شنبه, ۸ آذر ۱۴۰۴ / ۱۱:۳۷:۵۸
یک زمانی مسافرانی از جمهوری آذربایجان و سایر کشورها برای درمان به تبریز می‌آمدند اما فقدان چارچوبی مطمئن برای تامین منافع دوطرف موجب شد تا آنان به مرور زمان از تبریز دور شوند.
به گزارش آذر صبح به نقل ازآناج: توریسم پزشکی شاخه‌ای از گردشگری سلامت است که در آن شخص از کشوری پیشرفته به سایر نقاط دنیا سفر می‌کند تا از خدمات پزشکی کشور مقصد در مراکز درمانی بهره‌مند شود. در اغلب موارد، هدف از توریسم پزشکی بهره‌مندی از قیمت پایین خدمات پزشکی یا دریافت سریع‌تر خدمات در سایر نقاط دنیاست.
توریسم پزشکی با سفرهای معمولی پزشکی متفاوت است. در سفرهای معمول، شخص از کشوری کمتر توسعه یافته برای دریافت خدمات پزشکی به کشورهای پیشرفته می‌رود و دلیل آن نبود خدمات مشابه در کشورش است. در حالی که در توریسم پزشکی خدمات مشابه ارائه می‌شود ولی توریست کشور دیگر را ترجیح می‌دهد.
اولین لازمه‌ی صنعت توریست درمانی، وجود پزشکانی متبحر
گردشگری درمانی حساس‌ترین نوع گردشگری در بین تمام انواع گردشگری‌ها است زیرا به طور مستقیم با جان و سلامت توریست سر و کار دارد، گرچه بسیاری از کشورهای توریستی دنیا امروزه برای کسب درآمد، خدمات گردشگری درمانی ارائه می‌دهند، اما مطمئنا توانمندی یک کشور در علم پزشکی و خدمات درمانی برخلاف گردشگری تفریحی و ورزشی و.. چیزی نیست که صرفا با ساخت و ساز و صرف پول بدست آید.
آنچه در این میان اهمیت فراوانی دارد وجود پزشکان متبحر و با تجربه، سابقه علم پزشکی، وجود زیرساخت‌های درمانی و نظارتی، وجود بیمارستان‌ها و کلینیک‌های استاندارد، تجهیزات پزشکی کامل و به روز، همچنین وجود قوانین و نظارت‌های پزشکی است که همواره باید مدنظر قرار گیرد تا آن کشور بتواند در مرحله بعدی با ادغام خدمات اقامتی و گردشگری اقدام به فعالیت در زمینه گردشگری سلامت کند. قابل ذکر است که کشور ایران دارای پیشینه پزشکی هزاران ساله است و همواره پزشکان ایرانی در سطح بین المللی شناخته شده هستند.
گردشگری سلامت در ایران با وجود کیفیت بالای خدمات درمانی و قیمت ارزان، به علت نبود تبلیغات مناسب، هنوز جایگاه خود را در بازار نیافته و در اول راه است. دراین میان ایران رقبای مهمی نیز در منطقه دارد، از جمله رقبای مهم ایران در حوزه خلیج‌فارس می‌توان اردن و دبی را نام برد. ایران از نظر جاذبه‌های گردشگری طبیعی جزو ۱۰ کشور برتر جهان است اما از بازار توریسم و گردشگری سهمی نبرده و این در‌حالی است که از گردشگری سلامت به عنوان صنعت سوم جهان نام برده می‌شود.
سهم ناچیز ایران از صنعت توریست درمانی
یکی از عوامل مهم و موثر در پویایی اقتصاد و توسعه پایدار هر کشوری ،صنعت گردشگری آن است و در این میان گردشگری سلامت جایگاه ویژه‌ای دارد. این نوع گردشگری سفری سازمان یافته از محیط زندگی فرد به مکان دیگر به منظور بهبود و بازیابی مجدد سلامت جسمی و روحی یا رهایی از تنش زندگی روزمره می‌باشد. گردشگری درمانی و بهداشتی با روبه رشد بودن در صنعت گردشگری دارای اهمیت بالایی بوده و علاوه بر جاذبه‌های طبیعی و روش‌های درمانی به دلایل اقتصادی مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.
