غفلت از ظرفیت رسانه ها در تبریز ۲۰۱۸ خطای راهبردی است

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح،  در اجلاس کارشناسان ارشد نهمین کنفرانس وزیران گردشگری کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی که دی ماه سال ۱۳۹۴ در شهر نیامی پایتخت جمهوری نیجر برگزار شد، تبریز به عنوان شهر نمونه گردشگری کشورهای اسلامی در سال ۲۰۱۸ انتخاب شد.

انتخاب شهر نمونه گردشگری کشورهای اسلامی از سال ۲۰۱۵ و به پیشنهاد سازمان کنفرانس اسلامی که بعد ها به سازمان همکاری کشورهای اسلامی تغییر نام داد، کلید خورد.
ایرنای مرکز آذربایجان شرقی میزبان جمعی از اساتید دانشگاه های استان در حوزه علوم ارتباطات و دیپلماسی رسانه ای بود تا به بررسی و واکاوی اهمیت رسانه در برگزاری هر چه بهتر برنامه تبریز ۲۰۱۸ و پیامدهای هرگونه بی توجهی به این شاخص مهم و تاثیرگذار بپردازد.

چرایی بی توجهی مسئولان به استفاده از ظرفیت های رسانه در تبریز ۲۰۱۸ و نقش دیپلماسی رسانه ای در تحقق اهداف تبریز ۲۰۱۸ از محورهای مهم این میزگرد بود.
آگاهی بخشی هرچند دیرهنگام به مسئولان تبریز ۲۰۱۸ برای استفاده از ظرفیت رسانه ها، کمک به ایجاد فضای لازم برای ترغیب رسانه ها به مشارکت بیشتر در معرفی تبریز در ابعاد ملی و فراملی و آگاه سازی تصمیم گیران به ضرورت حضور رسانه در برندینگ (برندسازی) تبریز از اهداف این میزگرد بود.
محتوای این میزگرد در زیر ارایه می شود:

** غفلت از ظرفیت بالقوه رسانه ها در تبریز ۲۰۱۸
رئیس گروه علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی با بیان اینکه غفلت از ظرفیت رسانه ها در برندینگ مکان و رویداد تبریز ۲۰۱۸ غفلت قابل اغماض نبوده، بلکه خطای راهبردی است، گفت: اینکه مردم جهان اسلام بدانند تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی در کشور جمهوری اسلامی ایران است، کفایت نمی کند.
مهران صمدی، افزود: رسانه ها می توانند با تمرکز و پوشش مشخصه ها و مزیت های تبریز از یک سو ذهنیت گردشگران را مهندسی کنند و از سوی دیگر همه ذی نفعان را به هماهنگی و همکاری تشویق کنند.

وی یادآوری کرد: اگر بخواهیم از رسانه ها در تبریز ۲۰۱۸ کمک بگیریم باید برای آن ها شرح وظایف بنویسیم.

مدرس دانشگاه های تبریز و دکترای علوم ارتباطات از دانشگاه تهران نیز در این میزگرد با بیان اینکه در این رویداد از ظرفیت های رسانه های مختلف در سطح جهانی به خوبی و به صورت منسجم استفاده نشده است، گفت: باید از ظرفیت این رسانه ها در معرفی ظرفیت ها و مزیت های منطقه و کشور استفاده کرد.

سیدحسن آذری افزود: در سطح رسانه ای رویداد تبریز ۲۰۱۸ نواقصی وجود دارد که باید تا مدت باقی مانده برای برگزاری این رویداد این نواقص رفع و نقش رسانه در آن تقویت شود.
وی یادآوری کرد: تبریز ۲۰۱۸ رویداد مقطعی نبوده، بلکه باید در بلندمدت روی ظرفیت های گردشگری تبریز و اقدام ها برای بهره برداری و معرفی آن در سطح کشور و جهان کار شود.
مدرس دانشگاه های تبریز و دکترای علوم ارتباطات از دانشگاه تهران اظهار کرد: رسانه ها در سطح استانی می توانند انتظارات و توقعات ناصحیح و غیرواقع بینانه که در بین بخشی از جامعه در خصوص تبریز ۲۰۱۸ وجود دارد اصلاح کنند.

