آفتی به نام «مُد محرم»

به گزارش آذر صبح، ایران نوشت: دوسر بیرق را گرفته‌اند و با دقت آن را وارسی می‌کنند. «می‌ترسی زدگی داشته باشه؟ نترس بابا!» این را پسر جوانی همسن و سال خودشان می‌گوید که فروشنده مغازه است؛ سر خیابان ناصرخسرو، راسته هیأتی‌ها. هیأتی‌های ناصرخسرو همین ۱۰ روز سرشان شلوغ است؛ شلوغ که نه، غلغله. گرچه خیلی‌هایشان می‌گویند امسال خرید مردم به نسبت سال‌های قبل کمتر شده اما بازهم بازار خرید داغ است. محسن و آصف، بیرق مشکی را جمع می‌کنند و داخل نایلون می‌گذارند. برایشان مهم است جنس خوب خریده باشند. محسن ۲۰ ساله از بچگی در هیأت محل بوده و آصف هم. این بیرق هم نذر خودشان است. خودشان نوشته و رنگ دوخت را سفارش داده‌اند و حالا از نتیجه کار راضی به نظر می‌رسند.

می‌گویم محرم برای من بوی چای هل‌دار داره و اسپند دودشده. می‌خندند. می‌گویم برای شما محرم چه بویی دارد؟ سؤال سختی نیست اما پسرها فکر می‌کنند هست: «چه سؤال سختی!» این را آصف می‌گوید که ریش تازه سبز شده‌اش، مشکی اما تُنُک است. محسن عینک دسته نازک را روی صورتش جابه‌جا می‌کند و می‌گوید: «محرم یه چیز دیگه‌اس. برای همه فکر می‌کنم همین جور باشه. این ۱۰ روز فرق می‌کنه. هرکی، هر مرامی داره، توی این دهه همرنگ بقیه می‌شه.»

همرنگ دیگران یعنی مشکی. مشکی پوش‌ها دلشان می‌خواهد خوب بپوشند، خصوصاً اگر جوان باشند. برای همین هم هست که بازار لباس مشکی در این ایام گرم می‌شود. شما می‌توانید انواع لباس عزاداری را در همان راسته ناصرخسرو پیدا کنید؛ برای هر سنی. از بچه یک ماهه گرفته تا سن بالا. مدل‌ها هم متنوع است. تی شرت و پیراهن ساده مشکی دارند و برای آنها که ساده دوست ندارند، تی شرت‌های طرحدار و نستعلیق‌دار هم هست؛ نوشته‌هایی با مضمون محرم، هم فارسی و هم انگلیسی. قیمت‌ها بالا نیست. یک پیراهن مردانه را می‌شود با ۲۰ الی ۴۵ هزار تومان خرید. قیمت تی شرت هم درهمین حدود است و ۱۵ هزار تومانی‌اش هم هست. «اینا کجاییه آقا؟» فروشنده به پسر جوان این طور جواب می‌دهد: «این چینیه ۳۵ هزار تومان. این یکی دوخت ایرانه، الیاف طبیعی. ۴۰ هزار تومان.»

پسر دست روی جنس چینی می‌کشد: «این که دوبار بشورم رنگش رفته. ایرانیه چطوریه؟» فروشنده جواب می‌دهد: «اون عالیه. شسته شده، رنگ ثابت. این یکی رو هم مگه چند بار می‌خوای بپوشی درکل؟! اگه خوشت اومده بردار.» مسأله این نیست که لباس را چند بار می‌خواهی بپوشی، مهم این است که خوش دوخت و توی چشم باشد. «خب جوونا دوست دارن خوشپوش باشن. توی چشم باشن. اشکالی هم نداره‌ها. اون زمان ما اینجوری نبود. راحت بخوام بگم قر و فرِمون زیاد نبود. هرکی یه پیرهن مشکی تنش می کرد و همون رو شبا می‌شست و تا فرداش خشک می‌شد. بعضیام دوتا داشتن شورباشور می‌پوشیدن.»

این را قاسم حسینی از کاسبان راسته می‌گوید و ادامه می‌دهد: «الان هرسال یه چیز بین جوونا مُد می‌شه واسه محرم. یه سال پیرهن یقه سه‌سانت، یه سال تی شرت طرحدار، یه موقع شال، یه وقت سربند.»

مُد امسال محرم چطور؟ چه چیزی امسال باب شده که جوان‌ها دنبالش باشند؟ جواب این سؤال را پسر جوانی می‌دهد که خودش فروشنده است: «امسال دستمال اشک مُد شده. والا منم خودم نشنیده بودم. مشتریا که اومدن پرسیدن، تازه به گوشم خورد.» بعد اشاره می‌کند به مانکن سیاهپوشی که کنار دستش ایستاده و به جلو زل زده است: «همین دستمال سر رو بهش می‌گن دستمال اشک.»

