دوشنبه, ۷ مهر ۱۴۰۴ / ۱۷:۲۴:۰۶
بازی خاورمیانه درشورای امنیت (مطروحه ازسوی خانم هیلی) چه ماهیتی دارد وآیا اصولا این صحنه، چه دستاوردها یا تهدیدی برای جمهموری اسلامی ایران دارد ؟
آذر صبح/ وحید چوپانی*: جواب موضوعات فوق، بسیار روشن است که وقتی عمدتا اعضای شورای امنیت سرخصومت با ترامپ درعرصه های برجامی و دوجانبه به ویژه جنگ تجاری و اقتصادی با امریکا دارند.
بنابراین دل خوشی ازسیاست های یک سویه وزورگویانه ترامپ درتمامی عرصه ها ندارند، از این جهت موضوع نگرانی درجلسه عمومی شورای امنیت مصداقیت وموضوعتی کافی نخواهد داشت .
البته ذکر این نکته که شاید قابل تامل باشد این است که برخی کشورهای اتحادیه عرب بویژه عربستان وامارات با پول خواری همچنین لابی صهیونیستی به اعضای شورا ،موضوع قطعنامه ممنوعیت سلاح ونقض های تکنیکی ادعای ایران رابخواهد روکند که این امرنیز به چند دلیل شامل :جو سنگین افکارعمومی علیه اتوبوس ضحیان وفشار محکومیت محافل حقوق بشری درغرب وشروع مذاکرات گریفیث با طرفهای یمنی درژنو همچنین شروع تحریمهای تسلیحاتی بمب های هدفمند ازسوی اسپانیا … خیلی زمینه طرح موضع ندارد . مگراینکه درموضوعات ورخدادهای چندروزآینده حوادث غیرقابل پیش بینی در رخدادهای ادلب پیش آید، به همین دلیل سطح لغزنده ای بوجودآید.
اما در این میان یک واقعیت درخصوص ادلب وشمال سوریه را نباید فراموش کرد ، در تحولات کنونی منطقه چنانچه یک معامله تاکتیکی با ترکها شکل نگیرد تا بنوعی آنکارا سهمی محدود دربازی معادلات سوریه بدست نیاورند کارشکنی آنها کار ادلب رابا مشکلات جدی مواجه خواهد کردبه همین خاطر مسکو با موضوعات متعلق به اجلاس چهارجانبه درصدد دادن امتیازاتی درپرتو اجلاسیه چهارجانبه ترکیه وآلمان وروسیه وفرانسه که روسها(موضوعی که دربیان اوشاکوف بطور هدفمند مجددا ازدیروز مطرح شده است ) درحال رایزنی برای شکل دهی به اجلاس چهارجانبه دراستانبول می باشند وتاکنون بدلایل معاملات ومسائل دوجانبه دوکشورغربی باترکها شکل نگرفته است .
به هر حال دراجلاس جمعه سران روندآستانه درتهران اگر موضع ترکها نسبت به ادلب وشمال سوریه وهمراهی با روسیه وایران خروجی مثبتی نداشته باشد بطور جدی ،کارپروسه ادلب به علت ظرفیتهای کارشکنی بالا با مشکل ومانع قابل توجه ای مواجهه خواهد شد.
موضوعی که امریکاییها و غربی ها نیز روی آن شرط بندی (دررایرنی های فشرده جیمزجفری و تلفنی پمپئوباهمتای ترک ) حساب بازکرده اند .
موضوع دیگری که ایران دراجلاس جمعه می بایست دررایزنی فعال خود ،جای پای برای خود طراحی ومهندسی نماید ،این است قاعده ورویه هرآنچه من بعد نسبت به سوریه درصحنه سیاسی جهانی ومنطقه ای درحال شکل گیری بوده وخواهد بود ،مشارکت سیاسی ومنافع هرسه عضوروند آستانه بعنوان اعضای پایه ای می بایست ملحوظ گردد.
ودراین میان جانمایی و افزودن شدن ایران در اجلاس چهارجانبه آتی استانبول نیز می تواند ظرفیتهای جدید سیاسی درسطح منطقه ای وجهانی خلق نماید که دستگاه دیپلماسی نباید ازآن غافل بماند.
این معادلات همگی فرصتهای طلایی برای اجلاس تهران است که در مقطع حاضر برای ما ایجادشده است ،چراکه پرونده سوریه ،کلیدی ترین وموثرترین،پرونده برای بازیگران بین المللی ومنطقه ای در همه موضوعات متعلق آن :ازجمله مسائل انسانی وسیاسی واقتصادی یا امنیتی ونظامی میباشد .
نکته آخر اینکه اگر ایران دریک جزء دیده شود و دراجزاء مذاکرات و تغییر تحولات منطقه مغیب باشد ،امری مذموم و مضربرای امنیت ملی کشوربعدازاین همه صرف هزینه های مادی و معنوی درمبارزه باداعش وتروریسم خواهد بود ،بنابراین این میخ رامی بایست بدرستی براساس چهارچوب های عقل سیاسی وفکری روسها وترکها ،کوبانید .
———————————————-
* کارشناس علوم سیاسی
