دوشنبه, ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ / ۰۴:۵۷:۰۲
بحران کرونا گرچه بسیاری از مشاغل را تحت الشعاع قرارداده اما اغلب کسب و کارهای عمومی با رعایت پروتکل های بهداشتی به فعالیت خود داده و با حداقل شرایط، خود را سرپا نگه داشته اند؛ موضوعی که در خصوص حوزه فرهنگ و هنر صدق نکرده و فعالان این بخش را با بحرانی جدی مواجه ساخته است.
آذر صبح/ سمیه گل محمدی: گالری های هنری تعطیل… سالن های تئاتر خاک می خورند… از کنسرت های موسیقی خبری نیست… کلاس های آموزش خط و نقاشی و سفال خالی از هنرجو… در کنار این شرایط، نبود تشکل های صنفی قدرتمند و عدم حمایت های دولتی را هم اضافه کنید، مشخص می شود اوضاع معیشتی هنرمندان با چه بحرانی مواجه شده است.
کسانی که شاید سال قبل همین روزها با وجود تمام دشواری‌ها مشغول حرفه و عشق خود بودند و از این راه، کم یا زیاد، ارتزاق می‌کردند، اما حالا ویروس کرونا حرفه و منبع درآمدشان را زمین‌گیر کرده است.
از بخت بد روزگار هم هر زمان که از پروتکل های بهداشتی و اعمال محدودیت سخن به میان می آید، گالری های نمایشی، آموزشگاه های هنری و سالن‌های کنسرت، سینما و تئاتر در صف اول تعطیلی ها قرار می گیرند!
همین مسئله صدای اعتراض هنرمندان تبریزی را بلند کرده و برخی از هنرمندان به تعطیلی‌های مکرر و البته به وضعیت معیشتی متأسفانه بد خود و همکاران‌شان در دوران پاندمی واکنش نشان داده‌اند.
جایگاه هنر در کشورمان کجاست؟
فیروز عاقلی یکی از پیشکسوتان حوزه تئاتر می گوید: قبل از شیوع ویروس کرونا بارها شده بود که به بهانه‌های مختلف در فضای مجازی و محافل مختلف در خصوص جایگاه هنر در ایران صحبت کنم و این جمله را تکرار کنم که جایگاه هنر در ایران کجاست؟
او ادامه می دهد: تئاتر فقط با پافشاری و سماجت هنرمندان سر پا مانده بود که حالا هم کرونا باعث شد برخی ها به خیالشان از شر تئاتر و سینما خلاص شوند.
عاقلی اظهار می کند: پیشنهادم برای برون رفت از این شرایط سخت و نفس گیر این است که اگر دولت یا هرآنکه قدرت تصمیم گیری دارد بخواهد کمک کند کافی خواهد بود.
این هنرمند عرصه تئاتر بیان می کند: مجوز اجرا تئاتر و اکران سینماها را با رعایت پروتکل های بهداشتی صادر کند که بسیارراحت امکانپذیر بوده و از خیلی فضاهای دیگر مانند بازار و پاساژها و مراسم ملی و مذهبی قابل کنترل تر است.
او اضافه می کند: مگر سینماها قبل از کرونا با چه ظرفیتی اکران داشتند؛ عموما غیر از موارد خاص یا فیلمهای خاص با ظرفیت کمتر از ده درصد اکران داشتند و یا تئاتر های اصیل و معنی‌گری مگر چقدر فروش داشتند؟
عاقلی در پایان سخنان خود خاطر نشان می کند: من بطور کلی مخالف کمک های صدقه‌ای هستم چون این عمل را دور از شأن یک هنرمند فرهیخته میدانم.
توقف فعالیت‌های صحنه ای از ابتدای شیوع ویروس کرونا/ اغلب آموزشگاه های هنری به صورت دائم تعطیل شدند
حامد علیپور یکی از دف نوازان بنام تبریزی هم می گوید: دوم اسفند سال گذشته بود که ما برای اجرای یک کنسرت آماده شده بودیم ولی متاسفانه در عرض ۵ روز تمامی برنامه ها کنسل شد و ضررهای بسیاری را در این راستا شاهد شدیم.
