آفت بی برنامگی بر تن باغات گردوی مراغه

به گزارش آذر صبح به نقل از ایرنا، محصول گردو از مهم ترین اقلام صادراتی بخش کشاورزی با ارز آوری بالاست، لیکن در سال های اخیر با مشکلات گوناگونی در زمینه کاشت، داشت و حتی فروش روبرو بوده است.

منطقه جنوب آذربایجان شرقی مستعدترین مکان در شمالغرب کشور برای تولید گردو است و تولید هزاران تن گردو، زمینه ساز اشتغال و رونق اقتصادی در بخش کشاورزی و صنعت خشکبار در منطقه است.

در چندسال اخیر با توجه به قیمت مناسب گردوی تولیدی در منطقه و قابلیت صادرات و چند وجهی بودن این محصول و استفاده آن در صنایع غذائی، گردو به کالای ارزشمند کشاورزی تبدیل شده است.

در مراغه به عنوان یکی از قطب های تولید گردو، افراد بسیاری در تولید این محصول با ارزش و اقتصادی فعالیت می کنند و عدم برنامه ریزی برای مقابله با مشکلات تولید این محصول به معنی بیکار شدن خیل عظیم فعالان این عرصه خواهد بود.

مناطق شمالی، جنوبی و غربی مراغه به عنوان بزرگترین قطب باغداری و کشاورزی شمالغرب کشور از مناطقی است که به صورت سنتی و در سال های اخیر به صورت نیمه مدرن به کشت گردو اختصاص یافته است.

در این میان ورود آفت های جدید به دلیل برهم خوردن اکوسیستم منطقه و کاهش جمعیت برخی حیوانات مفید که نقش مهمی در کنترل و کاهش آفات و امراض کشاورزی داشته اند، زمینه ساز آسیب رسیدن به تولید محصولات باغی به ویژه گردو در این شهرستان و منطقه شده است.

آفت «کرم خراط» که از ۲ سال پیش تاکنون شیوعی ویروس گونه را در منطقه جنوب آذربایجان شرقی و مناطق جنوبی و غربی مراغه یافته، در سال زراعی گذشته آثار مخرب خود را بیشتر و بیشتر نشان داد و ۱۵۰هکتار از ۷۰۰ هکتار باغات گردی شهرستان را آفت زده کرد.

آسیب هایی که این آفت بر موجودیت درختان گردو و محصول تولیدی آن وارد کرده علاوه بر کاهش کیفیت ظاهری و میزان تولید این محصول، زمینه ساز خشکیدن درختانی شده که برای بارور ساختن آن بیش از یک دهه زحمت و تلاش شده بود.

خسارات وارد آمده در برخی باغات منطقه موید این نکته است جایگزینی برای درختان آسیب دیده از این آفت نیازمند برنامه ریزی و هزینه های سنگین چند ساله با چشم اندازی مناسب است.
باوجود شیوع آفت کرم خراط در منطقه مراغه، آنچه بیش از هرچیزی به چشم می خورد بی برنامگی و عدم وجود عزمی راسخ برای برون رفت از این مشکل است؛ مشکلی که می تواند در صورت کم توجهی ها به جان سایر درختان پرمحصولی چون سیب بیافت.

** آموزش کشاورزان، راهکار اصلی مقابله با آفت کرم خراط

مدیر باغبانی جهاد کشاورزی مراغه در این باره گفت: تاکنون چندین دوره آموزشی مقابله با آفت «کرم خراط» در بیش از ۱۰ روستای این شهرستان برای باغداران و کشاورزان برگزار شده است.
علی زارعی افزود: روش مناسب تغذیه درختان گردو، بهره گیری از زمان های آبیاری، هرس درختان و روش های مبارزه بیولوژیک و شیمیایی با کرم خراط از جمله مباحث آموزشی این کارگاه هاست.

وی اضافه کرد: رعایت اصول باغداری مانند هرس و سوزاندن شاخه های خشک و آلوده، نصب تله های فرمونی و تله های نوری در باغ، استفاده از خمیر سمی یا مفتول سیمی و سمپاشی از راه های کاهش جمعیت این آفت است.

وی ادامه داد: اعتباری مستقیم برای ارائه تسهیلات لازم برای استفاده باغداران از تجهیزات کاهنده جمعیت آفت «کرم خراط» تخصیص نیافته است.

یکی از باغداران مراغه ای نیز که در زمینه تولید گردو فعالیت دارد، در این باره به ایرنا گفت: با وجود برگزاری کلاس های آموزشی، تسهیلاتی از سوی جهاد کشاورزی برای استفاده از راهکارهای عملی برای مقابله با این افت ارائه نشده است.

حسین پرتوی افزود: استفاده از تله های فرمونی و نوری برای مقابله با این آفت راهکاری موقت است و هزینه سنگینی برای باغداران دارد.
یکی دیگر از باغدارانی که کرم خراط به جان درختان گردوی باغش افتاده است، اظهار کرد: هزینه سنگین استفاده از تله ها در مقایسه با میزان تولید بالا بوده و برخی باغداران قادر به تامین آن نیستند.

علیرضا محمدی افزود: سمپاشی درختان گردو نیز تاکنون نتوانسته تاثیر چندانی برکاهش جمعیت این آفت داشته باشد و استفاده از سیم و خمیر سمی برای ده ها و صدها درخت در هر باغ راهکاری دور از ذهن و غیرعملی است.

به گزارش ایرنا، برنامه ریزی مناسب در برخورد با موج آفت و امراض کشاورزی را می توان در استفاده از خود اکوسیستم طبیعی از جمله تکثیر دارکوب به عنوان دشمن طبیعی کرم خراط، به عنوان راهکاری کم هزینه تر به کار گرفت.

با توجه به وجود مشکلات اقتصادی به ویژه در بخش کشاورزی و کاهش میزان صادرات، حمایت های دولتی در کنار برنامه ریزی های شهرستانی و منطقه برای رفع مشکلاتی چون شیوع آفت «کرم خراط» که به سرعت در حال پیشروی به سوی سایر مناطق حاصلخیز است، امری حیاتی و ضروری است.

عدم تحرک و تدوین چشم اندازهای علمی و عملی، آفتی است که بخش کشاورزی منطقه و شهرستان مراغه با ان دست به گریبان شده و این در حالی است که در برخی نقاط کشور با بهره گیری از حمایت های دولتی، شاهد شکوفایی بخش کشاورزی هستیم.

مراغه قطب تولید محصولات باغی در آذربایجان شرقی بوده و ۲۵ درصد میوه استان در این شهرستان تولید می شود.

هم اکنون حدود ۲۰ هزار هکتار باغ در این شهرستان وجود دارد که هر سال حدود ۲۸۰ هزار تن انواع میوه از آن ها برداشت می شود.
شهرستان مراغه با حدود ۲۶۳ هزار نفر جمعیت در ۱۲۷ کیلومتری تبریز، مرکز آذربایجان شرقی واقع است./ایرنا