همه چیز از یک آگهی روی دیوار شروع شد؛ آگهی که شاید هر از گاهی به چشممان خورده باشد؛ اطراف تمام خیابان ها و بیمارستان ها. اگهی هایی که پشت پرده آشکاری ندارد و مشخص نیست که عواملش برای چه نیتی تن به این کار می دهند؛ شاید بی پولی، شاید بیکاری و شاید هم…….. .
آذر صبح/ پریا دادوند: چند روز از ماجرای دلخراش دیوار های بیمارستان، پیامی در فضای مجازی به چشمم خورد: “فروش فوری کلیه به دلیل مشکلات مالی قیمت توافقی، فروش کلیه ۲۶سالمه،دارای کلیه سالم و بدون سابقه بیماری تاالان درس خوندم و الان در حال پایان نامه دادن هستم که ارشدمو بگیرم اما بدلایل گرفتاری مالی حاضر به فروش کلیم شدم که بتونم قرض های تحصیلی قبلیم رو تسویه کنم”.
وقتی تصمیم گرفتم پیام مذکور را پیگیری کنم دریافتم فضای مجازی آکنده از پیام های مشابه بوده و صدها نفر در صف فروش کلیه قرار دارند.
مشکلات اقتصادی، عامل فروش اعضای بدن
به اعتقاد کارشناسان، در وانفسای بیکاری و مشکلات اقتصادی، کوتاهترین و در دسترس ترین گزینه برای فرار از این وضعیت “فروش عضوی از بدن” می شود. نکته جالب و تاسف باردر این آگهی ها این است که اغلب آنها زیر ۳۰ سال سن دارند و معلوم نیست زندگی آنها با یک کلیه قرار است چگونه ادامه پیدا کند؟
وقتی پای درد و دل این افراد نشستم “بیکاری” و “فقر” و نیازهای مالی را اصلی ترین هدف خود از فروش کلیه هایشان عنوان کردند.
یک جوان ۲۳ساله که بدلیل فقر مالی خانواده و نیز عدم یافتن شغل مناسب آگهی فروش کلیه داده است گفت: از نداری، بی پولی، بدهی و بیکاری مجبور به فروش کلیه ام شدم.
یک پدر ۴۵ ساله هم گفت که دختر دم بخت دارد و بخاطر عدم توان تامین جهیزیه ممکن است دخترش موفق به ازدواج نشود لذا قصد دارد با فروش کلیه، مانع از بهم خوردن آینده دخترش شود!
وی ادامه داد: در این اوضاع و احوال برای دخترم خواستگار آمده. زمین و زمان را به هم ریختم ازکمیته امداد تا بهزیستی اما هیچ کمکی از هیچ کسی نشد و مجبور به فروش کلیه شدم.
مشکل مالی کلید واژه تمام آگهیهای این چنینی است و نقطه مشترک همه آدمهایی که حاضرند کلیه یا اعضای بدنشان را به مزایده بگذارند ، به سراغ جامعه شناس و رفتم که ماحصل این گفتگو در ادامه آورده شده است.
هیچ عاقلی حاضر به فروش اعضای بدن خود نیست
دکتر جعفر ابراهیمی، جامعه شناس و مدرس دانشگاه در مورد معضل فروش کلیه افزود : با اوضاع بیکاری و فقری که در جامعه وجود دارد و همه را درگیر خودش کرده، مردم چطور ایجاد درآمد کنند؟! این موضوع منشا اقتصادی دارد، چون هیچ عاقلی حاضر به فروش اعضای بدن خود نخواهد بود، مگر در موارد خاص مثل حس انساندوستی.
وی یاد آورشد: در ایران به نسبت بیکاری و فقر اقتصادی، فروش اعضای بدن افزایش مییابد. اگر در سایر کشورهای مرفه نیز این مورد (فروش کلیه) مرسوم میشد، دیگر آنها هم منشأ اقتصادی نداشتند. مشکل کار ما این است که نمیشود بهطور دقیق بدنبال این موضوعات خصوصی افراد رفت ..
ابراهیمی خاطرنشان کرد: اکثر محققان نظر بر این دارند که با وضعیت اقتصادی فعلی ایران، خیلی از معضلات و مشکلات اجتماعی و فرهنگی منشا اقتصادی دارند و با کنترل این متغیرها سایر متغیرها در نوسان خواهند بود.
۱۱۰۰نفر بیمار دیالیزی در استان آذربایجان شرقی
عادل فیروزی، مدیر انجمن بیماران کلیوی آذربایجان شرقی ، دررابطه با وضعیت بیماران کلیوی افزود :در انجمن بیماران کلیوی بالای ۱۰۴۲نفر بیمار دیالیز در استان آذربایجان شرقی وجود دارد ،۶۰نفر از این بیماران با پیوند کلیه بهبود کامل یافتند و حدود ۱۴نفربصورت اهدای عضو مرگ مغزی هستند، و تاالان هیچ پیوندکلیه ای پس داده نشده است .