این دف نواز تبریزی ابراز می کند: فعالیت‌های صحنه ای از جمله مشاغلی بودند که از ابتدای شیوع ویروس کرونا تعطیل شدند و معلوم نیست که چه زمانی فعالیت شان به روال عادی باز می گردد.
او در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص تعطیلی برخی از آموزشگاه های هنری به صورت دائم توضیح می دهد: در مورد آموزشگاه های هنری هم تقریبا در عرض این ده ماه که چند بار توسط ستاد مبارزه کرونا تعطیل شده اند شاهد ضررهای فراوانی بودیم.
علیپپور با بیان اینکه ما هنرمندان بدون حمایت هیچ یک از نهادها در ایام شیوع ویروس کرونا فعالیتمان را تعطیل کردیم، ادامه می دهد: بالغ بر ۹۰ درصد آموزشگاه ها اجاره پرداخت می کنند که در این راستا با مشکلاتی مواجه شده و حتی اخیرا اطلاع یافته ام که چندین آموزشگاه هنری هم نسبت به جمع آوری اقدام کرده اند.
این هنرمند تبریزی اضافه می کند: پشنهاد من برای رفع معضلات این است که دولت باید بسته های معیشتی برای هنرمندان در نظر گیرد.
او در ادامه بیان می کند: وزارت ارشاد به هنرمندان عضو صنوق هنرمندان یک مبلغ بسیار اندک طی این ده ماه واریز کرده بود که ۵ درصد از هزینه های زندگی را می تواند تامین کنند.
علیپور می گوید: خود هنرمندان هم علاقمند تعطیلی آموزشگاه ها هستند چراکه سلامتی همه‌ی هنرجویان برای ما مهم است، اگر حمایتی شود حتما نسبت به تعطیلی اقداماتی ترتیب داده می شود تا هرچه سریعتر این بیماری ریشه کن شود.
عدم تامین امرار معاش منجربه فروش ابزارآلات هنرمندان شده است
علی انصاری یکی از خوانندگان بنام تبریزی هم در این خصوص اظهار می کند: به مقوله فرهنگی کم‌توجهی می‌شود و به جای آنکه فرهنگ اولویت اصلی باشد، آن را اولویت آخر قرار می‌دهند، ناگفته نماند که جامعه هنری در تبریز مظلوم واقعه شده و احتمال آن وجود دارد که این حوزه به سمت نابودی پیش رود.
انصاری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه من به عنوان یک هنرمند از شیوع ویروس کرونا بیکار شده ام و با مشقت های فراوانی مواجه ام، ابراز می کند: در این ایام سخت و نفس گیر مادرم به شدت مریض شد و هزینه های درمانش را نتوانستم تامین نماییم به همین دلیل آلات موسیقی ئام را به فروش رساندم تا بخشی از هزینه درمانی را تامین کنم.
این هنرمند تبریزی می گوید: بسیاری از نوازندگان و هنرمندانی که در این ایام سخت بیکار شدند و نتوانستند امرا معاش خود را تامین کند مجبور به فروش ابزار خود شدند.
او ادامه می دهد: متاسفانه صدای هنرمندان را متولیان امر نمی شنوند، مدیرانی که به خاطر هنرمندان و رسیدگی به کار آنها هم پشت میز نشسته اند درد هیچ یک از هنرمندان را دوا نمی کنند.
انصاری بیان می کند: کرونا باعث شد استعدادهای نهفته ای که در خفا مانده بود هم از طریق فضای مجازی رونمایی شود ولی حیف که کسی ارزش نمی دهد تا این استعداد ها پرورش یابد.
