زیرساختهای شهری، تسهیلات و خدماتی هستند که برای بسیاری از فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی شهر، بنیادی به شمار رفته و جزو تکمیلکننده زندگی جامعه شهری هستند.
به گزارش آذر صبح، زیرساختهای شهری شامل طیف وسیعی از فعالیتهای ضروری برای عملکرد مؤثر خدمات شهری است که تأثیرات عمدهای بر کیفیت زندگی اجتماع محلی، الگوی رشد و چشمانداز توسعه اقتصادی دارد . به همین دلیل برخورداری از تسهیلات و تجهیزات مناسب زیرساختی و خدماتی را میتوان از پیش شرطهای تحقق رشد و توسعه شهرهای جهان توسعه یافته دانست.
بر این اساس زیر ساخت های شهری را می توان به عنوان قوی ترین مظاهر و نمادهای فرهنگ مادی، یا بعد مادی ساختار شهری دانست که طیف گسترده ای از فرودگاه های بزرگ باعملکرد هاب هوایی، شبکه حمل و نقل پیشرفته، زیرساخت های پیشرفته اطلاعاتی– ارتباطاتی(مخابرات، اینترنت)، مراکز فرهنگی و آموزشی با شهرت جهانی، زیرساخت های ورزشی حرفه ای تا اثر معماری با برند جهانی را شامل می شود. امروزه به مدد جهانی شدن و تغییر ساختار و عملکرد شهرها ، مدیریت شهری یا همان دولت های محلی از اختیارات فراوانی در توسعه محلی با رویکرد فراملی برخوردار شده اند. از این رو برنامه ریزی توسعه شهری با تاکید بر زیرساخت های شهری مبتنی بر استانداردهای جهان شهری در راستای رقابت های مکانی و ارتقای منزلت شهری بیش از پیش در علمکردهای دولت های محلی متجلی میگردد.
دولتهای محلی با هدف دستیابی به وضعیت کانونی به لحاظ تجاری در مراکز منطقه ای چند ملیتی بطور فعال وارد دور جدیدی از توسعه زیر بناهای شهری گردیدند. توسعه زیربنایی در دور جدید خود در برگیرنده توسعه ای ارتباطات راه دور و ارتباطی در قالب تاسیسات ارتباطی و حمل و نقل است. برخورداری از تسهیلات و تجهیزات مناسب زیرساختی و خدماتی را میتوان از پیش شرطهای تحقق رشد و توسعه شهری دانست.
فرودگاه های بزرگ بین المللی پیش شرطی برای وضعیت جهان شهری
فرودگاه های بزرگ و بین المللی به همراه خطوط هوایی بسیار زیاد و مسیرهای فراوان نشانه مطمئنی از جایگاه جهانی است. فرودگاه بین المللی آخرین نقطه در خط طولانی ارتباطات مهم حمل و نقلی است که برای احراز جایگاه جهان شهری امری حیاتی است.به عبارت دیگر فرآیندهای جهانی شدن در افزایش قابلیت دسترسی مجسم شده است. به دلیل ظرفیت آن در پاسخ گویی سریع به تغییرات عرضه و تقاضا، ترافیک هوایی شاخص خوبی برای ارزیابی ویژگی های بین المللی شهر ها فراهم آورده است.
درواقع فرودگاه ها وخطوط هوایی به عنوان تسهیل کننده روابط جهانی و جهانی شدن، اغلب در ادبیات و اصطلاحات جغرافیایی، به عنوان یکی از زیرساخت های مهم و مؤثر در نزدیک شدن بیشتر سرزمین های دور از هم و پیوند نزدیک با عوامل برون مرزی، قلمداد می شوند؛ چراکه ارتباطات خطوط هوایی یک مؤلفه مهم از آمال شهر برای رسیدن به موقعیت شهر جهانی است.
در این راستا رونق صنعت گردشگری، جذب گردشگران خارجی، تشویق و تقویت آژانس های گردشگری ، افزایش قابلیت های حمل و نقل بین المللی، افزایش زیرساخت ها و خدمات و بالا بردن توان رقابت در عرصه گردشگری در سطح منطقه و جهان از جمله نتایج تقویت خطوط هوایی و برقراری پروازهای مستقیم عنوان می شود.
آذربایجان شرقی و تبریز از قدیم الایام به عنوان یکی از قطب های صنعتی و تجاری کشور محسوب و به دلیل قرارگیری در مسیر جاده ابریشم به عنوان یکی از قطب های تجارت جهانی ایفاء نقش نموده است.
وجود دانشگاه ها و صنایع مادر در این منطقه، استان را به یکی از قطب های مهم صنعتی و دانشگاهی در کشور و جهان تبدیل کرده و افقی روشن را با برقراری ارتباط با کشورهای اروپایی در راستای توسعه ظرفیت های مختلف خود ایجاد کرده است.
برقراری پروازهای مستقیم بین تبریز و دیگر شهرهای دنیا و بالعکس، رونق صنعت گردشگری را در استان به همراه خواهد داشت .توسعه حمل و نقل هوایی و برقراری پروازهای مستقیم خارجی به شهر تاریخی تبریز یکی از عوامل اثر گذار در افزایش ورود گردشگران به تبریز است.
