سرنوشت غمبار معادن آذربایجان‌شرقی

معادن به عنوان یک ظرفیت بزرگ اشتغالزایی می‌توانند به رفع مشکل بیکاری کمک کنند و علاوه بر آن در افزایش تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه یک کشور نقش بسزایی ایفا کرده و تحول عظیمی را در جذب سرمایه‌گذاری و افزایش صادرات ایجاد کنند؛ اما متاسفانه نه تنها از این ظرفیت‌ها استفاده نشده بلکه بیشتر از ۵۰ درصد معادن استان غیر فعال هستند .

به گزارش آذر صبح، در معادن آذربایجان‌شرقی ۵۲ نوع ماده معدنی شامل طلا، مس، منگنز، آهن، آهک و… کشف شده و اکنون نیز ۳٫۷ میلیون تن ذخیره سنگ آهن در استان شناسایی شده است که متأسفانه بنا به دلایلی همچون بی‌توجهی مسئولان، از این نعمت الهی برای ایجاد اشتغال و شکوفایی اقتصاد استان به نحوه احسن استفاه نشده است.

معدن مس سونگون در شهرستان ورزقان یکی از معادن بزرگ دنیاست که شهرت جهانی دارد، همچنین ذخایری همچون نفلین سینیت، پرلیت، دیاتومیت و کائولناست از جمله ذخایر غنی معدنی استان می‌باشند، در این بین یک درصد مس دنیا در آذربایجان و ۳۰ درصد مس کشور در این استان وجود دارد .

در آذربایجان‌شرقی هشت میلیارد تن ذخایر معدنی وجود دارد که پنج میلیارد تن آن به نفلین سینیت، سه میلیارد آن به سایر معادن همانند آهک، گچ، مس، سنگ‌های تزیینی و … اختصاص یافته است.

وجود ۳۱۷ معدن فعال در آذربایجان‌شرقی

مهرانگیز رحمانی، معاون امور معادن و صنایع معدنی آذربایجان‌شرقی اظهار می‌کند: ۷۳۰ واحد معدنی در استان وجود دارد که مهمترین آن‌ها ۶ معدن طلا، ۱۳ معدن مس، ۳ معدن منگنز و ۷ معدن آهن است.

وی تصریح می‌کند: از بین ۷۳۰ واحد معدنی در استان ۳۱۷ معدن فعال، ۳۳۳ معدن غیر فعال، ۵۷ معدن در مرحله‌ی توقف عملیات هستند؛ همچنین برای ۷۹ معدن استان گواهی کشف و بهره‌برداری صادر نشده، مجوز ۵۵ معدن سلب شده است و ۵۴ مورد برداشت ناچیز در سطح استان وجود دارد .

معاون امور معادن و صنایع معدنی آذربایجان‌شرقی با تاکید بر اینکه طلا جزو معادن استراتژیک است که سازمان محیط زیست استان باید در این زمینه بیشتر همکاری کند، ادامه می‌هد: معادن آذبایجان شرقی با پتانسیل های بالا در حال بهره برداری می‌باشند.

رحمانی می‌گوید: معادن مواد معدنی مرتبط با صنعت ساختمان همانند آهک و گچ در آستانه تعطیلی هستند؛ چرا که بیشترین واحدهای تعطیل شده مربوط به صنعت ساختمان می‌باشد و این صنعت با رکود مواجه است.

وی با بیان اینکه خام فروشی یکی از دلایل تعطیلی معادن به شمار می‌رود، می‌افزاید: در معادن فلزی با چالش خام‌فروشی مواجهیم؛ بنابراین باید ارزش افزوده را بالا ببریم.

مخالفت‌های اداره کل حفاظت محیط زیست یکی دیگر از دلایل غیر فعال‌ شدن معادن استان

معاون امور معادن و صنایع معدنی آذربایجان‌شرقی اضافه می‌کند: رکود بازار، واگذاری معادن استان به افراد غیرمتخصص و مخالفت‌های سازمان حفاظت محیط زیست استان باعث تعطیلی و غیرفعال شدن معادن شده است .

عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص وضیعت معادن استان، اظهار می‌کند: از نظر ذخایر معدنی، آذربایجان‌شرقی جزو استان‌های تراز اول کشور است که این عامل می‌تواند مبنایی برای کسب درآمد در بخش‌های معدنی باشد .

محمد حسین فرهنگی با بیان اینکه در برنامه ششم توسعه سهم ویژه‌ای به بخش معدن اختصاص یافته است، ادامه می‌دهد: در برنامه ششم توسعه ماده ۴۳ پیش بینی شده که شورای معادن و ذخایر معدنی استانی تشکیل یابد و متخصصان بخش معدن مکلف هستند تا منابع مالی را به استان‌هایی تزریق کنند که بیشترین ذخایر در آن استان‌ها شناسایی شده است .

وی می‌افزاید: اگر چنین زمینه‌ای فراهم شود، می‌توانیم در راستای رفع موانع و چالش‌های بخش معدن در سطح استان، گام‌های موثری برداریم.