آذری ادامه داد: آموزش به اصناف، هتلداران، مسئولان غذاخوری ها، پلیس گردشگری، رانندگان تاکسی و توده مردم برای تعامل و رعایت آداب و معاشرت با گردشگران در حوزه های مختلف ضروری بوده و باید در این زمینه اقدام های اساسی انجام شود.

وی گفت: در سطح ملی نیز باید روی ظرفیت های گردشگری درون سرزمینی کار شود و رسانه های ملی و سراسری می توانند در این زمینه نقش اساسی ایفا کنند.
مدرس دانشگاه های تبریز و دکترای علوم ارتباطات از دانشگاه تهران یادآوری کرد: در سطح فراملی نیز سازمان صدا و سیما به عنوان عضو ستاد ملی تبریز ۲۰۱۸ قرار است در شبکه های بین المللی از جمله آی فیلم، پرس تی وی و العالم این ظرفیت ها را معرفی کند.

آذری افزود: در این رویداد رسانه ها به عنوان رهبران فکری جامعه باید پیشگام بوده، روشنگری کرده و رهنمود و راهکار ارایه کنند.

وی با بیان اینکه تبریز ۲۰۱۸ نیاز به یک دبیرخانه قویتری دارد، اظهار کرد: دبیرخانه موجود ضعیف بوده و باید یک دبیرخانه فرابخشی تشکیل و روابط عمومی قوی برای آن ایجاد شود و نیروی انسانی بیشتری در آن فعالیت کند.

دکترای دیپلماسی عمومی و مدرس دانشگاه های تبریز نیز در این میزگرد با اشاره به اهمیت و ضرورت رسانه در هر رویدادی در تمام دنیا، گفت: در حوزه رسانه در تبریز ۲۰۱۸ تا مدت باقی مانده به این رویداد کار خاصی انجام نشده و در این زمینه نواقصی وجود دارد که باید برطرف شود.

جواد علیپور با بیان اینکه در سطح کلان کشور نیز دیپلماسی رسانه ای در خصوص تبریز ۲۰۱۸ رعایت نشده است، افزود: مقام های ارشد کشور ما که برای مناسبت های مختلف در کشورها سخنرانی می کنند، بهتر است در سخنان خود گریزی به تبریز ۲۰۱۸ می زدند.

وی اظهار کرد: آنان می توانند اعلام کنند که به علت امنیت، صلح دوستی و مهمان نوازی مردم ایران، ۵۷ کشور اسلامی تبریز را به عنوان پایتخت گردشگری در سال ۲۰۱۸ انتخاب شده است.
دکترای دیپلماسی عمومی و مدرس دانشگاه های تبریز گفت: در زمان کنونی دیپلماسی رسانه ای از انحصار دولت ها خارج شده و با ورود شبکه های مختلف اجتماعی و ورود مردم به این حوزه ها و شبکه جهانی اینترنت دسترسی آنان به اطلاعات به روز زیاد شده است.

علیپور، افزود: در راستای تبریز ۲۰۱۸ باید قلوب و اذهان مردم را از طریق رسانه به عنوان ابزار دیپلماسی فتح و آنان را عاشق تبریز، ایران و مسلمانان کرد.
وی با بیان اینکه گردشگری یک علم است و مسئولان به ویژه در تبریز بیشتر علم محور عمل نمی کنند، گفت: نباید به این رویداد استانی، ملی و بین المللی به عنوان ایجاد ردیف درآمد نگاه کرد.

** برندینگ و برند سازی، اهداف رویداد تبریز ۲۰۱۸ را محقق می کند

رئیس گروه علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی گفت: برای اینکه در سال ۲۰۱۸، تبریز به پایتخت جهانگردی و گردشگری جهان اسلام تبدیل و اهداف این رویداد محقق شود، باید این شهر را به برند تبدیل کرد.
مهران صمدی افزود: برندسازی مکان، چارچوبی را فراهم و اصولی را ساماندهی می کند که به وسیله آن بر مزیت ها و مشخصه های رقابتی تبریز تمرکز می شود و این مشخصه ها و مزیت ها به گردشگران بالقوه جهان اسلام منتقل می شود.

