سه شنبه, ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ / ۲۰:۲۴:۲۵
کارشناس تکتونیک سازمان زمین شناسی بیان کرد: به عقیده من، بزرگترین خطر برای منطقه باغمیشه، خطر مربوط گسل تبریز است که در صورت فعالیت آن زمین لغزهای گسترده اتفاق افتاده و خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری به بار می‌آید.
به گزارش آذر صبح، دکتر رامین الیاس‌زاده با اشاره به جنس خاک در شهرک باغمیشه تبریز و حادثه ریزش کوه در این منطقه گفت: جنس توده لغزنده در منطقه باغمیشه از نوع مارن به همراه میان لایه‌هایی از سنگ‌های رسی، سیلتی و کنگلومرا است، سنگ‌های مارنی در این منطقه از نوع سنگ نرم هستند که خواصی ما بین خاک و سنگ سخت دارند.
وی اضافه کرد: این سنگ‌ها از مقاومت تراکمی و برشی پایین برخوردارند؛ از این رو به هنگام احداث پروژه‌های ساختمانی بر روی آن‌ها یا داخل آن‌ها باید مساله زمین لغزش را مد نظر قرار داد. به دنبال بارش شدید باران در فصل زمستان، ریزش‌هایی در برخی از حفاری‌هایی که به منظور احداث تونل‌های مترو در این سنگ‌های مارنی انجام شده، رخ داده است.
وی افزود: وزن مخصوص مارن بر اثر نزولات جوی و با جذب آب افزایش یافته و به دلیل وجود کانی‌های ورقه‌ای فرآیند لغزش تسهیل می‌شود.
الیاس‌زاده خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه در وقوع زمین لغزش‌های منطقه باغمیشه هر دو عوامل انسانی و طبیعی دخیل بوده‌اند؛ تمهیدات لازم برای هر دو باید مورد اندیشیده شود. عوامل طبیعی منطقه مربوط به فعالیت گسل تبریز بوده که فعالیت آن باعث پرشیب شدن دامنه‌ها و ایجاد زمین لغزهای گسترده در منطقه شده است.
وی در پاسخ به اینکه آیا خاکبرداری‌ها برای اصلاح در منطقه باغمیشه می‌تواند خطرساز باشد؟ اظهار کرد: خاک برداری اگر به صورتی باشد که باعث پر شیب شدن شیب توپوگرافی شده و یا در پنجه شیب انجام شود، خطر ساز خواهد بود.
وی با ارائه توضیحاتی در خصوص پدیده زمین لغزش و علل آن گفت: پدیده زمین لغزش از جمله بزرگترین مخاطرات طبیعی است که هر ساله خسارات مالی و جانی زیادی را به بار می‌آورد، به دنبال وقوع این پدیده، مواد هوا زده و توده خاک و سنگ تحت تاثیر نیروی ثقل، روی دامنه‌ها جابجا می‌شوند.
کارشناس تکتونیک سازمان زمین شناسی اضافه کرد: دﻻﯾﻞ وﻗﻮع زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش را به ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ دو ﮔﺮوه عوامل طبیعی و عوامل مصنوعی تقسیم‌بندی کرد که در نوع طبیعی جنس خاک و سنگ و فعالیت‌های تکتونیکی، کنترل کننده زمین لغزش بوده و در نوع مصنوعی نیز فعالیت‌های انسانی از ﻗﺒﯿﻞ ﺣﻔﺎری و بارگذاری ﺑﺮ روی داﻣﻨﻪ ﯾﺎ بالای آن، آﺑﯿﺎری، خاکبرداری در پنجه شیب و ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﻟﺮزه‌ای ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ در زمین لغزش نقش دارند.
وی با اشاره به روند آغاز و تداوم زمین لغزش در یک منطقه بیان کرد: معمولا حرکت لغزشی به طور همزمان در کل سطح لغزش اتفاق نمی‌افتد؛ بلکه در بیشتر موارد زمین لغزش از یک توده کوچک آغاز و در نهایت به حجم اصلی منتهی می‌شود.
وی تاکید کرد: وجود ترک‌های کششی از عوارض اولیه و مشهود زمین لغزش‌ها در سطح زمین است که در بخش اصلی و طبیعی سطح زمین ظاهر می‌شوند. زمین لغزش بالا دست و اصلی از بهم پیوستن این ترک‌ها شکل می‌گیرد؛ بنابراین می‌توان گفت که زمین لغزش در بخش‌های دیگر منطقه نیز اتفاق خواهد افتاد.
الیاس‌زاده با اشاره به برخی اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی در این راستا گفت: ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در وﻗﻮع زمین ﻟﻐﺰشﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﯾﮏ ﺣﻮﺿﻪ و ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪی ﺧﻄﺮ آن ﯾﮑﯽ از ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻬﺖ دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه و اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﯾﻦ و ﮐﺎرﺑﺮدیﺗﺮﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻣﻮﺛﺮ است.
وی متذکر شد: در برخی موراد مشاهده می‌شود که زمین لغزش‌های جوان‌تر بر روی زمین لغزش‌های قدیمی اتفاق افتاده است؛ بنابراین در ساخت و سازها ابتدا باید حریم گسل‌ها رعایت شده و در مرحله بعد با شناسایی زمین لغزش‌های منطقه تلاش کرد تاثیر عوامل مصنوعی را به حداقل رساند./ ایسنا