیه بر پشتوانه علمی خود به طوری فراگیر در کلیه مناطق اجرا شود.
به عبارتی، هر قدر آبیاری فضاهای سبز در ساعات خنک تر از روز روی دهد، به همان میزان می‌توان از تبخیر آب و هدررفت آن نیز جلوگیری کرد که این در نهایت می تواند بهره وری بیشتر در این حوزه را رقم بزند.
اصلاح الگوی مصرف به طور جدی در حوزه‌های کشاورزی، شرب و صنعتی اصلی‌ترین اقدام برای جلوگیری از هدررفت آب و راه‌حل برای نجات کشور از بحران آبی است و این مهم رخ نخواهد داد مگر با فرهنگ‌سازی، آموزش و اطلاع‌رسانی درست، گسترده و مستمر.
به گفته‌ی رئیس مرکز تحقیقات شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، اگر میزان مصرف آب بخش خانگی، صنعتی، تجاری و فضای سبز را در سراسر کشور در نظر بگیریم و بر جمعیت ایران تقسیم کنیم به طور متوسط در هر شبانه‌روز هر ایرانی ۱۹۷ تا ۲۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند.
برای ایجاد یک فرهنگ مصرف بهینه و صرفه‌جویی در مصرف آب شرب و استفاده‌ی صحیح از آب کشاورزی، به یک حرکت بزرگ فرهنگ‌سازی، آموزش و اطلاع‌رسانی در سطح ملی بصورت گسترده، مویرگی و مستمر و تعطیلی‌نشدنی نیاز است.
این حرکت عظیم نیازمند حمایت گسترده‌ی حکومت و دولت است و برای رسیدن به آن باید از تمامی ابزارهای رسانه‌ای، آموزشی و فرهنگی سود جست.
شاید اقدام اخیر صورت گرفته در مجموعه فضای سبز تبریز بتواند به تدریج با جریان سازی گسترده تبدیل به اقدامی گسترده و ملی شود تا از این طریق بتوانیم تا اندازه زیادی از مصرف آب سالانه در حوزه فضای سبز کاهش دهیم.
