یکشنبه, ۱۹ مرداد ۱۴۰۴ / ۱۹:۰۷:۳۸
این بار که بهار می‌آید، اگر خواستید با جلوه های تازه‌تری آغازین روزهای این فصل زیبای سال را تجربه کنید، آذربایجان شرقی را برای سفر برگزینید؛ جایی از ایران که گرمی جنوب را در جلفا، سرسبزی شمال را در عمق جنگل های ارسباران، صلابت دماوند را در سهند و تاریخ را در وجب به وجب خاکش ماندگار کرده است.
به گزارش آذر صبح ، « سفر» از آن دست واژه‌هایی است که می‌توان با آن آغاز کرد، واژه‌های سبزی که یک مسیر طولانی دل‌پذیر را در ذهن انسان تداعی می‌کند؛ حال اگر این سفر که آغازگر تازگی‌هاست در فصلی سبز به نام بهار باشد که آن نیز پیام‌آور شروع دوباره طبیعت همگام با انسان است، فرصتی بی‌بدیل فراهم می شود.
این مسافرت است که می‌تواند برای انسان از بهار، معانی تازه‌تر و ناب‌تری ارائه دهد؛ سفر می‌تواند بهار را ماندگارتر و یک سبزی بی‌نهایت را در خاطر انسان‌ها حک کند و از این رو یادآوری این نکته که جاذبه‌های گردشگری آذربایجان شرقی در فصل بهار بسیار دیدنی‌تر می‌شوند، تکراری نمی شود.
هرچند هر ۲۱ شهرستان آذربایجان شرقی جاذبه های گردشگری خاص خود را دارند، اما در این میان تبریز از جمله شهرهای قدیمی ایران است که همواره به خاطر تاریخ عمیق، زیبایی و پاکیزگی، داشتن فرهنگ و هنر اصیل و مردمان مهمان‌نوازش در مجامع بین‌المللی مطرح بوده است و اگر بخواهیم متنی برای ثابت کردن زیبایی و دیدنی بودن این استان بنوسیم، مهر و امضای مکان‌های تاریخی بسیاری گواه صحبت‌های ما خواهند بود.
بازار سرپوشیده تبریز که به عنوان بزرگترین بازار مسقف دنیا، در سازمان یونسکو ثبت جهانی شده، پر است از آدم‌هایی که به اندازه مغازه‌هایشان جذاب هستند.
بازاری که به اندازه تاریخ تجارت این سرزمین شکوه و قدمت دارد و می‌توان گذر عصرها و قرن‌ها را در آن با وضوح دوربین‌های امروزی دید.
با اینکه هنوز مغازه‌ها، تیمچه‌ها و راسته‌های این بازار رنگ و بوی قدیم‌الایام را دارند ولی تنوعی که در نوع محصولات فروشی مغازه‌های آن است، بسیار زیاد بوده و کسی که وارد آن شود، محال است دست خالی بیرون رود؛ زیرا که سیر طولانی در بازار تاریخ تبریز، آدم را گرسنه و راهی یکی از غذاخوری‌های سنتی آن می‌کند.
این بازار در گذشته‌های دور و به عبارتی از سده چهارم هجری به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم، گذرگاه بسیاری از تجار خارجی و به عبارتی ورودی کشورهای اروپایی بوده و به گفته تاریخ‌دانان، بزرگترین علت رونق این بازار همین است.
اما بی انصافی است کسی در تعطیلات نوروز به تبریز بیاید و از موزه‌های آن دیدن نکند؛ موزه‌های تبریز که آن‌ها را می‌توان محکم‌ترین دلیل برای اثبات ۵دوره پایتختی این کهن شهر به کار برد، تبریز را به «شهر موزه ها» تبدیل کرده است.
«موزه قاجار» در محله تاریخی «ششگلان» که به نام خانه امیرنظام گروسی نیز شناخته می‌شود، با ساخت و معماری کم‌نظیرش، یکی از بهترین عمارت‌های تاریخی ایران به شمار می‌آید و راوی یک دوره مهم از تاریخ ایران یعنی دوره قاجار است.
بی‌شک اگر کسی در کتاب‌ها یا فیلم‌ها درباره دوران قاجار مطالعه نداشته باشد، با یک گشت کوچک در این موزه، حتی به جزئیات زندگی آدم‌ها و وضع دربارهای قاجاری پی خواهد برد.
