یکشنبه, ۱۲ مرداد ۱۴۰۴ / ۲۲:۲۰:۲۳
خوشبین‌ترین افراد هم تصور نمی‌کردند که سید احمد خاتمی به توئیتر فیلتر شده در ایران بپیوندد.
به گزارش آذر صبح به نقل از عصر ایران، ۱- کمی به عقب برگردیم؛ مثلاً به روزهایی که کمی مانده به نیمه‌شب، شنیده شد که قرار است محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی درگیر شود.صادقی خود را به خانه‌اش رساند، فیلترشکن تلفن همراهش را روشن و فوراً ماجرا را در توئیتر منتشر کرد. هنوز نیم ساعت نگذشته بود که تمام رسانه‌ها خبردار شدند. توئیتر و اینستاگرام به جریان افتاد و در نهایت کار به جایی رسید که صادقی اطلاع‌رسانی آنچه در منزل می‌گذشت را از طریق به رسانه‌ها می‌رساند و مردم هم آنچه در مقابل منزل بود. دست آخر هم با جمله‌ای با این مضمون که همه چیز رو به راه است و مشکل برطرف شد، ختم شد.
۲- به عقب‌تر برویم؛ به روزهای حساس مذاکرات هسته‌ای. ظریف و یاران آن‌سوی دنیا بودند و مردم تشنه شنیدن خبرهای جدید. مردمی که حوصله خواندن پاراگراف‌های مطول مطبوعات را ندارند و می‌خواهند هر چه سریعتر به اصل مطلب برسند.
آن زمان، توئیتر ظریف و همراهانش به منبعی برای اخبار تبدیل شده بود. حتی زودتر از آنکه خبرنگاران روبروی هتل‌های محل مذاکرات از چند و چون داستان باخبر شوند و اطلاع بدهند، این وزیر امور خارجه ایران بود که در لابلای ۱۸۰ کاراکتر توئیترش، هم خبر می‌داد، هم به طرف‌های مذاکره چیزی را می‌فهماند و هم خوراک خبری خبرنگاران را برای گزارش‌های بعدی فراهم می‌کرد. آن‌جا اما توئیتر فیلتر نبود.
۳- کمی جلوتر بیاییم؛ مثلا به دوره‌ای که توئیتر منسوب به رئیس‌جمهوری ایران فعال‌تر شد. روحانی در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش به گونه‌ای دیگر از آنچه در دولت دوازدهم حرف می‌زند، حرف می‌زد.
شاید حرف‌هایی که آن روزها می‌زد، بیشتر از کام بخش عمده‌ای از آن‌هایی که به او رای داده بودند خوش می‌آمد اما هر چه بود، او راه و روش دیگری را برای دوره جدید ریاست‌جمهوری‌اش در پیش گرفته. حالا شاید آن زبان روحانی را بیشتر از آنکه از سوی خودش و پشت تریبون بشنویم، از لابلای توئیت‌هایی که انجام می‌دهد یا از طرفش می‌نویسند، می‌شنویم. شاید روحانی متوجه شده است که آن دسته از مخاطبانش که با آن لحن او موافق بودند، همین‌هایی هستند که امروز در لابلای خط‌های توئیتر به دنبال رسیدن به آمال و آرزوهایشان هستند.
۴- در همین حوالی، اصولگرایان هم از قافله عقب نمانده‌اند. برای اولین مثال می‌توانیم به سراغ حمید رسایی برویم. نماینده دور قبل مجلس شورای اسلامی که اینروزها که بیکارتر شده است، بیشتر دست به توئیت کردن می‌برد.
شاید خیلی‌ها هنوز توئیت او در روز رای‌گیری را یادشان باشد: «یک گله #گوسفند اگر فرمانده شیری داشت، مثل #شیر عمل می‌کند و یک گله شیر اگر #فرمانده گوسفندی داشت، مثل گوسفند عمل می‌کند. #انتخاب_با_خودمان_است» رسایی البته از توئیتر فیلتر شده در ایران، بیشتر برای جواب دادن به این و آن استفاده می‌کند؛ تفاوتی هم ندارد که آن شخص، حسام‌الدین آشنا باشد یا دونالد ترامپ. او هم مثل بسیاری از هم‌طیف‌هایش توئیتر را به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای ابرازنظر استفاده می‌کنند.
۵- «مایه تاسف جهان اسلام است نیروهایی که جان خود را به آسانی فدا می‌کنند، به جای آنکه مقابل اسرائیل باشند، مردم خود را ترور می‌کنند.» این توئیت علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی است، بعد از آنکه عوامل داعش به پارلمان ایران حمله کردند.
همان کسی که بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری و پیروزی حسن روحانی که مورد حمایت‌اش بود نوشت: «برنده انتخابات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است که گفت دیگر به خاطر آگاهی مردم، نگران آینده انقلاب اسلامی نیستم.» علی مطهری، شاید بیشتر از خیلی از سیاستمداران ایرانی، کار کردن با توئیتر را می‌داند. می‌داند که درست در چه زمانی باید درباره چه چیزی اظهارنظر کند و شاید به همین دلیل هم، این نماینده مجلس که البته از نظر فرهنگی به اصولگرایان سنتی شبیه است و از نظر سیاسی به اصلاح‌طلبان، توئیتری پر بازدید دارد.
۶- مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی شاید از آن دست سیاستمدارانی باشد که از توئیتر ضربه خورد. ماجرای توئیتر جنجالی او چندی پیش از درگذشت‌اش شاید ماجرایی باشد که خیلی‌ها هنوز به یاد دارند. همان ماجرایی که باعث شد خودش وارد عرصه شود و مدیریت‌اش بر صفحه توئیتر را تکذیب کند.
