شهیده‌های آذربایجان‌شرقی سند مظلومیت زنان دفاع‌مقدس

بزرگنمایی تصویر

آذر صبح/ سمیه گل محمدی؛ سال ها پیش در همین روزها بود که رژیم بعثی عراق با همکاری کشورهای استکباری با خیال خام تسلط بر ایران به مرزهای کشورمان تجاوز کردند و این، شروع برهه ای تاریخی در کشورمان شد، دوره ای که حالا بعد از دهه‌ها هر سال سالگردش را گرامی میداریم.

همیشه نام مردان در دوران جنگ هشت ساله دفاع مقدس پررنگ تر بوده و بر سر زبان ها جاری ، اما بانوان که در پشت جبهه و حتی در مناطق عملیاتی نقش والایی داشتند هیچ گاه نامی از آنها برده نشده است.

علاوه بر اینکه زنان بسیاری در دوران جنگ هشت ساله دفاع مقدس و بمب باران شیمیایی مظلومانه جان خود را از دست داده و شهید شده اند بانوان بیشماری نیز در پشت جبهه ها مردان و فرزندان خویش را در حماسه آفرینی های جبهه های جنگ و دفاع از تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران تشویق می کردند و کانون‌ گرم‌ خانواده همواره برای امر دفاع با سلامت فکری کامل مهیا کرده و در کمک به پشتیبانی در جنگ‌ نقش مهمی داشتند.

آذربایجان شرقی ۲۶۷ زن شهیده که از این تعداد۳۸  نفر شهیده دبیرستان زینبیه و دبستان ثارالله میانه، یک شهیده در حرم رضوی و یک شهیده امر به معروف دارد، با وجود گذشت ۴۰ سال هاز دوران دفاع مقدس همچنان نام هیچکدام از این شهدای والامقام دیده نمی شود.

در این گزارش سعی کردیم هم یادی از بانوان ایثارگر، رزمنده و شهیده بکنیم و هم به زحمات آنان در دوران جنگ هشت ساله دفاع مقدس اشاره ای هرچند کوتاه داشته باشیم…

نقش زنان در دوران دفاع مقدس از دیدگاه یک بانوی رزمنده

صدیقه صارمی، یکی از زنان رزمنده تبریزی که به عنوان امدادگر و پرستار در عملیات های مختلف هشت سال دفاع مقدس حضور فعالی داشته است، نقش زنان در هشت سال دفاع مقدس را بسیار مهم و تاثیرگذار خوانده و ادامه می دهد: مهم ترین تاثیرگذاری زنان در دفاع مقدس نقش پشتیبانی آنها از جبهه های جنوب بود.

او بیان می کند: زنان از چنان روحیه ای در آن دوران برخوردار بودند که شوهران و فرزندان خود را به جبهه ها اعزام می کردند و خودشان نیز تا آخرین لحظات برای حمایت و پشتیبانی از جبهه ها حضور فعال داشتند.

این بانوی رزمنده در دوران هشت سال دفاع مقدس می گوید: با شروع جنگ، زنان در صحنه رزم، امدادرسانی و مداوای مجروحان حاضر شده و حتی علاوه بر دوره های آموزشی امداد و نجات دوره های آموزش نظامی را نیز سپری می کردند تا بتوانند از خودشان در مقابل دشمن بعثی دفاع کنند.

مریم جلیلی، مدیر امور بانوان اداره ‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس آذربایجان شرقی در خصوص نقش بانوان در دوران دفاع مقدس اظهار می کند: زنان در دوران دفاع مقدس به راستی که خاطره  و یاد مجاهدات و از خودگذشتگی های زنان صدر اسلام را تداعی کردند.

وی با بیان اینکه  نقشی که مادران و همسران رزمندگان ایفا کردند بسیار پراهمیت بود، ادامه می دهد:در دوران شکوهمند انقلاب اسلامی و پس از آن در دوران دفاع مقدس زنان در کنار مردان احساس تکلیف کرده و گام های بسیار موثری برداشته که هم اکنون نیز شاهد ادامه رشادت ها و فداکاری های آنها هستیم.

