کشاورزی چهار فصل در آذربایجان‌شرقی با توسعه کشت گلخانه‌ای

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح، تا چند سال قبل مردم آذربایجان شرقی به دلیل سردسیر بودن آن، در پاییز و زمستان منتظر تولید میوه و صیفی جات و سبزیجات در استان های گرمسیری می ماندند، اما به برکت توسعه کشت گلخانه ای در آن در سال های اخیر، این مشکل برطرف شده و امروزه در همه فصول سال، انواع محصولات کشاورزی در گلخانه های آن تولید می شود.

 توت فرنگی، گوجه فرنگی، خیار، فلفل دلمه ای، قارچ خوراکی، سبزیجات، رُز شاخه بریده، تولید گل های زینتی و  گلدانی، بخشی از محصولات اصلی گلخانه های آذربایجان شرقی در فصول سرد سال است که علاوه بر تامین نیازهای داخلی، بخش عمده ای از آنها نیز به خارج از کشور، با اولویت روسیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس، صادر می شود.

ناگفته نماند در سایه کشت گلخانه ای، کنترل مقدار مصرف آب، کود، کنترل آفات، دما و نور، ممکن و در واقع سلامت محصولات گلخانه ای اطمینان بخش شده است، ضمن اینکه افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی با بهینه سازی مصرف آب و نهاده های کشاورزی و ایجاد اشتغال پایدار در این بخش راهبردی نیز با توسعه گلخانه ها امکان پذیر شده است.

آذربایجان شرقی از قطب های صنعت گلخانه ای کشور محسوب می شود، به گونه ای که بزرگ ترین گلخانه کشور و خاورمیانه در منطقه آزاد ارس واقع شده و محصولات خود را در قالب چرخه کامل تامین و تولید، به کشورهای منطقه قفقاز و حاشیه خلیج فارس صادر می کند.

این استان با توسعه تعداد ۲۳ گلخانه تجاری در سطح ۱۵۹ هکتار و ۱۰ گلخانه کوچک مقیاس در سطح ۶ هزار و ۸۰۰ مترمربع جزو ۲ استان اول توسعه گلخانه های کشور در سال جاری قرار دارد.

آذربایجان شرقی بر اساس سطح پیشرفت برنامه های ابلاغی در رده اول و تحقق پیشرفت برنامه ابلاغی طرح توسعه گلخانه ها در رده دوم کشور قرار دارد.

۵۱۰ واحد گلخانه ای در آذربایجان شرقی وجود دارد

رئیس سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان شرقی در این باره گفت: تعداد ۵۱۰ واحد گلخانه ای به وسعت ۲۷۸ هکتار در استان آذربایجان شرقی وجود دارد .

اکبر فتحی اظهار کرد: با حذف گلخانه های مستقر در جلفا حدود ۱۳۰ هکتار از این میزان متعلق به ۵۰۰ واحد است در واقع مقیاس هر واحد ۳۰۰ متر است و این آمار حاکی از وزن بالای گلخانه های کوچک مقیاس است.

وی با تاکید بر لزوم کنترل و نظارت بر ساخت گلخانه ها، افزود: احداث گلخانه هایی در مقیاس ۳۰۰ مترمربع با توجه به اینکه میزان برداشت محصول آن با میزان محصول یک هکتار در فضای باز برابری می کند، قابل قبول و قابل توجیه است به شرط آنکه کنترل و نظارت لازم  صورت گیرد در این راستا تشکیل گروه های پایش را برای رصد و پایش گلخانه ها ضروری دانست.

فتحی گفت: ۱۲۱ هکتار از گلخانه های استان به تولید محصول گوجه فرنگی، ۶۶ هکتار به تولید محصول خیار، ۶۰ هکتار به تولید فلفل دلمه ای، پنج هکتار سایر سبزیجات، ۲۰ هکتار به رُز شاخه بریده، ۴ هکتار به تولید توت فرنگی و ۲ هکتار نیز به تولید گل های زینتی گلدانی اختصاص یافته است.

رئیس جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی با اشاره به طرح حذف محصولات پرمصرف آبی در اراضی حوضه دریاچه ارومیه و جایگزینی آن با محصولات کم آب بر، افزود: این اقدام مورد اقبال کشاورزان نیز قرار گرفته است و با مشارکت خود آن‌ها انجام می‌شود.

وی در خصوص این‌که آیا این طرح باعث کاهش درآمد کشاورزان نمی‌شود، خاطرنشان کرد: تنها در حوزه محصولات جالیزی چون گوجه فرنگی و خیار، طی سال‌های اخیر گلخانه‌های استان رشد ۳۲۰ درصدی داشتند.

