سه شنبه, ۱۴ مرداد ۱۴۰۴ / ۰۳:۳۳:۴۲
کرونا، همه چیزمان را تغییر داد؛ عیدمان، درس‌خواندنمان، کارکردنمان، عروسی و عزایمان و خیلی چیزهای دیگر را. حالا اما نوبت به شب یلدا رسیده است؛ یلدایی که باید بر خلاف همه طولانی‌ترین شب‌های سال که از سرگذرانده‌ایم، در خلوت به سحر پیوند بخورد و نه در جمع … . هر سال می‌گفتند گوشی‌ها را کنار بگذارید و دور هم جمع شوید اما امسال می‌گویند گوشی‌ها را دست بگیرید و دور هم جمع نشوید!
به گزارش آذر صبح، به نقل از ایسنا، خلاصه امسال اینجوری است و باید جور دیگری شاد باشیم، گپ بزنیم، بخندیم، غذا و تنقلات بخوریم، فال بگیریم و سرگرم شویم. اما چه طور؟
زمزمه کنیم
امسال می‌توانید با هر وسیله پخش صوتی‌ای که در خانه دارید، قطعات موسیقی مورد علاقه اعضای خانواده را به نوبت پخش کنید و آنها را در کنار هم زمزمه کنید. اگر این قطعات را روی فلش یا داخل موبایل ندارید، با یک سرچ ساده در اینترنت می‌توانید قطعه‌ای از شعر آن را جست‌وجو کنید و روی هر کدام از نتایجی که آمد، کلیک کنید تا آهنگ بصورت آنلاین پخش شود یا آن را دانلود کنید. هر کدام از اعضای خانواده می‌توانند موسیقی‌هایی را که با آن خاطره دارند درخواست کنند و از این گوش‌دادن و خواندن جمعی در کنار هم لذت ببرند.
موسیقی، یک مکمل خوب برای شب یلداست و اگر نمی‌دانید که چه موسیقی‌ای گوش دهید ما چند پیشنهاد خوب برایتان داریم:
«زمستان است»، نام یک آلبوم موسیقی سنتی ایرانی با صدای محمدرضا شجریان، تار حسین علیزاده، کمانچه کیهان کلهر و تنبک همایون شجریان است که در سال ۱۳۷۹ به صورت زنده در کالیفرنیا اجرا و ضبط شد. این آلبوم در مقام «داد و بیداد» اجرا شده است. در این مجموعه، آوازی روی شعر زمستان مهدی اخوان ثالث را می‌شنوید و ضربی‌هایی نیز در لابه‌لای آواز نواخته می‌شود.
اما اگر بیشتر طرفدار موسیقی پاپ هستید، قطعه «زمستون» با صدای افشین مقدم و با تنظیم زنده‌یاد واروژان یکی از مشهورترین قطعات با حال و هوای زمستانی است.
یکی دیگر از مکمل‌های خوب هنری برای شب یلدا، صدای زنده‌یاد فرهاد مهراد است؛ مخصوصا قطعه «برف» که فرهاد آن را روی شعری از نیما یوشیج خوانده است.
شعر بخوانیم
یلدا فرصت خوبی است برای اینکه پناه ببریم به شعر و ادبیات کلاسیک ایران و از این همه شکوه و زیبایی لذت ببریم. دیوان حافظ حالا دیگر عضوی جدانشدنی از سفره‌های یلداست اما چه خوب که فقط به تفأل‌زدن به دیوان خواجه شیراز بسنده نکنیم. کمی دیوان را ورق بزنیم و تأمل کنیم در این ابیات اصیل. اگر هم خواستید فال بگیرید و نمی‌دانستید معنی شعر چیست، باز هم می‌توانید از اینترنت کمک بگیرید و بنویسید «معنی فال …» و به جای سه نقطه، مصراع اول شعری که برایتان آمده است را بنویسید. سایت‌های زیادی هستند که معنی ابیات یا همان تعبیر فال را نوشته‌اند.
