دوشنبه, ۱۰ آذر ۱۴۰۴ / ۱۲:۲۵:۵۷
حادثه تروریستی تیراندازی امروز(شنبه) در مراسم رژه نیروهای مسلح به مناسبت آغاز هفته دفاع مقدس در اهواز در رسانه های مختلف بازتاب زیادی داشت، در این بین برخی رسانههای داخلی از جمله خبرگزاری مهر و ایسنا در پوشش این حادثه عملکرد قابل دفاع و تحسین برانگیزی داشتند و برخی رسانهها نیز قافیه را به کانال های تلگرامی و صفحات مجازی باختند.
آذر صبح/ خبری تلخ و تکان دهنده: صبح شنبه (۳۱ شهریور) همزمان با آغاز هفته دفاع مقدس، عناصر مسلح در اهواز به مراسم رژه نیروهای مسلح تیراندازی کردند.
از اولین لحظات بروز این حادثه تروریستی، موج رسانهای برای انعکاس جزئیات بیشتری از این رویداد به راه افتاد، طبق گزارشهای رسیده، این حمله در منطقه لشکر ۹۲ زرهی اهواز و از پشت جایگاه مخصوص مسئولان انجام شده و مهاجمان لباس نظامی به تن داشتهاند. آمارهای غیررسمی از زخمی شدن دستکم ۲۰ نفر از جمله یک زن و یک کودک خبر میدهند و گفته شده ۸ تن از نیروهای سپاه نیز به شهادت رسیدهاند. همچنین برخی رسانهها خبر دادهاند که چهار یا پنج نفر از عوامل این حادثه تروریستی در اهواز توسط نیروهای امنیتی و انتظامی کشته شدهاند.
یکی از تصاویر ناب، تکاندهنده و قابل تحسین، تلاش یک بانوی عکاس برای ثبت لحظات تلخ این حادثه تروریستی بود، تلاشی که از دید دیگر عکاسان خبری مخفی نماند…
رسانه های مجازی، کانالهای تلگرامی، اینستاگرام و توئیتر در مدت زمان کوتاه از اخبار ریز و درشت این حادثه تروریستی پر شد و در صورت عدم همراهی رسانه های پر نفوذی چون خبرگزاری مهر و ایسنا، فضا برای کاسبان شایعات مهیا می شد، این در حالی بود که رسانههای پرنفوذ دیگری چون صداو سیما، خبرگزاری ایرنا، فارس و تسنیم که انتظار می رفت شکل دهنده افکار عمومی باشند عملکرد قابل دفاعی در این خصوص نداشتند.
رسانه های ما در زمان بحران دچار بحران شدند!
شایعات یکی از آفات مدیریت بحران است و شکل دهنده افکار عمومی در کسری از ثانیه است، یکی از اصول مهم در شرایط بحرانی اطلاع رسانی دقیق است تا راه را بر شایعات و حدس و گمانها ببندد اما ما انگار برایمان عادی شده است که در شرایط بحرانی قید تلوزیون را که مشغول نشان دادن به غیر از موضوع مهم در آن لحظه است و اصلاً به روی مبارکش نمیآورد را بزنیم و به سراغ تلگرام و اینستاگرام برویم.
یکی از نخستین و مهمترین پاسخها، تلاش رسانه ها برای ابهام زدایی در مورد مسائل و موضوعات مورد علاقه یا سؤال و انتظار از رسانه برای شفافسازی درباره آنهاست، از همین جاست که نقش کلیدی و حیاتی رسانهها آغاز میشود.
اگر رسانههای ما تکانی به خودشان ندهند قافیه را به کانالهای تلگرامی چند ده میلیون ممبری می بازند. در واقع توقعات و انتظارات مردم از رسانه ها، گاهی بیشتر از ظرفیت های ذاتی آن رسانه ویا شرایط و امکانات موجود در محیط است . به هر صورت، مجموع رسانه های مکتوب و صوتی و تصویری هر کدام به فراخور امکانات و محدودیت های خود می توانند نقش مهم و موفقی در مدیریت بحران ایفا کنند،حال پرسش اینجاست، رسانههای مهمی چون صدا و سیما و خبرگزاریهایی همچون فارس، تسنیم و ایرنا با توجه به امکانات مطلوب خود نسبت به دیگر رسانه ها، در پوشش اخبار این حادثه، چرا آنطور که باید عملکرد مناسبی نداشتند؟
در این نوشتار، صحبت از وقوع بحران در زمان بحران در میان رسانهها سخن به میان آمد، یکی دیگر از نشانههای وقوع این بحران این است که رسانهها در پوشش رویدادهای بعد از بحران نیز ضعف از خود نشان می دهند و در واقع تنها از زمان شروع حادثه و تا اتمام نشانه های ظاهری به موضوعات می پردازند، حتی پس از آن اقدام موثری انجام نمی دهند؛ به عبارت روشن، رسانههای ما دیر می آیند و زود می روند.
نقش رسانه ها پس از بحران ها اگر بیش تر از مراحل قبلی نباشد، کمتر هم نیست. رسانه ها در این مرحله نیز وظایف بسیار مهمی بر عهده دارند که غفلت از آن ممکن است درباره عملکرد مراحل قبلی آنها نیز تردید کند.
معمولا رسانه های غیر حرفه ای با پایان ظاهری بحران، کار خود را پایان یافته می دانند یا در جهت و رویکرد خود تا تغییر محسوسی ایجاد کنند.این ایراد رفتاری نیز به رسانه های ما به خصوص رسانه ملی وارد است.
اقدام رسانه ها را در مرحله بعد از بحران می توان در مراحل ذیل ضروی است. الف- اطلاع رسانی برای تقویت همبستگی با آسیب دیدگان، ب- بررسی چگونگی و نحوه مواجهه سازمان های مسئول با بحران، ج- اطلاع رسانی و آموزش برای کاهش آلام بازماندگان.