این هنرمند تبریزی در ادامه در رابطه با بسته های معیشتی دولت و وام هایی که برای هنرمندان از سوی دولت در نظر گرفته شده بود، اضافه می کند : دولت وام هایی که برای هنرمندان در نظر گرفته بود را با سود بیشتر ارائه می کند و این موضوع هم تسکین بخش هیچ یک از هنرمندان نیست.
او می گوید: سوال من از مسئولان امر این است که بودجه ای که در اختیار حوزه فرهنگ و هنر گذاشته می شود در کجاها حیف و میل می شود که نمی توانند از هنرمندان حمایت‌های لازم را اعلام کنند.
انصاری اضافه می کند: پیشنهادم این است که متولیان امر حداقل هر ماه برای هنرمندان هزینه ای در نظر گیرند تا شغل و زمینه های شغلی را برای آنها تامین کنند.
وی ادامه می دهد: هنرمند باید همواره در آرامش باشد و نباید با لحن تند حرف بزنند ولی رفتار متولیان امر هنرمند جماعت را گاها به این سمت و سو سوق می دهد، مسئولان از هنرمندان حمایت کنند تا هنر و هنرمند در جامعه در انززوای فراموشی قرار نگیرید.
آموزشگاه های هنری متضرران اصلی در دوران شیوع ویروس کرونا
رحیم بقال اصغری کاریکاتوریست بنام تبریزی هم می گوید: از اول شروع ویروس کرونا هنرمندان با ایجاد کمپین در خانه بمانیم سعی کردند در افکار عمومی نسبت به قرنطینه یک حس صحیح را القا کنند.
او ادامه می دهد: متاسفانه با اینکه اسفند ماه زمان کسب و کار و داد و ستد اغلب صنوف بود این موضوع زیاد مورد توجه قرار نگرفت و باعث شد که شیوع ویروس در اغلب شهرها به حدی برسد که در وضعیت قرمز و بسیاری هم در وضعیت هشدار قرار گیرند و به تعطیلی مستمر ختم شود.
این هنرمند تبریزی بیان می کند: مراکز هنری همچون گالری هم که در دو الی ۳ مرکز فعالیت می کردند، الان در وضعیت زرد همچنان بسته اند درحالیکه شما در اتوبوس و مترو می بینید که افراد بدون رعایت فاصله اجتماعی در کنار هم هستند.
بقال اصغری اضافه می کند:آموزشگاه های هنری متضرر اصلی در دوران شیوع ویروس کرونا بودند در حالیکه همه صنوف اکنون به فعالیت خود ادامه می دهند این صنف همچنان در تعطیلی به سر می برد.
این هنرمند تبریزی معتقد است: همه این موضوعات از بد سلیقگی متولیان امر به شمار می رود که منجربه ورزشگستی بسیاری از مراکز شده و اگر همین روند تداوم داشته باشد طبیعتا در ماه های آینده اثری از هنر و هنرمند نمی توان پیدا کرد.
او ابراز می کند: چندین بار سامانه‌های مختلفی راه اندازی و وعده وعید هایی داده شد اما درحایکه اطلاعات تمامی آموزشگاه‌ها و گالریها در سامانه وجود داشت و نیازی به این موضوعات نبود، می توانستند با پرداخت هزینه هایی هنرمندان را از این بحران عبور دهند.
بیکاری عاشیق‌لار و عدم حمایت دولت از هنرمندان موضوعی نگران کننده است
عاشیق حسن اسکندری یکی از هنرمندان بنام تبریزی هم می گوید: از ابتدای شیوع ویروس کرونا تمامی هنرمندان از جمله عاشیق لار بیکار شدند و در خانه هایشان ماندن تا این بیماری مهار شود.
او ادامه می دهد: ولی این بیماری روز به روز شدت یافت و منجربه تعطیلی تمامی مراسمات شد و عاشیق لار هم از کار بیکار کرد.
این عاشیق بنام تبریزی اضافه می کند: دولت به اعضای صندوق هنر هم مقدار کمک معیشت واریز کرده که این هزینه تنها بخشی از هزینه های زندگی روزمره شان را تامین کرد و الان هم بیکاری آسیب های جدی به این صنف وارد کرد است.
