وضعیت قیمت، تأمین و توزیع گوشت قرمز به یک غائله پیچیده تبدیل شده است «هرچه اطلاعات از قاچاق دام داشته باشم به شما میدهم اما باور کنید این یک بحث انحرافی است، اصل ماجرا جای دیگری است.» علی، در منطقه شلوغی از شرق تهران فروشگاه بزرگ پروتئینی دارد، سالهاست که برای واردات گوشت هم تلاش میکند و از زیر و بم این بازار اطلاعات زیادی دارد و چنین روایت میکند.
یکی در روستایی زیر کرسی نشسته و زنگ میزند به چوبداری که سراغ دارد، میگوید امشب ۲۰ تا گوسفند برایم بیاور تا رد کنم. بیشتر دامها را به مناطق مرزی میرسانند و از آنجا به شکل گله رد میکنند. مرز زمینی خیلی گسترده است. گله را این طرف مرز رها میکنند و آن طرف مرز تحویل میگیرند، مثلاً یک رأس دام را که اینجا میخرند ۲ میلیون تومان، آن طرف مرز در عراق ۸ میلیون میفروشند. در مرز مهران، کرمانشاه و میاندواب، چوبدارها هستند و به نوعی مافیای گمنام برای خودشان شکل دادهاند.» یک ماه است که قاچاق دام، به صدر اخبار مربوط به گوشت راه پیدا کرده و بعضی منابع، این مسأله را دلیل اصلی افزایش قیمت گوشت میدانند. بر اساس این اخبار که در رسانههای مختلف منتشر میشود، عدهای دام زنده را به صورت گسترده از کشور خارج میکنند و به عراق و بعضی از کشورهای عربی میرسانند. به باور آنها، همین اقدام باعث شده که گوشت در داخل کشور کم شود و قیمت آن بالا برود.
اما از ۲۰ روز پیش تا به حال فشارهای مأموران بسیار زیاد شده و دیگر کسی جرأت ندارد که دام به آن طرف مرز ببرد. دو سه نفر از دوستان میگفتند که حداقل شبی هزار رأس گوسفند از سمت ما خارج میشود. از لب مرز و از کوه و جاده تا خاک عراق میبرند.
به بهانه چرا نزدیک مرز میبرند، بعد گوسفندها خودشان میروند آنطرف مرز.» این دامپزشک درباره خرید دام از مردم محلی هم میگوید:«مردم محلی خود اینجا دامشان خیلی زیاد نیست. ولی بعضیها میآمدند و از دم هر خانهای ۱۰ تا گوسفند جمع میکردند و میبردند.
هرچقدر گوسفند ارزش داشت، بیشتر از آن هم پول میدادند. مثلاً گوسفند ۲ میلیونی را تا ۳ میلیون تومان هم میخریدند. ۳، ۴ نفر از مردم معمولی که برایشان سود داشت و کار را بلد بودند، میخریدند و میبردند.»
بهطور کلی راحت میتوان گفت که وقتی تفاوت قیمت دلار در داخل و خارج از کشور وجود داشته باشد، حتماً قاچاق سودآور است و اتفاق میافتد ولی حداقل در استان ما آنقدری که درباره آن بحث میشود، وجود ندارد و به عنوان یک بحث جدی برایمان مطرح نیست.»
شعبان فروتن، رئیس اتاق بازرگانی ایلام هم میگوید: «قبلاً صادرات دام آزاد بود و دولت هم مانع از فروش آن نبود و میزان بسیار زیادی دام صادر و از کشور خارج شد. همین مسأله هم در سراسر کشور گرفتاریهایی ایجاد کرد. اما الان، علت اصلی گرانی گوشت را این مسأله نمیدانم. نمیشود گفت که مقصر گرانی گوشت، قاچاق دام است. الآن اصلاً آنطور نیست که در فضای مجازی میگویند که دام ایران به عراق برده میشود.
بیشتر بخوانید: طعم شیرین گوشت ایرانی برای همسایگان / قاچاق گسترده دام به خارج از مرزها