وی با اشاره به ضرورت برندسازی تبریز، اظهار کرد: براساس اصل ‘لوح سنگ خالی’ اغلب مردم جهان از ۹۰ درصد شهرها هیچ ذهنیت و تصوری ندارند و علاوه بر آن در ۱۰ سال اخیر ایران هراسی در دستور کار بسیاری از رسانه های خارجی بوده است.

رئیس گروه علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی یادآوری کرد: برای برندینگ گردشگری تبریز باید جذابیت بازدید از این شهر را در افراد ایجاد کرد.
صمدی یادآوری کرد: برندینگ مکان دارای دو مرحله بوده که مرحله اول شامل تدوین راهبرد بوده و نیازمند پژوهش های گسترده، مهارت های راهبردی و دانش کافی در زمینه های گردشگری و مکان سازی است.

وی گفت: مرحله دوم اجرای راهبرد است که نیازمند تبلیغ، طراحی وب سایت و روابط عمومی بوده و بدون جلب مشارکت سازنده رسانه ها، برندینگ مکان گردشگری محال است.
رئیس گروه علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی با بیان اینکه برغم گسترش اینترنت و رسانه ها در جامعه کماکان تلویزیون فراگیرترین رسانه در کشور ما است، گفت: تلویزیون به کمک سایر رسانه ها باید انتظارات و مطالبات را به مردم معرفی کند.

صمدی افزود: ابتدا باید هدف و جامعه هدف مشخص و سپس برای تامین نیازهای افراد و گردشگران خارجی و داخلی برنامه ریزی شود.

وی با بیان اینکه برندینگ تبریز ۲۰۱۸ باید پژوهش محور باشد، یادآوری کرد: این پژوهش باید منجر به تدوین سند استراتژیک و راهبری شده سپس امور مربوط به اجرا، نظارت و کنترل و مدیریت اعمال شود.
صمدی ادامه داد: برای برندینگ مکان نیاز به سرمایه های زمانی، مالی، تجربی و دانشی است و پس از برآورده شدن این سرمایه ها نوبت ایجاد تعهد می رسد.

مدرس دانشگاه های تبریز و دکترای علوم ارتباطات از دانشگاه تهران نیز با بیان اینکه در اجرای این رویداد آموزش های لازم بین توده مردم و توده خاص شروع شده است، گفت: روی برندینگ تبریز در این رویداد کار می شود و کمیته ویژه در این خصوص تشکیل شده و فرآیند پژوهشی آن پیگیری می شود.

سیدحسن آذری با اشاره به نقش پررنگ بخش خصوصی در تبریز ۲۰۱۸ اظهار کرد: در کمیته های مختلف نماینده بخش خصوصی شرکت می کند و علاوه بر اینکه مسئولیت پذیری، مشارکت و بسیج عمومی از سوی رسانه باید در سطح مردم ایجاد شود، مردم نیز باید برای بهره برداری از این ظرفیت ها و توسعه گردشگری استان مشارکت کنند.
دکترای دیپلماسی عمومی و مدرس دانشگاه های تبریز نیز با بیان اینکه برند سازی تبریز در رویداد تبریز ۲۰۱۸ با معرفی مزیت ها و ظرفیت های صنایع دستی و گردشگری آن محقق می شود، گفت: در این رستا باید کار صحیح با روش صحیح انجام شود و قابلیت ها با توضیحات و تاریخچه کامل به گردشگران معرفی شود.
جواد علیپور، افزود: گردشگر به دنبال تست و امتحان کردن چیزهای جدید برای لذت از آن ها بوده و باید نیازهای متنوع آن ها از جمله برای دیدن آثار تاریخی و طبیعی، شنیدن موسیقی، دیدن تئاتر و رقص آذری برآورد شود.