اینک که تبریز بار دیگر در عرصه بین المللی به واسطه انتخاب به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی، شهرتی جهانی یافته، لازمه برقراری ارتباط مستقیم و تداوم روابط بین المللی آن توجه به زیرساخت های شهری مختلف از جمله خطوط هوایی متعدد و بهره مندی از ظرفیت های آن است.
این در حالی است که کلانشهر تبریز با وجود فرودگاه بین المللی شهید مدنی، پروازهای بین المللی محدودی به چند کشور همسایه از جمله ترکیه و در مواقع خاص مانند عید نوروز به جمهوری آذربایجان و گرجستان دارد.
یکی از مهم ترین اتفاقاتی که در حوزه گردشگری آذربایجان شرقی سال گذشته محقق شد، نخستین پرواز مستقیم تبریز – هامبورگ آلمان بود که با حضور مسئولان استانی از جمله شهردار وقت و مجموعه قشم ایر، در بیست و سوم تیرماه سال ۱۳۹۶ آغاز شد تا سفر تجار و گردشگران به این منطقه از کشور را تسهیل بخشد.
متاسفانه پس از گذشت ۱۶ ماه از برقراری ارتباط مستقیم تبریز- هامبورگ، رئیس هواپیمایی قشم ایر شعبه آذربایجان شرقی از توقف این پرواز به دلیل عدم حمایت مسئولان ارشد استانی و شهری خبر داد. اتفاقی که تاثیر بسزایی در انحراف مسیر صنعت گردشگری استان در راستای پیشرفت و توسعه خواهد داشت.
این اتفاق در حالی رخ داد که تبریز در طلایی ترین فرصت جذب گردشگری خود قرار گرفته و به واسطه برقراری پرواز مستقیم به شهر هامبورگ آلمان می توانست نیازهای حمل و نقل هوایی شمال غرب کشور به اروپا را تسهیل بخشد. این در حالی است که در ماه های اخیر علی رغم تمامی انتظارها برای حمایت مسئولین استانی از این ظرفیت مهم، سفرهای اروپایی مسئولین و صنعتگران استانی با ایرلاینی خارجی انجام پذیرفت که “چرا” بزرگی را در افکار عمومی ایجاد کرد.
ضرورت توسعه پروازهای مستقیم خارجی به تبریز با حمایت از ایرلاین های داخلی
“محمدرضا ملکی” عضو هیات مدیره انجمن دفاتر مسافرتی کشور و مدیر آژانس مسافرتی «آذرگشت ملکی» در گفت و گو با خبرنگار نصر در خصوص تاثیر پروازهای مستقیم خارجی در توسعه گردشگری منطقه، اظهار کرد: گردشگران خارجی تمایل بسیاری برای ورود مستقیم از کشور خود به شهر هدف گردشگری دارند که این پروازهای مستقیم خواسته بسیاری از آنها را برآورده می سازد.
ملکی افزود: اگر بپذیریم که تبریز یکی از ۱۰ شهر برتر جهان به لحاظ جاذبه های گردشگری است باید این را نیز پذیرفت که برای جذب گردشگر به این شهر، یکی از مهمترین جذابیت ها ایجاد زیرساخت ها است. در این راستا باید تلاش شود تا همانطور که تبریز در رده شهرهای برتر جهان قرار دارد بتوان مستقیما گردشگران را به سمت این شهر جذب کرد تا از ثمرات فرهنگی و اقتصادی آن بهره مند شد.
این فعال حوزه گردشگری استان، گفت: در حال حاضر اکثر گردشگران از طریق حمل و نقل هوایی و ابتدا از تهران به استانهای دیگر از جمله تبریز وارد می شوند که توسعه پروازهای مستقیم هوایی در تبریز، موجب حذف و یا کم کردن شهرهای واسطه می شود.
وی افزود: با توجه به شرایط منطقه، برقراری پروازهای مستقیم خارجی بیانگر امنیت، ثبات، آرامش و استقلال در ایران و تک تک شهرهای کشور است. پروازهای مستقیم خارجی می تواند ادامه دهنده و اثبات کننده امنیت و ثبات ایران در منطقه باشد.
ملکی یادآور شد: در این صورت آژانس های خدمات گردشگری نیز می توانند در حوزه بازاریابی ورود پیدا کنند و صرفا پیمانکار آژانس های پایتخت نباشند، اما این مهم مستلزم پرداختن به حوزه کمی و کیفی فرودگاه شامل سالن های ترانزیت، استقبال و کارگو و همچنین حمایت از ایرلاین های داخلی نیز می باشد.
عضو هیات مدیره انجمن دفاتر مسافرتی کشور با تاکید به اینکه ایرلاین های داخلی و پروازهای مستقیم خارجی انجام شده توسط این ایرلاین ها باید حمایت شود، ادامه داد: قطعا فرصت ایجاد پرواز مستقیم خارجی برای شهری مهم مانند تبریز فرصتی استثنایی است، چراکه به وسیله آن حوزه گردشگری و تجاری رونق یافته و سیستم حمل و نقل مسافران در منطقه تسهیل می یابد.
