چهارشنبه, ۲ مهر ۱۴۰۴ / ۱۷:۳۷:۰۸
طرح های مسیرگشایی به عنوان مطالبه مهم شهروندان برای گریز از گره کور ترافیک شهری در سال های اخیر در سراشیبی فراموشی قرار گرفته و روز به روز در سایه کاهش بودجه عمرانی شهرداری ها رنگ می بازد.
به گزارش آذر صبح، در سال های اخیر در سایه پدیده مهاجرت پذیری و رشد جمعیت شهری روز به روز بر تراکم جمعیت و تعداد خودروها در کلانشهرهای مختلف کشور از جمله تبریز اضافه می شود و در این بین ناهمخوانی و ثابت ماندن فضاهای شهری و سطح و سطوح مورد استفاده شهروندان و وسایل نقلیه مشکلات عدیده ای برای رفت و آمد مردم و رانندگان ایجاد می کند.
وقتی در کلانشهرها نتوان تناسبی بین تعداد خودروها، مساحت مورد نیاز برای عبور و مرور و تعداد افراد برقرار کرد، این مشکل حادتر می شود و التیام بخش و راهگشای آن نیز اجرای طرح های مسیرگشایی یا تعریض خیابان ها و معابر عمومی است که این امر در سال های اخیر از سوی نهادهای مسوول با محوریت مدیریت شهری مورد غفلت قرار گرفته است.
کارشناس ترافیک کانون کارشناسان دادگستری آذربایجان شرقی می گوید: در زمان کنونی با توجه به افزایش جمعیت شهری، ورود بی رویه خودروها به خیابان ها و نبود کشش در آن ها برای تحمل این حجم از خودروها، احداث خیابان های جدید و اجرای طرح های مسیرگشایی نیاز مبرم کلانشهرها به ویژه تبریز است.
احد راشد اضافه می کند: برای رفع مشکل ترافیک شهری در آینده ایجاد شریان های اصلی در کلانشهرها از جمله مسیر شمال به جنوب در تبریز ضروری است.
وی اظهار می کند: در مسیر شرق و غرب تبریز به علت وجود اتوبان کسایی، کمربند میانی و خیابان های چایکنار و امام تا حدودی مشکل رفت و آمد رفع شده است.
مدیرکل پیشین دفتر فنی استانداری آذربایجان شرقی با بیان اینکه در دوره شهرداران سالیان گذشته در تبریز طرح های مسیرگشایی خوبی انجام شده است، می گوید: این روند در سال های اخیر به علت وضعیت مالی شهرداران و کمبود بودجه به کندی انجام می شود.
راشد ادامه می دهد: شهرداران در وضعیت کنونی می توانند با مدیریت بدون پول از طریق اعطای مجوزهای مختلف، اعمال سیاست های تشویقی و واگذاری زمین در شهرک ها به مالکان واقع در مسیرگشایی ها، طرح های مربوط به احداث خیابان و مسیرگشایی را در شهرها اجرا کنند.
وی با بیان اینکه چنین تجربه موفقی در سالیان گذشته در شهر سردرود انجام شده است، می گوید: در تبریز نیز اصل فلسفه ایجاد شهرک خاوران برای انتقال مالکان اراضی واقع در مسیرگشایی های این شهر بود که در ادامه از هدف اصلی خود دور ماند.
عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه خیابان های شهری به ۳ نوع شریانی درجه یک، شریانی درجه ۲ و محلی تقسیم می شود، می گوید: مطابق آئین نامه ها هر کدام از این خیابان ها نیز مانند کاربری های مختلف ساختمانی مانند مسکونی، تجاری و خدماتی نقش و وظیفه خاصی دارد.
حیدر ریحانی، با اشاره به اینکه شهرها باید دارای هر ۳ نوع این خیابان ها باشد، یادآوری می کند: خیابان های شریانی درجه یک در شهر نقش عبوری داشته و کنترل سرعت و حجم بالای ترافیک عبوری ملاک عمل احداث این خیابان هاست.
وی یادآوری می کند: خیابان های شریانی درجه ۲ نقش دسترسی برای ارتباط با بافت های اطراف و ساختمان های موجود و خیابان های محلی نقش اجتماعی در شهر را دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه تبریز با بیان اینکه این خیابان ها در شهرها به ویژه تبریز به صورت مناسب توزیع نشده است، اظهار می کند: در حالی که حدود ۱۰ درصد خیابان های شهری از نوع درجه یک است این خیابان ها در جابجایی نقش برعکسی ایفا می کند، به طوری که حدود ۸۰ درصد جابجایی های شهری از طریق آن ها انجام می شود.
ریحانی ادامه می دهد: کلان شهرهای ایران به ویژه تبریز دارای فقر و ضعف خیابان های شریانی درجه یک هستند، ولی تعداد معابر درجه ۲ زیادتر از حد معمول است.
وی یادآوری می کند: مطابق استانداردهای شهرسازی و ترافیکی، مسیرگشایی در شهرها نباید در جهت افزایش سطح و طول خیابان های شریانی درجه ۲ باشد بلکه باید در جهت طول و نوع شریانی درجه یک باشد تا بتواند به کاهش حجم ترافیکی کمک کند.
