شنبه, ۱۱ مرداد ۱۴۰۴ / ۲۱:۴۸:۳۴
توسل به قدرت لایتناهی خداوند در برخورد با مشکلات و بحران‌ها یکی از راه‌هایی است که انسان‌ها در بحران‌ها بدان پناه می‌برند و این موضوع همواره در ادیان مختلف وجود داشته و به ویژه دین اسلام در این خصوص تاکیدات ویژه‌ای دارد.
به گزارش آذر صبح، حتی پیامبرگرامی اسلام(ص)، ائمه معصوم(ع) و بزرگان دینی نیز در برخورد با مشکلات و بیماری‌ها دست نیاز خود را به سوی خداوند گشوده و خواسته‌های خود را طلب می‌کردند؛ بر این اساس مسلمانان در مواجهه با بحران`ها و مشکلات، در کنار تلاش و کوشش برای رفع آن، با اتکا به معنویت و ایمان، از امدادهای الهی مساعدت می‌جویند.
بخوانید مرا تا استجابت کنم شما را…
هرچند، آدمی باید لحظه به لحظه زندگی‌اش را با تمسک و توسل به درگاه الهی بگذراند، اما این موضوع در مواجهه با سختی‌ها و مشکلات، جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌کند و خداوند نیز بارها در مضامین مختلف، خطاب به مخلوقات خود گفته است: وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ؛ بخوانید مرا تا استجابت کنم شمارا…
خداوند مهربان همواره بر طلب مساعدت از درگاه مقدسش تاکید کرده است، چنانچه در قرآن کریم_آیه ۵۲ سوره هود، می‌فرماید: وَیَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُواْ رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَیْهِ یُرْسِلِ السَّمَاء عَلَیْکُم مِّدْرَارًا وَیَزِدْکُمْ قُوَّهً إِلَی قُوَّتِکُمْ وَلاَ تَتَوَلَّوْاْ مُجْرِمِینَ: «و ای قوم من، از پروردگارتان آمرزش بخواهید، سپس به درگاه او توبه کنید [تا] از آسمان بر شما بارش فراوان فرستد و نیرویی بر نیروی شما بیفزاید، و تبهکارانه روی بر مگردانید».
این گفته‌ها با مضامین متعددی به کرات در قرآن کریم تکرار شده و در حقیقت نشان از اهمیت استغفار و توبه و همچنین تمسک به درگاه الهی در رهایی از مشکلات دارد.
خداوند متعال در آیه ۵۳ سوره الزمر نیز تاکید می‌کند: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَی أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَهِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ؛ بگو: ای بندگان من- که بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید- از رحمت خدا نومید مشوید. در حقیقت، خدا همه گناهان را می آمرزد، که او خود آمرزنده مهربان است.
در آیه ۶۲ نمل نیز تکرار می‌کند: أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ وَیَجْعَلُکُمْ خُلَفَاء الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِیلًا مَّا تَذَکَّرُونَ : یا [کیست] آن کس که درمانده را- چون وی را بخواند- اجابت می‌کند، و گرفتاری را برطرف میگرداند، و شما را جانشینان این زمین قرار میدهد؟ آیا معبودی با خداست؟ چه کم پند میپذیرید.
حیات آدمی، همانقدر که به سلامتی جسم‌اش وابسته است، به همان اندازه و شاید هم بیشتر به روح یا همان “بعد معنوی‌اش” بستگی دارد؛ پس انسان باید همواره روح و روان خود را تقویت کرده و در مقابله با بحران‌ها نیز از اهمیت “بعد معنوی خود” غافل شود.این آیات گهربار بیش از هر چیزی امید را در وجود آدمی زنده می‌کند و بخشندگی و رحمت خداوندی را بر وجود انسان نسیان کار، متذکر می‌شود و این نوشته‌های نورانی از سوی خداوند، همواره چراغ راه مسلمانان است تا در مسایل و مشکلات بشری را یاری کرده و بعد معنوی زندگی را بر وی یادآوری کند و بگوید: «… وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرید؛ و ما از رگ گردن به او نزدیکتریم».
