خیز صنعت گردشگری در منطقه آزاد ارس

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح، ایران با داشتن ۷ منطقه آزاد تجاری – صنعتی شامل کیش، قشم، ارس، چابهار، اروند، انزلی و ماکو یکی از کشورهای نادر جهان است که به دلیل داشتن موقعیت های خاص جغرافیایی، هر کدام از این مناطق می توانند مسیر توسعه اقتصادی و گردشگری خود را بسیار تسریع و هموار کنند.

امروزه بیشتر کشورهای در حال توسعه به احداث یک یا چند منطقه آزاد مبادرت کرده اند که  هدف از ایجاد آنها فراهم کردن شرایط مناسب به منظور افزایش تولید و صدور کالاهای صنعتی از طریق جذب سرمایه‌های خارجی، ایجاد اشتغال، کسب درآمد ارزی، افزایش درآمد حاصل از توریسم، تأمین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز صنایع، برقراری پیوندهای صنعتی با داخل کشور، رشد رفاه اقتصادی و مادی مردم و در راس آنها حفظ منافع ملی است.

در این میان آذربایجان شرقی نیز با داشتن منطقه آزاد تجاری – صنعتی ارس جزو استان هایی است که از این فرصت بسیار ایده آل می تواند علاوه بر منافع اقتصادی، بهره های گران سنگ اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نیز کسب کند.

این منطقه به عنوان تنها منطقه آزاد خشک ایران در جذب سرمایه‌ گذاری های خارجی و ارتقای دیپلماسی عمومی کشور باید نقش آفرین باشد که متاسفانه تاکنون در این مسیر آنچنان که ظرفیت ها نشان می دهد، موفق عمل نشده است.

 ایجاد محیطی مساعد برای توسعه پایدار و مستمر صنعت گردشگری، اشتغالزایی‌ ( به ازای هر شغل مستقیم گاه تا هفت شغل غیر مستقیم ایجاد می‌شود)، ‌ افزایش جذابیت سرمایه گذاری منطقه، افزایش سطح و کیفیت خدمات، توسعه فناوری های حوزه سلامت، بهداشت و درمان از طریق مبادله اطلاعات و ایجاد روابط‌ متقابل بین دانشگاه ها و مراکز علمی داخلی و جهانی از جمله مزیت های مناطق آزاد کشور به ویژه منطقه ارس است.

مناطق آزاد ایران عمدتا” به منظور جذب گردشگران خارجی طراحی شده‌اند، اما ساختار و عملکرد آنها بینش دورن‌نگرانه و داخلی برنامه‌ریزی شده‌ است که چنین بینشی باید اساساً تغییر یابد و امکانات و ساختارهای جدیدی ایجاد شود تا بستر هایی برای جذب گردشگران خارجی آماده شود.

تطابق  استاندارد های مناطق آزاد کشور با استاندارد های جهانی، علاوه بر فراهم آوردن شرایط مناسب برای کسب درآمد های ارزی مطلوب، سبب ارتقای توانمندی های داخلی نیز خواهد شد که در این زمینه این مناطق  نقش بسیار مهمی در دوران حساس کنونی ایفا می‌کنند و برای اقتصاد کشور به عنوان پیشروان ورود به تجارت آزاد محسوب می‌شوند.

ظرفیت های موجود در مناطق آزاد می تواند در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی، تعامل با خارج از کشور را  سریع تر برقرار کند و  در این بین منطقه آزاد تجاری – صنعتی ارس باید بتواند از حداکثر اختیارات خود استفاده کرده و برای بهره مندی از این اختیارات و مقررات مصوب برخی موانع و مشکلات داخلی را  رفع کند.

منطقه آزاد ارس جزو بکرترین و استثنایی ترین مناطق آزاد کشور است که به لحاظ طبیعی، آثار و  اماکن دیدنی، جنگل های ارسباران، مناطق زیست بوم حفاظت شده و هم مرز بودن با کشورهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان و نزدیکی به ترکیه، دارای اهمیت و ارزش بسیار بالای گردشگری است که باید از چنین ظرفیتی برای توسعه اقتصادی منطقه بهره جست.

تاثیرپذیری گردشگری منطقه آزاد ارس از شیوع کرونا 

مدیر میراث فرهنگی منطقه آزاد ارس با بیان اینکه توجه به داشته های گردشگری این منطقه جزو اولویت ها و رئوس برنامه های کلان منطقه است، گفت: توجه به این موضوع طی سال های اخیر بیشتر شده است و آمار و ارقام نشان می دهد صنعت گردشگری منطقه روند رو به جلویی را طی می کند.

