کتاب تخصصی شبیه نامه، به قلم یک تعزیه خوان روانه بازار شد

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح، در این کتاب تخصصی تعزیه بیش از ۵۲۰منبع کتابخانه ای، صدها ساعت مصاحبه حضوری با شبیه خوانان و پژوهشگران تعزیه و حدود ۴۰۰نسخه مجالس تعزیه ، پیشیینه تعزیه در تمام مناطق کشور از گذشته تا به امروز به دقت مورد بررسی مطالعه و تحقیق قرار گرفته است.

کتاب شبیه نامه دارای ۵فصل است که با ساختار تعزیه تنظیم شده است و هر فصل آن با عنوان “مجلس” و هر بخش این کتاب با عنوان گوشه ، اعلام شده است در این کتاب، زمان و مکان شکل گیری تعزیه خوانی در ایران، علل و عوامل پیدایش تعزیه، نوحه و مرثیه سرایی در عزای امام حسین(ع)، تاریخچه و عوامل پیدایش آن با نگاهی به آیین ها و سمبل های سنتی، مذهبی و نمایش ایران و شرح حال معرکه گیران، چاووشی خوانان، روضه خوانان، پرده خوانان و نگاهی به زیارت رفتن با پای پیاده، انتشار سبک زندگی اسلامی ایرانی به وسیله تعزیه ،شرحی بر اسطوره با نگاهی بر ماجرای سیاووش و یادگار زریران و همچنین به نقش خون در اسطوره و با گفتاری از عناصر و شخصیت های اساطیری ایرانی در تعزیه از جمله شاه، عناصر اربعه، موجودهای مهیب ، بررسی وضعیت ادبیات نمایش، موسیقی، معماری و نقاشی ایران در هنگام شکل گیری تعزیه، نقش علما، زنان، میرزاها، ملاهای مکتب دار، ارباب ها و سایرین در شکل گیری تعزیه، درام و داستان های سنتی ایران و نقش آنها در تعزیه به همراه شخصیت پردازی در داستان های تعزیه، سرایندگان نسخ تعزیه همراه با شرحی بر وضعیت ادبیات فارسی در دوران قاجار ، اجرای تعزیه خوانی در روستاها، تنوع تعزیه ها از قبیل تعزیه های ترکی، عربی و تعزیه خوانی سیار، و صدها نکته ناگفته و ناشنیده از هنر شبیه خوانی در این کتاب گردآوری شده است.همچنین تعزیه خوانی در ۳۱ استان کشور از ابتدا تا به امروز به دقت مورد بررسی قرار گرفته است.

در خلاصه این کتاب آمده است: در جامعه به طور کامل سنتی که عامه مردم در بی سوادی محض به سر می بردند، تئاتر و تئاتر نویسی رایج نبود، موسیقی حرام بود و خرافه و خرافه پرستی اوج گرفته بود، هنر نمایش مذهبی و آهنگین«تعزیه» شکل گرفت اما چگونه؟ میزان آشنایی مردم با شعر، نمایش، موسیقی، تاریخ و … در چه سطحی بود که توانستند براساس واقعه عاشورا نمایشنامه های منظوم خلق کنند؟ اگر هدف از ایجاد این هنر نمایشی تبلیغ و ترویج مذهب تشیع بود در آن برهه زمانی مذهب شیعه با چه تهدیداتی مواجه شده بود که برای اثبات حقانیت آن نیاز به چنین نمایشی وجود داشت و ….

با توجه به اینکه در سطح ملی به چاپ رسیده است بخشی از آن نیز به طور اختصاصی به تعزیه خوانی آذری و اجرای تعزیه خوانی در بین ترکها می پردازد که به ثبت اسناد مربوط به شبیه خوانی در این منطقه از ا دوران قاجار پرداخته شده است .

در این اثر پژوهشی تکایا و حسینیه های موجود در استانهای ترک نشین و همچنین شیوه اجرایی تعزیه در این مناطق ، نسخه ها و شاعران تعزیه در این مناطق شناسایی و اشعار آنها به دقت مورد بررسی قرار گرفته است .

طبق بررسیهای موجود در کتاب شبیه نامه اجرای تعزیه در مناطق ترک نشین دقیقا همزمان با طهران قدیم و احداث تکیه دولت میباشد و بیش از ۱۰مرثیه سرا و شاعر تعزیه آذری مربوط به قرن ۱۹میلادی در این اثر معرفی شده اند.

اسماعیل مجللی تعزیه خوان و پژوهشگر تعزیه کارشناس ارشد ادبیات نمایشی است و بیش از ۳دهه و از دوران کودکی به اجرای تعزیه پرداخته است و تا کنون علاوه بر اجرای تعزیه در بیشتر مناطق مختلف کشور ، نگارش دهها مقاله با عنوان تعزیه را نیز در کارنامه هنری خود ثبت نموده است .

کتاب شبیه نامه تنها اثرپژوهشی بوده که توسط یک تعزیه خوان نوشته شده  و نگارش و تحقیق این اثر بیش از ۷سال (۹۶-۸۹)طول کشیده است و با تیراژ ۱۰۰۰جلد، و ۱۱۷۶ صفحه توسط انتشارات فکر بکر در بهار ۱۳۹۷(چاپ اول) به قیمت ۱۰۰هزار تومان منتشر شده است.

با توجه به اینکه این اثر پژوهشی یک اثر ملی بومی محسوب میشود تا کنون در ۳نوبت در تهران، اراک و کرمانشاه رونمایی شده است و موج گسترده ای از تبلیغات این اثر در فضاهای مجازی به چشم میخورد.

مطالعه این کتاب ارزشمند را به علاقمندان توصیه می کنیم .