وی افزود : اهدای عضو در بحث کلیه بصورت کارت اهدای عضو است که براساس آن فرد پس از مرگ مغزی اجازه ی اهدای عضو خود را میدهد .
فیروزی خاطرنشان کرد: بسیاری از این بیماران حتی قادر به تأمین هزینههای اولیه زندگی و خانهای مناسب برای خودشان نیز نیستند و تأمین هزینههای مربوط به دارو و عمل پیوند کلیه برایشان بههیچعنوان امکان نداردو هزینه های این بیماران بصورت رایگان از طریق انجمن خیریه ی بیماران کلیوی پرداخت میشود.
مدیر انجمن بیماران کلیوی با اشارهای به پذیرش بیماران دیالیزی توسط بیمارستانهای تبریز و دیگر نقاط استان میگوید: هم اکنون ۱۶۲نفر بیمار دیالیزی در استان وجود دارد که هزینه ی درمانی این بیماران در طول ۶ ماهه اخیر حدود ۱۴۲میلیون و ۷۵۲هزار تومان شده است .
وی ادامه داد: در شهر تبریز بیمارستانهای امام رضا، ۲۹ بهمن، شهید مدنی، سینا، ارتش، امیرالمؤمنین، خدمات دیالیزی به بیماران کلیوی ارائه میدهند و در شهرهای دیگری مانند همچون مرند، جلفا، بستانآباد، هشترود، مراغه، بناب و عجبشیر نیز خدماتی در بیمارستانها برای بیماران دیالیزی ارائه میشود.
فیروزی یاد آورشد : پیشگیری یکی از راههایی است که میتواند بیماری را قبل از رسیدن به مراحل حاد کنترل کند ،مردم باید خوددرمانی نکنند و خود مراقبتی انجام دهند .
وی افزود : کنترل قند خون در بیماران دیابتی با استفاده از رژیم غذایی و داروهای مناسب، کنترل فشارخون و درمان بیماریهایی از قبیل ورم کلیه و درمان سریع عفونتها، سنگها و انسدادهای سیستم ادراری ازجمله راه های خود مراقبتی از خود بیمار است.
وی افزود : کسانی که میخواهند اعضای خود را اهدا کنند باید به این مرکز مراجعه کنند تا هم نرخ اعضا برحسب وزارت بهداشت داده شود و هم تاییدیه پزشکی دریافت کنند.
وی ادامه داد: نرخ امسال بر اساس تصمیمهای تیم کارشناسی انجمن بیماران کلیوی ایران فروش کلیه ۱۸میلیون است که افراد بسیاری به دلیل کم یابی گروه خونی قیمتهای متفاوتی بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان برای این عضو قیمت گذاشتهاند.
تبلیغات فروش کلیه ممنوع است
فیروزی گفت: قانونا تبلیغات اهدا عضو فرد زنده ممنوع می باشد و باید نهاد ها ونیروی انتظامی از نصب این آگهی ها جلوگیری کند و اگر فردی خواستار اهدای عضو بود می تواند با مراجعه به انجمن خیریه بیماران کلیوی اقدام نماید.
وی افزود : هرکس که عضو خود را اهدا میکند در هر شرایطی و باهرمبلغی که باهم توافق کرده اند باید زیر نظر پزشک و کارشناسان ما قرار گیرند و در صورت تاییدنشدن از جانب پزشکان ما عمل پیوند صورت نخواهد گرفت.
وی در آخر خاطر نشان کرد : اهدای عضو و دادن کلیه و اعضای بدن فرد مرگ مغزی بهتر از فرد زنده است زیرا دو عضو در بدن بهتراز یک عضو کار میکند و مسلما اهدای عضو فرد زنده مشکلاتی برای خود فرد به بار می آورد .
گفتنی است ایران تنها کشوری است که فروش کلیه انسان ها قانونی است و در دیگر کشورها این اقدام غیرقانونی و ممنوع است .
گرچه اهدای عضو یک اقدامی ارزشمند و خداپسندانه ای است که معمولا از طرف خانواده هایی که بستگانشان بنابه دلایلی دچار مرگ مغزی شده اند این اقدام انجام می گیرد اما پیدایش بازار سیاه و رشد فقر در جامعه، این پدیده بیش از آنکه به یک امر خیرخواهانه بدل شود، به یک آسیب اجتماعی پنهان تبدیل شده است!