محیط زیست ایران اسیر کشمکش های سیاسی/ نجات دریاچه ارومیه به تنهایی از عهده حاکمیت خارج است

بزرگنمایی تصویر

“رضا کهولی” در گفتگوی اختصاصی با آذر صبح افزود : دستکم محیط زیست و موضوع احیای دریاچه ارومیه باید محل وحدت همه گروه های سیاسی باشد و این بحران فرا ملی با همدلی و همراهی همه گروه هاست که حل خواهد شد.

وی تاکید کرد: ما در موضوع دریاچه ارومیه باید کنار هم باشیم، نه رو به روی هم؛ ولی متاسفانه برخی برای منافع شخصی با طرح مباحث تفرقه افکنانه مخل این وحدت و همدلی هستند.

کهولی خاطرنشان کرد:  وضعیت محیط زیست کشور آنقدر خراب است که حاکمیت و دولت به تنهایی نمی تواند کاری کند و محیط زیست ایران را از این هلاکت نجات دهد این یک واقعیت کلی است که در سطح کلان ایران باید مردم بدانند

وی یادآور شد: سرعت احیای دریاچه کند است، اما به نظر من حداقل مسیری که طی می شود، صحیح است و در نقد عملکرد دولت روحانی در خصوص دریاچه  باید منصفانه برخورد کنیم و ماجرا را سیاه و سفید نبینیم.

برنده سابق جایزه ی جهانی اختراعات افزود: عامل همه ی مشکلات از جمله محیط زیست نگرش غلط ما به پیشرفت و توسعه در سالیان گذشته است.

وی ادامه داد: ما در یک بحران شدید  بزنگاه تاریخی  دچار شده ایم که مسئولین و مردم باید به گوش باشند که اگر دراین بزنگاه تاریخی غفلت کنیم دریاچه ی ارومیه را از دست می دهیم ودیگر ایران چیزی به اسم نگین فیروزه ای و عروس آذربایجان  نخواهد داشت.

کهولی تصریح کرد: به همین دلیل باید با یک دید سازمان یافته به دریاچه ارومیه و محیط زیست  ورود پیدا  کنیم و با جاروجنجال دریاچه ارومیه  رو به بهبودی و پیشرفت نخواهد رفت .

رئیس انجمن نخبگان آذربایجان شرقی افزود: حداقل کاری که دولت روحانی در خصوص دریاچه ارومیه انجام داده، این بوده است که این موضوع را از یک مساله امنیتی به مساله محیط زیستی تبدیل کرده و دیگر کسی به خاطر صحبت از دریاچه انگ امنیتی نمی خورد.

 وی افزود: وضعیت امروز دریاچه ارومیه ریشه در گذشته ما دارد چرا که در یک دورانی دچار جنون سدسازی شده و با ساختن بیش از ۱۰۰سد در حوزه ابریز دریاچه ارومیه باعث نابودی این دریاچه شده ایم.

کهولی افزایش سدسازی‌ها در سال‌های اخیر را یکی از دلایل عمده وضعیت فعلی دریاچه ارومیه دانست و گفت: بخشی از دلایل خشک شدن نزدیک به ۷۰ درصد از دریاچه ارومیه در نتیجه مدیریت اشتباه منابع آبی و سدسازی‌های پیاپی بوده است

این پژوهشگر و فعال زیست محیطی خاطرنشان کرد: البته دولت در زمینه انتقال آب، توسعه مراکز تصفیه فاضلاب در حوزه آبریز دریاچه، لایروبی رودخانه ها و کارهای فرهنگی اقداماتی انجام داده، هر چند که این اقدامات را برای نجات نگین فیروزه ای آذربایجان کافی نمی دانم و باید با همدلی در پی افزایش سرعت چنین اقداماتی باشیم.

کهولی در عین حال همه گیر کردن نهضت نجات دریاچه ارومیه را مهم ترین دستاورد دولت روحانی در این زمینه دانست و گفتک: قرار بود از حوزه های آبریز  دیگر مناطق هم آب مورد نیاز به دریاچه ی ارومیه ریخته شود که این رقم می تواند درجلوگیری ازنابودی و خشک شدن دریاچه ارومیه سهیم باشد.

