کنترل اجتماعی را با موضوع سانسور و نبود آزادی اشتباه نگیریم

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح،علیرضا مختاری مدرس رشته ی علوم اجتماعی، در سومین جلسه ی آسیب شناسی اجتماعی با موضوع “آگاهی اجتماعی” با حضور اساتید حوزه ی علوم اجتماعی و پژوهشگران در محل مؤسسه ی افق اندیشه های درخشان تبریز ،  پیرامون موضوع آگاهی اجتماعی به آگاهی کاذب ، تبعات منفی و آسیب های ناشی از این نوع آگاهی در یک جامعه اشاره کرد و افزود: موضوع پیدا کردن معرفت و علم و ارتقاء سطح آگاهی در بیشتر مباحث آیتمی مؤثر و سازنده هست، ولی؛ در بعضی مواقع این پدیده, پدیده ای سنی است که احتمال تخریب و آسیب را در پی دارد.

وی با ارایه ی مثالی در مورد آگاهی کودکان بیش از موعود مقرر سنی، به جنبه های تخریبی این گونه آگاهی اشاره کرد و گفت: نمی توان به کودکی که در سنین اولیه ی رشد و درک خود از جهان اطراف است، بی پرده و با جزییات در مورد مسایل جنسی و آمیزشی صحبت کرد و همچنین بدون مقدمه از انرژی هسته ای سخن به میان آورد،این کودک در این رده ی سنی، باید مراتب یادگیری را همانند بله های یک نردبان، یکی یکی و با حوصله پشت سر بگذارد تا ارایه ی آگاهی از جانب ما و کسب آگاهی از سوی او نتیجه ای سازنده در پی داشته باشد.

وی در کنار بررسی تبعات منفی تعجیل در آگاهی دادن به افراد در رده ها ی سنی کم, به آسیب های ناشی از آگاهی کاذب و نامتعادل اجتماعی به افراد در رده های بالا پرداخت و گفت: آگاهی برای فردی که عضو یک جامعه ی دموکراتیک است، باید نشاَت گرفته از میزان دانش و بر مبنای بلوغ فکری فرد باشد و بیش زمینه ای در مورد اطلاعات سرریز شده از سوی منبع آگاهی دهنده داشته باشد تا با هجوم اطلاعات دچار سوء هاضمه ی ذهنی در تحلیل اطلاعات نشود, زیرا؛ اگر در مورد موضوعی به یک فرد بیش از رشد لازم قکری اش اطلاعات برسد، دچار ناتوانی در هضم و تحلیل داده های دریافتی می شود و چنین اتفاقی می تواند آزار روحی و درگیری و تنش فکری برای فرد در پی داشته باشد.

علیرضا مختاری در معرفی سالم ترین نوع دریافت آگاهی به کسب آگاهی از طریق مراوده ی اجتماعی اشاره کرد و افزود: انسان در موارد زیادی آگاهی خود را به صورت پله ای و مرحله ای و بر مبنای مشاهده از اطرافیان و طی مراوده و ارتباط اجتماعی و زیستی خود  به دست می آورد که این نوع آگاهی می تواند عاری از هرگونه ضرر و آسیب باشد.

مختاری اظهار کرد: در کشورهای توسعه یافته آیتم ممنوعیت تماشای فیلم در رده های سنی مشخص شده است و حتی موضوع کنترل، در زمینه ی استفاده از اینترنت هم اجرا می شود، به طوری که کودکان، ملزم به استفاده از اینترنت در طیف سنی خودشان هستند؛ زمانی که ما بخواهیم از طریق فیلم، اینترنت، رسانه های مکتوب و یا هر منبع دیگری اطلاعاتی خارج از کشش ذهنی به فرد بدهیم، روحیه ای ناسالم و مضطرب و آشفته پرورش خواهیم داد که موجب بروز آسیب های حاد اجتماعی خواهد بود.

در ادامه سلمان زاده یکی از اساتید حاضر در جلسه افزود:انحرافاتی همانند مصرف سیگار توسط یک فرد نوجوان در محیط کنترل نشده توسط والدین، تنها قسمت های قابل رویت یک موضوع است. آیا حتما باید کنترلی وجود داشته باشد؟!