اما از آنجا که سر لسان‌الغیب در شب‌های یلدا حسابی شلوغ است، می‌توانید از دیوان شعرای دیگر و کتاب‌های فاخر نظیر دیوان شمس، مثنوی مولانا، گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، منظومه خسرو و شیرین یا لیلی و مجنون، داستان‌های هزار و یک‌شب و … هم استفاده کنید و از خواندنشان لذت ببرید. اگر مثلا شاهنامه به صورت آنچه فردوسی سروده است به نظرتان سنگین و دشوار می‌آید، می‌توانید کتاب‌های داستان‌های شاهنامه را از طریق سایت‌های فروش کتاب الکترونیکی دانلود کنید و بخوانید یا حتی به برخی سایت‌ها مراجعه کنید که معنای اشعار را نوشته‌اند. کار دیگری هم که می‌شود انجام داد این است که مثل آهنگ‌های مورد علاقه که گفتیم بصورت نوبتی پخش کنید، هر کدام از اعضای خانواده، نام شاعر یا شعر مورد علاقه‌شان را بگویند و یک نفر با جست‌وجوی آن در اینترنت، شعر مورد نظر یا شعری از شاعر مورد نظر را بیابد و بدهد به همان فرد تا برای جمع بخواند.
بازی کنیم
همه ما بازی‌های خانگی را بلدیم و یلدای امسال فرصت خوبی است که لذت بازی‌کردن در کنار اعضای خانواده را تجربه کنیم؛ از منچ و مارپله یا شطرنج گرفته تا اسم – فامیل، دوز، پانتومیم و … . از طریق سایت‌های فروش آنلاین بازی یا صفحات فروش بازی در اینستاگرام هم می‌توانید بازی‌هایی را بخرید و دور هم حسابی سرگرم شوید. حتی سایت‌هایی برای بعضی بازی‌ها بصورت آنلاین وجود دارد. مثلا همین بازی اسم – فامیل را می‌توانید بصورت آنلاین با اقوام خود در شهرهای مختلف بازی کنید و کلی لذت ببرید. اگر حوصله هیچکدام از این بازی‌ها را نداشتید، می‌توانید یک هدفون با یک موسیقی پر سر و صدا آماده کنید، هدفون را به نوبت روی گوش یکی از اعضای خانواده بگذارید، روبه‌روی او کلماتی را تکرار کنید و از او بخواهید که با لب‌خوانی تشخیص بدهد کلمه‌ای که می‌گویید چیست. گاهی بین کلمه‌ای که شما می‌گویید تا کلمه‌ای که بازیکن حدس می‌زند، تفاوت‌های بسیار خنده‌داری وجود دارد که حسابی باعث شادی می‌شود. فیلم گرفتن از این بازی و تماشای چندباره آن، واقعا لذت‌بخش است.
تعریف کنیم
همه ما آدم‌ها پر از قصه و خاطره‌ایم. حالا هرچقدر بیشتر سنمان قد بدهد، این روایت‌ها پخته‌تر و عمیق‌ترند. در این شب روایت‌های شیرین زندگی‌مان را سوا کنیم و شروع کنیم به تعریف‌کردن؛ تعریف‌کردن از یلداهای سال‌های قبل و از دلیل خنده‌هایمان. اگر لابلای این روایت‌ها، لطیفه‌های جذابی هم یادمان آمد که چه بهتر. بچه‌ها معمولا مشتاقند که خاطرات پدر و مادرشان را از زمانی که همسن آنان بوده‌اند، بشنوند. البته مراقب باشید خاطراتتان طوری نباشد که بچه‌هایتان فردا روز از آنها سوءاستفاده کنند و شیطنت‌هایشان را یک مقوله ژنتیک و ارثی جا بزنند!
تماس بگیریم
خدا را شکر که تماس صوتی و ویدئویی، کرونا را منتقل نمی‌کند. پس، از این ضعف کرونا نهایت استفاده را ببریم و به کسانی که دوستشان داریم زنگ بزنیم. خوبی «زنگ زدن» نسبت به «سر زدن» این است که دیگر فاصله جغرافیایی مهم نیست و در این شب می‌توانیم حتی با عزیزانی که خارج از کشور داریم براحتی مکالمه صوتی یا تصویری داشته باشیم. البته برای تماس با عزیزان خارج‌نشین، حواستان به اختلاف ساعتی که با بعضی کشورها داریم، باشد؛ مثلا شاید وقتی سر شب ماست، در کشوری دیگر اول صبح باشد و عزیزمان با تماس ما از خواب بپرد و شوکه شود. همچنین برای تماس‌های تصویری، سر و وضعتان را مرتب کنید و کمی شیک باشید که طرف با دیدنتان شب یلدایش وحشتناک نشود. این تماس‌ها را می‌توانید با هر کدام از دوستان، اقوام و آشناها که خواستید داشته باشید و مراسم شب یلدایتان را با دیگران شریک شوید. این مدل مهمانی کمی عجیب است ولی خب امسال چاره‌ای نیست و از تنهایی مطلق بهتر است.
