پنجشنبه, ۶ آذر ۱۴۰۴ / ۲۰:۵۶:۱۳
شیوع ویروس کرونا در کشور فعالیت بسیاری از صنوف را تحت تاثیر قرار داد و نوسان قیمتی در بازارهای مختلف ایجاد کرد، از پراید ۹۰ میلیونی گرفته تا خانه‌های میلیاردی و گران‌تر شدن سفره خانوارها.
به گزارش آذر صبح، ایسنا نوشت: گرانی‌های کاذب کالاهای اساسی با شیوع کرونا، تنها در بازار محصولات لبنی، حبوبات، گوشت و مرغ خلاصه نشده و حتی در بازار تنقلات نیز به چشم می‌خورد؛ همچنین بازار گوشت قرمز و مرغ نیز با گرانی‌ها دست و پنجه نرم می‌کند، به طوری‌که تقاضا برای خرید به طور چشمگیری کاهش یافته و این مواد غذایی به تدریج از سفره اقشار کم درآمد جامعه حذف میشود.
این روزها علاوه بر شیوع کرونا و ورود آسیب‌های ناشی آن به بسیاری از کسب و کارها، گرانی افسار گسیخته و آشفته بازار کالا نیز به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های شهروندان تبدیل شده و اقشار ضعیف و حتی متوسط جامعه در این شرایط بحرانی با سیر صعودی قیمتها، ایام سختی را پشت سر می‌گذرانند.
در این خصوص گذرمان را به بازار تبریز انداختیم تا از نزدیک از وضعیت قیمت اجناس و کالاها باخبر شویم.
قیمت‌هایی که در بازار تبریز بر روی میوه‌ها، کالاهای اساسی، گوشت قرمز، مرغ و… زده شده، در مقایسه با قدرت خرید کارگران سوالاتی را در ذهن ایجاد می‌کند، مگر حقوق یک کارگر ساده چه قدر است که بتواند از میوه‌های تابستان به خانه‌اش ببرد و کالاهای اساسی روزانه خود و خانواده‌اش را تامین کند؟
خانم خشنودی یکی از شهروندان تبریزی است که نگاهی به محصولات عرضه شده کرده و با ابراز تاسف از پایین بودن قدرت خرید مردم، به خبرنگار ایسنا می گوید: متاسفانه ثباتی در قیمتها وجود نداشته و هر لحظه قیمتها تغییر پیدا می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: قیمت کالاهای اساسی به کنار، حتی پیش از شیوع کرونا نوشابه را به مبلغ ۴۵۰۰ تومان خریداری می‌کردیم که الان قیمت آن به هفت هزار تومان رسیده است؛ البته جالب اینجاست که از کیفیت تمامی کالاهایی که قیمتشان روز به روز زیادتر میشود نیز کاسته میشود.
بازار توسط دلالان اداره میشود
یکی دیگر از شهروندان تبریزی نیز در این خصوص به ایسنا می‌گوید: شرایط به گونه‌ای است که احساس میشود بازار دست دلالان بوده و سازمان‌های مرتبط که مسئول نظارت بر قیمتها هستند، به صورت فرمالیته فعالیت می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: گاه گرانی کالاهای اساسی را هم به تحریم‌ها ربط می‌دهند، مگر گوشت، مرغ و میوه‌های تابستانی تولید داخل نیستند؟ در وضعیتی قرار داریم که حقوق یک بازنشسته تامین اجتماعی با وجود صرفه جویی، به سختی کفاف هزینه‌های اصلی یک ماه را می‌دهد.
وی با بیان این‌که قشر متوسط نیز در این شرایط در زمره اقشار ضعیف جامعه قرار می‌گیرند، می‌افزاید: معلوم نیست سایر اقشار ضعیف جامعه همانند دستفروشان که با شیوع کرونا ویروس کسب و کارهایشان آسیب دیده و حتی بیکار شده‌اند، چگونه در این روزها امرار معاش می‌کنند. این موضوع آسیب‌های اجتماعی زیادی را نیز به دنبال خواهد داشت.
یک بانوی سرپرست خانوار نیز که به همراه دو فرزند خود در حال و گشت و گزار در بازار است، درباره وضعیت بازار و گرانی کالاهای اساسی می‌گوید: من بیمار دیابتی هستم و ضمن تامین مایحتاج زندگی و اجاره بها، هزینه داروهایم را نیز می‌دهم، نمی‌دانم به فکر تامین هزینه‌های دارو و درمان باشم یا اجاره بها و قیمت مواد غذایی که هر روز در حال افزایش است؟
وی ادامه می‌دهد: جایگاه نظارت کجاست؟ در این میان زنان بی سرپرست و کم درآمد چیکار کنند؟ نمی‌دانم چطور باید صدای خود را به گوش مسئولان برسانم، عاجزانه تمنا دارم مسئولان به این مسئله ورود کنند.
آقای صالحی یکی از اصناف تبریز در گفت‌وگو با ایسنا، می‌گوید: با شیوع ویروس کرونا، بسیاری از اقشار جامعه متضرر شده و در شرایط فعلی نیز همچنان خرید و فروش بسیار کم و در حد صفر است و در هر صنف شاهد بیکار شدن نیمی از کارگران هستیم، دولت تاکنون هیچگونه حمایت خاصی انجام نداده و فاصله زیادی بین وعده و تحقق آن وجود دارد.
