شنبه, ۱۵ آذر ۱۴۰۴ / ۱۰:۲۸:۳۶
یک روانشناس بالینی گفت: بهداشت روان یا سلامت روان به معنی سلامت هیجانی و روانشناختی است، به شکلی که فرد بتواند از تفکر و تواناییهای خود استفاده کرده، در جامعه عملکرد داشته و نیازهای معمول زندگی روزمره را برآورده کند.
به گزارش آذر صبح، ابوالفضل محمدیان در گفتوگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه پیشگیری از پیدایش بیماریهای روانی و سالم کردن محیط روانی از نیازهای اولیه تامین بهداشت روانی محسوب میشود، گفت: فردی که میتواند به فشارهای معمول زندگی روزمره غلبه کرده و یک زندگی مستقل داشته باشد را میتوان به عنوان یک فرد دارای سلامت روان معرفی کرد.
وی با اشاره به اینکه یکی از راههای بهبود سلامت روان، داشتن حال خوب است، افزود: شاید نتوانیم به راحتی تعریف دقیقی از حال خوب بیان کنیم، چراکه ما به تعداد تک تک انسانها میتوانیم تعاریف جداگانهای از “حال خوب” را بیان کنیم؛ برخی ممکن است حال خوب زندگی را رسیدن به موفقیت تحصیلی تعریف کنند و برخی دیگر حس و حال خوب را در رشد و پرورش فردی خودش بدانند؛ افرادی هم ممکن است حال خوب را در رفع مشکل دیگران، مطالعه، قرار گرفتن در مکانی و یا زمان خاصی و… ببینند.
محمدیان با بیان اینکه افرادی که بیشتر اوقات حال خوبی دارند معمولاً چند صفت و ویژگی را در خودشان نهادینه کردهاند، به همین جهت به طور خودکار این صفات موجب خوب شدن حال آنها می شود، گفت: حس خوب داشتن بستگی به صفاتی دارد که در ادامه به برخی از آنها را اشاره خواهیم کرد و افراد میتوانند با افزایش و ملکه کردن این صفات، حس خوب بودن را در خود افزایش دهند.
ویژگی افرادی که حال دلشان خوب است
وی با بیان اینکه افرادی که حال دلشان خوب است، معمولا افرادی خوش بین، با اعتماد به نفس، خیر خواه، صادق و درستکار، تاثیر گذار، انعطاف پذیر و شوخ طبع بوده و همچنین دیگران را دوست دارند، افزود: اگر برای کسب این صفات و ویژگی های عالی در وجودمان تلاش کنیم، قطعا داشتن حس خوب را در وجود خود به نحوی تضمین میکنیم.
وی با تاکید بر اینکه افرادی که همیشه حال خوبی دارند، خوش بین بوده و انعطاف پذیری بیشتری دارند، ادامه داد: البته باید مدنظر قرار دهیم، هر زمانی که شیء با ارزشی را دیدیم باید مطمئن باشیم که نمونه تقلبی آن هم وجود دارد و این مسئله بسیار طبیعی است، چراکه چیزهای با ارزش خواهان بسیاری دارند و همین امر باعث به وجود آمدن نوع تقلبی آنها میشود.
این روانشناس بالینی اضافه کرد: پس باید دنبال نسخههای اصل حال خوب برویم و فریب نسخههای تقلبی آن را نخوریم. لذتهای زودگذر ناشی از دوری خدای مهربان، شکستن دل دیگران، تمسخر، رسیدن به ثروت و شهرت از هر راه نامشروعی و… نمونه خوبی برای حال خوب تقلبی و زودگذر است.
وی با بیان اینکه افراد باید تمام تلاش خود را بکنند تا حال خوب داشته باشند، اما نه به هر قیمتی، اظهار کرد: حال بد، نتیجه یک سری از تغییرها و اتفاقاتی است که در زندگی ما رخ میدهد؛ ما باید برای غلبه بر آن نیز کارهایی را انجام دهیم و در واقع برای رسیدن به حس خوب باید برنامه داشته باشیم.
