سه شنبه, ۴ آذر ۱۴۰۴ / ۱۸:۱۹:۳۹
اگرچه عوامل متعددی چون ناآگاهی، بیکاری و نبود نظارت والدین بر روابط جوانان در گسترش اعتیاد به مواد مخدر تاثیرگذار بوده اما ناتوانی در نه گفتن به درخواست های غیرمنطقی دوستان موضوع مهمی به شمار می رود که در جهت پیشگیری از اعتیاد مورد تاکید کارشناسان قرار گرفته است.
آذر صبح، اتابک اثماری/ اعتیاد را میتوان به‌عنوان یکی از بزرگترین معضلات اجتماعی دانست که از وسعت تخریب بالایی در جامعه برخوردار بوده و روز به روز جوانان را بیشتر از پیش به سمت خود سوق می دهد.
افزایش آسیب‌ها و جرایم اجتماعی، کاهش بازدهی کاری و شغلی، کاهش نرخ بهداشت عمومی، آمار بیکاری جامعه و ده‌ها عارضه دیگر به میزان معتادان آن جامعه بستگی دارد.
ویرانگریهاى حاصل از مصرف مواد مخدر زمینه‌ساز سقوط بسیارى از ارزش‌‌ها، هنجارهاى فرهنگى و اخلاقى شده است، از فرد معتاد رفتارهای ناهنجاری سر می‌زند که انسانیت را خدشه‌دار می‌سازد و سلامت جامعه را به‌طور جدى به مخاطره مى‌‌اندازد.
آذر صبح در این راستا گفت و گویی با یکی از روانشناسان ترتیب داده که در ادامه می آید…
مهم ترین دلیل گرایش جوانان به مواد مخدر
نازیلا قادری، یکی از روانشناسان بنام تبریزی در رابطه با عمده ترین دلایل گرایش جوانان به اعتیاد می گوید:علل گرایش افراد به مواد اعتیادآور موارد متعددی است که میتوان آنها را در چهار بخش عمده و اساسی جغرافیایی، اجتماعی، خانوادگی و فردی تقسیم بندی کرد.
او ادامه می دهد: هر یک از این عوامل می‌تواند به تنهایی نقش بسیار زیادی در میزان گرایش افراد به سوء مصرف مواد اعتیاد آور بین اقشار مختلف جامعه داشته باشد، البته ممکن است عوامل دیگری همچون عوامل فرهنگی نیز در این مسئله دخیل باشند.
این روانشناس معتقد است: فقر و بیکاری در کنار کم‌توجهی به نیازهای جوانان، دانش‌آموزان و دانشجویان و نداشتن برنامه‌ریزی مناسب برای اوقات فراغت آنها از سوی دستگاه‌های متولی و خانواده‌‌ها، بخشی از عوامل اجتماعی و فرهنگی گرایش افراد به خصوص جوانان به اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر است.
قادری در ادامه ابراز می کند: از ۱۲ سالگی به بعد دوره هیجان خواهی و تجربه پذیری نوجوانان و جوانان شروع می شود که دوست دارند یک‌سری از تصمیماتشان را خودشان بگیرند، در این دوره نوجوانان تمایل بیشتری نسبت به شناخته شدن هویتشان دارند که بعضی موارد حالت خنثی دارد یعنی هیچ منفعت و سودی برایشان ندارد.
وی بیان می کند: متاسفانه در برخی اوقات نوجوانان با تصمیم های نادرست به هویت و سلامتی خود آسیب میزنند، برای مثال مصرف مواد مخدر و اعتیادآور است که با تجربه این موارد آینده خودشان را دچار مشکل میکنند.
ناتوانی در ” نه ” گفتن اصلی ترین عامل شیوع اعتیاد است
قادری در این خصوص ابراز می کند: برخی نوجوانان از روی هیجان و ناتوانی در “نه ” گفتن وارد دنیای اعتیاد می شوند که متاسفانه معلوم نیست تا چه مدت این بلای خانمان سوز دامنشان را بگیرد.
این روانشناس تبریز می گوید: جوانان به عنوان کسانی که در معرض بیشترین خطر ابتلا به اعتیاد قرار دارند باید همواره در ذهن خود دلایل نه گفتن، ضررهای مصرف مواد به مغز و جسم و تباهی زندگی را مرور کنند.
وی با بیان اینکه مواد مخدر و اعتیاد آور به راحتی در دسترس است، ادامه می دهد: یکی از مهمترین عوامل گرایش جوانان به مواد اعتیادآور در دسترس بودن آسان اش است که متاسفانه حتی در خانواده ها هم اعضایی هستند که مواد مخدر مصرف می کنند و این باعث بیشتر شدن گرایش یک نوجوان هیجانی به اعتیاد می شود.
والدین به ارتباط جوانان با دوستانشان نظارت کنند
این روانشناس تبریزی معتقد است: خانواده ها به طور حتم پیگیر رفت و آمد فرزندان خود باشند و از ماندن شبانه در کنار دوستان و میهمانی های شبانه ممانعت کنند.
او می گوید: ارتباط و دوستی با همسالان مبتلا به سوء مصرف مواد و حتی سیگاری، عامل تاثیرگذار در ابتلای نوجوانان به اعتیاد است زیرا معتادان برای گرفتن تأئید رفتار خود از دوستان، تلاش می کنند آنان را در مصرف مواد با خود همراه کنند.
این روانشناس تبریزی اظهار می کند: بدترین نوع درک از مواد اعتیادآور این است که فکر کنیم با یک بار مصرف کردن هیچ اتفاقی نخواهد افتاد ویا کمبود امکانات اوقات فراغت است.
قادری ادامه داد: خانواده ها موظف‌اند امکانات اوقات فراقت فرزندانشان را نسبت به علایقشان پر کنند تا اینکه وقت اضافی برای انجام رفتارهای مضر و خطرناک نداشته باشند.
این روانشناس با اشاره به نقش خانواده به گرایش فرزندان به مواد مخدر اضافه می کند: رها کردن فرزندان به حال خودشان یکی از موثرترین عوامل گرایش به اعتیاد است و همچنین نوجوانان باید بتوانند همیشه خودشان بیان کرده و احساس خفگی روانی نداشته باشند لذا در غیر این صورت حتما سراغ یک سری ارام بخش ها میرود.
او معتقد است: خانواده ها بعضی از رفتارهای فرزندانمان از جمله تغییر ساعت خواب، گوشه‌گیری و یا تغییر ناگهانی خلق و خوی باید جدی بگیرند لذا این موارد نشانه های هشداردهنده می تواند باشد.
قادری می گوید: برای جلوگیری از هرگونه عوامل آسیب زا بعضاً با همدلی و صحبت و بعضا با اقتدار میتوان برخورد کرد.
وی خاطرنشان می کند: فرد مصرف کننده یک مریض محسوب میشود نه یک خلافکار پس نباید با این افراد رفتار خشونت آمیز داشته باشند بلکه با درک میتوان خیلی از مشکلات فرد مصرف کننده را حل کرد.