وی افزود: تعداد ۱۴ واحد گلخانه به وسعت ۲۴۴.۵ هکتار در استان آذربایجان شرقی در حال احداث بوده و تعداد ۳۳ واحد گلخانه ای به وسعت یکهزار و ۹۲۶ هکتار نیز در حال مطالعه و احداث زیر ساخت می باشد.

وی با تاکید برضرورت تسهیل فرایند احداث گلخانه ها، اظهارداشت: اگر چه سختگیری های مرتبط با وجود پیمانکاران، مشاوران، مسئولان فنی واجد شرایط و ذیصلاح ضروری است اما تفکیک گلخانه ها به گلخانه های بالای یک هکتار و پایین تر می تواند راهگشا باشد به این صورت که ضرورت های لازم در مورد گلخانه های بالای یک هکتار به اجرا گذاشته شود.

رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی اظهار داشت: سرمایه گذاران می توانند از بین لیست پیمانکاران واجد شرایط (موجود در مدیریت های جهادکشاورزی و بانک) انتخاب کنند و در این راستا برای ایجاد وحدت رویه باید معرفی آنان جهت دریافت تسهیلات به بانک به همراه نام پیمانکار انتخابی باشد.

فتحی در ارتباط با تولید بذرهای هیبریدی بیان داشت: اگر نیاز به بذرهای هیبریدی وجود دارد باید به دنبال یافتن سرمایه گذاری در این زمینه باشیم.

وی با اشاره به اینکه گلخانه امین تارلا تولید بذور هیبریدی را به صرفه تشخیص داده و اقدام به این کار می کند، افزود: گره گشایی در اینگونه زمینه ها به دست بخش خصوصی اتفاق خواهد افتاد زیرا پرداختن به آنها از توان و حوصله بخش دولتی خارج است.

فتحی در ارتباط با مباحث محصولات کشاورزی صادراتی، تاکید کرد: این موضوع تلنگری است تا امور مرتبط با سلامت جدی تر نگریسته شود سلامت محصول علاوه بر بکارگیری و استفاده از سموم و نهاده های شیمیایی به همان ضوابط فنی اجرایی در فرایند احداث گلخانه نیز مرتبط است به عنوان مثال اگر ارتفاع طرح کمتر از میزان استاندارد تعریف شده باشد به معنای رطوبت زیاد خواهد بود که نتیجه آن ابتلای بیشتر و نیاز به استفاده از نهاده های شیمیایی بیشتر می باشد بنابراین اجرای درست ضوابط مربوط به احداث گلخانه در مدیریت مصرف انواع نهاده های شیمیایی موثر خواهد بود در این راستا نقش مسئول فنی در ارتقاء کیفیت محصولات تولیدی پررنگ خواهد بود.

وی افزود: با توجه به تجربیات عملی گلخانه داران پذیرش آنان به عنوان مسئول فنی با دارا بودن ضابطه ها و شرایط خاصی که در این زمینه تعریف می شود، امکان پذیر خواهد بود.

رئیس سازمان جهادکشاورزی استان اظهار داشت: مهندسین ناظر(مسئولین فنی) گلخانه می توانند به فناوری و علوم مرتبط مجهز شده و با هماهنگی گروه محیط زیست و سلامت غذا به عنوان مسئول کنترل کیفی نیز عمل کنند.

وی اقدامات انجام گرفته در سامانه سانکا را مطلوب ارزیابی کرده و افزود: شناسنامه دار کردن محصولات کشاورزی به ویژه محصولات گلخانه ای تحت عنوان بارکد QR وارد سامانه می شود که تمام مشخصات مرتبط با محصول اعم از محل تولید، نام تولید کننده و نهاده های مصرفی را در بر می گیرد.

وی در ارتباط با مرحله بعد از فرایند معرفی برای دریافت تسهیلات بیان داشت: اگر پرداخت تسهیلات نیازمند تاییدکارشناس بانک به همراه مهندس ناظر باشد دیگر مشکلی از بابت ارتباط پیمانکاران با مهندسین ناظر وجود نخواهد داشت زیرا پیمانکاران مجبور خواهند بود مهندسین ناظر را در جریان پیشرفت فیزیکی پروژه قرار دهند و ایشان نیز با تایید صلاحیت فنی پروژه، قبول مسئولیت خواهند کرد.

فتحی در ارتباط با شهرک های گلخانه ای، اظهار داشت: منابع اعتباری شهرک گلخانه ای پایاب سهند و شهریار نیز مورد تایید کارشناسان نهاد ریاست جمهوری قرار گرفته و در سفر ریاست جمهوری به استان هم تسهیلات و هم منابع دولتی برای ایجاد زیرساخت شهرکت ها در نظر گرفته می شود.

فتحی با اشاره به شکل گیری ستاد عالی سرمایه گذاری در استان، گفت: تمام موارد و ابهامات مرتبط با شهرک ها و دیگر زمینه های سرمایه گذاری شناسایی شده و با طرح در این ستاد که تمام دستگاه های اجرایی در آن حضور دارند، قابل حل خواهد بود.