فرهنگی با تاکید بر لزوم بازشناسایی ظرفیت‌های مواد معدنی در آذربایجان‌شرقی اظهار می‌کند: ظرفیت‌های معدنی در این استان بیشتر است و با بازشناسایی آن‌ها دیگر شاهد تعطیلی معادن نخواهیم بود.

وی با بیان اینکه عامل اصلی غیرفعال شدن برخی معادن استان متمرکز بودن شورای معادن در استان تهران است، می‌گوید: موضوع اساسی این بود که شورای عالی معادن وظایف راهبردی و مهمی همچون ابطال و یا تمدید پروانه معادن را برعهده دارد که آن هم فقط در استان تهران متمرکز است؛ بنابراین امکان رسیدگی سریع، دقیق و به موقع به همه پرونده‌های ارجاعی از سوی استان‌های مختلف وجود نداشت .

این نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت اجرای قانون برنامه ششم توسعه از جمله تشکیل شورای معادن در استان‌ها، تصریح می‌کند: این شورا باید با هدف تسهیل در امور معادن و صنایع معدنی و حل مشکلات بخش معدن شکل بگیرد؛ در واقع تحقق این امر می‌تواند به توسعه و ارتقای جایگاه بخش معدن در اقتصاد استان منجر شود و از سوی دیگر موجب افزایش تولید ناخالص داخلی می‌شود .

تنها ۵۰ درصد معادن آذربایجان‌شرقی فعال هستند!

رییس خانه معدن آذربایجان‌شرقی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه اشتغال بخش معدن در استان ۳۰۰ هزار نفر است، می‌گوید: این بخش یکی از ظرفیت‌هایی است که می‌تواند باعث رونق کسب و کار شود با این حال بیش از نیمی از معادن استان تعطیل می‌باشد که بیکاری را به دنبال دارد.

نصیر نوری ادامه می‌دهد: با این حال با تعطیلی معادن استان بخشی از ظرفیت‌های حوزه اشتغال و تولید در استان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد .

نوری در خصوص وضیعت معادن استان می‌گوید: وضیعت معادن استان چندان مطلوب نیست و اگر در راستای مرتفع کردن مشکلات معادن به صورت عمومی پرداخت نشود بر تعداد معادن غیر فعال افزوده می‌شود .

رییس خانه معدن آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه رکود اقتصادی حاکم در جامعه یکی دیگر از دلیل غیرفعال شدن معادن است، اظهار می‌کند: با غیرفعال شدن صنعت معدن، برخی دیگر از صنایع استان با تعطیلی مواجه خواهند شد؛ پس ضرورت دارد هر چه سریع‌تر نسبت به مرتفع کردن مشکلات و موانع اقدام شود.

وی با بیان اینکه عدم تخصیص اعتبارات بانکی عامل دیگری برای تعطیلی معادن است، ادامه می‌دهد: متاسفانه تاکنون برای معادن استان هیچ گونه اعتباری تخصیص نیافته، این درحالیست که برای سایر صنایع مبلغ قابل توجهی وام تعلق یافته است .

نوری معتقد است که عدم اعتبار پروانه‌های بهره برداری اکتشاف در اخذ وام‌های بانکی و افت بازار جهانی آن را وارد شرایط بحرانی کرده است که مسئولان به این امر بی تفاوت عمل می کنند .

رییس خانه معدن آذربایجان‌شرقی اضافه می‌کند: تعامل ادارات با معدن کاران بسیار محدود است چراکه نگرش این افراد برای توسعه معادن به صورت بخشی است نه پایدار .

نوری همچنین با اشاره به عدم وجود دادگاه ویژه معدن کاری اظهار می کند: متاسفانه باتوجه به حجم قوانین معادن، قاضی‌ها به قوانین آیین نامه‌های اجرایی آشنا نیستند که باعث ظایعه شدن حق معدنچیان می‌شود .

وی با بیان اینکه دیدگاه غلط برخی از مسئولان به معادن باعث شده وضیعت معادن در استان چندان مطلوب نباشد، می‌افزاید: اگر هدف حفظ تولیدات داخلی باشد بایستی سیاست‌هایی را برای رونق چرخه تولید پیش ببریم .

رییس خانه معدن آذربایجان‌شرقی تصریح می کند: تعداد نیروهای مورد نیاز معاونت معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بسیار محدود است؛ بنابراین در رسیدگی و بازرسی در امر معادن با مشکل مواجه هستیم که باعث کم رنگ شدن رونق کسب و کار در بخش معدن می‌شود .

وی می‌گوید: آشنا نبودن معدنچیان با قوانین و مقررات معادن مشکلات واحدهای معدنی را در پی دارد. در ضمن برخی از واحدهایی که مشکلات تأمین اعتبارات بانکی را دارند، با رفع این مشکلات می‌توانند در راستای توسعه واحدها گام‌هایی را بردارند .