منظورش سربندی است که پیشانی و بالای سر مانکن را کامل پوشانده و رویش نوشته یاحسین. قیمتش ۴ هزار و ۵۰۰ تومان است. دستنبدهای پلاکدار هم هست،‌ بندی چرمی یا شبه چرمی که یک پلاک یاحسین، یاابوالفضل و یازینب، میانه آن متصل شده و قیمتش ۳ هزار تومان است. گل سینه‌های محرمی هم هست، به رنگ قرمز و سبز. آنها هم ۲ تا ۳ هزار تومان قیمت دارند و مشتریانش هم پسرها و هم دخترهای جوان هستند. اصلاً دخترها هم خرید محرمی می‌کنند؟

حامد فیض، فروشنده شال و روسری در تیمچه بازار بزرگ در پاسخ این‌طور می‌گوید: «این ایام فروش شال و روسری مشکی‌مون زیاده. برای همین هم مدل زیاد آوردیم. جوونا دنبال ساده نیستن. یه کم طرح داشته باشه گوشه کنارش یا در بافت پارچه گل خودرنگ داشته باشه، بیشتر می‌پسندن.» قیمت شال‌ها در بازار از ۸ هزار تومان شروع می‌شود و تا حدود ۴۰ هزار تومان می‌رسد. برای پسرها هم اینجور که می‌گویند تی شرت امسال بیشتر روی بورس است. هرکه تی شرت آورده، بُرد کرده، پیراهن زیاد طرفدار ندارد. «خب به خاطر اینکه تابستونه و بازوها رو هم می‌شه انداخت بیرون و نشون داد. بالاخره این همه می‌رن بدنسازی زحمت می‌کشن واسه همین موقعا دیگه.» این را یکی دیگر از فروشندگان بازار می‌گوید.

یک تی شرت مشکی را می‌توانید در بازار با قیمتی بین ۲۰ تا ۵۰ هزار تومان تهیه کنید و البته این نرخ در شمال شهر به ۴۰۰، ۵۰۰ هزار تومان هم می‌رسد چون به قول مغازه‌دارها، بچه پولدارها تی شرت محرم شان هم باید مارک باشد.

آماده شدن جوانان برای محرم تنها در لباس و زیورآلات خلاصه نمی‌شود. این روزها اگر سری به آرایشگاه‌های مردانه بزنید، خودتان متوجه می‌شوید. البته چندسالی هست که مدل‌های موی مخصوص محرم بین برخی جوان‌ها باب شده اما هرسال شاخ و برگی به آن اضافه می‌شود.

«از چند سال پیش بود که کنار مو یاحسین می‌نداختن با تیغ و خودمم مشتری داشتم برای این کار اما گفتن اماکن برخورد می‌کنه و دیگه مشتری قبول نکردم.» این را فرشاد صدیقی آرایشگر مردانه می‌گوید که حوالی مرکز شهر، سلمانی دارد و موقعی که با او در آرایشگاهش که بر خیابان است گفت‌وگو می‌کنم، سرش تقریباً خلوت است: «این مدت سرمون خیلی شلوغ بود. حالا شاگردم رفته اما دونفری نمی‌رسیدیم. جوونا برای محرم می‌خوان کاملاً به خودشون رسیده باشن. امسال دو مدل می‌خواستن بیشتریا، یا کنار موها رو سفید می‌کنن کامل و جلو بلند یا کنار رو سفید می‌کنن و جلوی مو یه کم بلندتر از کنار. همون مدل آلمانی می‌شه. تمیز کردن ابرو و رنگ مو و اینا هم که هست. البته ما نمی‌کنیم چون دید داریم و برکوچه‌ایم، اما سالنا انجام می‌دن. می‌دونم که رنگ مو امسال خیلی طرفدار داره. موها رو دو سه درجه روشن می‌کنن، بعضیام یه تیکه جلوی مو رو روشن می‌کنن. با تیپ مشکی خوب درمیاد.»

نه تنها آرایشگاه‌های مردانه، بلکه آرایشگاه‌های زنانه هم چند روز مانده به محرم تعداد مشتری‌هایشان زیاد می‌شود. علاوه بر آن سنتی که از گذشته بین خانم‌ها مرسوم بود و قبل از رسیدن محرم و صفر، آرایشگاه می‌رفتند تا در این ایام دست به سر و صورت‌شان نزنند، به شکل دیگری درآمده یعنی بین جوانترها مدهایی برای محرم باب شده.»
غیر اینها گِل مالی و جمله‌نویسی روی ماشین هم هست که بعضی‌ها در این کار سنگ تمام می‌گذارند. اگرچه چندسالی است اعلام شده که این کار ممنوع است و ممکن است باعث تصادف شود، اما خب بعضی‌ها به خرج شان نمی‌رود. جمله‌نویسی چیزی بین ۴۰ هزار تا ۳۰۰ هزار تومان برای طرف خرج برمی‌دارد و ۳۰ هزار تومان هم جریمه که می‌شود ۳۳۰ هزار تومان و لابد برای صاحبش می‌ارزد.