فاطمه منیری با اشاره به شیوع کرونا و تحت تاثیر قرار گرفتن صنعت گردشگری از این موضوع، اظهار داشت: متاسفانه این مقوله به شدت گردشگری منطقه را دچار چالش کرده است، اما ما در حد توان خود تلاش می کنیم صنعت گردشگری منطقه به صفر نرسد و برای رفاه حال توریست های داخلی و خارجی تا حد توان امکانات اولیه بهداشتی را مهیا کرده و نسبت به رعایت پروتکل های بهداشتی اقدام کرده ایم.

وی اظهار داشت: با بازگشایی مجدد اماکن توریستی و با هماهنگی انجمن‌های میراث فرهنگی، هتل‌داران و راهنمایان گردشگری جهت جلوگیری از شیوع ویروس کرونا وارد عمل شده و تلاش داریم امکانات لازم و کافی برای رفاه گردشگران را میها کنیم.

منیری اظهار داشت: به تمامی مراکز پذیرایی اعلام کرده‌ایم حتی المقدور ارائه خدمات به مسافران با رعایت تمام مسایل ایمنی و بهداشتی انجام بگیرد و با کسانی که بر خلاف مصوبات مقابله با کرونا اقدام ‌کنند، برخورد قانونی می‌شود.

وی ادامه داد: بر همین اساس به تمامی مراکز اقامتی و تأسیسات حوزه گردشگری ابلاغ شده است در سامانه جامع ثبت اطلاعات و آمار تأسیسات گردشگری ثبت نام کنند که  این امر در راستای حمایت دولت از خسارت تعطیلی این مراکز جهت مقابله با شیوع ویروس کرونا انجام می‌گیرد.

منیری با اشاره به این‌که تمامی مکان‌های گردشگری و تاریخی منطقه آزاد ارس در روزهای کرونایی به طور متناوب ضدعفونی و گندزدایی می‌شوند، افزود: تمامی برنامه‌های حوزه گردشگری منطقه آزاد ارس به بعد از پروسه ریشه کنی ویروس کرونا موکول شده است و امیدواریم که در آینده نزدیک همچون سال‌های قبل بتوانیم میزبان خوبی برای گردشگران ارس باشیم.

وی ابراز امیدواری کرد بعد از فروکش کردن وضعیت هشدار کنونی، دوباره منطقه آزاد ارس میزبان شایسته‌ای برای تمام هموطنان باشد.

راه اندازی کریدوری گردشگری حلال در منطقه آزاد ارس

معاون فرهنگی،اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد ارس نیز با بیان اینکه کریدور گردشگری ارس تا ایروان با محوریت گردشگری حلال راه اندازی می شود، هدف اصلی از این طرح را گرفتن سهم ایران از گردشگری منطقه اعلام کرد.

یوسف داداش زاده  گفت: معتقدیم که ما متخصص گردشگری نیستیم، پس باید تیم اجرا با تیم مشاور متفاوت باشد؛ همچنین ورود به صنعتی که بیشترین ارزش آفرینی را دارد، راحت نیست، بنابراین باید حواس مان باشد که در گردشگری دچار ساده انگاری نشویم.

وی اظهار داشت: خروجی کار در صنعت گردشگری این است که مستقیم خدمتی که به مشتری عرضه می شود با میزان رضایت او در ارتباط است تا بتواند مشتری بعدی را جذب کند.

داداش زاده با بیان اینکه از گردشگری ماجراجویانه فاصله داریم، ادامه داد: ما همه انواع گردشگری را نمی توانیم بالفعل کنیم، بنابراین از مشاوران خواستیم آنچه که در حوزه حاکمیتی قرار دارد را به ما اعلام کنند که بر این مبنا موضوع سرویس های بهداشتی، نمازخانه ها، پارک هایی مانند پارک کوهستان و درنا  به عهده ما گذاشته شد.

وی با بیان اینکه برای توسعه صنعت گردشگری ارس، آموزش جامعه محلی را در نظر گرفته ایم، گفت: چون کمترین اهمیت در کشور به بخش آموزش داده می شود و فعالان گردشگری هم علاقه ای به دوره های آموزشی ندارند، بنابراین در دوره لوسیزن که مسافر کمتر است، دوره های آموزشی رایگان را در هتل ها برگزار می کنیم.

داداش زاده با تاکید بر اینکه گردشگری ایرانی ترین کالای ایرانی است،گفت: باید از این صنعت حمایت زیادی کرد و نباید اجازه داد کسی درباره آن هر اظهار نظری کند، چون این صنعت کاملا پیچیده است و نباید هر برنامه ای را در آن اجرا کرد، زیرا این زنجیره ارزشمند در گردشگری باید به خوبی تکمیل شود.

وی با بیان اینکه اماکن تاریخی ارس تکمیل شده اند و ما خود را تحت فشار فضاهای احساسی قرار نمی دهیم، اظهار کرد: امسال روی طرح برندینگ ارس کار کردیم که مهمترین آن گردشگری ارس است.

