جمعه, ۱۱ مهر ۱۴۰۴ / ۱۲:۲۸:۲۷
در آستانه انتخابات اتاق بازرگانی ایران و درحالیکه پس از نیم قرن، یک تبریزی شانس اصلی رسیدن به این جایگاه محسوب می شود، رییس سابق اتاق تبریز با ارسال نامه ای عجیب به روسای اتاق های کشور، همکاران جدید خود را به باد انتقاد گرفت!
آذر صبح/ مهرداد خوشکار مقدم: رییس سابق اتاق تبریز با اتشار نامه ای عجیب، خود را “وراث عمده التجارهای پیشکسوت” معرفی و خطاب به روسای اتاق های بازرگانی کشور به صورت غیرمستقیم از هیئت مدیره جدید اتاق تبریز که در انتخابات دو ماه قبل از ائتلاف آنان شکست خورده است به شدت انتقاد کرد.
“صمد حسن زاده” که خود از چهره های مورد احترام اهالی صنعت و معدن آذربایجان شرقی است، گرچه در ابتدای نامه بر لزوم توجه به “بنیاد مدیریت اخلاق مدار مشارکتی” تاکید کرده اما در ادامه درحالیکه تنها دو ماه از آغاز دور جدید هیئت مدیره اتاق های بازرگانی می گذرد ضمن هشدار نسبت به آنچه “خارج شدن اتاق های بازرگانی از ریل” خوانده آورده است: در دوره جدید ارزش های ملی، انسانی و اجتماعی به سخره گرفته می شود.
رییس سابق اتاق تبریز در ادامه نامه یاد شده با طرح اتهاماتی عنوان کرده که نیروهای غیرموثر اجتماعی با برنامه های پوپولیستی و تبلیغاتی و وعده های گونی های سیب زمینی و آرد جایگزین نیروهای موثر اجتماعی شده و رفته رفته می روند با تسویه حساب های شخصی، تخریب حکومت و نیز تخریب دیگر اعضای اتاق، حرکت جامعه به سوی رفع عقب ماندگی را با تاخیر مواجه سازند.
صمد حسن زاده که چهار سال سکان‌دار ریاست اتاق بازرگانی تبریز بوده، در آستانه انتخاب همشهری و رقیب خود به جایگاه ریاست اتاق ایران، نوشته است: در این فرصت تاریخی این تشکل مردم نهاد باید با رجوع به پیشینه ارزشمند خود کاری بکند کارستان…!
درحالیکه اتاق ایران طی سالیان گذشته همواره تحت اختیار گروهی خاص بوده و به اعتقاد کارشناسان، طی چهار دهه گذشته خروجی قابل ارائه ای از پارلمان اقتصادی بخش خصوصی بیرون نیامده است، رئیس سابق اتاق بازرگانی تبریز به صورت تلویحی ضمن حمایت از رقبای همشهری خود، آنان را سرمایه های ارزشمند علمی و اقتصادی کشور خوانده و خطاب به روسای اتاق ایران توصیه کرده با انتخاب این افراد، از آبروی جامعه اقتصادی کشور صیانت کنند.
پاراگراف های آخر این نامه بیش از سایر بخش های آن جای تامل دارد. در نامه این پیشکسوت صنعت و تجارت تبریز بدون نام بردن از اشخاصی خاص، منتخبان جدید اتاق بازرگانی را “بدهکاران بانکی” خوانده و آنان را با عنوان “بازرگانان تازه به دوران رسیده نیازمند سوبسید و رانت” به باد انتقاد گرفته است.
وی در پایان این نامه، ضمن ارسال کتاب “سازمان های خلاقی در کسب و کار” مجددا از روسای اتاق های بازرگانی نسبت به انتخاب های خود هشدار داده است.
اما یکی از عجیب ترین مفاد این نامه، به کار بردن صفت “عمده التجارهای مورد وثوق” برای شخصی مانند محمد حسین امین الضرب، از بازرگانان بنام دوران قاجار است که شاید ناشی از اطلاعات ناقص مشاوران رئیس سابق اتاق تبریز باشد.
صمد حسن زاده در حالی این شخصیت تاریخی را به عنوان نماد ارزش های ملی و اجتماعی می خواند که شاید نمی داند خاندان امین الضرب چندان هم در تاریخ اقتصادی ایران خوشنام نیستند.
