روز پنجم: او دارد می بیند، نیازی به زخم پیشانی‌ات نیست

بزرگنمایی تصویر

خدایا از تو می خواهم به همه انواع نعمتت که دعاهایم را اجابت کنی چنانچه وعده فرمودی …( بخشی از دعای روز پنجم )

پرونده آذر صبح در روز پنجم ماه مبارک رمضان را با چند روایت رمضانی از پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آغاز می کنیم و سپس به سخنانی از دکتر رضا داوری اردکانی درباره نیایش فیلسوفان پرداخته ایم:

 حال ما با خدا و ریا با زخم پیشانی/ درس هایی از بیان اهل بیت(ع)

تقرب و نزدیکی به خدا غایت آروزهای انسان مومن است که راه های مختلفی دارد؛ امام رضا (ع) راهی آسان برای برآورده شدن این آرزو توصیه کرده اند. سجود یکی از برترین حالت آدمی است که که به زیبایی عبد بودن بنده را به تصویر می کشد. برای همین است که به کرات در قرآن بر آن توصیه شده و خداوند در آیه ۷۷ سوره مبارکه حج می فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده اید! رکوع کنید و سجده کنید و پروردگارتان را بپرستید و نیکی کنید شاید رستگار شوید».

پیامبر اکرم (ص) نیز می فرمایند: «زمینی که مؤمن بر آن سجده می کند نورش تا آسمان می رود.»  و امیرمومنان علی (ع) فرموده اند: «بنده را به خدای سبحان نزدیک نکند مگر سجود و رکوع بسیار.»

امام رضا (ع) می فرمایند: «نزدیکترین حال بنده به خداوند عزّ و جلّ زمانی است که در سجود است و این سخن خداوند تبارک و تعالی است، آن جا که می فرماید: «سجده کن و به خدا نزدیک شو» .
امیرمومنان علی (ع) نیز در این باره فرموده اند: «سجده را طول دهید؛ زیرا هیچ چیز برای ابلیس سخت تر و ناخوشایندتر از این نیست که فرزند آدم را در حال سجده ببیند؛ چرا که به او فرمان سجده کردن داده شد، اما سرپیچی کرد.»

البته در مواردی نیز از سجده نهی شده است همچون زمانی که انسان برای ریا سجده می کند، آنچنان که امیرمومنان علی (ع) در این باره می فرمایند: «رسول خدا صلی الله علیه و آله مردی را دید که پیشانی اش زخم شده است. فرمود: «هرکه در صدد غلبه بر خدا بر آید، خداوند او را مغلوب کند و هرکه از دَرِ فریب با خدا درآید، خداوند فریبش دهد . چرا پیشانی ات را از زمین دور نمی داری و چرا صورتت را زشت کرده ای؟!»

 آیا فیلسوفان اهل نیایش و دعا هستند؟/ درس های دکتر رضا داوری اردکانی

آغاز همه چیز احوال است و ما با احوال انسان شده‌ایم، فیلسوف در گفتمان رسمی نیایش ندارد، اما در احوالش می‌تواند دعا کند.
فیلسوف نمی‌تواند بدون احوال فیلسوف شود. آغاز همه چیز احوال است و ما با احوال انسان شده‌ایم، فیلسوف در گفتمان رسمی نیایش ندارد، اما در احوالش می‌تواند دعا کند.

برخی فکر می‌کنند نیایش کار اهل ایمان و عشق و فلسفه کار اهل عقل است، در حالی که زبان فلسفه، زبان آداب‌دانی و عقل است و این عقل بنیادی دارد که این آغاز، آغاز همه چیز است، آغاز علم وجود است. فیلسوف با توجه به تحولات نفس سخن فلسفی را به زبان می‌آورد. نکته‌ای که مهم است، این است که ما معمولاً به آنی که در ما اتفاق می‌افتد، توجه نداریم در حالی‌ که همه چیز به آن ربط دارد. فیلسوف هم سخن فلسفی را از آنجا یاد می‌گیرد.