چشم فراکسیون‌ها به انتخابات ۹۸ دوخته شده است؟

هرچه هست گویا انتخابات اجلاسیه سوم به دهان برخی مزه کرده و البته برای برخی هم تبدیل به یک هشدار شده  است که اینبار با وسواس بیشتری به دنبال تصمیم گیری هستند. فارغ از همه حرف و حدیث‌هایی  که در بزنگاه‌های انتخابات هیات رئیسه به پا می‌شود در چهارمین اجلاسیه مجلس دهم وزن‌کشی‌ها برای سه فراکسیون اصولگرا، اصلاح‌ظلب و مستقلین یا معتدلین رنگ دیگری به خودش گرفته است. هرچند بسیاری از نمایندگان مجلس معتقدند هیات رئیسه در آخرین سال معمولا تغییری نمی‌کند و البته تجربه هم این را ثابت کرده است اما این موضوع را هم نمی‌توان فراموش کرد که هر چه باشد سال ۹۸ سال انتخابات است و هر طیفی که بتواند در این گود خودی نشان بدهد می‌تواند یک مانوری هم در انتخابات مجلس یازدهم داشته باشد اما برویم به سراغ فراکسیون‌ها و ببینیم در این روز آخر چه وضعیتی دارند.

فراکسیون امید؛ سه سناریو و تجربه دو بار شکست

فراکسیون امید یا همان فراکسیون منتسب به اصلاح‌طلبان مجلس در بزنگاه اجلاسیه چهارم باید تصمیمی مهم بگیرد. امیدی‌ها که سال گذشته با معرفی عارف به مصاف لاریجانی برای تصاحب کرسی ریاست رفتند امسال هم گفته‌اند گویا چندان بدشان نمی‌آید تاریخ را تکرار کنند. شاهد این ادعا حرف‌هایی است که از یک هفته پیش به گوش می‌رسد. به گفته بعضی از اعضای فراکسیون امید از همان زمان که اولین صحبت ها برای انتخابات هیات رئیسه  شده بود «سه سناریو» روی میزی امیدی‌ها قرار می‌گیرد؛ اولین سناریو شرکت در انتخابات با یک لیست کاملا مستقل و معرفی کاندیدا برای هر ۱۲ کرسی است. سناریو دوم هم حکایت از یک لیست مستقل داشته اما بدون معرفی کاندیدایی برای کرسی ریاست و اما در سناریو سوم صحبت از ائتلاف به میان آمده است. به گفته جلال میرزایی تا امروز تنها گزینه اول است که رای قاطع اعضای فراکسیون را کسب کرده است.

جلال میرزایی از اعضای شورای مرکزی فراکسیون امید درباره آخرین تصمیمات فراکسیون به خبرآنلاین می گوید: ما یک کمیته‌ای به نام کمیته انتخابات در فراکسیون تشکیل دادیم که قرار شد موضوع انتخابات هیات رئیسه را از همه جوانب بررسی کنند و نهایتا در مجمع عمومی تصمیم گیری شود که این اتفاق افتاد در جلسه هیات رئیسه گزینه ارائه لیست مستقل و معرفی کاندیدا برای هر ۱۲ کرسی به تصویب رسید و این موضوع بار دیگر در جلسه شورای مرکزی و مجمع عمومی هم به بحث گذاشته شد و در نهایت پس از شنیده شدن دیدگاه‌های موافق و مخالف این تصمیم نهایی شد.

او درپاسخ به این سوال که گفته می شود برخی نمایندگان چون فتحی و وکیلی با معرفی کاندیدا برای هر ۱۲ کرسی مخالف بودند گفت: «کسی با این نظر مخالف نبود و اتفاقا آقای فتحی در این رابطه صحبتی نکردند و وکیلی هم که اصلا عضو کمیته انتخابات بود و چنین موضوعی را مطرح نکرد. البته بلاخره بعضی از اعضا دیدگاهی داشتند اما این به معنا مخالفت با مصوبه فراکسیون نبود.»

بنا به گفته جلال میرزایی، امیدی ها تا به امروز به این نتیجه رسیده اند برای ریاست عارف را معرفی کنند.

میرزایی در پاسخ به این سوال که بعضی‌ها بر رای آوری بیشتر پزشکیان نسبت به عارف تاکید دارند و معتقدند بهتر است او به جای عارف معرفی شود گفت: «در اجلاسیه دوم چنین بحثی مطرح شد اما نه شخص آقای پزشکیان تمایل به این موضوع داشتند نه اساسا در فراکسیون کاملا با آن موافقت شد لذا این موضوع فقط در آن مقطع مطرح شد.»

کرسی نواب رییسی به خطر می افتد؟

اما فارغ از کرسی ریاست، تصمیم گیری برای دو صندلی مهم دیگر مجلس یعنی نواب رییسی برای هر سه فراکسیون امری مهم است. دو صندلی که طی سه سال اخیر در اختیار مسعود پزشکیان و علی مطهری بوده است که هردو منتسب به فراکسیون امید هستند. در اجلاسیه چهارم اما برخی خبرها حکایت از آن لرزان بودن صندلی نایب رییسی مطهری دارد، چه آنکه براساس بعضی تحلیل ها از معادلات فراکسیون بر سر انتخابات هیات رییسه، بیانگر آن است که چنانچه امیدی ها وارد رقابت بر سر کرسی ریاست مجلس شوند فضا را برای رقابت دیگر فراکسیون ها بر سر صندلی های نواب رییسی باز خواهند کرد، این احتمال از آنجا مطرح می شود که این فراکسیون در چند اجلاسیه قبلی در ائتلافی فراکسیونی با مستقلین توانسته بود در ازای عدم معرفی کاندیدای ریاست صندلی های نواب رییسی را از آن خود کند. ائتلافی که شاید اینبار اگر عارف وارد میدان رقابت شود دیگر جایی برای اعتنا از سوی مستقلین نداشته باشد.

