بزرگترین و قدیمی‌ترین کتابخانه‌های کشور در تبریز قرار دارند

به گزارش آذر صبح، شهرام خدایی روز پنجشنبه در نشست خبری که بمناسبت فرارسیدن هفته کتاب در محل کتابخانه‌ی مرکزی تبریز برگزار شد، اظهار کرد: رشد و ارتقاء فرهنگی یک جامعه شاخص های مختلفی دارد و یکی از شاخص های مهم و ارزشمند، بحث کتاب و مکتوبات اندیشه‌ی بشری است و طبعا جامعه و کشوری که از نظر این شاخص پیشرفت نداشته باشد، جزو جوامع مترقی محسوب نمی‌شود.

وی با بیان اینکه کتاب محصول مکتوب اندیشه‌ی بشری است، افزود: انسان برای ماندگاری اندیشه‌ی خود باید افکارش را در قالب کتاب معرفی کند چون که تمامی چیزهای دیگر تغییر می‌کنند ولی این کتاب است که پایدار و ماندگار می‌ماند.

وی اضافه کرد: با وجود رشد سرسام آور فضای مجازی، همچنان چاپ و نشر کتاب انجام می‌شود و با وجود اینکه روزانه هزاران سطور در فضای مجازی بین انسان ها رد وبدل ‌می‌شود، هیچ کدام جایگاه کتاب را ندارد ودر کشورهای پیشرفته فرهنگی نیز این موضوع همچنان در حال رشد و پیشرفت است.

مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در ادامه با اشاره به اینکه حدود سه میلیون جلد کتاب در کتابخانه های استان وجود دارد، خاطرنشان کرد: این آمار نسبت به سال ۹۵ که تقریبا ۲/۵ میلیون جلد بود، رشد خوبی داشته و تلاش می‌کنیم این مقدار را تا پایان سال جاری به سه میلیون و صد هزار جلد برسانیم. هرچند آرزوی ما این است که بتوانیم تعداد کتاب های کتابخانه های عمومی استان را به عددچهار میلیون جلد برسانیم تا تقریبا به ازای هر هم استانی یک جلد کتاب وجود داشته باشد.

وی در خصوص فعالیت کتابخانه های عمومی استان در ایام کرونایی نیز عنوان کرد: همانطور که مستحضر هستید، کتابخانه ها به طور طبیعی به لحاظ حضور افراد زیاد محل تجمع محسوب می شود و باتوجه به شیوع ویروس کرونا از اسفند ۹۸ماه سال  توصیه شد که تمهیداتی صورت پذیرد تا از تجمعات زیاد در کتابخانه ها جلوگیری شود و به همین علت مدتی کتابخانه ها با ظرفیت ۵۰ درصدی فعالیت کردند اما با توجه به گسترش ویروس کرونا ناچار به محدود کردن خدمات خود شدیم.

وی ادامه داد: در حال حاضر در ۱۵۰ صفحه‌ی فضای مجازی فعالیت داریم و همکاران ما در کتابخانه های استان در این صفحات به معرفی کتاب، برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی، چکیده نگاری کتاب ها و… می پردازند و این صفحات فضای مجازی هر روز به روزرسانی شده و مطالب جدید ارائه می‌شود و با توجه به اینکه هدف نهایی ما معرفی و تزریق کتاب به جامعه است، چه بسا افراد با خواندن خلاصه‌ی کتاب ها ترغیب و تشویق به خریدن کتاب شوند.

خدایی در رابطه با بحث اهدای کتاب توسط مردم و خیّرین به کتابخانه های استان نیز گفت: یکی از افتخارات شهر تبریز موضوع اهداء کتاب در این شهر است و از دیرباز این کار خیر در حال انجام است و به همین علت طرح «اهدای کتاب،  اهدای دانایی» را برگزار و از امام جمعه محترم شهرمان درخواست کردیم بحث اهدا کتاب را بعنوان یک فرهنگ دینی مطرح کنند و ایشان نیز چندین بار از تریبون نماز جمعه اعلام و تاکید کردند که حتی یک جلد کتاب نیز وقف شود تا همه استفاده کنند.

وی ضمن قدردانی از حجت الاسلام و المسلمین آل هاشم در اهدای کتاب به کتابخانه های استان، اظهار کرد: شاید در بین ائمه جمعه کشور امام جمعه شهر ما تنها فردی باشند که حدود ۱۶۲۳ جلد کتاب به ارزش روی جلدی تقریبا ۸۰ میلیون تومان به کتابخانه های استان اهدا کردند و اکنون این کتاب ها در مخزن کتابخانه ملی تبریز قابل دسترس همه است، در حال حاضر کل کتابهایی اهدایی در استان حدود ۲۰ هزار جلد است.