امروز که در برهه‌ای از زمان، خود را در مقابل یک بیماری می‌بینیم، در کنار توصیه‌های پزشکی و بهداشتی باید به ریسمان الهی چنگ زده و از درگاه مقدسش بخواهیم تا ما را بر مشکلات و بیماری‌ها فایق آورد.
توصیه‌های دینی برای مقابله با بیماری‌ها
یک کارشناس مسائل مذهبی در این خصوص به ایسنا می‌گوید: دین اسلام، دین دنیا و آخرت و دین عقلانیت است؛ اینگونه نیست که در توصیه‌های دینی برای مقابله با بحران‌ها و بیماری‌ها، فقط به انجام دعا و عبادت سفارش شده و سایر توصیه‌ها منع شود، بلکه دین اسلام، دین عقلانیت و تعادل است و هم به رعایت نکات بهداشتی و پزشکی و هم به دعا و عبادت تاکید دارد.
حجت‌الاسلام رسول برگی افزود: در مورد بیماری‌هایی چون کرونا، دو نوع توصیه مطرح است که باید مورد توجه قرار گیرد، یکی مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی و در کنار آن، دعا، عبادت و توسل به خدا و اهل بیت(ع) و امیدواری، تا جامعه از این مشکل نجات یابد.
وی با بیان این‌که پزشکان آمریکایی نیز به تازگی دریافته‌اند، بیمارانی نجات پیدا می‌کنند که امید به بی‌نهایت داشته باشند، افزود: این بی‌نهایت همان خدا و مکتب اهل بیت(ع) است، چرا که بدون امید، شاید دارو در ظاهر اثراتی داشته باشد، اما اگر روح ناامید باشد نتایج موثری نخواهد داشت. بر این اساس هم توصیه می‌شود که نکات بهداشتی و پزشکی رعایت شده و هم دعا، تضرع و توسل جستن به درگاه الهی مورد توجه باشد.
وی با بیان این‌که دین اسلام دین عقلانیت و اعتدال است، افزود: اقدامات اخیر نیز نشان داد که دچار افراط و تفریط نیستیم و بر اساس عقلانیت پیش می‌رویم، چنانچه علی‌رغم درجه بالای اهمیت نماز جمعه، برای پیشگیری از شیوع کرونا و حفظ سلامتی مردم نماز جمعه در برخی شهرها برگزار نشد و یا محدودیت‌هایی در زیارت حرم‌ها ایجاد شد، چراکه دین اسلام دین عقلانیت است.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان شرقی با بیان این‌که باید این بیماری را یک امتحان الهی نیز قلمداد کنیم و با صبر، رعایت نکات بهداشتی و امدادجویی از خداوند، با آن مقابله کرده و به رحمت خدا نیز امیدوار باشیم، گفت: رجب، ماه دعا، تضرع و استغفار است.
قرآن بخوانید و دعا کنید
وی با اشاره به توصیه‌های بهداشتی مبنی بر دوری از تجمعات، ادامه داد: در این شرایط افراد می‌توانند خانه‌هایشان را به حسینه و مجلس روضه تبدیل کرده و برای خود و خانواده روضه‌خوانی کنند؛ قرائت قرآن و نماز اول وقت را نیز مورد توجه قرار داده و دعاهای توصیه شده چون حدیث کساء و… را قرائت کنند؛ البته باید در کنار این‌ها، مسایل پزشکی و بهداشتی هم رعایت شود.
وی با بیان این‌که این ماجرا تذکر و هشداری برای ماست تا قدر نعمت‌ها را بدانیم، گفت: پیش از شیوع این بیماری به راحتی در کنار دوستان و آشنایان بودیم و بطور دسته جمعی مراسم و مجلس برگزار می‌کردیم، اما الان محدودیت ایجاد شده است. باید شکرگزار نعمت‌ها باشیم و دعا کنیم که روزهای خوبمان بازگردند تا دوباره به راحتی در کنار هم باشیم.