اسکندری ابراز می کند: هنرمندان جامعه با سختی و مشکلات در حال حاضر زندگی می کنند به هیچ عنوان حمایتی از آنها نمی شود و بسیاری از آنها زندگی خود را با مشقت می گذراند.
او در پایان خاطر نشان می کند: دولت برای حمایت از هنرمندان باید اقداماتی مهم ترتیب دهند تا فعالان این عرصه نیز بتوانند در جامعه به زندگی خود ادامه دهند.
تقلیل درجه گروهای پرخطر از رده سوم به گروه دوم/ بسیاری از هنرمندان وضعیت معیشتی مطلوبی ندارند
محمدعلی فرزبود یکی از خوشنویسان بنام تبریزی هم بیان می کند: دوستانی که از طریق تدریس و فروش آثار امرار معاش می کنند متاسفانه وضعیت معیشتی مطلوبی ندارند چون مراجعه هنر آموز بواسطه کرونا کاهش یافته است.
او می گوید:حداقل کاری که دولت می تواند انجام دهد تقلیل درجه گروهای پرخطر از رده سوم به گروه دوم است که اینان بتوانند با مراعات دستور العمل های بهداشتی تدریس خود را دایر کنند.
عکاسی و تجربه‌های تلخ و مضاعف به نام کرونا
صابر قاضی عکاس تبریزی هم در این خصوص بیان می کند: از اول اسفند ماه سال گذشته تاکنون وضعیت کرونا به صورت جدی و همه گیر سراسر ایران را درگیر کرده، اکثر هنرمندان به ویژه ما عکاسان در این برهه هیچ پروژه ای را نتوانستیم بگیریم و وضعیت سختی را از نظر مالی و گذران زندگی تجربه می کنیم.
او می گوید: هیچ کدام از متولیان امر در استان اعم از اداره ارشاد و فرهنگ اسلامی ، حوزه هنری، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز و معاونت های فرهنگی مرتبط با دولت تا به امروزهیچ گونه حمایتی از هنرمندان نکرده و هیچ اطلاع رسانی در مورد کمک هزینه های که از طرف دولت در نظر گرفته شده، نکرده اند.
این هنرمند و عکاس بنام تبریزی اضافه می کند: به نظرم می‌توانستند حداقل بجای تزریق مستقیم پول، اقدام به خریدآثار هنرمندان کنند.
صدای هنرمندان را کسی نمی شنوند
غلامرضا میرزازاده یکی از هنرمندان بنام عرصه موسیقی نیز در این خصوص اظهار می کند: از سوم اسفند سال ۹۸ که با ورود ویروس منحوس کرونا اکثر مشاغل تعطیل شد موسیقی و فعالیت های هنری هم اولین شغلی بودند که تعطیل شدند.
او ادامه می دهد: نگاه مسئولین مملکتی به فعالیت های فرهنگی و هنری یک نگاه فانتزی است که هیچ وقت آن را به عنوان یک شاغل فرض نمی کنند.
میرزازاده بیان می کند: فعالیت های فرهنگی و هنری را بیش از ده ماه است که تعطیل اعلام کرده اند و کسی هم به فکر معیشت هنرمندان نیست چراکه هنر از دید مسئولان مملکتی الخصوص موسیقی به عنوان یک موضوع تفننی تلقی می شود.
این فعال عرصه موسیقی می گوید: مجالس و محافل را از زمان شیوع ویروس کرونا تعطیل کردند و تاکنون کسی هم به فکر فعالیت مجدد این گروه ها نیستند.
او اضافه می کند: هنرمندان موسیقی تنها چند ماه از سال را مجاز به فعالیت هستند، با وجود کرونا هم این فعالیت کلا تعطیل اعلام شد؛ در واقعه هنرمندان عرصه ی موسیقی حدود یک سالی است که بیکار شده و وضعیت معیشتی بسیار اسفناکی را شاهد هستند.