وی افزود: پرواز تبریز- هامبورگ نیز یکی از مهم ترین فرصت های تجاری است که در ۱۶ ماه اخیر برای این شهر تاریخی ایجاد شده بود اما متاسفانه در یک ماه اخیر شاهد توقف این پرواز از تبریز به مقصد هامبورگ هستیم، یکی از اقداماتی که در راستای حمایت از این پرواز می توانست موثر واقع شود، خریداری بخشی از صندلی های این پرواز توسط تجار، صاحبان صنایع، اتاق بازرگانی و مدیران شهری تبریز بود، چراکه این مجموعه ها به دلیل مدیریت هیات امنایی خود در صورت عدم حمایت و مواجهه با مشکلات مالی قادر به ادامه فعالیت نخواهند بود.
ملکی با اشاره به اینکه عدم معرفی و تبلیغات موثر و جامع پرواز تبریز- هامبورگ نیز می تواند یکی دیگر از دلایل ناکامی این پرواز در تبریز باشد، اظهار کرد: قطعا یکی از موثرترین راه های ماندگاری یک تجارت تبلیغات و معرفی جامع و صحیح آن است، متاسفانه آنطور که به نظر می رسد، فرصت بسیار خوبی که از طریق این پرواز می توانست برای شمال غرب کشور پایدار باشد، بر اثر سهل انگاری در بخش تبلیغات تا به امروز از دست رفته باشد.
مدیر آژانس مسافرتی «آذرگشت ملکی» در پایان سخنان خود با بیان اینکه لازمه دوام و کسب امتیاز دوباره پرواز تبریز-هامبورگ، پیگیری و رایزنی مسئولان استانی با ایرلاین مذکور است، ادامه داد: اگر مسئولان استانی در این خصوص پیگیری لازم را نداشته باشند و حاضر به رایزنی برای مرتفع سازی مشکلات این حوزه نباشند، تبریز امتیاز پرواز خود را از دست خواهد داد و این فرصت از دست داده، فرصتی برای سایر استان ها برای گسترش روابط هوایی بین المللی ایجاد خواهد کرد.
“مصطفی صفایی” مدیرکل فرودگاه های آذربایجان شرقی نیز در گفت و گو با خبرنگار نصر با بیان اینکه فرودگاه شهید مدنی تبریزدارای تمام زیرساخت های لازم برای برقراری پروازهای خارجی است، ادامه داد: فرودگاه تبریز از زیرساخت های لازم برای برقراری ارتباط با تمامی پروازها برخوردار بوده و می تواند برای هر شرکت و ایرلاینی خدمات خود را ارائه دهد.
وی با تاکید به اینکه پرواز اروپایی اخیر تبریز یکی از مناسب ترین زمینه های ارتباطی منطقه با اروپا است و از دست دادن این فرصت آثار مناسبی در حوزه ارتباطات منطقه ای به همراه نخواهد داشت، ادامه داد: با توجه به اینکه تنها فرودگاه های امام خمینی (ره) و فرودگاه شیراز دارای پروازهای اروپایی هستند، لذا برقراری ارتباط تبریز با هامبورگ، فرصتی برای این منطقه ایجاد کرده بود تا حجم پروازهای دو مقصدی سفرهای گردشگران را کاهش دهد، اما با لغو این پرواز پل ارتباطی غرب کشور با اروپا شکسته خواهد شد.
مدیرکل فرودگاه های آذربایجان شرقی با تاکید به اینکه، اگر رایزنی های لازم از سوی مسئولان استانی با قشم ایر در راستای مرتفع سازی مشکلات و ایجاد زیرساخت های لازم انجام نپذیرد، تبریز این پرواز را به طور کلی از دست خواهد داد، ادامه داد: در صورت عدم حمایت و رفع مشکلات موجود در پرواز تبریز – هامبورگ، با توجه به تمامی مراحل دشوار برای اخذ مجوز پرواز، مجوز این پرواز از تبریز لغو و قابل استرداد نخواهد بود.
صفایی در پایان سخنان خود با یادآوری اینکه در راستای حمایت از برقراری مجدد پرواز تبریز- هامبورگ به مسئولان ارشد استانی و شهری با ارسال نامه درخواست خود را اعلام کرده است، اظهار کرد: در نامه مذکور تمامی مشکلات و نیازهای برقراری مجدد این ارتباط ذکر شده و نهایت یاری از آن ها برای تشریک مساعی در این حوزه درخواست شده است.
این گزارش حاکی است، با توجه به اینکه آذربایجان شرقی و شهر تبریز از زیرساخت های لازم برای برقراری ارتباط های بین المللی برخوردار است، لذا انتظار می رود مسئولان استانی بدور از فرافکنی ضمن قبول مسئولیت در راستای اجرای وظایف ذاتی خود و احترام به افکارعمومی پاسخگو باشند.
نصر