رئیس انجمن نخبگان آذربایجان شرقی گفت : در طول ۵سال گذشته با تدبیر و بامجوز مقام معظم رهبری چندین میلیارد پول در این پروژه استفاده شده است اما چون هیچ آبی از حوزه های دیگر به دریاچه ریخته نشده نمی توان گزارشی از این روند به مردم داد.

وی در مورد قول  دولت روحانی در زمینه ی احیای دریاچه ی ارومیه  اظهار کرد: قولی که دولت روحانی داده این است که  تا سال۹۸ آب از حوزه های دیگر به دریاچه ی ارومیه ریخته شود که این اقدام یکی از مهمترین راهکارهای نجات این تالاب است که باید در این راستا بیشتر به گفتگو پرداخت.

کهولی در ادامه، توسعه ی تاسیسات تصفیه فاضلاب در حوزه ی آبریز دریاچه ارومیه را یکی دیگر از راهکارهای نجات دریاچه ارومیه خواند و افزود: در این راستا تصفیه خانه فاز ۲ تبریز  و کردستان به بهره برداری رسیده که هدف از ساخت آنها هدایت خروجی آب مراکز یاد شده به دریاچه ی ارومیه  است.

کهولی خاطرنشان کرد: همانگونه که در روزهای سخت جنگ تحمیلی همراهی و حضور بخش های مختلف جامعه کمک کرد تا دولت و رزمندگان کشورمان بتوانند در مقابل دشمنان  مقاومت کنند، لازم است در این روزها نیز بر سر موضوع نجات دریاچه چنان هم دلی و همکاری ایجاد شود.

رئیس انجمن نخبگان آذربایجان شرقی همچنین با اشاره به الگوی نادرست کشت در این منطقه ادامه داد: کشت بی رویه محصولات کشاورزی که با حق آبه دریاچه تولید می شوند، از یک طرف دریاچه را به مرز نابودی می کشاند و از طرفی سودی برای کشاورز ندارد، به چه دلیل هم چنان اصرار بر این بازی دو سر باخت داریم؟

وی افزود: در حاشیه دریاچه ارومیه نهال کاری به میزان ۸۰۰ هکتار، بوته کاری دو هزار هکتار، مدیریت ارزش آب با رویکرد توسعه و پوشش گیاهی به میزان دو هزار و ۲۰۰ هکتار، قرق ۱۳ هزار هکتار، مراقبت احیای جنگل های موجود ۵۰۰ هکتار، ساماندهی چرای دام ۳۲۰ هزار هکتار، تولید نهال و بوته به میزان ۷۰۰ هزار اصله گلدان انجام شده است.

وی در ادامه با بیان اینکه کلید حل بحران دریاچه ارومیه، مدیریت در مصرف آب است، گفت: متاسفانه نه دولت، نه مجلس و نه مردم اهمیت واقعی به مدیریت مصرف آب نمی دهند؛ نمی شود هم سیب، هم انگور و هم چغندر قند بکاریم و هم انتظار داشته باشیم دریاچه ارومیه پر آب شود

وی در ادامه درباره ی  اختصاص یارانه به کشاورزانی که محصولاتی با آب کم تولید می کنند گفت: باید این فرهنگسازی صورت گیرد که اگر کشاورزی بتواند بجای هندوانه و میوه هایی که آب فراوان دارند از میوه هایی با آب کمتر استفاده کنند به آن ها یارانه ای تخصیص گردد.

کهولی با انتقاد از عدم رهاسازی حق آبه دریاچه ارومیه، گفت: مجموعاً سالانه باید رقم ثابتی از حوضه آبریز به دریاچه آب وارد شود که متاسفانه وزارت نیرو حق اب دریاچه ارومیه را رعایت نمی کند، امیدوارم وزیر جدید نیرو در اصلاح این روند اهتمام ورزد.