میرزازاده با بیان اینکه صدای هنرمندان را کسی نمی شنوند، ادامه داد: در بسیاری از کشورها برای هنرمندان بیمه بیکاری در نظر گرفته شده و وضعیت معیشتی آنها خوب است ولی در کشور ما این موضوع بسیار ناراحت کننده و نگران کننده است.
او می گوید: متولیان امر به موضوعات رسیدگی کنند و مسلولین را مجاب کنند تا برای هنرمندان نیز تمهیداتی ارائه شود تا اینکه کارهای فرهنگی نیز به حالت عادی برگشته و با رعایت پروتکل های بهداشتی هنرمندان نیز بتوانند امرار معاش خود را تامین کنند.
وضعیت اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی دچار تشتت شده است
عبدالمجید نجفی یکی از نویسندگان معروف تبریزی هم در این خصوص اذعان می کند: متاسفانه وضعیت اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی ما به گونه ای ست که تعیین اولویت ها در آن دچار تشتت شده است.
او با بیان اینکه امروز زنده ماندن اولویت اغلب مردم کشور ماست وهنر در یک زندگی معقول قابل تعریف است، ابراز می کند: ناکارآمدی‌ها در این ملک پایانی ندارد، دولت اگر اجازه داشته باشد وبتواند واکسن و کرونا را مدیریت کند،باید کلاه نداشته مان را هوا بیندازیم کمک به هنرمند پیشکش!
کرونا و بن بست تئاتر در آذربایجان شرقی
یعقوب صدیق جمالی از هنرمندان عرصه تئاتر هم در این خصوص در صفحه ی اینستاگرامی خود نوشت: حداقل در استان آذربایجان شرقی، هیچ مسئولی نیست که از تعطیلی ۱۰ ماهه و بیکاری و گرفتاری هنرمندان حرفه ای این صنف بی خبر باشد.
او می گوید: بدون اغراق از استاندار آذربایجان شرقی گرفته تا معاون سیاسی امنیتی ایشان تا مدیرکل امور اجتماعی استانداری تا مدیرکل حوزه دفتر استاندار تا رییس دفترهای همه مدیران ، همه آگاه به این مشکل هستند! در ساختمان مجاور استانداری ، فرماندار تبریز نیز بی خبر از این مشکلات نیستند!
این هنرمند تبریزی اضافه می کند: کمی آن طرف تر در عمارت قدیم شهرداری اعضای شورای شهر تبریز و به ویژه کمسیون فرهنگی اجتماعی شورا نیز بارها و بارها در جلسات مختلف واقف و عالم بر این مشکلات شده اند!
صدیق جمالی بیان می کند: اخیرا هم با راهنمایی های مدیران مکاتباتی با معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تبریز داشته ایم که ظاهرا دبیر ستاد مقابله با کرونای استان هستند!
او ادامه می دهد: حالاسوال اینجاست علیرغم این همه اطلاع رسانی و جلسه پیگیری توسط هنرمندان تئاتر استان ، چرا هیچ قدمی در راه حل مشکلات به ویژه مشکلات معیشتی هنرمندان و خانواده هایشان و نیز جبران خسارت های حاصل از این تعطیلی اجباری برداشته نمی شود؟
صدیق جمالی معتقد است: چراعلیرغم ابلاغ پروتکلهای بهداشتی از اول تیرماه هنوز مجوزی برای آغاز اجراهای محدود و با رعایت نکات ویژه بهداشتی صادر نشده است؟
توزیع ۷۰۰ بسته معیشتی در بین هنرمندان آذربایجان‌شرقی توسط بسیج هنرمندان
حامد شب خیز مسئول بسیج هنرمندان استان آذربایجان شرقی هم معتقد است: از زمان پیدایش ویروس کرونا و تعطیلی مراکز فرهنگی و هنری کشور یکی از قشرهایی که واقعا در معرض مشکلات زندگی قرار گرفت، قشر هنرمندان علی الخصوص هنرمندان عرصه ی نمایش و موسیقی بود.