وی در ادامه توضیح داد: مسیله اینجاست که ما هنوز نمی دانیم این کودک واقعا کجا آسیب دیده است. موضوع عدم کنترل، ظاهر این اتفاق است که از بین تمامی علل بروز یک انحراف، ما تنها قدرت مشاهده ی یک بعد آن را داریم و زیربنا که معمولا غیر قابل رؤیت است، از چشممان پنهان می ماند. ما باید به مسیله زیربنایی نگاه کنیم و از خود بپرسیم این نوجوان کجا  آسیب دیده است و در چه شرایطی آسیب نخواهد دید؟

سلمان زاده در بررسی زیربنایی انحرافات اخلاقی نوجوانان و عدم کارآیی آگاهی در شرایط عمل نکردن خود والدین به اصول اخلاقی، گفت: ما برای صحیح تربیت کردن فرزندانمان ابتدا باید خود را صحیح تربیت کنیم.

وی افزود: در روانشناسی اصلی وجود دارد که می گوید، تربیت کودک براساس تربیت خود والدین شکل می گیرد، یعنی؛ اگر والدین نتوانند خودشان اصول را رعایت بکنند، هرگز موفق به قبول رعایت اصول توسط فرزندان خود نخواهند بود . فی المثل؛ والدینی که به روابط زن و مرد نگاهی انسانی ندارند، هرگز نمی توانند به فرزندان شان چنین نگاهی را بیاموزند. با چنین نگاهی حتی بین والدین رابطه ی سالمی برقرار نخواهد بود و رابطه ی آنها زیر تسلط ظلم و بی عدالتی پیش خواهد رفت.

وی در بررسی رابطه ی بین انحرافات اخلاقی نوجوانان با میزان ارایه ی آگاهی و ایجاد فضای کنترل شده  توسط والدین، تصریح کرد: در اینجا  برای انسانی ساختن نگاه کودک به جنس مخالف خود مسیله ی آگاهی مطرح می شود که باید در عنفوان رشد کودک به شیوه ی نگاه کودک تزریق شود. مثلا باید کودک آگاهی پیدا بکند که  در مورد جنس مخالف خود، نگاهی انسانی  و سالم داشته باشد.

وی در ادامه افزود: در حالی که موضوع انحرافات اخلاقی  در دوران نوجوانی با رشد کودک و عجین شدن نگاه وی با نگاهی انسانی و سالم در مورد جنس مخالف ، می تواند به محدودیت هایی که در زمان کودکی در ذهنش خلق شده و باعث کژ رفتاری در وی می شود.

سلمان زاده در پاسخ به سوال یکی از مهمانان مبنی بر دلیل بروز انحراف اخلاقی نوجوانانی که در فضای مخالف گرایسش انحرافی خود و در محیطی کاملاَ سالم پرورش می یابند، ولی درنهایت دچار کژ رفتاری       می شوند، گفت: در اینجا باید عوامل متعددی بررس و علت یابی شود. برای نمونه می توان خلاء های روحی را نام برد.

وی در این رابطه افزود: ما برای تبیین پدیده ها نمی توانیم تنها برروی یک یا دو عامل تمرکز بکنیم و  باید بر روی مجموعه عواملی که در بروز انحراف و کژ رفتاری های اخلاقی افراد دخیل هستند، مانور دهیم. جامعه شناس برای آسیب شناسی یک پدیده و ارایه راهکار مناسب ، دلایل متعدد بروز آن پدیده را همانند پازلی کنار هم قرار می دهد و نسبت به طرح نهایی نظر خود را ابراز می کند.

سلمان زاده در ادامه پاسخ به سوال فوق به عامل کاراکتر و ترسیم نادرست ارزش ها توسط فرد آسیب پذیر اشاره کرد و افزود: کاراکتر فرد کژ رفتار تربیت یافته در محیط سالم، در اصل؛ به درستی شکل نگرفته است و ارزش های وی با ارزش های محیط اطراف متفاوت است و یا  اینکه وی، پی به ارزش ذاتی خود نبرده است.