هاشمی رفسنجانی، اما توئیتری داشت و البته دارد که بیشتر به سخنرانی‌ها خاطرات او می‌پرداخت. توئیتری که طرفداران او همچنان آن را دنبال می‌کنند چرا که تصور می‌کنند ممکن است حضور مجازی مردی که در زمان اوج فعالیت سیاسی‌اش نه توئیتری وجود داشت، نه اینستاگرام و نه تلگرامی، حالا و در نبود او چیزی را منتشر کند که اطلاعات نهفته‌ای از خاطرات هاشمی باشد.
۷- یکی دیگر اصولگرایانی که حالا به جهت دور افتادن از فضای خبری سیاست، توئیتربازی‌اش بیشتر از قبل گل کرده، غلامعلی حداد عادل است. شاید توئیت‌های او برای مخاطبان این شبکه اجتماعی آنچنان که توئیت‌های مثلاً محمدجواد ظریف مخاطب دارد، مخاطب نداشته باشد اما او سعی کرده با همین تعداد مخاطبی که دارد، حرف‌هایش را به گوش جامعه برساند.
حرف‌هایی در یک دایره وسیع موضوعی که از اظهارنظر درباره کودتای ۲۸ مرداد با این توئیت که «کودتای ۲۸ مرداد درس‌عبرتی همیشگی برای ملت ایران است تا بداند آمریکا مدافع دموکراسی نیست بلکه حامی دیکتاتورهای وابسته به آمریکاست» را دربر می‌گیرد تا تشکر از رامبد جوان، بازیگر و مجری برنامه خندوانه با گفتن «از رامبدجوان و برنامه خندوانه برای توجه خاصی که به زبان‌فارسی دارد تشکر می‌کنم.
زبان فارسی نیازمند توجه هنرمندان است. سپاس» و حتی دفاع از فعالیت‌اش در فرهنگستان زبان و ادب پارسی با نوشتن «گاهی در رسانه‌ها به فرهنگستان زبان و ادب فارسی جفا می‌شود و برخی لغاتی که مصوبه ما نیست را به طنز مطرح می‌کنند» هر چند در این بین، بعضی از کاربران توئیتر منتظرند تا از او یک غلط نگارشی بگیرند یا در میان توئیت‌هایش یک کلمه خارج از دایره لغاتی که فرهنگستان آن‌ها تدوین کرده.
۸- اینکه شهیندخت مولاوردی درست در روزهایی که بحث حضور زنان در ورزشگاه بحث داغ روز است، در توئیتر می‌نویسد «ماده ۸۹ منشور #حقوق_شهروندی: حق همه شهروندان، به ویژه #زنان است که به امکانات ورزشی و آموزشی و تفریحات سالم دسترسی داشته باشند» نشان از آن دارد که او خوب می‌داند باید از این شبکه چطور استفاده کند.
اینکه او برای آزادسازی زنان زندانی و جمع‌آوری کمک برای آن‌ها توئیت می‌کند، نشان می‌دهد که از قدرت نفوذ این شبکه اجتماعی قیلتر شده در بین مردم آگاه است و البته اینکه او در پاسخ به وحید یامین‌پور که مطلبی در توئیترش نوشته بود که به گفته مولاوردی در اینستاگرام طعنه زده بود، پاسخ می‌دهد، یعنی اینکه به خوبی این فضا را دنبال می‌کند. فضایی که قطعاً او هم مانند بسیاری از مردم، مجبور است با فیلتر شکن به آن دسترسی پیدا کند.
این، هشت پرده از بعضی سیاستمدارانی بود که اینروزها در توئیتر فعالیت زیادی دارند. بسیاری دیگر از سیاستمداران و نمایندگان مجلس هم هستند که از این شبکه اجتماعی برای رساندن پیام خود استفاده می‌کنند و می‌شد آن‌ها را هم به این لیست اضافه کرد.
آنچه بیشتر از هر چیز می‌تواند در این روزها برای توئیتربازها جذاب باشد، آمدن سید احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران به این شبکه اجتماعی است؛ مردی که نظرات‌اش در خطبه‌های نماز جمعه و سخنرانی‌ها به گونه‌ای است که شاید حتی خوشبین‌ترین افراد هم تصور نمی‌کردند که او به توئیتر فیلتر شده در ایران بپیوندد. اما ویدئویی که از او درباره حضورش در این شبکه منتشر شد شاید جواب بسیاری را به روشنی داد. ویدئویی که در آن با اظهار اینکه «هیچ‌گاه من روحانیون را از ورود در فضای مجازی باز نداشتم که این فضا یک ابزار پیام رسانی است؛ چرا پیام حق در آن نیاید» می‌گوید: «بر اساس احساس تکلیف و وظیفه وارد فضای شبکه‌های اجتماعی شدم مانند ورودم درفضاهای دیگر تدریس، تبلیغ، تالیف و.. »
حالا، آمدن سید احمد خاتمی را اگر در کنار صحبت‌های محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که به گفته خودش با مجوز کارگروه تعیین مصادیق، دسترسی به تمام سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده را دارد و نیازی به استفاده‌اش از فیلتر شکن نیست، بگذاریم که در توئیترش نوشت «خبر اعلام حضور علما و ائمه محترم جمعه در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به گشایش فصل جدیدی در این عرصه کمک نماید» و در جایی دیگر از تلاش‌ها برای رفع فیلتر این شبکه اجتماعی سخن گفت، می‌توانیم به این نتیجه برسیم که دسترسی به توئیتر، که حالا ابزاری برای استفاده سیاستمداران ایرانی شده است، ممکن است در آینده‌ای نه چندان دور، برای حتی آن‌ها که مجوز کارگروه تعیین مصادق را ندارند هم به راحتی مقدور باشد.