این کارشناس مسائل مذهبی تاکید کرد: امروز باید مردم یکدیگر را دعا کنند، چنانچه به حضرت موسی(ع) خطاب شد که “با زبانی دعا کن که با آن گناه نکرده باشی”؛ از این‌رو باید به همدیگر رحم کنیم تا درهای رحمت الهی به روی‌مان باز شود.
وی در ادامه به خطاب به محترکان اقلام پزشکی و بهداشتی در این برهه گفت: زمانی که مردم با جان خود کلنجار می‌روند، برخی افراد مواد موردنیاز مردم را احتکار می‌کنند اینان باید توبه کنند و بازگردند؛ این ماجرا بلاخره تمام خواهد شد و محتکران می‌مانند با پول حرامی که تا ابد وبال گردنشان خواهد بود.
حجت‌الاسلام برگی در خاتمه اظهار کرد: ان‌شاءالله با دعا، امید و عنایت الهی و همچنین رعایت نکات بهداشتی و پزشکی بر این بیماری غلبه خواهیم کرد.
این گزارش می افزاید؛ امام رضا(ع) برای برآورده شدن خواسته‌ها، توصیه کرده‌اند که اینگونه دعا کنید: «ای رفیق و همراه من در سختیم و ای صاحب اختیار من در نعمتم، و ای معبود من و معبود ابراهیم و اسحاق و یعقوب(ع) ای پروردگار کهیعص و یس و قرآن حکیم (و استوار)، از تو درخواست می‌کنم ای بهترین کسی که مورد درخواست قرار گرفته و ای بهترین مایه امید، از تو می‌خواهم که بر محمد و آل محمد(ع) درود و رحمت فرستی…
دعای هفتم صحیفه سجادیه نیز در این شرایط بسیار توصیه شده است؛ این دعا به آسان شدن دشواری‌ها و فراهم شدن اسباب حیات به واسطه رحمت الهی اشاره دارد. رهبر معظم انقلاب نیز خواندن دعای هفتم صحیفه سجادیه را به مردم توصیه کردند.
متن دعای هفتم صحیفه سجادیه
و کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیهِ السَّلَامُ إِذَا عَرَضَتْ لَهُ مُهِمَّهٌ أَوْ نَزَلَتْ بِهِ، مُلِمَّهٌ وَ عِنْدَ الْکَرْبِ:
یا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ، وَ یا مَنْ یفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ، وَ یا مَنْ یلْتَمَسُ مِنْهُ الْمَخْرَجُ إِلَی رَوْحِ الْفَرَجِ. ذَلَّتْ لِقُدْرَتِکَ الصِّعَابُ، وَ تَسَبَّبَتْ بِلُطْفِکَ الْأَسْبَابُ، وَ جَرَی بِقُدرَتِکَ الْقَضَاءُ، وَ مَضَتْ عَلَی إِرَادَتِکَ الْأَشْیاءُ. فَهِی بِمَشِیتِکَ دُونَ قَوْلِکَ مُؤْتَمِرَهٌ، وَ بِإِرَادَتِکَ دُونَ نَهْیکَ مُنْزَجِرَهٌ.
أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ، وَ أَنْتَ الْمَفْزَعُ فِی الْمُلِمَّاتِ، لَا ینْدَفِعُ مِنْهَا إِلَّا مَا دَفَعْتَ، وَ لَا ینْکَشِفُ مِنْهَا إِلَّا مَا کَشَفْتَ وَ قَدْ نَزَلَ بِی یا رَبِّ مَا قَدْ تَکَأَّدَنِی ثِقْلُهُ، وَ أَلَمَّ بِی مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ. وَ بِقُدْرَتِکَ أَوْرَدْتَهُ عَلَی وَ بِسُلْطَانِکَ وَجَّهْتَهُ إِلَی. فَلَا مُصْدِرَ لِمَا أَوْرَدْتَ، وَ لَا صَارِفَ لِمَا وَجَّهْتَ، وَ لَا فَاتِحَ لِمَا أَغْلَقْتَ، وَ لَا مُغْلِقَ لِمَا فَتَحْتَ، وَ لَا مُیسِّرَ لِمَا عَسَّرْتَ، وَ لَا نَاصِرَ لِمَنْ خَذَلْتَ.
فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ افْتَحْ لِی یا رَبِّ بَابَ الْفَرَجِ بِطَوْلِکَ، وَ اکْسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِکَ، وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیمَا شَکَوْتُ، وَ أَذِقْنِی حَلَاوَهَ الصُّنْعِ فِیمَا سَأَلْتُ، وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً وَ فَرَجاً هَنِیئاً، وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِکَ مَخْرَجاً وَحِیاً. وَ لَا تَشْغَلْنِی بِالِاهْتِمَامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِکَ، وَ اسْتِعْمَالِ سُنَّتِکَ. فَقَدْ ضِقْتُ لِمَا نَزَلَ بِی یا رَبِّ ذَرْعاً، وَ امْتَلَأْتُ بِحَمْلِ مَا حَدَثَ عَلَی هَمّاً، وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَی کَشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ، وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ، فَافْعَلْ بِی ذَلِکَ وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْکَ، یا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ.
ترجمه: ای آنکه گرهِ کارهای فرو بسته به سر انگشت تو گشوده می‌شود، و ای آن که سختی دشواری‌ها با تو آسان می‌گردد، و ای آن که راه گریز به سوی رهایی و آسودگی را از تو باید خواست. سختی‌ها به قدرت تو به نرمی گرایند و به لطف تو اسباب کارها فراهم آیند. فرمانِ الاهی به نیروی تو به انجام رسد، و چیزها، به اراده‌ی تو موجود شوند، و خواستِ تو را، بی آن که بگویی، فرمان برند، و از آنچه خواستِ تو نیست، بی آن که بگویی، رو بگردانند.
تویی آن که در کارهای مهم بخوانندش، و در ناگواری‌ها بدو پناه برند. هیچ بلایی از ما برنگردد مگر تو آن بلا را بگردانی، و هیچ اندوهی بر طرف نشود مگر تو آن را از دل برانی. ای پروردگار من، اینک بلایی بر سرم فرود آمده که سنگینی‌اش مرا به زانو درآورده است، و به دردی گرفتار آمده‌ام که با آن مدارا نتوانم کرد. این همه را تو به نیروی خویش بر من وارد آورده‌ای و به سوی من روان کرده‌ای.
آنچه تو بر من وارد آورده‌ای، هیچ کس باز نَبَرد، و آنچه تو به سوی من روان کرده‌ای، هیچ کس برنگرداند. دری را که تو بسته باشی. کَس نگشاید، و دری را که تو گشوده باشی، کَس نتواند بست. آن کار را که تو دشوار کنی، هیچ کس آسان نکند، و آن کس را که تو خوار گردانی، کسی مدد نرساند.
پس بر محمد و خاندانش درود فرست. ای پروردگار من، به احسانِ خویش دَرِ آسایش به روی من بگشا، و به نیروی خود، سختی اندوهم را درهم شکن، و در آنچه زبان شکایت بدان گشوده‌ام، به نیکی بنگر، و مرا در آنچه از تو خواسته‌ام، شیرینی استجابت بچشان، و از پیشِ خود، رحمت و گشایشی دلخواه به من ده، و راه بیرون شدن از این گرفتاری را پیش پایم نِه. و مرا به سبب گرفتاری، از انجام دادنِ واجبات و پیروی آیین خود بازمدار.
ای پروردگارِ من، از آنچه بر سرم آمده، دلتنگ و بی‌طاقتم، و جانم از آن اندوه که نصیب من گردیده، آکنده است؛ و این در حالی است که تنها تو می‌توانی آن اندوه را از میان برداری و آنچه را بدان گرفتار آمده‌ام دور کنی. پس با من چنین کن، اگر چه شایسته‌ی آن نباشم، ای صاحب عرش بزرگ./ ایسنا