با هم ببینیم و بشنویم
به هر حال تلویزیون‌دیدن هم یکی از ساده‌ترین کارها برای شب یلداست. شبکه‌های تلویزیونی تلاش کرده‌اند ویژه‌برنامه‌هایی را برای این شب تدارک ببینند. برنامه «دستپخت» با حضور مهران رجبی، نادر سلیمانی و امیر کربلایی‌زاده، استندآپ کمدی میثم درویشان‌پور و مجید افشاری و خوانندگی بیژن لُرد خواننده گیلانی، شنبه و یکشنبه بعد از خبر ساعت ۱۹ از شبکه یک پخش می‌شود.
مجموعه‌های تلویزیونی «چک برگشتی» و «خانه امن» هم در جدول پخش شبکه یک قرار دارد و در ساعت های ۱۸ و ۲۲ پخش می‌شوند.
فیلم تلویزیونی «هندوانه شب یلدا» به کارگردانی «سعید آقاخانی» هم دوشنبه اول دی‌ماه ساعت ۳۰ دقیقه بامداد از شبکه یک پخش می‌شود.
شبکه دو هم با ویژه‌برنامه «ایرانیش» و با اجرای مجید واشقانی و گیتی خامنه به گرامیداشت یلدا و جشن ولادت حضرت زینب (س) می‌پردازد.
برنامه‌های «در انتهای الوند»، «عصر خانواده» و «زنده‌باد زندگی» نیز با حال و هوای یلدایی روی آنتن شبکه دو می‌روند.
ویژه‌برنامه یلدایی «با ما بیا» با اجرای آزیتا رضایی و مجتبی ظریفیان در ساعت ۱۵، «بچه‌محل» ساعت ۱۹ شنبه و یکشنبه ۲۹ و ۳۰ آذرماه و برنامه معارفی «کوی محبت» به مناسبت میلاد حضرت زینب (س) شنبه ساعت ۲۱ به مدت ۲۰ دقیقه و یکشنبه ۳۰ آذر ساعت ۱۳:۳۰ به مدت ۴۵ دقیقه روی آنتن می‌روند.
برنامه «عطسه» با حال و هوای یلدایی هم روز یکشنبه ۳۰ آذر قبل از ساعت ۱۹ روی آنتن شبکه سه می‌رود.
برنامه زنده «زوجی نو» نیز بعد از خبر ۱۹ تا پاسی از شب ویژه شب یلدا با اجرای باربد بابایی و مهمانان ویژه از شبکه سه پخش می‌شود.
در شب یلدا برنامه «شب‌های هنر» ساعت ۲۲ با حضور هنرمندان و کارشناسان حوزه فرهنگ و هنر و با اجرای جواد مولانیا، علیرضا بهرامی و رضا مهدوی از شبکه چهار پخش می‌شود.
برنامه ترکیبی «انار» هم با اجرای متفاوت بهمن هاشمی و سیدمرتضی حسینی به مدت سه شب از روز جمعه ۲۸ آذر تا ۳۰ آذر حوالی ساعت ۲۱ روی آنتن شبکه پنج سیما می‌رود.
برنامه‌های «رنگین کمان» و «به خانه برمی‌گردیم» با طراحی استودیو با المان‌های زمستانی و برپایی کرسی شب یلدا به‌صورت ویژه از شبکه پنج پخش خواهد شد.
«یه روز تازه» و «قرنطینه» نیز با حال و هوای یلدایی تقدیم مخاطبان شبکه پنج می‌شود.
سینمایی طنز «همیشه شادی» به کارگردانی «اندراما کومار» محصول ۲۰۱۹ هند، یکشنبه شب بعد از خبر ساعت ۲۴ پخش می‌شود.
