پس از گذشت چهار سال از امضای برجام، ایران اولتیماتوم ۶۰ روزهای را به اعضای باقی مانده در این توافق داده و اعلام کرد برخی تعهدات خود را در این مدت اجرا نمیکند تا تکلیف توافق روشن شود.
به گزارش آذر صبح، محمد یوسفی: پس از گذشت چهار سال از توافق میان ایران و ۵+۱ و خروج یک ساله آمریکا از برجام، امروز ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ شورایعالی امنیت ملی با ارسال نامه ای به طرف های باقی مانده در برجام با اشاره به بدعهدی های صورت گرفته خواستار رفع آنها شده و اعلام کرد: ایران ۶۰ روز به آنها فرصت میدهد تا به توافقات صورت گرفته عمل کنند و در این مدت ایران نیز به برخی از تعهدات خود ذیل برجام پایبند نخواهد بود.
در بخشی از متن پیام ارسالی آمده است: {اعلام می نماید که جمهوری اسلامی ایران در مرحله فعلی دیگر خود را متعهد به رعایتِ محدویت های مربوط به نگهداری ذخائر اورانیوم غنی شده و ذخائر آب سنگین نمی داند. به کشورهای باقی مانده در برجام شصت روز فرصت داده می شود تا تعهدات خود به ویژه در حوزه های بانکی و نفتی را عملیاتی نمایند. چنانچه در این مهلت کشورهای مزبور قادر نباشند مطالبات ایران را تامین کنند، در مرحله بعدی جمهوری اسلامی ایران رعایت محدودیت های مربوط به سطح غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن سازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد. در هر زمان که خواسته های ما تامین شوند، ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهیم گرفت اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی ایران مرحله به مرحله اجرای تعهدات دیگر را متوقف خواهد کرد.
جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد به مشورت های خود با اعضای باقی مانده برجام در تمامی سطوح ادامه دهد اما نسبت به هر اقدام غیرمسئولانه، از جمله ارجاع موضوع به شورای امنیت ملل متحد یا اِعمال تحریم های بیشتر، عکس العمل قاطع و سریع نشان خواهد داد.}
اما برجام علاوه بر دستآوردهای سیاسی و فنی، در زمینه اقتصادی نیز دستآوردهای بسیاری داشت یا قرار بود داشته باشد که: صادرات نفتی، سیستم مالی و بانکی، نظام بیمهای، زمینههای مربوط به حملونقل و سرمایهگذاری خارجی در بخش انرژی ایران ازجمله این موارد است.
در یکسال اخیر که آمریکا از توافقنامه برجام خارج شده، همه این بخشها در تحریم آمریکا قرار گرفتند و اجرای تعهدات را سخت تر کرده است، اما پس از خروج آمریکا از برجام یکی از دلایل ماندن ایران در این توافقنامه، علاوهبر حسن نیت و پایبندی ایران به توافقنامههای بینالمللی، امیدواری این کشور به پایبندی طرف های باقی مانده در توافق به تعهدات خود بود که متاسفانه در اغلب زمینه ها این پایبندی وجود نداشته یا کم رنگ بوده است.
دکتر محمد باقر بهشتی اقتصاددان درمصاحبه با آذر صبح، در این مورد گفت: امروز بعد از گذشت چهار سال از امضای توافق اجرای برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام، اگر منافع جمهوری اسلامی ایران تامین نشود باید طبق ضرب الامثل:(جلوی ضرر را هرکجا بگیری منفعت است) عمل کرد و این نکته را نیز مد نظر قرار داد که با بودن در برجام چه دستآوردهایی خواهیم داشت و در صورت خروج از آن جلوی چه ضررهایی گرفته خواهد شد.
وی افزود: منکر عایدات برجام نیستیم و همچنان معتقدیم بزرگترین دست آورد برجام این بود که، سایه جنگ را از کشور دور کرد چراکه قبل از برجام ایران میتوانست براساس فصل هفت منشور ملل متحد مورد حمله قرارگیرد و برجام ایران را از ذیل این فصل خارج کرد.
بهشتی ادامه داد: در مورد سازوکار مالی نیز تنها تلاش طرف های مقابل کافی نبود و در خود ایران نبود برخی زیرساخت ها نیز مشکل ساز بوده است.
وی افزود: ایران براساس برجام میتوانستد از منافع بیشتری نیز بهرهمند شود و یکی از عوامل کاهنده آن ضعف همصدایی در کشور و میان مسئولان بود.
این کارشناس اقتصادی درمورد احتمال تحریم بخش پتروشیمی از طرف آمریکا نیز گفت: ایران در داخل و خارج از کشور نخبگان اقتصادی بسیاری دارد که میتواند با به کارگیری دیپلماسی تحریم و با استفاده از توانمندی های آنها تاثیر تحریم ها را به حداقل رسانده و اهداف دشمن را خنثی کند.
بهشتی افزود: در چشم انداز ۲۰ ساله هدف کشور تعامل بیشتر با جهان است که در آن داشتن روابط سازنده با جهان یک اصل بیان شده و امروز نیز ایران میتواند با لحاظ منافع ملی و برای به دست آوردن حق و حقوق مصوب خود در برجام عکس العمل سازندهای نشان دهد.