** شهرداری تنها متولی تبریز ۲۰۱۸ نیست/ برگزاری این رویداد نیازمند مشارکت همه دستگاه ها و مردم است

رئیس گروه علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی با بیان اینکه شهرداری به تنهایی نمی تواند متولی تبریز ۲۰۱۸ باشد، گفت: برندینگ تبریز ۲۰۱۸ نیازمند سطح بالایی از همکاری بین سازمان ها، نهادها، ارگان ها، اصناف، اتحادیه ها و آحاد مردم است.

صمدی افزود: همه ذینفعان باید رویکردهای اتخاذ شده برای برندینگ تبریز را پذیرفته باشند تا هنگام مواجهه با گردشگران از خدمت برای ایجاد یا تقویت تجربه مثبت برای گردشگران استفاده کنند.
وی اظهار کرد: متولیان تبریز ۲۰۱۸ باید در این راستا به اینکه تبریز به چه چیزهایی شهره باشد؟ چگونه می توان مانند همه نبود و تبریز را رقابتی کرد؟ و دوست داریم وقتی مردم جهان اسلام نام تبریز را می شنوند چه احساسی داشته باشند و چه فکر کنند؟ پاسخ دهند.

رئیس گروه علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان شرقی با بیان اینکه پاسخ به این سئوالات در قلب برندینگ گردشگری نهفته است، یادآوری کرد: در این راستا نباید روی تشابه ها، بلکه روی تمایزها تاکید کرد، زیرا که تقلید دلزدگی و بی رغبتی در گردشگران ایجاد می کند ولی تمایز موجب جلب توجه آنان می شود.

صمدی با تاکید بر لزوم ایجاد هماهنگی هر چه منسجم و کارآمد میان متولیان تبریز ۲۰۱۸ در جلسات خصوصی ادامه داد: برندینگ شهر باید بر اختلاف نظرها و رفتارهای مغرضانه فردی غلبه کند و فراسیاسی و فراجناحی عمل شود.

وی با تاکید بر ضرورت تدوین سند راهبردی در این رویداد یادآوری کرد: طبق این سند باید وظایف دستگاه ها، نهادها و رسانه ها مشخص شود.

صمدی افزود: مسئولیت برگزاری عالی تبریز ۲۰۱۸ به عنوان یک فرصت با مسئولان ارشد استان بوده ولی کارها در این رویداد به زیرمجموعه ها سپرده شده است.
مدرس دانشگاه های تبریز و دکترای علوم ارتباطات از دانشگاه تهران نیز گفت: حضور پررنگ شهرداری در تبریز ۲۰۱۸ به علت وجود منابع مالی و مسئولیت شهردار تبریز در مدیریت شهری اجتناب ناپذیر است.
آذری با تاکید بر معرفی ظرفیت های گردشگری تبریز براساس شاخص ها و مولفه های تاریخی و میراث فرهنگی افزود: در دیدگاه متولیان تبریز ۲۰۱۸، میراث سنتی قدیمی در ابعاد مختلف گردشگری مطرح بوده و دیدگاه غالب معرفی ظرفیت های مدرن تبریز نیست.

وی اظهار کرد: انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای جهان اسلام جای تقدیر دارد و برای اینکه از این رویداد به نحو مطلوبی استفاده شود کارهای مختلفی از سوی کمیته های مختلف، ستاد اجرایی استانی و ستاد ملی انجام شده و یا در حال انجام است.

مدرس دانشگاه های تبریز و دکترای علوم ارتباطات از دانشگاه تهران با بیان اینکه صنعت گردشگری حوزه ای از توسعه اقتصادی بوده و به عنوان اقتصاد پاک مطرح است، یادآوری کرد: از این رویداد باید در ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بهره برداری کرد و رسانه ها به توجه به ظرفیت و کارکردهای خود می توانند در این زمینه نقش اساسی ایفا کنند.
آذری با بیان اینکه نباید در این رویداد نگاه صرف به تبریز داشت، ادامه داد: گردشگر در سفر به کشور بدنبال بازدید از شهرهای مختلف ایران و ظرفیت های گردشگری آن است بنابراین انگاره ذهنی، تصور و تصویری که از یک کشور در اذهان مردم کشورها وجود دارد مهم بوده و میراث فرهنگی باید در خصوص ارتباطات گردشگری توجه ویژه ای داشته باشد.
وی گفت: از طریق این رویداد باید روی انگاره های منفی مردم سایر کشورها کار شود و ذهنیت آن ها را نسبت به جمهوری اسلامی ایران و منطقه تغییر داد.

