پنجشنبه, ۳۱ خرداد ۱۴۰۳ / ۱۵:۱۰:۲۶
لیله الرغائب یکی از آیین های مذهبی است که در استان های مختلف ایران به صورت متفاوت برگزار می شود، بسیاری این روز را شب آرزوها می دانند و این در حالی است که مردمان آذربایجان شرقی این روز را عید مردگان نیز می خوانند.
آذر صبح/ سمیه گل محمدی: رجب ماه خداست؛ لیله الرغائب نیز یکی از مناسب های این ماه است که اعمال خاصی برای آن ذکر شده است.
اولین شب جمعه ماه رجب را لیله الرغائب نامند، در این شب ملائک بر زمین نزول می کنند. برای این شب عملی از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) ذکر شده است که فضیلت بسیاری دارد.
اولین پنجشنبه ماه رجب اعمال مخصوص به خود را دارد ولی نکته قابل توجه در این روز، فرهنگ و آداب متفاوت ایران اسلامی در جای جای این خطه برای این روز مبارک است که زیبایی‌اش را چندین برابر می‌کند.
تبریز یکی از شهرهایی است که برای این شب آداب مخصوص به خود را دارد و مردمان این دیار، این شب را هم شب آرزوها می دانند و هم از آن به عنوان عید رفتگان (اولیلر بایرامی) یاد می کنند.
در چنین روزی مردم به آرامستان‌ها مراجعه کرده و یادی از عزیزان از دنیا رفته خود می‌کنند، حلوا و خرما آماده می کنند و آن را برای شادی ارواح رفتگان خود خیرات می کنند.
آذر صبح در این راستا گزارشی ترتیب داده که در ادامه می آید…
لیله الرغائب جایگاه والایی در فرهنگ آذربایجان دارد
حجت الاسلام محمد علی بهمنی یکی از کارشناسان مذهبی در خصوص مراسمات متفاوت لیله الرغائب آذربایجان شرقی توضیح داد: جایگاه مراسمی معنوی ، مذهبی ، دینی و اجتماعی لیله الرغائب در ایران به ویژه آذربایجان شرقی بسیار والا و پرارزش است، در روز لیله الرغایب مسلمانان این خطه همگی طبق آیین ها و مراسمات منطقه خود اقدام به پخش احسان می کنند. به نوعی یادی از اموات کرده و نذر و نیاز خود را به جا می آورند.
حجت الاسلام بهمنی در خصوص برگزاری مراسمات متفاوت لیله الرغائب در ایران عنوان کرد: این مراسم در بسیاری از شهرهای ایران برگزار می شود ولی در استان آذربایجان شرقی کمی متفاوت تر بوده، به طوری که مردم با پخش نذری و خیرات یادی از اموات خود می کنند.
وی ابراز کرد: اگر فرهنگ برگزاری مراسم لیله الرغائب را بسط و توسعه دهیم طبیعتا علاوه بر احسان می توانیم در کارهای خیر دیگری همچون حمایت از افراد بی بضاعت، کمک به زندانیان حرایم غیرعمد و… گام های مثبت برداریم.
حجت الاسلام بهمنی افزود: با حمایت مسئولان می توان این مراسم و برگزاری آن را به یک فرهنگ تبدیل کرد تا از دین اسلام پاسداری کرده و مراسمات مذهبی را در تقویم ماندگار سازیم.
یاد اموات؛ رسم مردمان آذربایجان شرقی در روز لیله الرغائب
حجت الاسلام حسین اسدی یکی دیگر از کارشناسان مذهبی نیز در رابطه با روز لیله الرغائب اظهار کرد: لیله الرغائب شب کارهای پسندیده تلقی می شود که در استان آذربایجان شرقی این روز به “اولیلربایرامی” نیز شهرت دارد که در واقع یک مراسم خیرات دسته جمعی است.
وی با بیان اینکه اولین شب جمعه ماه رجب لیله الرغائب است، ادامه داد: یاد کردن اموات در شب اول ماه رجب یکی از اعمال و اقدامات پسندیده است که در روایات و احادیث توصیه شده مردم در این شب به عبادت ، بندگی ، شب زنده داری، صدقه دادن و… بپردازند تا به معنویات بیشتری دست یابند.
اسدی اذعان داشت: شب لیله الرغائب و انجام فریضات الهی به اعمال ارزش بیشتری می دهد، علاوه بر این یکی از سهل‌والوصول ترین اعمال این ایام برای مردم زیارت اهل قبور است تا یادی از آنها کنند و ثوابی را برای معاد خود کسب کنند.
این کارشناس مذهبی برگزاری این مراسم در آذربایجان شرقی را متفاوت‌تر از سایر شهرهای ایران دانست و گفت: در استان ما مراسم لیله الرغائب متفاوت بوده، در گذشته در چنین روزی از هرخانه بوی حلوا بلند می شد و مردم با پخش نذور خود، اهالی قبور خود را یاد می‌کردند.
حجت الاسلام اسدی در پایان خاطرنشان شد: روایت و توصیه ای از اهل بیت در این راستا وجود ندارد جز اینکه توصیه شده این شب برای به جا آوردن اعمال پسندیده اختصاص یابد و مردم منطقه ما نیز پخش خیرات را در چنین روزی به اعمال نیک آن افزوده‌اند.
مردم با یاد کردن اموات بهترین آرزوها را برای اهل قبور طلب می کنند
حجت الاسلام سید شهاب الدین حسینی مدیر کل سازمان تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی نیز در خصوص مراسم لیله الرغائب اظهار کرد: این مراسم معنوی یکی از سنت های دیرینه ما به شمار می رود که در روایت با عنوان شب آرزوها ثبت شده است.
وی ادامه داد: استان آذربایجان شرقی نیز در برگزاری این مراسم کمی متفاوت تر از سایر شهرها بوده به طوریکه مردم با یاد کردن اموات بر سر مزار می روند و حلوا و نذری پخش می کنند که این اقدام به این معنی است که بهترین آرزوها را برای اهل قبور می کنند و برای آنها طلب رحمت و غفران الهی می کنند.
حجت الاسلام حسینی ابراز کرد: شب لیله الرغائب اعمال، نماز، دعاهای خاصی دارد که بندگان می توانند در این شب با پروردگار ارتباط برقرار کرده و بهترین ها را برای خود و امواتشان طلب کنند.
***
استان آذربایجان شرقی از آیین های بسیار جالبی برخوردار است که یکی از آنها عید مردگان ( اولیلر بایرامی) به شمار می رود شاید این آیین سنتی در هیچ جای ایران عزیز وجود ندارد،و به همین دلیل لزوم حفظ آنها برای آیندگان احساس می شود تا سنت های اجدادی به دست فراموشی سپرده نشوند.