اما یکی از اتفاق‌های جدید در یلدای امسال تلویزیون، بازگشت برنامه محبوب «رادیو هفت» به شبکه آموزش است.
«قند پهلو» ویژ برنامه دیگری است که به تهیه‌کنندگی امیر قمیشی برای شب یلدا در نظر گرفته شده است. این برنامه یکشنبه ۳۰ آذر از ساعت ۲۰ تا ۲۲ با اجرای ناصر سیف، شهرام شکیبا و رضا رفیع روی آنتن شبکه آموزش می‌رود.
از سوی دیگر، فصل جدید «شوتبال» که به تازگی به جدول پخش برنامه‌های شبکه نسیم اضافه شده، یکی از ویژه‌برنامه‌های این شبکه برای شب یلدا خواهد بود که حامد آهنگی و مبینا نصیری آن را اجرا خواهند کرد.
برنامه «کتاب‌باز» امسال هم مانند سال گذشته، در شب یلدا با حال و هوایی متفاوت روی آنتن می‌رود و قرار است سروش صحت و مجریان دیگر برنامه در آن حضور داشته باشند.
حمید گودرزی در برنامه «کودک شو»، اجرای ویژه‌برنامه یلدایی این مسابقه را برعهده خواهد داشت. این مسابقه که معمولا در مناسبت‌های خاص میزبان چهره‌ها بوده، در شب یلدا هم با حضور هنرمندان پخش خواهد شد. البته ساختار این مسابقه با دیگر قسمت‌های آن متفاوت است و سنت‌های شب یلدا در آن به نمایش درخواهد آمد.
همچنین شبکه تماشا در آخرین روز پاییز از ساعت ۱۴ با پخش نماهنگ‌هایی همچون «رسم دنیا»، «عطر خانواده»، «یلدا»، «به رنگ انار»، « شب یلدا»، «قدح» و وله‌های ویژه شب یلدا، تلاش می‌کند لحظات دلنشینی را برای بینندگان رقم بزند.
شبکه سلامت هم با ویژه‌برنامه یلدایی خود به نام «شیفت شب» از ساعت ۲۰:۱۵ به مدت ۱۸۰ دقیقه مهمان خانه‌ها خواهد شد. این برنامه ترکیبی با حضور جمعی از مدافعان سلامت، هنرمندان و اهالی فرهنگ و هنر پخش می‌شود.
اما «شاد خوان»، مستندی است به تهیه‌کنندگی و کارگردانی ابوالفضل توکلی که به زندگی منوچهر آذری بازیگر پیشکسوت طنز ایران ساعت ۲۱ از شبکه مستند سیما پخش می‌شود. این برنامه درباره ۶۰ سال زندگی حرفه‌ای منوچهر آذری است و در آن با استفاده از تصاویر آرشیوی و عکس، از فرهنگ مهرپرور زوج هنری آذری و زنده‌یاد حسین عرفانی بازیگر و صدای ماندگار دوبله یاد خواهد شد. بخش‌هایی از این مستند در بازار تهران فیلمبرداری شده و بخش‌هایی از آن به خاطره‌بازی در ساختمان ارگ رادیو می‌گذرد. در این مستند با همکاران قدیمی و خانواده این هنرمند هم گفت‌وگو شده است.
برنامه «خانواده امید» هم روز یکشنبه ۳۰ آذر با دعوت از مهمانان متعدد از جمله قصه‌گو، نقال، مرشد، ایران‌شناس و حافظ‌خوان نوجوان از ساعت ۲۰ در سه بخش به مدت ۱۲۰ دقیقه روی آنتن شبکه امید می‌رود.
برنامه «قاب امید» نیز با حضور مهمانان و کارشناسان و در بخش‌های متنوع ساعت ۱۷:۱۵ به مدت ۵۷ دقیقه میزبان مخاطبان نوجوان خواهد بود.
برنامه «دوم شخص مفرد» هم با بخش‌های ویژه یلدا و مسابقه‌های «اسطرلاب» و «راز جزیره» با طرح سوالات مرتبط با این آیین باستانی، شنبه ۲۹ آذر ساعت ۱۹، یکشنبه ۳۰ آذر ساعت ۱۸:۴۵ و ۳۰ دقیقه بامداد دوشنبه اول دی روی آنتن شبکه امید می‌رود.