در بخش توریسم درمانی فقط به جذب گردشگر توجه نمی‌شود بلکه فراتر از آن می‌تواند موقعیت و جایگاه ایران را از نظر علمی، سیاسی ،اجتماعی و منطقه‌ای تقویت کند. در حالیکه توریسم درمانی در بسیاری از کشورها نقش مهمی در ارز آوری دارد و هر ساله ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار درآمد ارزی از طریق توریسم درمانی عاید کشورهای اروپایی و آمریکا می‌شود اما در ایران این صنعت جایگاه خود را باز نیافته و گام‌های نخستین راطی می‌کند در حقیقت در سال ۸۲ برای اولین بار توریسم درمانی در گردشگری ایران از سوی وزارت بهداشت مورد توجه قرار گرفت. دولت ایران بر اساس برنامه‌ریزی‌های خود باید تا پایان برنامه چهارم توسعه ۳۰ درصد از نیاز‌های درمانی و بهداشتی کشور را از طریق صدور کالا، خدمات پزشکی و توریسم درمانی فراهم کند.
قابلیت آذربایجان‌شرقی در توریسم سلامت
آذربایجان‌شرقی به لحاظ امکانات پزشکی و درمانی قابلیت فراوانی برای جذب توریسم درمانی از استان‌های همجوار و کشورهای همسایه دارد. حال با آنکه ظرفیت‌های لازم در این بخش در سطح کشور و آذربایجان‌شرقی کاملا به چشم می‌خورد ولی متاسفانه دیده و شنیده می‌شود که برخی عوامل مانع از توسعه این بخش شده‌اند.
در حال حاضر نیز شاهد فعالیت برخی دلالان هستیم که از مسافران و بیماران همجوار که قصد استفاده از امکانات درمانی این شهر را دارند سوء استفاده می‌کنند. سوء استفاده‌هایی که در چند سال اخیر به شدت آمار گردشگری سلامت این شهر را پایین آورده است.
بدون تعارف باید اذعان کنیم که اعتماد گردشگران حوزه سلامت نسبت به سال‌های اولیه حضور آنها در استان به میزان قابل توجهی کاهش پیداکرده است.
سوءاستفاده افراد سودجو اصلی‌ترین دلیل کاهش گردشگران سلامت
دکتر علی آجودان زاده در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اجتماعی آناج در رابطه با دلایل افت توریسم سلامت اظهار داشت: علت اینکه بیماران از سایر نقاط به قصد امکانات پزشکی سفر می‌کردند به این دلیل بود که هزینه‌های درمان در کشور خودشان بیشتر بود و در استان ما با هزینه‌های کم‌تری معالجه می‌شدند.
وی افزود: حال این صنعت توریسم درمانی از قوانین خاصی تبعیت نمی‌کند و بعضی واسطه‌ها و افراد سودجو از نظر مالی به مرور زمان مانع از رشد روند این صنعت شده‌اند.
این پزشک نام‌دار تبریزی با تاکید بر اینکه باید یک سیستم مکانیزه وجود داشته باشد تا بتوان شاهد جذب گردشگر پزشکی بود، خاطرنشان ساخت: باید این بیماران در ابتدا در کشور خودشان از طرف یک مرکز پذیرش شده و به استان ما ارجاع داده شوند، وضعیت فعلی توریسم درمانی باتوجه به سال‌های قبل کاهش چشم گیری داشته و به حدود ۲۰-۳۰ نفر رسیده است.
وی بیان داشت: در این سیستم دولتی رابطه پولی بین پزشک و بیمار چندان دخیل نیست ولی در مراکز خصوصی پزشکانی هستند که با ده‌ها برابر هزینه بیمار را درمان می‌کنند و این در صورتی است که بیماران به دلیل هزینه کم درمان نسبت به کشور خود به استان مراجعه می‌‌نمایند.
آجودان زاده در پاسخ به این سوال که راهکار احیاء دوباره‌ی این صنعت پردرآمد چیست، تاکید کرد: برای دوباره رونق گرفتن توریسم سلامت در استان باید تعرفه یکسان برای درمان تعریف شود و یک مکانیزم ثابت در استان و محل اقامت بیماران وجود داشته باشد؛ بدین صورت که بدون دخالت واسطه گران و افراد سود جو بیماران را از کشور اقامت خود پذیرش کرده و به استان ارجاع دهند و با این سیستم دوباره به کشور خود بازگردانده شوند.
آنطور که از صحبت‌های این پزشک برمی‌آید عوامل متعددی در کاهش تعداد توریست‌هایی که برای درمان به تبریز می‌آمدند دخیل است و احیاء دوباره‌ی این صنعت نه با وعده و شعار بلکه با برنامه‌ریزی منسجم و تبلیغات گسترده جهت ترغیب گردشگران میسر است. قطعاً ورود گردشگرانی که برای درمان به تبریز می‌آیند نه تنها برای پزشکان بلکه برای سایر اصناف نیز درآمدهایی درپی دارد.