صنایع مادر را به جرات میتوان قلب تپنده اقتصاد هر کشور نامید چرا که این صنایع، مولد محصولات اولیهای هستند که صنایع دیگر از آنها تغذیه میکنند و در حقیقت لوکوموتیو صنایع دیگر هستند.
به گزارش آذر صبح، در این نوشتار سعی شده است با توجه به پتانسیلهای موجود در منطقه آذربایجان، جایگاه صنایع مادر دولتی را جستجو و علت را بجوییم که چرا مسئولین کشور برای ایجاد صنایع مادر در این منطقه اقدام عملی نمیکنند!
شهریار ملک سخن میفرماید :
روز جانبــازیســت ای بیچـاره آذربایجــان
سرتو باشی در میان هرجا که آمد پای جان
برای بررسی نقش و سهم آذربایجان از صنایع مادر دولتی کشور، در ابتدا توجهتان را به چند تیتر خبری جلب مینمایم.
تیتر ۱ : استاندار اردبیل تاکید کرد:
اردبیل نیازمند صنایع مادر است / ۵ مهر ۱۳۹۲ / خبرگزاری مهر
تیتر ۲: استاندار آذربایجان شرقی:
سرنوشت برخی از صنایع مادر آذربایجان شرقی نامشخص است / ۲۶ تیر ۱۳۹۸ / خبرگزاری مهر
تیتر ۳ : نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی :
نبود صنایع مادر عامل بیکاری در آذربایجان غربی است / ۲۷ دی ۱۳۹۳ / روزنامه آراز آذربایجان
تیتر ۴ : نایبرئیس اتاق بازرگانی زنجان :
نبود صنایع مادر در زنجان موجب مهاجرت تحصیل کرده ها میشود / پایگاه خبری اویان نیوز
تیتر ۵ : نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد:
اصفهان مادر صنایع کشور است / ۱۲ آبان ۱۳۹۲ / خبرگزاری ایلنا
تیتر ۶ : نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی:
ذوب آهن اصفهان مادر صنعت فولاد کشور است / ۴ شهریور ۱۳۹۹
تیتر ۷ : به دستور رئیسجمهور؛
۴ طرح ملی صنعت مس ایران در کرمان به بهرهبرداری رسید / ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۹ / خبرگزاری مهر
تیتر ۸ : استاندار خوزستان؛
خوزستان مهد صنایع مادر است / ۴ تیر ۱۳۹۶ / روزنامه سر افرازان
۸ تیتر خبری از ۸ منطقه جغرافیایی کشور در موضوع صنایع مادر که یکی از نیازهای مهم و اساسی توسعه کشور است را خواندیم.
به چند آمار توجه بکنید: در گزارش که مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، تنظیم نموده و منتشر کرده است اعلام شده که ایران با داشتن یک درصد از جمعیت جهان بیش از ۷ درصد منابع معدنی دنیا را در اختیار دارد. در بخش دیگری از همین گزارش اعلام شده که ایران نخستین رتبه جهانی در منابع روی، دومین رتبه جهانی در زمینه منابع مس، نهمین رتبه جهانی در معادن آهن، دهمین رتبه جهانی در معادن اورانیم و یازدهمین رتبه جهانی در زمینه معادن سرب و … را نیز به نام خود ثبت نموده است.
سهم استانهای شمالغرب کشور از این معادن به ترتیب استان آذربایجان شرقی ۱۸ درصد ، استان آذربایجان غربی ۱۲ درصد ، استان اردبیل ۱۱ درصد، استان زنجان ۹ درصد و استان همدان ۷ درصد از کل ذخایر معدنی کشور میباشد که در مجموع ۵۷ درصد این ثروت ملی تنها در این ۵ استان قرار گرفته است و حالا سوال این است که با در نظر گرفتن آمار ذخایر معدنی ، سهم آذربایجان از صنایع مادر دولتی مرتبط با این معادن در کشور برای این استانها چه بوده است.
و یا مثالی دیگر در شاخه تولید فولاد، طبق همان گزارش، ایران با در اختیار داشتن ذخیره قطعی ۷.۲ میلیارد تن سنگ آهن در فهرست ۱۰ کشور برتر دارای ذخایر این ماده معدنی در جهان قرار گرفته است. این در حالی است که برای تحقق سند چشم انداز ۱۴۰۴ صنعت فولاد که ۵۵ میلیون تن فولاد خام پیشبینی شده است و برای رسیدن به آن بایستی ۶ میلیون تن چدن، ۵۴ میلیون تن آهن اسفنجی، ۸ میلیون تن کلوخه، ۸۴ میلیون تن گندله، ۹۰ میلیون تن کنسانتره، ۱۱ میلیون تن سنگآهن دانهبندی شده و ۱۴۸ میلیون تن سنگآهن برای کنسانتره نیاز است. سهم آذربایجان تنها یک فولاد آذربایجان (میانه) است که آن هم حال و روز خوشی ندارد. البته در آماری که در این راستا توسط مراجع زیربط منتشر شده است حدود ۲۰ درصد فولاد تولید شده کشور متعلق به شرکتهای بخش خصوصی منطقه آذربایجان میباشد و سوال اصلی از مسئولین محترم این است که در احداث صنایع مادر فولادی این منطقه چه نقشی داشتهاند.
نبود و یا محدودیت صنایع شاخص مادر دولتی و یا نا کارآمدی مدیریت این بخش، سرنوشت تلخ کارخانههای به اصطلاح مادر منطقه آذربایجان هم، گواه این واقعیت تلخ است. ولی به ناچار باید گفت سهم آذربایجان به رغم وجود ثروتهای طبیعی و انسانی منطقه در مقایسه با سایر استانهای کشور که خود را مادر صنایع ، مهد صنایع و … مینامند تقریباً هیچ بوده است و بیشتر بر روی پای خود و بخش خصوصی ایستاده است و این نشان از کم توجهی مسئولین در عرصه صنعت کشور میباشد.