سینمایی «صندوقچه میداس» به کارگردانی «جاناتان نیومن»، یکشنبه ۳۰ آذر ساعت ۲۳ از شبکه امید پخش خواهد شد.
ویژه‌برنامه شب یلدا در فضای برفی پیست اسکی دربندسر هم به صورت زنده و مستقیم، ساعت ۲۲ دقیقه بامداد از شبکه ورزش پخش می‌شود. فیروز کریمی، مهدی تارتار، برادران فنونی‌زاده از پیشکسوتان فوتبال، بهداد سلیمی قهرمان وزنه‌برداری و حامد محضرنیا و شهرام زندی از خوانندگان در شب یلدا با حضور در این برنامه، علاقه‌مندان و ورزش‌دوستان را همراهی خواهند کرد.
اما فیلم‌های سینمایی متنوعی نیز از شبکه نمایش پخش می‌شود. «شهر موش‌ها»، «شیدا»، «نقطه آغاز»، «خواستگاری» و «عشق پردرسر» به ترتیب ساعات ۱۳، ۱۹، ۲۱، ۲۳ و ۱ بامداد یکشنبه ۳۰ آذر ماه از شبکه نمایش برای علاقه‌مندان پخش خواهد شد.
اگر هم دلتان نخواست تلویزیون ببینید، رادیو هم برنامه‌های خوبی تدارک دیده است که این برنامه‌ها را می‌توانید در سایت شبکه‌های مختلف رادیو ببینید و زمانتان را برای شنیدن آنها تنظیم کنید.
VODها هم طبق وعده وزیر ارتباطات در شب یلدا مجانی برایتان برنامه پخش می‌کنند و بعضی فیلم‌ها و سریال‌ها را می‌توانید رایگان از این طریق ببینید. اگر نمی‌دانید VOD چیست، ما هم متاسفانه نمی‌توانیم اینجا بگوییم که چیست چون تبلیغشان می‌شود و خیال می‌کنند سبیلمان را چرب کرده‌اند. خودتان بروید از کسی که می‌داند بپرسید.
اگر هیچکدام را دوست نداشتید، پادکست هم گزینه خیلی خوبی است. برای اینکه تبلیغ پادکست خاصی هم نشود و در این میان نامی از قلم نیفتد و حق کسی ضایع نشود، نمی‌توانیم اسمی از پادکست خاصی ببریم. فقط می‌توانیم این راهنمایی را کنیم که عباراتی مثل «بهترین پادکست‌های فارسی» یا «فهرست کامل پادکست‌های فارسی» را در اینترنت جست‌وجو کنید یا آنها را در اپلیکیشن‌های پادکست اندروید یا iOS بیابید. پادکست‌ها را به‌صورت موضوعی هم می‌توانید جست‌وجو کنید؛ مثلا پادکست داستانی، پادکست جنایی، پادکست ورزشی و … .
شاد باشیم
حرف آخر اینکه قرار نیست چون امسال مهمانی و دورهمی مفصل نداریم، خانه را ماتمکده کنیم. این یلدا هم مثل بقیه یلداها می‌آید و می‌رود؛ چه شاد باشیم، چه زانوی غم بغل کنیم. اولا در این شب، حواسمان به کسانی که کرونا عزیزانشان را گرفته است، باشد و در تماس‌گرفتن و احوالپرسی، آنها را در اولویت قرار دهیم. ثانیا حال و هوای خانه را یلدایی کنیم؛ مخصوصا بخاطر کودکانمان. کرونا و این وضعیت، تقصیر هیچکسی نیست. فقط هم مال این مملکت نیست. کل دنیا همین داستان است. گرچه در حال حاضر گرانی و بعضی مشکلات اقتصادی وجود دارد اما با همه اینها، می‌توانیم در شب یلدا به اندازه توانمان، میوه و تنقلات بخریم، تزئینات حداقلی کنیم و با کمترین هزینه، کمی بیشتر از شب‌های دیگر شاد باشیم؛ حتی به اندازه آن یک دقیقه اضافی شامگاه ۳۰ آذر.
