رفراندوم کنکور‌؛ چار‌ه‌ساز یا چاله‌ساز

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح به نقل از ایرنا، کنکور از آن چیزهایی است که بودنش فاجعه و حذفش مصیبت محسوب می شود. تا هست همه از ناعادلانه بودن این معیار انتخاب دانشجو می نالند و به صراحت عنوان می کنند استرس و ترس، خواب و خوراک را از آنان ربوده و با این همه دکانی که به واسطه این آزمون باز شده به ماشین تست زنی تبدیل شده اند.
وقتی هم صحبت از حذف آن پیش می آید نه تنها لبخند رضایت و خرسندی بر لبان دانش‌آموزان و والدین و جامعه‌ دانشگاهی کشور نمی نشاند بلکه اعتراض می کنند و بی اطلاعی از چند و چون طرح جدید، نگرانی بر آنان مستولی می کند.
در هر صورت کنکور و بودن یا نبودن آن چند سالی است که به بحث محافل تصمیم گیری آموزشی کشور تبدیل شده تا آن جا که طرح های مرتب با آن در صحن علنی مجلس چرخیده و بدون تصمیم گیری جدی از دری دیگر خارج شده است.
موضوعی که در دولت دوازدهم به طور جدی از سوی «سید محمد بطحایی» وزیر آموزش و پرورش در حال پیگیری است و هر از گاهی طرح های جدیدی از جمله پذیرش دانشجو با سوابق تحصیلی رونمایی می شود اما همچنان تصمیم جدی مبنی بر حذف کامل آن گرفته نشده و بتازگی سخن از برگزاری رفراندوم مطرح شده است.

**پیشنهاد برگزاری رفراندوم برای کنکور چرا و چگونه
بتازگی رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه کنکور به سدی در برابر مباحث تعلیم و تربیتی در مدارس تبدیل شده است از برگزاری رفراندوم برای کنکور حداقل در بین دانش‌آموزان سخن به میان آورده است.
حجت‌الاسلام «علی ذوعلم» در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع «کتب درسی» با بیان اینکه نیازمند جمعی ملی هستیم که این موضوع را هدایت کنند،اظهار داشت: مدافع عملکرد سنجش در آموزش و پرورش نیستم و آنجا هم ایراداتی وجود دارد، اما باید یک عزم ملی رخ دهد تا معضل کنکور که از آن غفلت شده حل شود. متأسفانه شاهد بودیم که کنکور و تست زنی به دوره دبستان رسیده بود. تبلیغات کنکوری هم وجود دارد و کنکور به سدی در برابر مباحث تعلیم و تربیتی در مدارس تبدیل شده است.
وی در پاسخ به اینکه چرا درسی مانند دین و زندگی باید با مباحث کنکوری در هم تنیده شود،ادامه داد: متأسفانه درس‌های مهارتی، فنی و اخلاقی اینگونه هستند. برای کنکور باید حداقل در بین دانش آموزان رفراندوم برگزار شود،کنکور گلوی نظام تربیتی را فشار می‌دهد.