آذربایجان شرقی رتبه دوم کشوری در توسعه گلخانه را دارد

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان‌شرقی نیز از رتبه دوم کشوری این استان در طرح توسعه گلخانه‌هادر ۹ ماه امسال خبر داد.

علی رخ افروز با بیان اینکه تا پایان آذرماه امسال از برنامه ریزی انجام شده برای توسعه سه هزار و ۵۲ هکتاری توسعه گلخانه ها در کشور، یکهزار و ۸۱ هکتار، معادل ۳۵.۴ درصد انواع گلخانه های تجاری، کوچک مقیاس و سازه های فنی و سبک،تحقق یافته است، گفت: در این مدت در آذربایجان شرقی نیز از برنامه اعلام شده مبنی بر توسعه ۱۱۵ هکتاری سطح گلخانه ها، ۱۶۴.۷۳ هکتار معادل ۱۴۳.۲ درصد محقق شده است.

وی توضیح داد: به عبارت دیگر آذربایجان شرقی در ۹ ماه امسال بیش از ۴۳ درصد از برنامه های اعلامی برای توسعه سطح گلخانه ها جلوتر بوده است.

وی افزود: امسال از مجموع توسعه انجام شده در سطح گلخانه های آذربایجان شرقی، ۱۶۳.۶۶ هکتار مربوط به ۶۰ طرح توسعه گلخانه های تجاری و بیش از یک هکتار نیز مربوط به ۲۱ طرح توسعه گلخانه های کوچک مقیاس بوده و در مجموع ۸۱ طرح گلخانه ای با سطح کشت ۱۶۴.۷۳ هکتار تحقق یافته است.

در همین حال جواد محمودی، مدیر شعب بانک کشاورزی آذربایجان شرقی نیز در خصوص  تسهیلات اولویت دار بخش کشاورزی اظهار کرد: امسال ۴۲۱ واحد گلخانه ای در استان بالغ بر پنج هزار و ۲۵۴ میلیارد ریال از محل اعتبارات بند الف تبصره ۱۸ از تسهیلات حمایتی بهره مند شده اند.

امسال مجوز فعالیت ۳۶ واحد تولیدات گلخانه‌ای جدید در آذربایجان شرقی صادر شد

رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی نیز در خصوص کشت قارج خوراکی در گلخانه، گفت: امسال مجوز فعالیت ۳۶ واحد تولیدات گلخانه‌ای جدید در استان با مجموع ۱۷۴ هزار و ۹۳۷ متر مربع مساحت صادر شده است.

شهرام شفیعی اظهار کرد: ۳۲ فقره پروانه بهره برداری نیز با ۶۴۱ هزار و ۷۸۵ متر مربع واحد گلخانه‌ای صادر شده است.

وی همچنین فعالیت های سازمان در حوزه صدور مجوز واحدهای تولیدی کشاورزی اعلام کرد: ۲ واحد تولید قارچ خوراکی هم با ظرفیت ۱۶۰ تن در آذربایجان شرقی تاسیس و مجوز فعالیت یک واحد تولید قارچ خوراکی با ظرفیت ۴۰۰ تن نیز تمدید شد.

وی یادآور شد: استفاده از کارشناسان دارای صلاحیت و با تجربه و آموزش دیده از سازمان از جمله مهندسین ناظر تاسیسات در احداث واحدها و مسئول فنی در اداره امور تولید می توانند موجب پیاده سازی صحیح در ساخت سازه ها و تامین امنیت غذایی تولیدات از نظر مصرف کود و سم و بالا بردن میزان تولیدات گلخانه ای و پرورش قارچ خوراکی شوند.

شفیعی خواستار معرفی پیمانکاران و ناظران تاسیس برای معرفی به تسهیلات بانکی از سوی سازمان جهاد کشاورزی استان شده و افزود: عدم احداث سازه های گلخانه ای مطابق با استاندارد روز توسط پیمانکاران غیرمجاز به عنوان بستر تولید باعث کاهش راندمان تولید در واحد سطح شده است و به دلیل عدم کنترل تهویه مناسب و سایر پارامترها اعم از درجه حرارت باعث بروز برخی بیماری ها و مصرف بی رویه سموم در واحد های گلخانه ای خواهد شد.

رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان بیان داشت: با توجه به معرفی کارشناس فنی یا مسئولین فنی تجربی به واحدهای گلخانه به هنگام صدور مجوز بهره برداری و ضروروت ثبت گزارش در سامانه سانکا و کنترل آن توسط کارشناسان معین سازمان نظام مهندسی، بستر لازم برای امکان نصب بارکد QR  بر روی محصولات و دسترسی آسان مصرف کنندگان به پروسه تولید و نهاده مصرفی فراهم شده است./.ایرنا