رئیس انجمن نخبگان آذربایجان با انتقاد شدید از افرادی که موضوع دریاچه ارومیه را سیاسی کرده اند تصریح کرد: همان نمایندگانی که در گذشته هر زمان بحث از دریاچه ارومیه می شد، آن را به تجزیه طلبان و عوامل استکبار نسبت می دادند، حالا حامی دریاچه ارومیه شده اند اما آن ها بدانند با رفتارهای پوپولیستی و سیاسی کاری و جار و جنجال نمی توان دریاچه ارومیه را احیاء کرد.

کهولی تاکید کرد: اگر مردم را از احیای دریاچه ارومیه نا امید کنیم، بزرگترین ظلم را به محیط زیست ایران کرده ایم. دریاچه ارومیه قابل احیاست، به شرطی که وفاق ملی برای این امر حاصل شود و ما تصمیمات سخت و درست لازم را بگیریم، به طور مثال باید چاه های غیر مجازی که در حوزه آبریز دریاچه قرار دارند، تعیین تکلیف کنیم و جلوی کشت محصولات پرآب را بگیریم و به حق آبه دریاچه تعرض نکنیم.

وی با اشاره به به گفته ی استاندار اسبق اذربایجان شرقی اظهار کرد : ۴۰هزار چاه غیرمجاز در حوزه ی ابریز دریاچه ی ارومیه وجود دارد که این عدد چندین برابر در خود استان آذربایجان غربی دیده شده است.

کهولی اظهارکرد: سوال من از دولتمردان  و ملت و مسئولین این است که با این تعداد چاه غیرمجاز چه خواهیم کرد ؟ برای این باید جوابگوی یک ملت و یک کشور باشند.

وی در ادامه افزود: ما باید قبول کنیم که هم نمیتوانیم این چاه هارا نگه داریم و هم برای ازدست رفتن و نابودی دریاچه ارومیه  ناراحت باشیم .

کهولی افزود: به عنوان یک فعال محیط زیست از دولت خواستارم که از تولید این چاه های غیرمجاز جلوگیری کنند و تصمیم جدی در خصوص چاه های غیرمجاز که در آذربایجان شرقی و غربی و کردستان است بگیرند

 وی بااشاره به یکی از مهم ترین مشکلات دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد و گفت: پیشنهادم  براین است که رسانه ها کمپینی در خصوص مقابله با چاه های غیرمجاز تشکیل دهندکه چه بسا بهتر است در فرهنگ سازی این مجموعه مردم به این نتیجه برسند که چاه های غیرمجاز برای اینده دریاچه ی ارومیه سم است.

این پژوهشگر محیط زیست خاطرنشان کرد: ما ۱۰ سال پیش چند طرح خوب در زمینه روش های تعدیل آب و هوایی برای کمک به احیای دریاچه ارومیه کار کردیم که مورد غفلت مسئولان امر قرار گرفت و هنوز در کشوی میز کار ما خاک می خورد و با وجود پیگیری های مردم این طرح ها هم در دولت قبل و هم در دولت فعلی مورد بی مهری قرار گرفت.

کهولی گفت: وضع دریاچه ارومیه اصلا خوب نیست، اما دریاچه ارومیه قطعاً قابلیت احیا دارد. دریاچه ارومیه در گذشته هم با بحران مواجه بوده و به حالت عادی اش بازگشته است.

وی در خصوص یاس آفرینی ها برای احیای دریاچه ارومیه، گفت: چنین یاس آفرینی هایی در راستای منافع کسانی است که از وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه نفع سیاسی می برند.

کهولی یاد اور شد : شخصاً از روند احیای دریاچه ارومیه ناراضی هستم، اما مسیری که در مجلس در سیاسی کردن ماجرا طی می شود، کمکی به احیای دریاچه ارومیه نخواهد کرد و ما نباید اجازه دهیم موضوعات مهمی چون احیا دریاچه ارومیه به محل زد و خورد و تصفیه حساب شخصی سیاسی تبدیل شود.

وی گفت: در موضوع دریاچه ارومیه از یک سری موضوعات غفلت شده که از جمله آن استفاده از ظرفیت های بین المللی برای احیای دریاچه ارومیه است گرچه ما حتی از بسیاری ظرفیت های داخلی هم برای احیای دریاچه ارومیه با بی توجهی هایی که شده محروم مانده ایم.