چهارشنبه, ۵ آذر ۱۴۰۴ / ۱۴:۵۰:۱۲
نمایش سوگلین به کارگردانی مهدی صالحیار به بخش اصلی سی و هفتمین جشنواره بین المللی فجر راه یافت.
آذر صبح/ سمیه گل محمدی: هنر بومی یک کالای فرهنگی اصیل به شمار می رود، نمایش های فولکلور جزو این کالای اصیل بوده که ریشه در باورها و سنتهای منطقه ای دارد، نمایش سوگَلین به معناب عروس آب یک اثر فولکوریک است که به بخش اصلی جشنواره سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر راه یافته است.
اینگونه آثار ارتباط مستقیم و بی‌واسطه روی عامه مخاطبان دارد، به همین علت معمولا از آثار نمایش بومی با کیفیت در مناطق مختلف ایران استقبال به سزایی به عمل می آید.
نمایش های فولکلور جزء ذخیره های ملی محسوب می شود، از سوی دیگر توجه به داشته های فولکلوریکی می تواند به شکلهای نماد پردازانه و جنبه های پندآموزی مورد توجه قرار گیرد.
انتقال ارزشهایی از گذشته مقبولیت جهانی دارند که از طریق توجه به فولکلور واقعیت پیدا می کند پس توجه به مباحث فولکلور بخشی از خلاء های جامعه را پوشانده و به پیوند عمیق مردم ایران با تنوع فرهنگی کمک می کند.
نمایش سوگَلین یکی از آثار فولکلور متفاوتی که به سی و هفتمین جشنواره بین المللی فجر راه یافته است
مهدی صالحیار کارگردان نمایش سوگلین در خصوص این اثر متفاوت می گوید: سوگلین بر روی یک پژوهش صورت گرفته است، در واقع موضوع این اثر یکی از آیین های سنتی بسیار قدیم آذربایجان بوده که پس از تحقیق و بررسی لازم تصمیم به اجرای نمایش متفاوت گرفتیم.
وی با بیان اینکه نمایش “سوگلین” با بیان فرهنگ فولکلور به طرح معضلات کمبود و بحران آب می پردازد، ادامه می دهد: در تاریخ قدیم آذربایجان یک سنتی وجود داشته که هنگام بحران آب زنی پاکدامن را پای چاه آب می برند تا باهم ازدواج کنند.
کارگردان نمایش سوگلین ابراز می کند: آیین ازدواج با چاه در سنت های قدیم روستاهای آذربایجان بوده و اینک از این افکار خبری نیست.
صالحیار در خصوص نمایش توضیح می دهد: نمایش سوگلین به صورت بدون کلام و حرکات فیزیکال با بازی ۷ هنرمند مشهور و بنام تبریزی و سه نفر موسیقی کار حرفه ای در مدت زمان ۲۵ دقیقه اجرا شده است.
وی در رابطه با راه یابی این اثر فولکلور به سی و هفتمین جشنواره بین المللی فجر می گوید: در حوزه تئاتر خیابانی و فضای باز ۱۰۰ اثر به دبیر خانه ارسال شده بود که از بین آنها تنها ۹ اثر منتخب به جشنواره راه یافت، در این راستا نمایش سوگلین هم جز برترین ها به شمار می رود.
کارگردان نمایش سوگَلین از حضور خود در جشنواره فجر ابراز خشنودی کرده و اضافه می کند: حضور در جشنواره معتبری همچون فجر باعث خوشحالی بوده و برای هفتمین بار افتخار حضور در این جشنواره را دارم.
صالحیار با بیان اینکه موضوع نمایش سوگلین بسیار ناب است، می گوید: از لحاط موضوعی نمایشی متفاوت به شمار می رود که تاکنون در هیچ جشنواره ای کار نشده است.
ازدواج با چاه؛ سنت قدیمی در آذربایجان که در انزوای فراموشی قرار گرفته است
نورآی رنگانی بازیگر نقش سوگَلین در خصوص این نمایش تشریح می کند: نمایش سوگلین یکی از آثار فراموش شده آذربایجان به شمار می رود که بسیاری از مردم از وجود این سنت در کشور بی اطلاع اند.
وی در خصوص موضوع نمایش می گوید: در زمان های قدیم هنگامی که بحران آب پدید می آمد مردم روستا یک بانوی پاکدامن را انتخاب کرده و پای چاه آب می برند تا با عقد یکدیگر به اعتقاد روستاییان میزان آّب افزایش یابد.
رنگانی در خصوص نقشش ابراز می کند: نقش من در این نمایش سوگلین است که توسط مردم روستا با آب عقد کرده و سپس آنها برای تشکر هدایایی را به سوگلین اهدا می کنند.
بازیگر نقش سوگلین ادامه می دهد: در این نمایش یک سری نمادها وجود دارد که اعتقاد گذشتگان را به مخاطب می رساند، مثلا برای روا شدن حاجاتشان پارچه هایی را به درخت آویزان می کنند که در این نمایش بازیگران به عنوان درخت و لباس های آنها پارچه های حاجت است.
رنگانی در خصوص راه یابی اثرشان به جشنواره های متعدد می گوید: پیش از این نمایش سوگلین در کشورهای اروپایی موفق به راه یابی به جشنواره هایی شده بود که این نشان از موفقیت دارد.
سنت نیاکانمان در انزوای فراموشی قرار گرفته است
آثار فولکلور در حال رنگ باختن است، آثاری که روح و جان فرهنگ بومی مناطق مختلف است و نیاکان ما برای بزرگداشت ارزش‌های خود از آنها بهره می‌گرفتند و با آنها زیست خود را معنا می بخشیدند. در عصر جدید بیش از پیش ضرورت بازگشت به این آثار احساس می‌شود.
متاسفانه بسیاری از آیین هایی که در گذشته نیاکانمان وجود داشته، دیگر به گرمی و حرارت گذشته اجرا نمی‌شود، حتی می‌‌توان گفت که از بسیاری از آنها حتی نشانی نیز در دست نیست!
هر چند در بسیاری از روستاها و مناطق مختلف کشور، هنوز هم اثرهایی به چشم می‌‌خورد، ولی سوال این است که حیف نیست این گونه مراسمات با آن همه جذابیتی که در گذشته داشته است، اینگونه رنگ ببازد!
بیایید به آنچه از نیاکان خود به یادگار داریم ارج نهیم و در حفظ سنتهای زیبای ایرانی خود بکوشیم و بدون کم و کاست، آنها را به نسل‌های دیگر انتقال دهیم.