بر اساس اسناد تاریخی، محمدحسین امین الضرب وارث ثروت افسانه ای پدرش محمد حسن امین الضرب به شمار می آید. محمدحسن امین الضرب، از تجار بنام دوران ناصالدین شاه، به دنبال شراکت با میرزا ابراهیم خان امین السلطان از درباریان بانفوذ آن عصر، ضرب سکه را به صورت انحصاری در دست می گیرند. در این دوران با کاسته شدن از عیار مسکوکات طلا و نقره “پول سیاه” در بازار داخلی به شدت رواج یافته و انگشت اتهامات به سوی وی نشانه می رود. به دنبال افزایش شکایات، امین الضرب برکنار و به جریمه‌ی سنگین ۷۳۶ هزار تومانی محکوم میشود اما در کمال تعجب تمام مبلغ جریمه را پرداخت و آزاد می گردد!
گرچه برخی منابع تاریخی با طرح مسایلی چون توطئه و حسادت درباریان، سعی در تطهیر این خانواده داشته اند اما اسناد روسی ثروت پدر این خاندان را در زمان مرگش ۲۰ میلیون تومان عنوان می کنند.
بدون تردید، خاندان امین الضرب به عنوان یکی از خانواده های بانفوذ عصر قاجار، لیستی از خدمات عام المنفعه و اقدامات پسندیده را در حافظه‌ی تاریخ به یادگار گذاشته اند اما منشاء ثروت افسانه ای آنها همچنان محل تردید است.
با مطالعه اوضاع و احوال تاریخ معاصر ایران به راحتی می توان دریافت، اقتصاد عصر قاجار به شدت رانتی و انحصاری بوده و برخی خانواده های بنام، در سایه نزدیکی به درباریان بانفوذ و نیز سفارت خانه های اروپایی، ثروت های افسانه ای بسیاری به دست آوردند.
با اینحال برخی بازماندگان برای پاک کردن بدنامی های خاندان خود، به کارهای عام المنفعه روی آورده و در گوشه کنار تاریخ نامی برای خود نگه داشتند اند؛ گرچه این موضوع به هیچ عنوان نمی تواند ملاکی برای سرپوش نهادن به اصل موضوع بوده و امروز به عنوان نماد پاکدستی و صداقت برای تجار ایرانی معرفی شوند.
از سوی دیگر، پرواضح است که تازه به دوران رسیدگی ملاک حقانیت در هیچ عرصه ای نیست و تنها ارزش های انسانی، پاکدستی، صداقت و اخلاق معیار مناسبی برای فعالان عرصه های مختلف به شمار می آید. چه پیشکسوتانی که منشاء داشته هایشان شبهه دار و چه تازه به دوران رسیده هایی که مظهر پاکدستی باشند.
گفتنی است انتخابات ریاست اتاق ایران روز ۲۶ خردادماه برگزار می شود که در آن ۵۰۰ نفر از اعضای اتاق های کشور حق رای دارند.
اتاق بازرگانی تبریز با قدمتی بیش از یک قرن، یکی از قدیمی ترین تشکل های تجاری کشور به شمار می آید که در ابتدا با عنوان اتاق تجارت تبریز در سال ۱۲۸۵ هجری خورشیدی تاسیس شده و اولین اتاق تجارت در سطح کشور به شمار می آید.
با توجه به آنچه در نامه رئیس سابق اتاق بازرگانی تبریز آمده این سئوال مطرح می شود که آیا نوشتن چنین نامه ای به روسای اتاق های ایران آن هم در حالیکه اتاق ایران می رود تا نخستین مدیر تبریزی بعد از انقلاب را به کرسی ریاست ببیند، کاری اخلاقی و قانونی بوده است؟ مشاوران پیر خوشنام و موفق صنعت و تجارت آذربایجان چه هدفی از ترغیب او برای نگاشتن این نامه دنبال می کنند؟! آیا اتحاد و همدلی بزرگان اتاق بازرگانی تبریز برای دستیافتن به ریاست اتاق ایران در اعتلای اعتبار و حیثیت این خطه مفید واقع نخواهد شد؟
جای تاسف اینکه رفتارهای نادرست اخلاقی مانند تهمت، پرونده سازی، زیرآب زنی و خالی کردن زیرپای یکدیگر، به یک عادت فراگیر در تبریز تبدیل شده و همچون ویروسی خطرناک، تمام اقشار جامعه از اهل تجارت و فرهنگ و سیاست تا حتی مردم عادی را آلوده کرده است.
پرواضح است طرح اتهامات مبهم آنهم در نامه های اداری اقدامی پسندیده نیست چراکه با وجود مراکز نظارتی و قضایی سیستماتیک در جمهوری اسلامی، نیاز به چنین اقداماتی جای تردید دارد.
به راستی نقطه ی پایان فضای رخوت آلود کهن شهر تبریز که منجر به فراری دادن نخبگان در تمام حوزه های اجتماعی شده، کجا خواهد بود؟!
پایگاه خبری آذر صبح، جهت حفظ بی طرفی، برای انعکاس نظرات و پاسخ‌های احتمالی طرفین مذکور در این خبر آمادگی خود را اعلام می‌کند…