مدرس دانشگاه های تبریز با بیان اینکه برنامه های تبریز ۲۰۱۸ را باید در ۳ سطح استانی، ملی و جهانی انجام داد، یادآوری کرد: در سطح استانی باید اهمیت گردشگری و مزیت های آن به طور عام و تبریز ۲۰۱۸ به طور خاص بین توده مردم تبیین شود و همه به مشارکت در آن تشویق و ترغیب شوند.

آذری افزود: مطالبه برنامه های دستگاه های مختلف از سوی رسانه ها برای انعکاس، اطلاع رسانی اقدام های دستگاه های مختلف، آسیب شناسی و رفع نواقص زیرساخت ها، نگاه فرابخشی به گردشگری و همکاری همه سازمان ها در اجرای این رویداد و تدوین سند برای شناسایی مخاطبان هدف از جمله اقدام های ضروری در تبریز ۲۰۱۸ است.
وی با تاکید بر لزوم تاسیس مرکز مطالعات راهبردی توسعه گردشگری استان در دانشگاه تبریز با مسئولیت این دانشگاه، گفت: جای کمیته پژوهش و راهبردی در تبریز ۲۰۱۸ خالی بوده و این مرکز می توانست در این خصوص راهبرد ارایه کند.

دکترای دیپلماسی عمومی و مدرس دانشگاه های تبریز نیز با اشاره به راه اندازی وب سایتی با عنوان تبریز ۲۰۱۸ از سوی شهرداری تبریز گفت: این وب سایت ویترین رسانه ای تبریز ۲۰۱۸ است که مطالب آن به ۵ زبان مختلف نوشته شده است.

علیپور، افزود: این وب سایت به طور کلی جذاب نبوده و هیجان در گردشگر و توریست ایجاد نمی کند تا آنان تبریز را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کنند.
وی یادآوری کرد: در این وب سایت اصول زیباشناختی در ایجاد هیجان رعایت نشده و حتی در اخبار آن نیز قالب و فرم خبر رعایت نشده و پر از اشتباهات گرامری، نگارشی، لغاتی و محتوایی است.
دکترای دیپلماسی عمومی و مدرس دانشگاه های تبریز با بیان اینکه برخی مطالب این وب سایت برای خواننده انگلیسی گنگ است، گفت: در این وب سایت شهرداری و شهردار تبریز، رویداد تبریز ۲۰۱۸ را به عنوان یک رویداد استانی، ملی و بین المللی تحت تاثیر قرار داده است.

علیپور ادامه داد: گردشگر هنگام جستجوی مقصد گردشگری، وب سایت تبریز ۲۰۱۸ را خواهد دید و به دلیل نبود اطلاعات لازم در این وب سایت از مصوبات کمیته های تبلیغات این رویداد آگاهی ندارد.
دکترای دیپلماسی عمومی و مدرس دانشگاه های تبریز با بیان اینکه این اقدام فلسفه ما را در تبریز ۲۰۱۸ نقض می کند، گفت: فلسفه این رویداد بر مبنای خلاقیت در گردشگری و اقتصاد پاک و از جمله احیای کفش، فرش و صنایع مس محور تبریز است.

علیپور، افزود: زمانی که ما پاساژهای جدید را در این وب سایت معرفی می کنیم یعنی کالاهای ترکیه ای و چینی را که در آن ها عرضه می شود، تبلیغ می کنیم.
مدرس دانشگاه های تبریز یادآوری کرد: در این وب سایت به مشخصه ها، توانمندی ها، تفاوت ها و مزیت های تبریز اشاره ای نشده است.

علیپور ادامه داد: در این وب سایت نیازسنجی گردشگری دیده نمی شود و اگر در کمیته های تبریز ۲۰۱۸ نیز نیازسنجی شده، در این وب سایت نمود ندارد.

منبع: ایرنا