کارشناس رشته ترافیک سازمان نظام مهندسی آذربایجان شرقی می گوید: معمولا مسیرگشایی در شهرها بیشتر از نوع درجه ۲ بوده و تاثیر ترافیکی آن ها نیز کم است.
ریحانی اضافه می کند: مسیرگشایی خیابان های درجه ۲ در شهرها باید در جهت ساماندهی معابر و عابر پیاده، پارکینگ های حاشیه ای، تقاطع و میادین و ساماندهی و افزایش حمل و نقل عمومی باشد.
وی عمده علت کندی روند مسیرگشایی در سال های اخیر را مشکلات مالی شهرداران و اولویت بندی سایر حوزه ها نسبت به این بخش اعلام می کند و ادامه می دهد: اگر مسیرگشایی در جهت شریان های درجه یک باشد در ترافیک شهری مفید بوده ولی اگر از نوع درجه ۲ و محلی باشد، تاثیر زیادی در آن نخواهد داشت.
ریحانی یادآوری می کند: برخی مسیرگشایی ها نیز از بعد مدیریت بحران در شرایط خاص یا احیای بافت های قدیمی انجام می شود که با وجود تاثیر نداشتن در ترافیک، از نیازهای شهری محسوب می شود.
شهردار تبریز نیز با بیان اینکه مسیرگشایی مهمترین اقدام برای بازآفرینی شهری است، می گوید: مسیر گشایی موجب افزایش ارزش افزوده مناطق شهری و توانمندسازی شهروندان می شود.
ایرج شهین باهر می افزاید: تکمیل طرح های مسیرگشایی در واقع بازکردن یک گره از شهر بوده و ارزش افزوده طرح مسیرگشایی به لحاظ بازآفرینی فرهنگی، ساختاری و ترافیکی در بافت فرسوده به مراتب چندین برابر هزینه های تملک و اجرا است.
وی با اشاره به اینکه مسیرگشایی در سیاست های کلی بازآفرینی شهری پیش بینی شده است، اظهار می کند: با اجرای این طرح ها در منطقه، شهروندان برای نوسازی بافت های فرسوده تشویق می شوند و این اقدام از اهداف مهم شهرداری در طرح های مسیرگشایی است.
شهردار تبریز با بیان اینکه شهرداری دیگر شهرهای کشور با مشکل هزینه های جاری و پرداخت حقوق دست و پنجه نرم می کنند، یادآوری می کند: شهرداری تبریز به همت کارکنان طرح های مصوب مسیرگشایی را اجرا کرده است.
شهین باهر از اجرای ۸ طرح مسیرگشایی با اعتبار حدود یک هزار میلیارد ریال در بافت فرسوده منطقه ۴ خبر می دهد و می افزاید: از این تعداد ۲ طرح تکمیل و بهره برداری شده، ۲ طرح تا پایان سال ۹۷ به بهره برداری می رسد و ۴ طرح نیز در بودجه سال آینده قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه هزینه کرد شهرداری در مسیرگشایی ها موجب افزایش توان اقتصادی مردم منطقه و افزایش انگیزه برای ساخت و ساز می شود، می گوید: در ادامه اجرای طرح های مسیرگشایی با صدور پروانه های ساخت برای شهرداری ها، درآمد ایجاد می شود و این روش شهر را از رکود اقتصادی خارج می کند.
شهین باهر یادآوری می کند: نوسازی بافت فرسوده و بازآفرینی شهری، ایجاد معبر برای مواقع بحران، رفع مشکل ترافیک از اهداف اصلی اجرای طرح های مسیرگشایی است.
وی می گوید: اجرای ۸ طرح بزرگ مسیرگشایی در بودجه سالانه مناطق مختلف تبریز در سال جاری گنجانده شده که برخی از این طرح ها افتتاح شده و برخی دیگر نیز در آستانه بهره برداری است.
شهین باهر ادامه می دهد: این طرح ها شامل مرحله دوم خیابان فیضیه غربی به نظام پزشکی به طول ۳۵۰ و عرض ۱۸ متر، احداث خیابان ۲۰متری بعثت فرهنگیان به طول ۳۲۰ و عرض ۲۰ متر، مسیرگشایی شمال شرقی طرح شبدری افلاک نما به طول ۲۵۰ و عرض ۲۰ متر، تعریض خیابان خبرنگار به طول ۳۰۰ متر، آغاز عملیات مسیرگشایی امتداد خیابان ارتش به عرض ۵۵ و طول ۵۰۰ متر و خیابان حجتی به چایکنار به طول ۸۰۰ و عرض ۲۴ متر است.
وی با بیان اینکه برای اجرای این طرح ها ۵۲۵ میلیارد ریال هزینه شده است، یادآوری می کند: مسیرگشایی شهید میلانی به طول ۲۷۰ و عرض ۱۸ متر و امتداد مسیرگشایی شهید خلیلی به طول ۵۰۰ و عرض ۱۸ متر با اعتبار ۱۸۵ میلیارد ریال نیز در آینده نزدیک اجرا می شود.
شهین باهر، می افزاید: ۳۵ متری صنعتگران، قطران به چایکنار، ۱۸ متری خلجان و ۱۸ متری شهید طاهری از دیگر طرح های مسیرگشایی در تبریز است.