در همین راستا جلال میرزایی درباره اینکه با معرفی کاندیدا برای هر ۱۲ کرسی ممکن است امیدی ها کرسی نائب رئیسی دوم را از دست بدهند و ائتلاف ولایی ها و مستقلین باعث شود تا یکی از اعضای فراکسیون ولایی به جای علی مطهری به سکوی هیات رئیسه برود، گفت: این صحبت‌ها سال گذشته هم مطرح می‌شد اما دیدیم که نتیجه چیز دیگری شد بنابراین بعید است که چنین اتفاقی رخ دهد. تجربه ثابت کرده است شاید هیات رئیسه فراکسیون مستقلین با فراکسیون ولایی وارد ائتلاف شوند اما بدنه مستقلین پایبندی کمتری به تصمیمات فراکسیونی دارند و اتفاقا گرایششان  بیشتر به سمت حفظ مطهری برای کرسی نائب رئیسی است و این اتفاق رخ نخواهد داد.

آنطور که جلال میرزایی می‌گوید هنوز جا برای چانه‌زنی‌های دقیقه ۹۰ در صحن علنی نیز وجود دارد و ممکن است در دقایق آخر تصمیم فراکسیون تغییر کند.

 عارف هم در گفت‌وگویی که با تسنیم داشته است صحبت از رقابت تمام قد کرده و گویا خیزی هم برای ریاست برداشته است هرچند احتمال ائتلاف را هم رد نکرده است. چه آنکه او به خوبی می داند در چند انتخابات درون پارلمانی که برگزار شده است در نهایت یا تن به رقابت با لاریجانی نداده چون شانس پیروزی کمی داشته یا اگر وارد رقابت شده بازی رقابت را باخته است به جز یک پیروزی نصفه و نیمه که با کمک ولایی ها بدست آورد ولی چشم گیر نبود.شاید از همین روست که با قطعیت از کاندیداتوری خودش تا به امروز سخن نگفته است.

معامله پشت پرده برای تصاحب یک صندلی نواب رییس

فراکسیون ولایی یا همان اصولگرایان مجلس که سال گذشته قدرت رای‌شان را به رخ مستقلین کشیدند در اجلاسیه چهارم هر بار صحبت از حضور در انتخابات می‌شود می‌گویند ما قطعا لیست مستقل می‌دهیم اما هنوز تصمیم نگرفته‌ایم که آیا برای کرسی ریاست گزینه‌ای معرفی کنیم یا خیر؛ این جمله فقط می‌تواند یک پیام یا یک آلارم و هشدار برای مستقلین باشد. معنای حرف آنها این است که اگر قرار باشد مستقلین با کرسی نائب رئیسی ولایی‌ها همراهی نکنند آنها هم بار دیگر وارد گود رقابت در سطح ریاست شوند چه در قالب معرفی کاندیدا که باعث شکسته شدن آرا شوند چه در قالب ائتلاف با امیدی ها و حمایت از عارف. در هر دو حالت این موضوع می‌تواند خط قرمز مستقلین را به خطر بیاندازد. موضوعی که تا امروز زنگ خطری هم برای مستقلین و هم برای امیدی‌ها بوده است. 

ولایی ها در سه سال اخیر بارها تلاش کرده اند وزنه خود در هیات رییسه را از کرسی های دبیری و ناظری به سطحی بالاتر ببرند. این امر برای آنها بخاطر کم بودن تعداد رای شان مستلزم ائتلاف با مستقلین بوده است. شاید آنها اینبار جدی تر از سه سال گذشته وارد رایزنی با مستقلین شوند تا در ازای حمایت از ریاست لاریجانی حداقل یک کرسی نایب رییسی را بدست آورند. به نظر می رسد ولایی ها در تلاشند از تصمیم عارف برای رقابت با لاریجانی نهایت استفاده را برای خود بکنند و مستقلین را وارد ائتلاف با خود کنند.

مستقلین و دوراهی لاریجانی – مطهری

« حفظ کرسی ریاست خط قرمز ماست» این را مهرداد بائوج لاهوتی سخنگوی فراکسیون مستقلین می‌گوید. موضوعی که تقریبا همه معادلات انتخابات هیات رئیسه از مسیر آن می‌گذرد. اینکه لاریجانی در راس هرم قوه مقننه قرار بگیرد برای مستقلین از همان اول مهمترین هدف بوده است و بزرگترین دلخوری‌ها و دوگانگی‌ها دو فراکسیون امید و مستقلین درست از همین نقطه شروع شد. به همین خاطر هم گاهی بر سر میز اصولگرایان نشستند و گاهی هم با امیدی‌ها وارد گپ و گفت شده اند. باید دید در آخرین اجلاسیه باز هم قدرت لابی کدام فراکسیون بر دیگری می‌چربد.آیا مستقلین اینبار بخاطر حفظ کرسی ریاست پشت به یاران عارف می کنند و با ولایی ها وارد ائتلاف می شوند یا امیدی ها برای حفظ کرسی های نواب رییسی به دنبال صندلی ریاست نخواهند رفت و رای مستقلین را به سمت خود خواهند کشید.