**برگزاری رفراندوم اعتماد به نفس و عزت نفس دانش آموزان را بالا می برد
«محمد کاظم زاده» روانشناس و مشاور تحصیلی درباره مطرح شدن بحث رفراندوم برای کنکور و برگزار شدن یا نشدن آن، به خبرنگار علمی ایرنا گفت: هر تغییری در فرایند سنجش و رقابت علمی دو فرایند به دنبال دارد. بحث تغییر کنکور هم به هر نحو و روشی، چه با تشکیل کمیسیون متخصصان یا برگزاری همه پرسی از مجموعه وسیعی از کسانی همانند معلمان و دانش آموزان متوسطه دوم که درگیر کنکور هستند یا هر روش دیگری دو فرایند منفی ایجاد می کند.
وی ادامه داد: نکته اول اینکه به طور کلی تغییرات قانونی، سطح توانایی سازگاری انسان ها را پایین می آورد یعنی اگر ما خود را در مقابل تغییر قرار دهیم این تغییر استرس زا خواهد بود چرا که سطح سازگاری را پایین می آورد. نکته دوم این که وقتی تغییری پیش بینی می شود به خصوص تغییرهای قانونی و امتیازدهی رقابتی، فعالیت های علمی افرادی که در آن حوزه در حال فعالیت هستند اعم از مدرس یا دانش آموز به تعلیق وادار و به طور کلی متوقف می کند.
وی درباره دلیل این امر اظهار داشت:چرا که ابزارهای ارزشیابی دقیقا نمی دانند بر روی چه موضوعی متمرکز شوند و این امر مقدار زیادی از زمان آنان را از بین می برد. پس حداقل کاری که باید برای ایجاد تغییر در فرایند ارزشیابی دانشگاه صورت گیرد این است که از سه سال قبل از اعمال آن، اطلاع رسانی عمومی کنیم تا هم با آن موضوع سازگاری ایجاد شود و هم تاثیر منفی تغییر جدید کمرنگ جلوه کند و هم این که افرادی که می خواهند در آن شرایط جدید قرار بگیرند بدانند چه کاری را می خواهند انجام دهند.
کاظم زاده یادآور شد: نحوه تصمیم گیری برای این تغییر هم بسیار مهم است. برگزاری همه پرسی یا استفاده از پژوهش های فراتحلیلی می تواند موثر باشد؛ هم اعتماد به نفس و عزت نفس دانش آموزان را بالا می برد و هم این که اختیار را به دست خودشان می دهد و احساس می کنند در سرنوشت خود دخیل هستند و این امید آنان را بالا می برد.
وی ادامه داد: روش های غلط فعلی را هم تحت تاثیر قرار می دهد و تعدادی از آن را از بین می برد. اما این جا باید به دو نکته توجه داشت، نخست این که اگر شرایط فعلی را حذف می کنیم چه چیزی جایگزین می کنیم، چرا که مهم است که شرایط جایگزین بدتر از شرایط فعلی نباشد یا نکات منفی شرایط فعلی را نداشته باشد. به عنوان مثال یکی از مشکلاتی که به شدت در کنکور فعلی گریبان گیر دانش آموزان است این است که رقابت به شدت در سال دوازدهم متوسطه متمرکز است و بچه ها در طول سه سال متوسطه دوم یا حتی ۶ سال متوسطه تمایلی برای آماده سازی خود در رقابت ورود به دانشگاه قایل نیستند و فقط سال آخر متمرکز می شوند. این باید در شرایط جدید در نظر گرفته شود.
این مشاور تحصیلی خاطر نشان کرد: مورد دیگر این که اگر ما می خواهیم تغییر ایجاد کنیم باید دو تا سه سال قبل اطلاع رسانی کنیم و درباره ریزه کاری های طرح جدید توضیح دهیم.
وی توضیح داد: یکی از مشکلات عجیبی که در حال حاضر گریبانگیر سیستم قانون گذای آموزش ما شده است این است که فلبداهه و مبهم است و اصلا مرور زمان را در نظر نمی گیرد و کاملا مبهم است. به عنوان مثال عنوان می کنند ۸۵ درصد از ظرفیت دانشگاه ها به صورت ملاکی و بر اساس سابقه تحصیل انتخاب می شوند. اینجا سوال ها و ریزه کاری های بسیاری وجود دارد که اگر به آنها رسیدگی نشود قطعا جوانان ما با یک ندانم کاری بزرگتری آشنا می شوند.
کاظم زاده در پایان تاکید کرد: حذف کنکور اگر منجر به یک ارزشیابی و سنجش بشود که کیفیت و تلاش علمی دانش آموزان مورد سنجش قرا گیرد خوب است اما اگر از چاله به چاه افتادن شود همین کنکور با ثبات چندین ساله و گرفتاری ها و نقاط ضعفی که دارد بماند بهتر است.