این موزه به تازگی با گسترش حیاط خود، به پارک‌موزه‌ای بی‌نظیر تبدیل شده است که همه‌روزه میزبان تاریخ‌دوستانی از سراسر ایران و جهان است.
«موزه مشروطه»، «موزه سنجش»، «موزه قرآن و کتابت»، «موزه محرم»، «موزه ادبی شهریار»، «موزه شهدا ۲۷ دی» و «موزه ارامنه»، همانطور که از نام‌شان پیداست، هرکدام به تاریخ یک مقطع یا پدیده پرداخته‌اند و در مجموع می‌توانند تبریز را به راوی صادق تاریخ بدل کنند.
یکی از موزه‌های تبریز که از اهمیت بیش‌تری در تبیین و تشریح گذشته های دور برای گردشگران برخوردار است، «سایت موزه عصر آهن» است.
البته اهمیت آ«سایت موزه عصر آهن» به دلیل زیبایی یا دلنشینی آن نیست، بلکه مدیون بودن تاریخ تبریز به پیدایش این موزه، آن را در صدر مهم‌ترین موزه‌های تبریز قرار داده است.
در دهه ۱۳۷۰ وقتی یکی از شرکت‌های مهندسی مشغول اجرای یک‌طرح در حوالی مسجد کبود تبریز بود، به گورهایی برخورد که پس از بررسی باستان‌شناسان و کنکاش‌ها و زحمات فراوان، تاریخ تبریز را به ۵۰۰۰ سال افزایش داد.
موزه عصر آهن دارای ۳۸ گور است که جسدهای آن فصل جدیدی از تاریخ تبریز را باز کرده‌اند.
«مسجد کبود» یا «فیروزه جهان اسلام» چنانچه از صفت زیبایش پیداست، علاوه بر اینکه رابطه‌ای معنوی با اسلام دارد، از یک رابطه ظاهری نیز برخوردار است.
کاشی‌ها و گچ‌کاری‌هایی که به قوه معماری اسلامی این مسجد بسیار زیبا را فرهم آورده، در طول تاریخ پرفراز و نشیب تبریز، لرزه‌های محکمی را به تن خود دیده است، ولی از آنجایی که از استحکام مردان این سرزمین ارث برده، همچنان پابرجاست و به عنوان نماینده‌ای از تاریخ زیبای اسلامی در یکی از خیابان‌های قدیمی تبریز به حیات خود ادامه می دهد.
یکی دیگر از جاذبه های تبریز «تفرجگاه ائل‌گلی» است؛ همان‌جایی که بیشتر مردم کشورمان می‌شناسند و حتی شاید اولین مقصد مسافران در تبریز باشد که زیبایی و سبزی رگ‌های تبریز را تداعی می‌کند.
تبریز به همان اندازه که به خاطر زیبایی و قدمت‌اش شناخته می‌شود، به عنوان مهد فرهنگ و هنر نیز نام‌برده می‌شود و برای اثبات این حرف کافی است کمی آن‌طرف‌تر از موزه قاجار به «مقبره الشعرا» برویم؛ مقبره‌ای که در خیابان سرخاب قرار گرفته است، خیابانی که هزاران فرهیخته در آن سر به زمین گذاشته‌اند، ۴۰۰ شاعر در مکانی مثل مقبره‌الشعرا سر به شانه «استاد شهریار»، سردمدار شعر ایران در تاریخ معاصر، گذاشته و آرام گرفته‌اند.
تبریز به اندازه بزرگی‌اش، جاهای دیدنی فراوانی دارد؛ جاهایی که نمی‌توان همه آن‌ها را در یک گزارش توصیف کرد ولی شاید اگر به ارتفاعات «عینالی» که به بام تبریز معروف است، برویم با دیدی کلی می توانیم همه را یک جا ببینیم.
در بلندترین نقطه ارتفاعات «عینالی»، بنای یادبود شهدای گمنام در کنار یک مسجد پرصلابت سایه خود را به تبریز غنی می‌اندازد و ایثار جوانمردانی همچون باکری‌ها را در ذهن متبادر می کند.
امید که سفر هم میهنان عزیزمان به تبریز در تعطیلات نوروزی، بهانه ای برای آشنایی بیشتر و عمیق تر آنان با دروازه ایران به غرب و منطقه قفقاز فراهم آورد./ ایرنا