تکنیکهایی برای داشتن حال خوب
وی با اشاره به اینکه تکنیکهای بسیاری برای داشتن حال خوب وجود دارد تا بتوانیم در اکثر اوقات حال درجه یک را به خودمان و دیگران هدیه کنیم، گفت: دوری از برخی افراد یکی همین تکنیکها است، چراکه حال خوب ما را فقط افرادی میتوانند خراب کنند که ما در ذهن خودمان به آنها درجه و قدرت دادهایم و اهمیت بالایی برایمان پیدا کردهاند؛ یعنی افرادی که برای ما ارزشمند بوده و حسن خوب ما با کارهای اشتباه و دور از انتظار آنها خراب میشود، پس تا جایی که میتوانیم نباید به کسی آن قدر قدرت دهیم که بتواند حال خوب ما را خراب کند.
محمدیان با اشاره به اینکه داشتن انتظار زیاد از هر فردی موجب ناراحتی و بد شدن حالمان میشود، افزود: یکی از راههای داشتن حال خوب، نداشتن انتظار بیش از حد از دیگران است.
وی به تاثیر محیط در حال خوب نیز اشاره کرد و گفت: علاوه بر اطرافیانی که ممکن است حال ما را خوب یا بد بکنند، محیطها و پیرامون ما نیز از همین ویژگی برخوردار هستند، از این رو تا میتوانیم باید اطرافمان را از چیزها و افرادی پر کنیم که حال خودشان خوب است و میتوانند حال ما را هم خوب کنند. این موارد میتواند شامل دوستان و یا کتابها و نوشتههایی که دوستشان داریم، باشد.
شاد کردن دیگران و ورزش، راهی برای داشتن حال خوب
وی با اشاره به اینکه باید به خاطر حال خوب خودمان، حال دیگران را هم خوب کنیم، اظهار کرد: قانونی در جهان هستی وجود دارد و بر اساس آن هر عملی که در این طبیعت انجام میدهیم، به نوعی بازتاب آن به خودمان بر میگردد؛ از اینرو با خوب کردن حال دیگران به همان اندازه حال ما نیز خوب میشود. همچنین بالعکس این موضوع نیز صادق است.
این روانشناس بالینی با بیان اینکه برای داشتن حال خوب باید مهارت “نه گفتن” را آموخت، ادامه داد: در بسیاری از اوقات ما به این دلیل که نمیتوانیم به خواستههای غیر معقول و غیر ضروری دیگران نه بگوییم، شروع به خود خوری میکنیم. زمانی که ما بتوانیم به این درخواستهای غیرمعقول به راحتی “نه” بگوییم، عزت نفسمان بالا میرود و این بالا رفتن عزت نفس حس ارزشمندی و حال خوب را تقویت میکند.
وی، ورزش کردن را راهکار دیگر داشتن حال خوب عنوان کرد و گفت: ورزش کردن، علاوه بر افزایش طول عمر و سلامتی، حس نشاط و سرزندگی را ایجاد میکند. قرار نیست حتماً عضو مجموعه ورزشی بشوید و به صورت حرفهای تمرین کنید، بلکه با پیاده روی کردن این حس را ایجاد کنید. حتماً نیاز نیست ورزشهای پر هزینه انجام داد و حتی لباس ورزشی داشت، همین که شروع کنید به ورزش کردن و تحرک داشته باشید، نشاط و سر زندگی ایجاد میشود.
تهیه چک لیست حال خوب
وی با اشاره به اینکه افراد، چک لیست “حال خوب” داشته باشند، افزود: برای هر هدفی که در زندگی برای خودمان داریم یا هر آرزویی را که متصوّر میشویم، قطعاً نیاز به تلاش و حرکت کردن به سمت آن ها داریم؛ پس باید برای حال خوب نیز برنامه داشته باشیم که یکی از راهکارهای عالی برای رسیدن به حال خوب، تهیه چک لیست است.