وی تشریح می‌کند: گرانی‌ها بی‌سابقه بوده و انصاف نیست که هر روز به هر دلیل و بهانه‌ای قیمتها را افزایش دهند.
گرانی کالاهای اساسی تنها به دلیل کرونا نیست
«محمد کلامی»، استاد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی در این رابطه در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که مشکلات و شوک‌های اقتصادی یک دفعه رخ نمی‌دهد و عوامل متعددی روی آن تاثیر گذار است، اظهار می‌کند: عامل افزایش قیمت کالاهای اساسی تنها به دلیل کرونا نیست، بلکه عوامل مختلفی دست در دست هم داده و منجر به گرانی شده است.
وی ادامه می‌دهد: اولین عامل در گرانی اقلام اساسی بعد از شیوع کرونا ویروس، به وجود آمدن مشکلاتی در حوزه تجارت بین الملل به دلیل تحریم‌ها و مسائل بهداشتی بود؛ به طوری‌که چرخه تامین مواد اولیه و صادرات مواد تولیدی با مشکلاتی مواجه شده و این امر منجر به افزایش هزینه تمام شده و قیمت محصولات شده است.
وی می‌افزاید: از سویی به دلیل بستن مرزها و محدود شدن صادرات کالاها، بسیاری از واحدهای تولیدی، نیمه تعطیل و تعطیل شده و نتوانستند کالاهای خود را صادر کنند؛ بنابراین زمانی که در بازار عرضه کم شود، قیمت با فرض تقاضای ثابت افزایش می‌یابد.
افزایش سود در بازار سرمایه یکی از عوامل گرانی
کلامی با بیان این‌که افزایش نقدینگی در جامعه نیز از جمله عوامل تاثیر گذار در افزایش قیمت کالاهای اساسی است، تشریح می‌کند: وقتی یک تورم بزرگ را در کشور تجربه می‌کنیم، مردم پول‌های خود را برای حفظ ارزش در بازارهای ارز، مسکن، طلا و در بازار بورس سرمایه گذاری کرده و این بازارها نیز دچار صعود قیمتی بسیار زیادی می‌شوند، از این رو قیمت در سایر بازارها نیز افزایش می‌یابد؛ به عنوان مثال وقتی سهامی را خریداری می‌کنیم و قیمت آن افزایش می یابد به دلیل سود آن احساس خوشایندی داریم، در حالی‌که از تبعات آن در سایر بازارها بی‌خبر هستیم.
وی بیان می‌کند: صعود غیر واقعی در بازارهای بورس، مسکن، ارز و طلا به دلیل وجود نقدینگی سرگردان و هجوم مردم، باعث شد تا در تمامی بازارها به خصوص کالاهای اساسی نیز افزایش قیمت را تجربه کنیم.
وی با بیان این‌که سردرگمی آینده اقتصاد ایران عامل دیگر افزایش قیمت در بازار کالاهای اساسی است، می‌گوید: نمی‌دانیم این ویروس چه زمانی ریشه کن شده و اقتصاد به حالت عادی برمی‌گردد؛ در نتیجه زمانی که کار اقتصادی انجام می‌دهیم، سعی می کنیم که بخشی از کالاهای خود را به بازار عرضه نکنیم، چراکه از آینده آن هیچ خبری نداریم.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان می‌کند: متاسفانه اقتصاد ما یک اقتصاد نیمه وابسته بوده و هنوز متوجه ظرفیت‌های داخلی نیستیم؛ این موضوع باعث میشود تا با کوچکترین تکانه‌ها در عرصه بین الملل، اقتصاد ما نیز تکان بخورد.
وی با بیان این‌که متاسفانه بر روی قابلیت‌های درونی اقتصاد داخلی متمرکز نشدیم، ادامه می‌دهد: در صورتی‌که در سنوات گذشته بر روی صنایع دامپروری سرمایه گذاری می‌کردیم، امروز با افزایش قیمت در بازار گوشت و مرغ مواجه نمی‌شدیم.
استاد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی بیان می‌کند: تحریم تنها برای برخی بازارها همانند بازار لوازم خانگی و … تاثیر گذار است، ولی زمانی که بخشی از جامعه حتی پول توجیبی خود را در بازار بورس سرمایه گذاری می‌کنند، قطعا آسیب‌هایی را به اقتصاد خواهد زد.
وی با بیان این‌که روش قیمت گذاری راهکار مناسب و موفقی نبوه و بعد از مدتی شاهد افزایش قیمت در بازارها می‌شویم، تشریح می‌کند: برای ایجاد تناسب قیمتها در بازار باید از تولید حمایت کنیم، نه از تولیدکنندگان؛ چراکه دلارهای ارزان قیمت در اختیار تولیدکنندگان قرار گرفته و با فروش آن به سودهای کلان می‌رسند.
اقتصادمان را باید در شرایط کرونایی سازماندهی دهی و باز سازماندهی کنیم
کلامی خاطرنشان می‌کند: از جمله راهکارهای کنترل و ساماندهی قیمتها در بازار در بلند مدت حمایت از تولید است تا کالاهای با کیفیت بالا و قیمت‌های پایین روانه بازار شود ولی در کوتاه مدت دولت باید از مشاغل آسیب دیده از کرونا حمایت‌های لازم را انجام دهد.
