یکشنبه, ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ / ۱۵:۴۲:۴۳
در روزهایی که ریه‌هایمان با کرونا دست و پنجه نرم می‌کند، آلودگی هوا در تعدادی از کلانشهرهای کشور در وضعیت قرمز قرار گرفته است.
آذر صبح/ امروز شنبه، آلودگی هوا در چند کلانشهر کشور زنگ های هشدار را به صدا در آورده است، بر اساس اعلام مرکز پایش کیفی هوای اداره کل محیط زیست آذربایجان شرقی شاخص آلودگی هوای تبریز در شبانه روز گذشته براساس ذرات ۲.۵ میکرون برابر ۱۵۷ است که این وضعیت برای همه گروه‌های سنی، ناسالم محسوب می‌شود.
آلودگی هوا در کشور این روزها تبدیل به رقیب خطرناک کرونا شده و تعدادی از کلانشهرهای کشور ازجمله تهران، تبریز، اصفهان، کرج، زنجان، اراک، اهواز، قزوین، قم و… را درگیر خود کرده است. درحالی آلودگی هوا – به‌دلیل افزایش غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون – در برخی از شهرهای کشور نفس را تنگ و آسمان را خاکستری کرده که کارشناسان همواره تاکید دارند که معضل آلودگی هوا بسیار خطرناک‌تر از معضل کروناست، چراکه ویروسی که این روزها تمام جهان را درگیر خود کرده تا امروز کمتر از دو میلیون تن فوتی داشته اما آلودگی هوا در دنیا سالانه سبب ۷ میلیون مرگ زودرس می‌شود.
مازوت سوزی برخی صنایع هم چون نیروگاه ها مسئله ای ست که در روزهای آلوده ، صحبت از آن به میان می آید و بر لزوم برنامه ریزی برای مدیریت سوخت چنین صنایعی تاکید می شود، اما این ماجرا فراموش می شوند و تا یک روز دیگر که دوباره هوا آلوده شود و دوباره انگشت های اتهام به سوی مازوت نشانه رود.
آنطور که برخی کارشناسان شهری می گویند فشار گاز مصرفی در روزهای سرد سال، به دلیل محدودیت سوخت، صنایع بزرگ همچون نیروگاه ها را به سمت مازوت‌سوزی سوق می دهد.
البته مازوت سوزی تنها متهم آلودگی هوا در کلانشهری چون تبریز نیست، وارونگی هوا به دلیل کاهش دمای هوا و سوخت خودروها و مصرف شهری سوخت ها برای گرمایش منازل از دیگر دلایل آلودگی هوای این کلانشهر است. در کنار این عوامل ، مازوت سوزی برخی صنایع بزرگِ کنار شهر نیز مزید بر علت می شود تا این شهر وضعیت وخیمی پیش روی خود ببیند و اگر بادی نوزد و یا برف و بارانی نباید به وضعیت بحرانی نزدیک و نزدیک تر شود.
به گفته مدیر روابط عمومی اداره کل محیط زیستی استان، چند واحد صنعتی بنابر تصمیم مدیران ارشد برای جبران سوختی خود مازوت سوز شده اند و همین مسئله در کنار وارونگی هوا و دیگر پارامترها، منجر به آلودگی جند روزه هوا در این تبریز شده است.
داوود قاسمزاده خاطرنشان می کند: سازمان محیط زیست با هر گونه آلایندگی هوا مخالف است.منتها مازوت سوزی مربوط به تصمیمی است که مدیران ارشد گرفتند و صنایع هم از سوخت دوم خود که گاها همین مازوت است، استفاده می کنند.
هرساله گفته می‌شود که سهم منابع متحرک مانند خودروها در آلودگی هوا بسیار بیشتر از سهم منابع ثابت مانند نیروگاه‌ها و صنایع است اما برخی کارشناسان می گویند صنایع و نیروگاه‌ها به‌دلیل سوزاندن مازوت سهم پررنگی در آلودگی هوا دارند.
بر اساس اظهار نظرهای کلانتری – رییس سازمان حفاظت محیط زیست – درحال‌حاضر ظرفیت پالایشگاه‌ها از مازوت پر شده و به واسطه تحریم‌های بین‌المللی کسی خریدارشان نیست بنابراین مجبوریم در برخی نقاط از سوخت مازوت استفاده کنیم. هرچند که محیط زیست در ابتدا اصرار داشت که در برخی کلانشهرهایی که مشکل آلودگی هوا دارند – مانند تهران و اصفهان – از سوخت مازوت استفاده نمی‌شود اما داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران بیانگر استفاده از سوخت‌های غیر استاندار در صنایع و نیروگاه‌های تهران است.
این در حالی است که میزان مصرف مازوت در صنایع شهرهای چون کلانشهر تبریز ، مشخص نبوده و داده ای از آن در دست نیست.
به‌نظر می‌رسد با سرد شدن هوا و فشار روی منابع گاز کشور و افزایش مصرف خانگی، منابع ثابت آلاینده هوا که همین صنایع هستند، به‌صورت پراکنده از سوخت مازوت استفاده کرده‌اند.
به گفته معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ، نسبت آلایندگی منابع متحرک مانند خودروهای دیزلی، موتورسیکلت‌ها و خودروهای شخصی به منابع ثابت مانند صنایع و نیروگاه‌ها حدود ۶۰ به ۴۰ است اما اگر نیروگاه‌ها و صنایع از سوخت مازوت استفاده کنند این نسبت به‌هم خواهد خورد و سهم زیادی در آلودگی هوا خواهند داشت.