وی در خصوص رتبه بندی استان ها در حوزه‌ی کتابخانه گفت: به غیر از استان تهران که تنوع و گستردگی فراوانی دارد، آذربایجان شرقی در حوزه‌ی کتابخانه در کنار استانهای خراسان رضوی، فارس، خوزستان و اصفهان جزو ۵ استان ممتاز کشور محسوب می‌شود اما به لحاظ قدمت تاریخی و همچنین مساحت زیربنایی استان ما در رتبه‌ی نخست قرار داد به طوریکه کتابخانه تربیت به عنوان قدیمی ترین کتابخانه و همین کتابخانه ملی تبریز با مساحتی بالغ بر ۱۴ هزار متر مربع بعنوان بزرگترین کتابخانه ایران محسوب می‌شوند. البته بحث کتابخانه ملی ایران در تهران و کتابخانه آستان قدس رضوی کاملا جدا است چون این دو کتابخانه درواقع یک سازمان کستقل محسوب می‌شوند.

مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در رابطه با میزان سرانه‌ی مطالعه کتاب نیز گفت: سرانه‌ی مطالعه هر سال توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نمایشگاه کتاب اعلام می‌شود و براین اساس طبق آخرین آمار که در نمایشگاه سال گذشته اعلام شد، سرانه‌ی مطالعه در کشورما ۲۳ دقیقه در طول شبانه‌روز است که البته با وجود رشد چند درصدی نسبت به سالهای گذشته، آمار خوبی به حساب نمی‌آید.

وی با اشاره به پروژه های در حال ساخت این نهاد نیز اظهار کرد: در حال حاضر چندین پروژه ساخت کتابخانه توسط سازمان های مختلف از جمله اداره کل راه و شهرسازی استان و شهرداری تبریز و البته خیّرین محترم در حال ساخت  است و همچنین درشهرستان بستان آباد کتابخانه ای با طرح ملی و با نقشه ای بسیار زیبا و شکیل پیش بینی شده است که در حال ساخت است.

وی ادامه داد: کتابخانه ای نیز در محله ملازینال تبریز در خال احداث است که مجری این طرح شهرداری منطقه یک است و بودجه این طرح نیز از محل بازآفرینی شهری تامین شده است و یک کتابخانه نیز توسط شهرداری منطقه ۱۰ در قبرستان ستارخان تبریز در حال ساخت است که اعتبار این پروژه نیز از محل بازآفرینی شهری تامین سده است.

خدایی در ادامه به ساخت بزرگترین کتابخانه بزرگ استان در شهر جدید سهند نیز اشاره کرد و افزود: این کتابخانه با بیش از سه هزار متر مربع زیربنا در شهر جدید سهند در دست احداث است و امیدواریم در دهه مبارک فجر امسال مراحل ساختش تکمیل شود و ما شروع به تجهیز این کتابخانه کنیم و امیدواریم این کتابخانه جزو کتابخانه های نمونه‌ی کشور باشد.

وی در خصوص منابع تامین بودجه کتابخانه های عمومی نیز خاطرنشان کرد: کتابخانه های عمومی از دو محل بودجه خود را تامین می‌کنند که یکی از طریق سازمان برنامه و بودجه و از محل تملک دارایی ها و منبع دیگر نیز عبارت است از نیم درصد درآمد شهرداری ها. خوشبختانه با تعاملی که با شهرداری داشتیم،  اختلاف چندین ساله شهرداری و کتابخانه های عمومی استان پایان یافته و مبالغی پرداخت شد.

وی ادامه داد: بهترین روش برای تامین بودجه داشتن تعامل است. شهرداری زمین برخی کتابخانه ها را نیز در اختیار ما قرار داده است و از این بابت مشکلی نداریم.

مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در تشریح برنامه های هفته کتاب در استان نیز اظهار کرد: روز شنبه همایشی با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت آنلاین و در سطح کشور برگزار خواهد شد و روز دوشنبه هفته آینده نیز به صورت آنلاین نشستی صمیمی با کتابداران استان برگزار خواهیم کرد و سعی می‌کنیم با برگزاری این نشست در فضای صمیمانه و به دور از تشریفات اداری به مشکلات کتابداران عزیز رسیدگی کنیم.

خدایی در پایان اظهار کرد: برگزاری همایش رسمی با حضور استاندار و به صورت آنلاین از دیگر برنامه های هفته کتاب خواهد بود که روز چهارشنبه برگزار خواهد شد و در نهایت روز پنجشنبه کتابخانه پروین اعتصامی خیابان گلشهر تبریز به صورت نمادین توسط امام جمعه محترم بازگشایی خواهد شد که این کتابخانه از اوایل سال برای تعمیر و بهسازی تعطیل شده بود و حدود ۳۰۰ میلیون تومان برای بهسازی این مجموعه هزینه شده است.