یکشنبه, ۶ مهر ۱۴۰۴ / ۰۰:۵۸:۰۰
دکتر «محمد عجم» کارشناس و پژوهشگر مسائل تاریخ بین‌الملل درباره سفر رئیس جمهور به نیویورک معتقد است که باید از این فرصت به نفع منافع ملی کشور استفاده کرد.
عجم در ادامه اظهارات خود به کارنامه دیپلماسی دکتر روحانی اشاره کرد و افزود: «واقعیت این است که دولت روحانی در یک سال گذشته دو گل خورده و یک گل زده در کارنامه دیپلماسی و اقتصادی خود دارد . دولت در عدم خروج آمریکا از برجام کوشش جدی موفقی نکرد و دوم اینکه پیش بینی ها و آمادگی های لازم برای مهار تبعات خروج امریکا از خود نشان نداد.
اما یک موفقیت داشت و آن این بود که تندروهای داخلی را متقاعد کرد که خروج کشور از برجام به سود منافع ملی نیست. با توجه به انتظارات داخلی و اقشار مختلف مردم در این شرایط حساس دیپلماسی دولت باید فعال تر از هر زمانی باشد زیرا مجمع عمومی سازمان ملل و ملاقات های جانبی چهره به چهره با رهبران کشور می تواند در میزان و نحوه تحریم ها و فروش نفت تاثیر گذار باشد.
این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه به تفاوت راهبرد سیاسی ترامپ و اوباما در قبال ایران پرداخت و بیان داشت: «نحوه تعامل دولت اوباما تاثیرات شگرفی بر افکار عمومی ایران گذاشت بطوریکه در داخل نظام و جامعه نخبگان جریان قدرتمندی شکل گرفت که در مزایای عادی سازی روابط با امریکا علنا و بدون واهمه سخن می گفتند چیزی که اصلا تا قبل از دوره اوباما سابقه نداشت.
اما تیم تندرو ترامپ تمام دستاوردهای دوره دولت اوباما را در حوزه عادی سازی روابط ایران بر باد داد و بلافاصله پس از تکیه بر صندلی قدرت چهره خوفناک خود را به قشر تکنوکرات؛ بازرگان؛ دانشجو و دانشمندان ایران نشان داد و تمام ایرانی ها را در فهرست سیاه روادید قرار داد در حالیکه ایرانیان مقیم آمریکا جزو موفق ترین و کارامد ترین اقلیت‌های داخل آمریکا هستند. با خروج از برجام و تعقیب جدی و فراگیر تحریم ها تمام تلاشها و امید بخش های تکنوکرات و اصلاح طلب ایران برای عادی سازی به حاشیه رفت اکنون با توجه به نوع تعامل متکبرانه؛ غیر صادقانه و ناعادلانه ترامپ با جامعه ایران، رغبت و انگیزه های اندکی برای جریان داخلی ایران برای گام برداری بسوی روابط عادی باقی گذاشته است ولی با این وجود انتظارات شارع و بازار ایران از دولت روحانی بسیار زیاد است و دیپلماسی فعال دولت روحانی اگر ابتکارات جدیدی بروز ندهد و نتواند جامعه بین المللی را متقاعد کند که در صلح دوستی و مبارزه با افراط گرایی صادق است واکنش بازار داخلی و خارجی نا امید کننده خواهد بود.»
این پژوهشگر مسائل بین الملل دربارۀ سیاست و راهبردی که ترامپ درباره ایران و پیشنهاد مذاکره با جمهوری اسلامی یادآور شد: «واقعیت این است که هدف تیم ترامپ از طرح مجدد و مکرر مذاکره با عالی ترین مقامات ایران به غیر از مصارف داخلی حزبی این است که با افکار عمومی جامعه ایران نیز بازی کند و ایران را در عرصه بین المللی غیرشفاف و پیچیده و غیر منعطف نشان دهند و همچنین در مقابل ابتکار شکایت ایران در دادگاه لاهه ایران را خلع ید و از ابزار های حقوقی و سیاسی خلع ید کنند، چرا که تقریبا مطمئن هستند رهبری ایران به مذاکره‌ای که نتیجه‌اش کنترل سلاح های متعارف و موشکی ایران باشد رضایت نخواهد داد.»
وی در ادامه بیان داشت: «رسانه های صهیونیستی و نئوکان ها و ارتجاع عربی منطقه تا حدود زیادی در ارایه تصویری افراطی و توسعه طلب و جنگ طلب از ایران موفق بوده اند، از سوی دیگر با توجه به رفتارهای زورمدارانه و توهین آمیز ترامپ به جایگاه ملت ایران؛ دکتر روحانی در نیویورک مسئولیت بسیار سنگینی بر دوش می کشد تا بتوانند به گونه ای هم بر افکار بین المللی و هم داخلی تاثیر بگذارد و امید است صادقانه و شفاف چهره بهتری از ایران ارایه دهد، در غیر این صورت سفر ایشان و تیم همراه دستاوردی همراه نخواهد داشت، با تداوم وضعیت موجود دولت ناچار است برای ابرچالش های متعدد کشور اقدامات جدی را با همکاری سایر قوا دنبال کنند که نتیجه روند مربوطه تضعیف راهکارها و اهداف دمکراتیک و اصلاحی دولت خواهد بود»
دکتر محمد عجم در نهایت به تاریخ روابط کشورها اشاره کرده و گفت تاریخ عبرت آموز است و باید از آن پند بگیریم کما اینکه ایران نیز باید با آمریکا مذاکره کند وی در اینباره گفت: «به هرحال فرصت ها از دست می رودباید کلیشه ها و زنجیرهای کلاسیک خود ساخته را شکست. ایران و عراق دیروز و امروز، ویتنام ؛ چین؛ هند با امریکای دیروز و امروز و… همگی محل درس و تجربه و تن دادن به عقلانیت است. ضربات وارده از سوی امریکا به ایران بالاتر از ضربات وارده به منافع ملی ویتنام، ژاپن و آلمان نبوده و نیست. آنها به جایی رسیده اند که بعضا متحد استراتژیک دیگری شده اند.
ترامپ مغرور ؛ خودشیفته و یا غیرقابل اعتماد، یک واقعیت مسلط بر روابط بین الملل است. باید آزمود و برای صلح و امنیت ملتها حتی با شیطان وارد گفتگو شد، نبایدفرصت گفت وگو را از دست داد چه بسا اگر پارسال پیشقدم شده بودیم امروز ترامپ هنوز در برجام بودو ما چند گام در جهت منافع ملی جلو بودیم. و می توانستیم روایت غالب ایران هراسی را یکبار دیگر در جهان شکست و امید به صلح پایدار در خاورمیانه را تقویت کرد.»
