سهیلا هر از گاهی سکوت می کند. به چشمان من خیره میشود گویی جواب سوالاتش را در چشمان من جست و جو میکند. نفس عمیقی می کشد و برایم از مردی میگوید که دنیایش را ویران کرده و چشمهای کبود، جسم زخمی و روانی ناآرام، رهآورد دنیایی است که ازدواج برایش رقم زده است.
آذر صبح/ زهرا حیدری آزاد: سهیلا تنها زن خشونت دیده در این جامعه نیست، آخرین آنها هم نخواهد بود، صفحه ی حوادث نشریه ها را که ورق بزنیم، کم نیستند اخبار ناگوار خشونت علیه زنان؛ خودسوزی زنی که از سوء ظن همسرش به ستوه آمده، مردی که به خاطر شک های بی مورد در مقابل دیدگان فرزندان همسرش را تا سر حد مرگ کتک می زند و فرزند معتادی که مادر پیر خود را مسموم می سازد و … از این دست اخبار است که روان و احساس مخاطب را می خراشد.
براساس آمار بخش زنان سازمان ملل در سطح جهان یک زن از هر سه زن قربانی خشونت فیزیکی و جنسی است که اغلب توسط نزدیکانشان به ویژه شرکای زندگیشان صورت میگیرد.
سازمان بهداشت جهانی می گوید: در هر ۱۸ ثانیه یک زن مورد حمله یا بدرفتاری قرار میگیرد و ۱۰ تا ۵۰ درصد زنان توسط همسرانشان مورد خشونت واقع می شوند. اما آمار خشونت علیه زنان در ایران چگونه است؟
اطلاعات دقیقی در دست نیست، برخی آمارها میگویند ۶۶ درصد از جامعه زنان خشونت را تجربه کردهاند که بیشترین موارد مربوط به خشونت روانی و کلامی است.
خانههای امن، پشتوانه زنان بی پناه
بهزیستی زنان آسیب دیده را در «خانه های امن» نگهداری می کند. این عنوان خبری بود که سال ۹۳ در رسانه ها درج شد. طرح ارائه خدمات به زنان خشونت دیده در خانههای امن از سال ۹۰ به وسیله سازمان بهزیستی به مرحله اجرا درآمد اما راهاندازی خانههای امن با چراغ خاموش همراه بود. خانه هایی که تا به امروز نیز کمتر کسی از آنها با خبر است. آن طور که ولی الله نصر، مدیر کل دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی می گوید امروز در در حال حاضر در ۱۸ مرکز استان خانههای امن برای زنان آسیب دیده ایجاد شده و به جز ۱۸ استان دارای خانه امن، مراکز مداخله در بحران نیز در راستای حمایت از زنان ایجاد شده است.
خانههای امن بیآنکه نشانی آنها اعلام شود، ملجا زنان در معرض خشونت و یا خشونت دیده خواهد بود، این را مدیرکل بهزیستی استان گفت و افزود: در سال ۹۵، در دو استان طرح خانههای امن به صورت پایلوت اجرا شد، در همین راستان در در تبریز یک خانه امن راهاندازی و فعالیت کرد.
محسن ارشدزاده، مدیر کل بهزیستی آذربایجانشرقی گفت: ساکنان این خانهها اگر خانواده حمایتگری داشتند، به اینجا نمیآمدند. این زنان فاقد حمایتهای اجتماعی هستند و در معرض آسیبهای شدیدتری هستند و نمیتواننددر سطح جامعه رها باشند. از آنجایی که تعداد این افراد کم نیست، سازمان بهزیستی تدابیری اتخاذ کرد و برای زنانی که به سرپرست نیز دارند و امکان حضور در خانواده برایشان فراهم نیست، جایی را به نام خانههای امن تهیه کرد. زمانی که زنان به این مکان وارد میشوند، در وهله اول تیم تخصصی مرکز که متشکل از مددکار و روانشناس است، شروع به ارزیابی میکند.
وی با بیان اینکه علاوه ۶۴ نفر زن و دختر آسیب دیده و یا در معرض خطر، در یک سال گذشته در خانه امن تبریز پذیرش شده اند، گفت: در صورتی که خانه های امن معرفی شوند، مراجعان زیادی خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: یکی از موضوعاتی محل مناقشه این است که مبادا به واسطه خانههای امن، بنیان خانواده سست شده و با کوچکترین اختلافی زن بخواهد منزل را ترک کند و در حقیقت این مراکز بر مشکلات خانوادگی دامن زند.
ارشدزاده اضافه کرد: برای جلوگیری از این مسئله، مددکاران اجتماعی فعال در اورژانس اجتماعی با هماهنگی مراکز انتظامی و قضائی مشکل را بررسی و اقدام به پذیرش یک فرد در خانههای امن میکنند.
وی همچنین گفت: شرایط پذیرش زنان خشونت دیده و یا در معرض خشونت یا به شیوه خود معرفی فرد و تماس با اورزانس اجتماعی ۱۲۳ و یا معرفی مراکز انتظامی و قضائی میباشد.
مدیر کل بهزیستی استان ادامه داد: مددکاری، مشاوره، آموزشهای مهارت زندگی و مهارت های شغلی، کمک به تشکیل خانواده از جمله اقدامات بهزیستی در این خانههای امن است.
وی اضافه کرد: ماندن در این خانهها بنا به دستورالعمل مشخص شده یک دوره سه ماهه است که قابل تمدید بوده و افراد در معرض خشونت خانگی تاشش ماه میتوانند از خدماتی که در این خانهها ارائه میشود، استفاده کنند.
وی یادآور شد: در طول ۳ الی ۶ ماه تلاش میشود فرد توانمند شده و مهارتهای لازم برای ورود به اجتماع را به دست بیاورد.
ارشدزاده خاطرنشان کرد: در آذربایجانشرقی در ۵ شهرستان، اورژانس اجتماعی فعالیت میکند، با اضافه شدن ۱۱ شهرستان دیگر، این تعداد به ۱۶ اورژانس اجتماعی رسیده است، زنان خشونت دیده و یا در معرض خشونت در شهرستان ها نیز میتوانند با تماس اورژانس اجتماعی ۱۲۳ برای انتقال به خانه امن تبریز اقدام کنند.