جلیلی بیان می کند:رهبر فرزانه و حکیم انقلاب اسلامی نیز نیمی از افتخارات دوران دفاع  مقدس را مربوط به زنان کشور می دانند و رکن اساسی و محور اصلی ایستادگی و مقاومت خانواده های شهدا و ایثارگران را بانوان اعم از همسران و مادران معرفی می کنند.

حضور ۲۰ رزمنده زن در دوران دفاع مقدس از تبریز

صارمی در رابطه با حضور زنان رزمنده از استان آذربایجان شرقی می گوید: ۲۰ رزمنده زن در دوران دفاع مقدس از تبریز به جبهه آمده بودند، من در اهواز بودم و داشتیم به بیمارستان مجروح می بردیم در خیابان روبه رو که سالن را آسایشگاه کرده بودند رزمنده های تبریزی را دیدم.

او اظهار می کند: صفیه مختاری ، سیمین صادقیان، مهتاب اسلامی ، خانوم لشکری ، خانم اعظم دانشی و … از جمله رزمندگان زن تبریزی که نامشان در خاطرم هست، که در آسایشگاه ملاقاتشان کردم.

این رزمنده دفاع مقدسی با بیان اینکه  نزدیک به ۲ هزار نفر در آن دوران شهیده داشتیم که خیل عظیم آنها را امدادگران و کادر درمان تشکیل می دادند، ابراز می کند:از تعداد زنانی که در دوران دفاع مقدس از آذربایجان شرقی به منطقه اعزام شده بودند شهیده نداشتیم.

آذربایجان شرقی۲۶۷ زن شهیده دارد

مدیر امور بانوان اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس آذربایجان شرقی در خصوص آمار شهیده ها می گوید: بانوان استان ما نیز مانند سایر زنان در کشور با احساس تکلیف با وجود بعد مسافت میدان جنگ با این استان به صورت داوطلبانه به مناطق جنوب و غرب کشور رفته و به عنوان امدادگر و رزمنده در کنار رزمندگان فعالیت می کردند.

او ادامه می دهد: رزمندگان زن که تاکنون اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مفتخربه ثبت و ضبط خاطرات آنها شده است ۵۸ امداد گرو رزمنده زن بوده است.

جلیلی اظهار می کند:آذربایجان شرقی با ۲۶۷ زن شهیده که از این تعداد۳۸  نفر شهیده دبیرستان زینبیه و دبستان ثارالله میانه، یک شهیده در حرم رضوی و یک شهیده امر به معروف دارد که نیاز به یک حرکت جدی در خصوص زنده نگه داشتن نام شهدای زن داریم.

حتی یک خیابان به نام شهیده زن در تبریز نداریم

صدیقه صارمی می گوید: جای سوال است که چرا حتی یک خیابان به نام شهیده زن در تبریز نداریم؛ دیدگاه مسئولان شهری باید نسبت به این موضوع اصلاح شود، شهرداری می تواند به جای استفاده ازالفاظ  نامناسب از اسم شهیده های زن بر روی یک کوی یا خیابان استفاده کنند.

صارمی معتقد است: اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان با همکاری شهرداری و امور بانوان استانداری باید برای دیده شدن اسامی شهیده ها مسئول  نسبت به معرفی اقداماتی ترتیب دهند.

مدیر امور بانوان اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس آذربایجان شرقی نیز در این باره می گوید:طرح انتخاب نام خیابان و المان از زنان ایثارگر به صورت پیشنهادی به شهرداری نیز در دست اقدام است.

*

با وجود اینکه به نظر می رسد در ادبیات دفاع مقدس به نقش زنان در جنگ تحمیلی کم لطفی شده است ، اما برخی حرکت های اخیر همچون انتشار کتاب، مطالبه در این حوزه و … نسبت به احیای جایگاه زن در دوران دفاع مقدس کمک می کند.