داداش زاده عضویت ارس در شبکه های  جهانی مختلف از جمله سازمان جهانی گردشگری و شبکه شهرهای سالم را مورد اشاره قرار داد و گفت: این اتفاقات  در پی برنامه ریزی های سند توسعه ارس بود تا بتوانیم با محوریت جذب گردشگر خارجی از این منطقه پر پتانسیل استفاده کنیم.

وی از تهیه بسته مشترک ایران با نخجوان و ارمنستان با هدف توسعه صنعت گردشگری منطقه خبر داد و افزود: ارمنستان یکی از مقاصد گردشگری کشورهای حوزه خلیج فارس شده است، اما ایرادش این است که گردشگری در آنجا حلال نیست که به همین منظور کریدور گردشگری ارس تا ایروان را با محوریت گردشگری حلال راه می اندازیم تا سهم مان را از گردشگری ارس بگیریم.

داداش زاده اضافه کرد: بسته گردشگری مناطق آزاد ماکو و ارس نیز آماده شده است و  شاید تا سالها قبل این پتانسیل در گردشگری ارس کمتر بود و آثار تاریخی مرمت نشده بود، اما اکنون با وجود این که این کارها انجام شده، ولی بزرگترین مشکل گردشگری ما عدم معرفی جاذبه ها در مجامع بین المللی است که به همین دلیل خواستیم تا در شبکه جهانی گردشگری عضو شویم و اگر این معرفی انجام شود، قابلیت جذب گردشگر خارجی را داریم.

به گزارش ایرنا، برای رسیدن به هدفی چون تبدیل مناطق آزاد کشور به مناطق بین‌المللی شناخته‌شده گردشگری در زمینه‌های تاریخی و طبیعی باید راهبردهایی همچون مرمت و احیای آثار تاریخی، تأمین زیرساخت‌های موردنیاز و استفاده از ظرفیت‌ها و مشوق‌های قانونی جهت جذب سرمایه‌گذاری و تسهیل در ورود گردشگران خارجی در دستور کار متولیان امر و دستگاه‌های ذی‌ربط این مناطق قرار گیرد.

در پیش گرفتن اجرای سیاست‌های کلان چون آماده‌سازی زیرساخت‌های گردشگری، تبلیغات برای جذب گردشگر،  ایجاد مشوق‌های مالی برای سرمایه‌گذاران و جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی از طریق ایجاد تسهیل در فرآیندهای مربوطه برای رسیدن به اهداف راهبردی دیگر از جمله احداث هتل و هتل آپارتمان، مرمت و احیای کاروانسراها و آثار تاریخی، احداث کمپ‌های اقامت موقت در مناطق آزاد کشور به خصوص منطقه ازاد ارس بسیار ضروری است.

آغاز واگذاری آثار تاریخی ارس به بخش خصوصی

در همین ارتباط مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی نیز از شروع اقدامات مرمتی و واگذاری تعدادی از آثار تاریخی منطقه آزاد ارس به بخش خصوصی خبر داد و گفت: بر همین اساس اخیرا” مقدمات واگذاری مجموعه تاریخی کردشت واقع در بخش نوردوز منطقه آزاد ارس به بخش خصوصی صورت گرفت.

احمد حمزه زاده افزود: صندوق احیاء به عنوان متصدی واگذاری ابنیه تاریخی به بخش غیردولتی است و در همین راستا در نشستی که با معاون فرهنگی گردشگری و اجتماعی منطقه آزاد ارس و سایر مدیران داشتیم، مقرر شد مجموعه تاریخی کردشت به بخش خصوصی واگذار شود و امیدواریم بتوانیم گام های موثری در واگذاری این بنا به بخش غیردولتی برداریم.

وی منطقه آزاد ارس را متمایز از سایر مناطق آزاد کشور عنوان و اضافه کرد: احترام به ادیان و مذاهب مختلف و همسایگان مرزی با رعایت حفظ حدود و اقتدار ملی در ارس به وفور مشاهده می شود که این یکی از قابلیت ها و شاخص های ویژه ارس است که متمایز با تمام مناطق  کشور می باشد.

حمزه زاده با تاکید بر اینکه احیای آثار فرهنگی تاریخی پلی برای انتقال ارزش های تاریخی و پایدار به آینده است، عنوان کرد: به رغم تمام محدودیت های مالی، آثار تاریخی ارزشمند متعلق به همه ادیان به بهترین وجه در منطقه آزاد ارس مرمت و نگهداری شده است تا به عنوان یک دستاورد برای همه دوره ها و گردشکران عرضه شود.

مطقه آزاد ارس با ۷۰هزار هکتار وسعت به مرکزیت جلفا در ۱۳۰ کیلومتری شمال غرب تبریز واقع شده و با جمهوری های ارمنستان، آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان مرز مشترک دارد./ایرنا