او ادامه می دهد: چه بسا هنرمندان نمایش و موسیقی که تنها گذران زندگی شان از طریق اجرای تئاتر و موسیقی بود و از این اجراهای کم چرخه زندگی را می چرخاندند.
شب خیز بیان می کند:عواملین سینماها اینک ۱۰ ماه است حقوق نگرفته اند و نمی توان باور کرد که چگونه زندگی می کنند، آن هم با این مشکلات مالی که توسط دولت تحمیل جامعه شده، حقوق بگیران دچار مشکلات عدیده ای فراوانی شده اند چه برسد به آنان که ریالی در این مدت صاحب نشده اند.
این مقام مسئول در بخش دیگری از سخنان خود می گوید: بسیج هنرمندان آذربایجان شرقی با توجه به اینکه مشکلات هنرمندان استان را لمس می کند،بر خود وظیفه دانسته در این مشکلات در کنار هنرمندان عزیز قرار گیرد و با پش بیش از ۷۰۰ بسته مواد غذایی و بهداشتی و پخش بیش از ۲۰۰ عدد کارت هدیه ۲۰۰ تومانی گوشه ای از مشکلات این عزیزان را حل کند.
نیمه تعطیلی کارهای هنری پیش از شیوع ویروس کرونا / مسئولان مراقب هنرمندان باشند
بیتا نقش ذوالفقار یکی از هنرمندان عرصه نقاشی هم در این خصوص می گوید: کار هنرمندان چه نقاشی و مجسمه چه تئاتر و موسیقی قبل از کرونا هم نیمه تعطیل بود و در ایام کرونا به شکل کاملا تعطیل درآمده است و شاید بازهم بتوان گفت دیگر مشاغل به اندازه حرفه هنر تعطیل نشده اند.
او ابراز می کند: با افزایش قیمت متریال های نقاشی که میتوانم بگویم ۳ برابر هم بیشتر شده ،نمیتوان توقع داشت هنرجویان جدیدی به دنیای هنر قدم بگذارند و فروش نقاشی و مجسمه یقینا صفر است.
این هنرمند عرصه نقاشی اذعان می کند:همچنین تئاتر و موسیقی و سینما هم که کاملا تعطیل شده و بیشتر گالریها بسته شده اند و هنرمندان آقا که سرپرست خانواده هایشان هستند در ایام کرونا آسیب بیشتری از ما بانوان خورده‌اند .
نقش ذوالفقار ادامه می دهد: حال گفتن این مشکلات تکراریست و از دست مردمان این روزگار که خود هم بسیار غربت و خلا حس می کنند کاری ساخته نیست فقط می ماند دولت و ارگان هاا! فکر میکنم بنا بر ذخایر غنی ایران زمین کمک نقدی یا خرید آثار از هنرمندان کاری بس دشوار نباشد .
وی با بیان اینکه هنرمندان انسانهایی هستند همانند پروانه ها زیبا ، حساس و شکننده که تلخی های روزگار بالهایشان را زود می‌شکند، اضافه می کند: نبود هنرمندان تصویر یک شهر را نازیبا می‌کند، آنان همگی زیباییهای یک کشورند همانند زیبایی پروانه ها در دشت، مراقب هنرمندان باشید!
*
در میان تمام گلایه های هنرمندان، انتصاب فردی از جنس فرهنگ و هنر به مدیرکلی فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجالن شرقی موجی از امیدواری را در بین اهالی این حوزه ایجاد کرده است. با اینحال فرصت اندک باقیمانده از دولت، محدودیت منابع و از همه مهمتر عدم همراهی تصمیم گیران کلان با حوزه فرهنگ و هنر موانعی است که سید قاسم ناظمی برای حل و فصل مشکلات بی شمار این حوزه و برآورده کردن فعالان فرهنگی با آنها دست به گریبان خواهد بود.