محمدیان افزود: برای تهیه چک لیست، سعی کنید تمام چیزها، افراد، مکان و زمانهایی که حال شما را خوب میکند(مثل مطالعه، ورزش، ملاقات دوستان و…) بنویسید؛ این چک لیست کمک میکند تا به محض اینکه ذرهای از حال شما کاسته شد، به آن مراجعه کرده و دوباره خودتان را شارژ کنید. برای شروع این کار (به علّت ساخته نشدن مسیر عصبی آن) شاید کمی سخت باشد، اما با انجام مداوم این مهارت، حال خوب را بیشتر در زندگی احساس خواهیم کرد.
باید انتظارات به جا داشته باشیم
وی با تاکید بر اینکه باید انتظارات به جا داشته باشیم، افزود: گاه حال ما بد میشود تنها به این دلیل که نتوانستهایم آن گونه که میخواستیم باشیم و استانداردهایی را برای خودمان وضع کردهایم که از توان ما خارج است؛ در این حالت، اعتماد به نفس هم کاهش مییابد. پس باید به این نکته توجه داشته باشیم که انتظارات درست و صحیحی از خودمان داشته باشیم.
وی با بیان اینکه انتظارات بیش از حد، این باور را در ما ایجاد میکند که ضعیف هستیم و توانایی انجام کارها را به شکل درست و صحیح نداریم، اضافه کرد: این باور باعث میشود که در میانه راه، هدف را رها کنیم؛ البته شکی نیست که با تلاش میتوان به هر موقعیتی رسید و هر کاری را انجام داد، اما در ابتدای راه نباید انتظارات را خیلی بالا گرفت.
این روانشناس بالینی با تاکید بر اینکه اجبار کردن و مجبور بودن دو کلمهای است که انسان ذاتاً نسبت به آنها حس خوبی ندارد، گفت: بایدها و نبایدهای زندگی و محدود بودن انرژی را از افراد میگیرد. باید توجه داشت که ما انسانیم و حق انتخاب داریم و در اکثر موارد تصمیم گیرنده خود ما هستیم؛ پس در موقعیتهایی که خودمان تصمیم گیرنده هستیم، باید از کارهایی که انرژی ما را کاهش میدهد و از انجام آنها هیچ لذتی نمیبریم، دوری کنیم.
وی در ادامه افزود: یکی دیگر از کارهایی که حال ما را بد میکند، مقایسه دائمی و اشتباه خودمان با دیگران است؛ به هیچ عنوان نباید خود را با دیگران مقایسه کنیم، چراکه هیچ کسی شرایط زندگی یکسانی ندارد. زمانی مقایسه کردن صحیح است که هر دو فرد در شرایط کاملا یکسان چه از لحاظ استعداد، امکانات و… باشند.
وی با توصیه به اینکه برای داشتن حال خوب، به اتفاقات خوب گذشته فکر کنید، اظهار کرد: در واقع صحبت کردن یا فکر کردن درباره لذتهای گذشته حس و حال امروز هر فردی را بهبود میبخشد، بنابراین از این تکنیک فوق العاده غافل نشوید و زمانی که احساس کردید حالتان خوب نیست، به خاطرات خوب گذشته سفر کنید و حال امروزتان را خوب کنید.
محمدیان با تاکید بر اینکه همیشه توجه داشته باشید که ما انسان هستیم و تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی و انسانی قرار میگیریم، گفت: یعنی هر چند تمام تلاشمان را بگذاریم که حال خوبمان گرفته نشود، ولی شاید در موقعیتی، دیگر دست خودمان نباشد و عاملی، چیزی یا کسی آن را از بین ببرد؛ البته با انجام راهکارهای ارائه شده، این عوامل نیز به حداقل خود میرسد.