نوری با اشاره به ظرفیت‌های بخش معدن آذربایجان‌شرقی خاطرنشان می‌کند: باتوجه به اینکه از نظر میزان استخراج در سطح کشور مقام دوم کشوری را کسب کرده‌ایم به دنبال آن، مشکلات مذکور باعث شده از نظر میزان ذخایر شناسایی شده مقام هفت کشوری را ثبت کنیم .

وی با بیان اینکه برای شناسایی تمامی ظرفیت‌های معادن استان نیاز به بودجه قابل توجهی داریم، ادامه می دهد: به طور مثال برای اکتشاف معدن فلزی در بخش طلا به ۶۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است؛ متاسفانه بخش خصوصی حاضر نیست این مبلغ را در اختیار ما قرار دهده؛ چرا که این مبالغ را در سایر بخش‌ها برای کسب سود صرف کرده‌اند و همچنین سرمایه‌گذاری بخش دولتی نیز در این زمینه چندان مطلوب نیست .

رییس خانه معدن استان در خصوص صادرات معدنی آذربایجان‌شرقی می‌افزاید: متاسفانه صادرات معادن رقم قابل توجهی نیست تنها صادرات کنسانتره مس سونگون است که سال قبل به میزان قابل توجهی به سایر کشورها صادر شده است .

رییس خانه معدن آذربایجان‌شرقی در خصوص قاچاق صنایع معدنی ادامه می‌دهد: اعتقاد چندانی به این موضوع ندارم؛ چراکه باتوجه به حجم مواد معدنی قاچاق به راحتی در این زمینه انجام نمی‌گیرد.

وی می‌گوید: در سطح استان دو معدن طلا با سرمایه‌گذاری چینیی‌ها در مزعه شادی ورزقان طی شش ماه آینده راه اندازی خواهد شد همچنین معدن طلا در بخش خاروانا با مشارکت سرمایه‌گذار گرجستانی طی سه ماه آینده به بهره برداری می رسد وبرای ۱۰ مورد معادنی که پتانسیل طلا دارد پروانه اکتشاف در استان صادر شده است .

تعطیلی تعداد زیادی از معادن آذرشهر به دلیل عدم صادرات

وی با بیان اینکه معادن سنگ تزئینی در زمینه سنگ‌های رسوبی و آذرین یکی از پتانسیل‌های ویژه استان آذربایجان‌شرقی است، می‌افزاید: آذرشهر قطب اصلی معادن سنگ‌های رسوبی است که منحصر به فرد است؛ متاسفانه تعداد زیادی از معادن آذرشهر به دلیل رکود اقتصادی و عدم صادرات تعطیل شده است .

رییس خانه معادن آذربایجان‌شرقی اظهار می‌کند: اگر به بخش معدن توجه ویژه‌ای نشود به تبع آن صنایع مورد استفاده در بخش معدن نیز تعطیل می‌شوند؛ همچنین طی دو سال آینده بیکاری در استان حاکم می‌شود و اگر در بخش صنایع وسواس بیشتری خرج ندهیم، علاوه بر اینکه فلج شدن صنایع معدنی را در پی دارد، چرخه تولید استان نیز در شرایط بحرانی قرار می گیرد .

تولید شمش مس در استان

وی خاطرنشان می کند: از ۳۰۰ هزار تن کنسانتره مس سونگون، ۱۰۰ هزار تن مس کاتد به دست می آِید همچنین قرارداد بین المللی منعقد شده که طی دو سال آینده شمش مس تولید خواهد شد و همانند مس سرچشمه، از مس کاتد نیز بی نیاز می‌شویم.

براساس این گزارش در قانون برنامه ششم توسعه بخش معدن و صنایع معدنی از سهم ویژه‌ای برخوردار است و تسهیلات قابل توجهی برای افرادی که قصد فعالیت در این بخش را دارند فراهم شده و در حال حاضر باتوجه به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی توجه ویژه‌ای به این بخش م‌شود. .

ترغیب سرمایه گذاری و کسب توانمندیهای تکنولوژیک روزآمد و مناسب در فعالیت های اکتشافی، ارتقاء کارآمدی و اثربخشی نظام سیاست گذاری و مدیریت اکتشاف، توسعه زیر ساخت های حوزه اکتشاف، حمیت از توسعه فعالیت های اکتشافی در مناطق اولویت دار، افزایش سهم بخش خصوصی در فعلیت های معنی و صایع معدنی، رقابت پذیر کردن محصولات معدنی و صنایع معدن در بازار داخلی و خارج با تاکید بر توسعه فن آوری، برداشت صیانتی از منابع و ذخایر معدنی به عنوان پیشوانه راهبردی رشد و توسعه صنعتی و رعایت محیط زیست در فعالیت های معدنی، افزایش بهره بری کل در بخش معدن، تکمیل زنجیره با ارزش تولیدات معدنی و صنایع معدنی از جمله برنامه‌های راهبردی بخش معدن برنامه ششم توسعه آذربایجان‌شرقی می باشد .

منبع:ایسنا

برچسب های :

#بخش خصوصی